850 ميليون نفر در جهان هر شب گرسنه به بالين مي‌روند

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: 850 ميليون نفر در جهان هر شب گرسنه به بالين مي‌روند
زنان بر روي بام اين زندان سابق، نوعي بيسكويت را پهن مي‌كنند كه مهمترين بخش آن، ماده چسبنده زردرنگي است كه كاميون‌ها از تپه‌ها و كوه‌هاي نزديك جمع‌آوري مي‌كنند و زنان آن را با نمك و روغن گياهي مخلوط و اين خمير را در نور خورشيد خشك مي‌كنند...اين در حالي است كه دويست ثروتمند جهان، 40 درصد از ثروت و پول كل مردم جهان را در اختيار دارند
اين گزارش به قلم «روديگر فوكزون»، «اميرا الاهل»، «ينس گلوزينگ»، «آلكساندر يونگ»، «پادما رائو»، «تيلو تيلكه»، «فولكارد ويندفوهر» و «برنهارد زند» است كه در شماره 16 آوريل سال جاري ميلادي هفته‌نامه «اشپيگل» با عنوان «خشم و عصبانيت فقرا» منتشر شده است.

نااميدي و يأس 850 ميليون نفر در جهان كه هر شب در شمال آفريقا، آسيا و آمريكاي لاتين گرسنه به بالين مي‌روند، باعث آشوب‌ها و درگيرهايي در اين مناطق شده است. اين در حالي است كه بانك جهاني نيز هشدار مي‌دهد كه چنانچه بهاي مواد غذايي همچنان گران و غيرقابل پرداخت شود، احتمال فروپاشي قدرت‌هاي منطقه‌اي چون مصر نيز وجود دارد.

«فورت ديامانچه»، يك زندان قديمي در تپه‌هاي شهر «پورتو پرينس» ـ پايتخت‌ هائيتي ـ است كه «جهنم زمين» ناميده مي‌شود.

در حالي كه تيم‌هاي مرگ و شكنجه «فرانسوا دو وليه»، ديكتاتور سابق هائيتي، در اين زندان در گذشته مخالفان را شكنجه مي‌كردند، در حال حاضر هزاران نفر از مردم فقير و گرسنه در ميان زباله‌ها در اين محل زندگي مي‌كنند اما حتي سگ‌ها نيز در اين مكان مواد غذايي پيدا نمي‌كنند.

زنان بر روي بام اين زندان سابق، نوعي بيسكويت را پهن مي‌كنند كه مهمترين بخش آن، ماده چسبنده زردرنگي است كه كاميون‌ها از تپه‌ها و كوه‌هاي نزديك جمع‌آوري مي‌كنند و زنان آن را با نمك و روغن گياهي مخلوط كرده و اين خمير را در نور خورشيد خشك مي‌كنند و بدين ترتيب نوعي بيسكويت از آن تهيه مي‌شود.

اين بيسكويت‌ها، مزه روغن و چربي مي‌دهد و رطوبت دهان را جذب مي‌كند و مزه گنديده‌اي را بر جاي مي‌گذارد، اما براي بسياري از مردم‌ هائيتي، تنها وعده غذايي روزانه است.

اين بيسكويت‌ها اغلب باعث اسهال مي‌شوند، اما احساس گرسنگي را موقتا از بين مي‌برند.

«ماري نوئل»، يك زن 40 ساله كه به هفت فرزند خود از اين بيسكويت‌ها مي‌دهد، مي‌گويد: اميدوارم روزي بتوانم از دادن اين بيسكويت‌ها به فرزندانم خودداري كنم.

همچون ديگر مواد غذايي، بهاي ماده چسبنده براي تهيه 100 بيسكويت نيز طي يك سال از 5 دلار به 5 / 6 دلار افزايش يافته است. اين در حالي است كه براي نان گندم و يا نان ذرت، بهاي بيشتري بايد پرداخت كرد. به همين دليل، هائيتي شاهد اعتراضات و درگيري‌هاي خياباني همراه با پرتاب سنگ در پايتخت خود بوده است و مردم در برابر قصر رئيس‌جمهوري اين كشور شعار «ما گرسنه هستيم» سر دادند و تعدادي نيز كشته شدند و لاستيك‌هاي خودروها نيز به آتش كشيده شدند.

اين آشوب‌ها و درگيري‌ها در هائيتي نمونه‌اي از آشوب‌هايي بود كه در حال حاضر ما شاهد افزايش آن در سراسر جهان هستيم و مقدمه‌اي هستند از آنچه كه در آينده ما شاهد آن خواهيم بود.

