واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آمریکا - آنها که گمان می کردند جنگ سرد بار دیگر در دنیای پرهیاهوی قرن بسیت و یک متولد شده است طی یک هفته گذشته توانستند دلایل روشنی برای این ادعای خود داشته باشند. پتر کبیر، بزرگ ترین ناو هسته ای روسیه به همراه دو فروند دیگر از ناوگان عظیم این کشور راهی کاراییب شد تا در مانوری مشترک با ونزوئلا توانایی نظامی قدرت برتر آسیا را نمایش بگذارد. از سوی دیگر تور آمریکای جنوبی دیمتری مدودوف رییس جمهوری جوان روسیه حرکتی قابل تامل بود. او که در ونزوئلا به گرمی از سوی هوگو چاوز همتای لاتین خود مورد استقبال قرار گرفت در پرو و در حاشیه نشست اپک با 21 تن از سران کشورهای آسیایی و پاسیفیک دیدار کرد. همانند مدودوف هو جین تائو رییس جمهوری چین نیز نشست لیما را فرصتی یافت تا با دیداری از کاستاریکا و کوبا پیام آور شرق به آمریکای لاتین باشد. سال گذشته نیز محمود احمدی نژاد رییس جمهوری ایران راه سفر به آمریکای لاتین در پیش گرفته بود. به نظر عده فراوانی در ایالات متحده سرکشی و رفت و آمد پر هیاهو و سرآسیمه سران قدرت های پیشین کمونیسم به حیاط خلوت آمریکاییان حامل پیام خوشایندی برای اهالی کاخ سفید نخواهد بود. بسیاری این جسارت کشورهای چین و روسیه را نشانی از عدم کفایت آمریکا در کنترل مسایل منطقه طی دوران ریاست جمهوری آمریکا می دانند. در واقع روابط بین الملل کشورهای آمریکای لاتین همسو با تحولات جهانی دستخوش تغییرات فراوانی شده است. آنها راه تعامل با همه غیر از آمریکا در پیش گرفته اند. برای شماری از کشورهای آمریکای لاتین اروپا هنوز از لحاظ حجم تبادلات تجاری و اقتصادی دارای اهمیت قابل توجهی است. این در حالی است که میزان تبادلات تجاری آنها با خاورمیانه و ژاپن در دهه 70 میلادی رونق بسیاری داشت چنان که اتحاد جماهیر شوروی سابق مهم ترین وارد کننده اسلحه به کوبا و پرو بود. در این میان برقراری ارتباط با ایران و روسیه در بحبوحه کشمکش های لفظی و دیپلماتیک آمریکای لاتین با امپراتور بزرگ حربه کارآمد هوگو چاوز رییس جمهوری ونزوئلا به شمار می رود. روسیه صرفا کاراییب را به این دلیل عرصه جولان ناوهای هسته ای خود انتخاب کرد تا بلکه ضرب شستی به استقرار سپر موشکی آمریکا در لهستان نشان داده باشد. از سوی دیگر ارسال تجهیزات نظامی به گرجستان پس از نبرد ماه آگوست قفقاز چنان برای مقامات کرملین گران آمد که به سرعت پتر کبیر را راهی حیاط خلوت آمریکایی ها کرد. حتی برقراری ارتباط با کوبا و دیدار از این کشور نیز پاسخی صریح به اقدامات آمریکا در همسایگی روسیه بود. اما در این ورطه کمشکش دو قدرت برتر غرب و شرق می تواند بزرگ ترین هدف مدودوف از سفر به منطقه آمریکایی لاتین مسایل اقتصادی نام برد. چاوز به تازگی قراردادی به ارزش 4.4 میلیارد دلار به منظور خرید اسلحه با روسیه به امضا رسانده است که طی آن فقط یک کارخانه تولید کلاشنیکف تا سال 2010 میلادی ملزم به تولید بیش از 50 هزار اسلحه در هر سال برای این کشور شده است. روسیه همچنین در این ماه از انعقاد قرارداد فروش سیستم پیشرفته ضد هوایی قابل حمل به ونزوئلا خبر داد. همچنین شمار فراوانی از شرکت های فعال در عرصه نفت، گاز و معادن روسیه با انعقاد قراردادهای برجسته قصد سرمایه گذاری در ونزوئلا را دارند. از همه مهم تر این که چاوز می خواهد روسیه برای او یک پایگاه اتمی پیشرفته بسازد! مدودوف پیش از این که راهی کاراکاس شود از برزیل گذشت. این کشور که این روزها قرار داد خرید اسلحه را با فرانسه به سرانجام رسانده است درصدد دستیابی به فناوری هواپیماهای جنگی پر سرعت بود. روسیه نه تنها این خواسته برزیل را با فروش هلی کوپترهای پیشرفته و جنگنده های فوق مدرن برآورده کرد بلکه وعده ساخت یک پایگاه اتمی را نیز به آنها داد. مدودوف در برزیل برای دوبرابر شدن حجم