كمبود مواد غذايي رو به افزايش است و بهاي آن گران مي‌شود به طوري كه براي بسياري از مردم حتي غيرقابل پراخت است.

در حالي كه دويست ثروتمند جهان، 40 درصد از ثروت و پول كل مردم جهان را در اختيار دارند، 850 ميليون نفر روزانه مجبورند كه گرسنه شب را سپري كنند.

«كوفي عنان»، دبير كل سابق سازمان ملل متحد با توجه به اين وضعيت مي‌گويد: اين فقر يكي از بدترين موارد نقض حقوق بشر است.
آيا جاي تعجب است كه با توجه به اين وضعيت، يأس و نااميدي مردم به خشونت تبديل شود؟

بحران مواد غذايي و تغذيه همچون يك مجازات انجيلي گريبانگير مردم فقير جهان در آفريقا، جنوب آسيا و خاورميانه شده است.

در حالي كه ساليان متمادي قيمت برنج، ذرت و گندم نسبتا ثابت مانده بود، اما تنها در سه سال گذشته بهاي اين مواد غذايي تا 181 درصد افزايش يافته است.

پيامدهاي ادامه كمبود مواد غذايي شايد شديدتر از بحران در بازارهاي مالي و بورس خواهد شد، زيرا كه گرسنگان كه بي‌نهايت خشمگين و عصباني هستند، در صورت اعتراض چيزي را از دست نمي‌دهند.

بانك جهاني و صندوق بين‌المللي پول نيز به تازگي در رابطه با اين بحران اساسي تبادل نظر كرده‌اند و «روبرت سوليك»، رئيس بانك جهاني، هشدار مي‌دهد كه در نتيجه افزايش انفجارآميز قيمت مواد غذايي، دست‌كم 33 كشور از جمله قدرت‌هاي منطقه‌اي چون مصر، اندونزي و پاكستان در معرض تهديد بي‌ثباتي هستند و ارتش بايد از حمل‌ونقل‌هاي آرد محافظت كند.

از سوي ديگر، فقر و نياز در شمال آفريقا باعث تقويت جنبش‌هاي اسلامي شده است. در هفته‌هاي گذشته در كامرون، موريتاني، موزامبيك، سنگال و سواحل عاج نيز ناآرامي‌هايي به وجود آمده است.

اين وضعيت دلايل زيادي از جمله موارد زير دارد:
• در حالي كه جمعيت جهان به طور مدام افزايش مي‌يابد، وسعت زمين براي كشت و كاشت كاهش مي‌يابد.
• فاجعه تغيير آب و هوا باعث زيان و خسارت‌هاي غيرقابل برگشت به زمين‌هاي كشت مي‌شود از طريق خشكسالي، بالا آمدن آب درياها، زير آب رفتن زمين‌هاي كشت و نابودي آنها و طوفان‌ها

• به خاطر تغيير ذايقه و عادات غذايي، ميزان رو به افزايشي از زمين‌هاي زراعي و جنگل‌ها به چراگاه چهارپايان تبديل مي‌شوند.

• بانك جهاني خواستار اصلاحات به سمت بازار آزاد اقتصادي در كشورهاي در حال توسعه و لغو اخذ گمرك از واردات كالاهاي خارجي به خاطر حمايت از كالاهاي داخلي است اما اين امر اغلب خسارت‌هاي شديدي به كشاورزان محلي وارد مي‌كند.

• دلال‌ها قيمت مواد خام را گران مي‌كنند و بهاي بالاي نفت نيز باعث مي‌شود كه براي توليد انرژي از گياهان، از كشت غلات و ذرت خوراكي صرف نظر كرده و «گياهان مخصوص توليد انرژي» كشت شوند.

• ميليون‌ها نفر از قربانيان جنگ‌هاي داخلي كه نيازمند كمك‌هاي غذايي هستند، قادر به توليد مواد غذايي نيستند.

مسئله تنها كمبود مواد غذايي نيست بلكه هم اكنون يك بحران تغذيه‌اي اساسي در جهان وجود دارد و اين امر به ويژه گريبانگير فقرايي است كه بايد بيش از حد معمول و توان براي خوارك و نوشيدني خود هزينه كنند. بدين ترتيب پيشرفت‌هاي سال‌هاي گذشته در رابطه با مبارزه با گرسنگي و بيماري نابود مي‌شود.

رشد جمعيت و كاهش زمين‌هاي كشت باعث يك مبارزه براي كسب بهترين زمين‌هاي زراعي و به معناي ديگر يك «مناقشه جديد شمال ـ جنوب» شده است.

«پاول كروگمن»، اقتصاددان آمريكايي معتقد است: در حالي كه اين روزها گزارش‌هاي زيادي در مورد وجود يك بحران اقتصادي در جهان به گوش مي‌رسد، اما همزمان يك بحران جهاني ديگر وجود دارد كه متوجه تعداد زيادتري از انسان‌ها مي‌شود.

مردم مكزيك در آغاز سال گذشته به عنوان اولين مردم يك كشور به خاطر افزايش قيمت آرد ذرت كه ماده غذايي اصلي براي آنهاست، در خيابان دست به اعتراض زدند.

مكزيك قادر است صرفا بخشي از مايحتاج ذرت خود را تأمين كند و بقيه نياز خود را بايد به ويژه از آمريكا وارد كند، اين در حالي است كه كشاورزان اين كشور اكثرا ذرت خود را به توليدكنندگان ماده سوختي گياهي مي‌فروشند كه با قيمت بهتري مي‌خرند.

«فليپ كلادرون»، رئيس‌جمهوري مكزيك براي جلوگيري از ادامه اعتراضات تصميم به افزايش اعطاي يارانه‌ها براي ذرت گرفت، اما تنها برخي از كشورها قادر به اتخاذ چنين تصميمي هستند.
طبقات پايين اجتماع در هائيتي و يا بوليوي، در الجزاير و يا در يمن گرفتار تورم اقتصادي هستند.

مردم يمن روزانه به طور ميانگين يك يورو و 18 سنت ( حدود 1700 تومان) در اختيار دارند و دولت اين كشور نيز گرفتار موج مهاجرت از سومالي، جنگ داخلي در شمال و بعلاوه تداوم خطر تروريسم است. از سوي ديگر از ماه فوريه نرخ گندم دو برابر، نرخ برنج و روغن خوراكي پنج برابر شده است و درگيري‌ها در يمن براي دسترسي به نان ارزان در پايان ماه مارس چندين كشته برجاي گذاشته است.

در حالي كه نرخ مواد غذايي در لبنان در سه ماهه گذشته 145 درصد افزايش يافته است، نرخ اين مواد در سوريه نيز يك پنج افزايش يافته است.

به گفته يك فرد ساكن دمشق، در حالي كه براي خريد سبزي جعفري در گذشته بهاي چنداني پرداخت نمي‌شد، ناگهان بايد سه برابر گذشته براي آن پرداخت شود.

از سوي ديگر عراق و سودان كه در گذشته «انبار نان» كشورهاي عربي محسوب مي‌شدند، امروز وابسته به برنامه غذايي سازمان ملل هستند و بالغ بر يك ميليون عراقي و دو ميليون سوداني نياز به كمك دارند. اين در حاليست كه زندگي در دارفور در سودان هميشه سخت بوده است. همچنين در چهار دهه گذشته در اين استان، مرزجنوبي «صحرا» به طرف جنوب پيشروي كرده است و ميزان بارندگي نيز بشدت كاهش يافته است.

ميزان برداشت ارزن هندي (sorghum) در سودان كه مهمترين نوع ارزن است، دو سوم كاهش يافته است.
جنگ داخلي نيز بيش از دو ميليون نفر در اردوگاههاي پناهندگي را وابسته به كمك‌هاي مواد غذايي كرده است و از ساليان متمادي است كه مزراع ديگر كشت نمي شوند.

«يوهان وان در كامپ» از سازمان امداد گرسنگان جهان در آلمان معتقد است كه انسان‌ها در برابر چشمان ما كشته مي‌شوند و جهان صرفا تماشا مي‌كند.

جهان سوم در يك نسل گذشته نيز در برابر چالش مشابهي قرار داشت و در آن زمان كشورهاي زير توسعه، يك انقلاب سبز آغاز كردند و كشاورزان توانستند با استفاده از كود، سموم شيميايي و بذر هيبريدي ميزان برداشت خود را به شدت افزايش دهند.

برخي از جمله رؤساي بخش تحقيقات و پژوهش كنسرسيوم‌هاي كشاورزي نيز هم اكنون به يك انقلاب سبز جديد فكر مي‌كنند تا بتوان با كمك فناوري ژنتيك مشكل تغذيه جهاني را حل كرد، اما سؤال اين است كه با چه سرعتي مي‌توان اين امر را محقق كرد؟

در اين ميان مسئله گرسنگي حتي موضوع اصلي در مناطق ثروتمندي چون دبي نيز شده است و فروشگاه‌هاي اين كشور موظف شده اند تا قيمت 20 ماده غذايي اصلي را حداقل تا يك سال ثابت نگه دارند تا كارگران پاكستاني و هندي مقيم دبي كه در بخش ساخت هتل‌ها، موزه‌ها و جزاير مصنوعي مشغول بكارند، بتوانند مواد غذايي خود را تأمين كنند.