تعاملات دو کشور از میزان 5 میلیارد دلار در سال گذشته ابراز امیدواری کرد. نفت برزیل هم مساله ای نبود که روس ها بخواهند بدون توجه از آن بگذرند. برزیل که خود را در دایره رقابت ارتباط با قدرت برتر آسیا در مقایسه با سایر کشورهای کاراییب ناتوان دیده بود با استقبال گرم از رییس جمهوری روسیه به مقامات کاخ کرملین چراغ سبز نشان داد و به آنها تفهیم کرد که :" اگر می خواهید در آمریکای لاتین جایی داشته باشید بهتر است ما را فراموش نکنید." اما ایران از نزدیکی به کشورهای آمریکای لاتین هدف دیگری را دنبال می کند. برای مقامات ایران تمایلات ضد امپریالیستی کشورهای لاتین به خصوص ونزوئلا و کوبا و مبارزه همواره آنها با امپراتور - نامی که کشورهای آمریکای لاتین به ایالات متحده داده اند- می تواند بسیار موثر واقع شود چنان که کشورهای آمریکای لاتین می توانند برای ایران نقطه مثبتی در همراهی تبلیغات ضد امپریالیستی شان باشد. چاوز تاکنون با ایران بیش از 200 قرارداد مختلف امضا کرده است. این در حالی است که به گفته مقامات کاراکاس ایران تاکنون بالغ بر 7 میلیارد دلار در ونزوئلا سرمایه گذاری کرده است به طوری که ارزش تبادلات این دو کشور بیش از 4.6 میلیارد دلار برآورد شده است. به غیر از چاوز سایر روسای جمهورسوسیالیست بولیوی، اکوادور و نیکاراگوئه نیز طی یک سال گذشته در پی گسترش روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود با ایران بوده اند. رییس جمهوری ایران به آنها قول داده بود که پروژه سرمایه گذاری 1.1 میلیاردی عرصه گازی بولیوی و قرارداد 350 میلیون دلاری بندر نیکاراگوئه را در آینده ای نزدیک به انجام برساند. این تنها گوشه ای از رویکرد ایران در میان کشورهای آمریکای لاتین است چنان که آموریم وزیر خارجه برزیل به تازگی در دیدار با محمود احمدی نژاد دعوت نامه رسمی لولا داسیلوا رییس جمهوری برزیل را به او تقدیم کرد. اگر چه ایران این روزها به شدت در زیر فشار قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل قرار دارد و بزریل نیز یکی از اعضای دائمی این نهاد است اما این مساله خدشه ای در رابطه ایران با کشورهای لاتین وارد نکرده است. به طوری که دیدار وزیر خارجه برزیل از ایران به زعم بسیاری از کارشناسان امری باورنکردنی و دور از انتظار بود. دامنه همکاری های ایران، روسیه و ونزوئلا روز به روز عمیق از پیش می شود که در این میان نفت مهم ترین عاملی است که قدرت رو به فزون آنها را قوی تر می کند. هر چند که این روزها کاهش قیمت نفت تا میزان قابل توجهی پایه های اقتصادی آنها را لرزان کرده است. این در حالی است که چین سعی دارد در کشاکش دغدغه های نفتی ایران و روسیه خود را به حیاط خلوت آمریکاییان برساند و از فرصت های خوابیده در این بستر بهره بگیرد. طی برگزاری نشست اپک به رغم حضور جرج بوش و آخرین سفر خارجی او، هو رییس جمهوری چین بود که در راس توجه همگان جای داشت. چین در سال های اخیر با انعطاف بر مساله فرصت های ناب آمریکای لاتین توانست میزان تبادلات خود را با کشورهای این حوزه از 12.2 میلیارد دلار در سال 2002 میلادی به 102 میلیارد دلار در سال میلادی گذشته برساند. اگر چه روند حضور چین در کشورهای آمریکای لاتین به تدریج و آرام بوده است ولیکن سیر صعودی آن گواه مقبولیت هر روزه آن میان مردمان کاراییب خواهد بود. به رغم همه این تفاسیر کشورهای آمریکای لاتین همواره دغدغه ها و دلمشغولی های بسیاری داشته اند که هر بار برای مدتی با توجه به یکی از کشورهای جهان راه تعاملات اقتصادی و سیاسی گسترده ای را با آن در پیش می گیرند. اما با همه این اوصاف آمریکا به رغم همه مخالف ورزی های آنها همچنان بزرگ ترین کشور شریک آمریکای لاتین است و باراک اوباما محبوب ترین چهره سیاسی شان. ترجمه: لیدا هادی
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 242]