حقوق ناچيز اين بردگان كار (كارگران پاكستاني و هندي) به پول ملي دبي پرداخت مي‌شود كه به دلار رو به ضعف وابسته است.

دبي به عنوان سودكننده جهاني شدن در حاشيه خليج فارس نمي‌خواهد كه در سايه آسمانخرانش‌ها و بازارهاي خريد، با يك آشوب و قيام اين افراد به خاطر گرسنگي روبه‌رو شود.

«رابين لودگه»، از برنامه غذايي جهاني سازمان ملل متحد نيز معتقد است كه علاوه بر پيامدهاي ژئوپليتيكي چنين شورش‌ها و آشوب‌هايي در اين منطقه به ويژه براي مصر به مراتب شديدتر از ديگر نقاط جهان است.

«سعد ابراهيم» كه يك فروشگاه خوراك ماكاروني در منطقه‌اي پشت مسجد الازهر در قاهره دارد، مجبور است ماكاروني مورد نياز خود را سه برابر قيمت پاييز سال گذشته خريداري كند. ابراهيم دولت مصر را در اين گراني مقصر مي‌داند و معتقد است كه اين كشور به عنوان يك كشور داراي كشاورزي بايست به جاي پرداخت پول زياد براي واردات مواد غذايي ، بايست نياز خود را در داخل تامين كند.

32 ميليون از 80 ميليون نفر جمعيت مصر مجبورند كه با درآمد و حقوق يك يورو در روز زندگي خود را تامين كنند و حتي 16 ميليون نفر از آنها درآمد و حقوق كمتري در اختيار دارند. نرخ تورم اقتصادي در اين كشور نيز در ماه فوريه به بيش از 12 درصد افزايش يافت كه اين امر به ويژه تاثير شديدي بر گراني گندم داشته است.

دولت مصر دهه‌هاي متمادي با اعطاي يارانه براي نان كه ماده غذايي اصلي مردم اين كشور، باعث آرامش شده است، اما اين امر تا چه زماني مي‌تواند ادامه داشته باشد؟

صف‌ها در برابر نانوايي‌هايي كه نان ارزان عرضه مي‌كنند، هر روز طولاني تر مي‌شود، زيرا كه مردم اين كشور هر چه بيشتر به كمك‌هاي دولتي وابسته مي‌شوند.

زماني كه نانوايان محتكر در مصر در هفته‌هاي گذشته قصد فروش آرد دولتي ارزان را به قيمت گران در بازار سياه داشتند، باعث اعتراض و ناآرامي شده و حداقل 11 كشته برجاي گذاشت.

در اين ميان دولت مصر در بودجه سال آينده خود مبلغ 5/2 ميليارد دلار براي يارانه نان تخصيص داده است كه اين امر مي‌تواند پيامدهاي ناهنجاري داشته باشد از جمله اينكه برخي از كشاورزان اين نان ارزان را به چهارپايان خود بدهند.

با توجه به افزايش ميزان مصرف گوشت قشري كه از وضعيت مالي خوبي برخوردار هستند و رويكرد هر چه بيشتر قشر متوسط جديد در دهلي پايتخت هند و پكن پايتخت چين به اين ماده غذايي، پرورش چهارپايان سودآور است. اما پرورش دهندگان گاو براي توليد هر كيلو گوشت در يك گاو به هفت كيلو علوفه و خوراك دامي و ميزان زيادي آب نياز دارد. بدين خاطر قيمت گوشت افزايش مي‌يابد.

در اردن كه در حقيقت از يك كشاورزي امروزينه برخوردار است، مواد غذايي اصلي ظرف يك سال 60 درصد افزايش يافته است و حتي سبزي فروشان شكوه مي‌كنند كه مشتريان به علت گراني، حاضر به خريد سبزي نيستند.

بدين خاطر «عبدالله» شاه اردن نگران شورش‌هاي جديدي است به مانند آنچه در سال 1996 ميلادي در شهر كوهستاني كاراك بين مردم اين منطقه و پليس اتفاق افتاد است.

در الجزاير نيز قيمت روغن خوراكي، روغن ذرت، شكر و آرد نسبت به شش ماه گذشته دو برابر شده است و طبق اعلام راديو الجزاير، دولت اين كشور نيز اقدامي ديگري به جز افزايش 15 درصدي حقوق بخش خدمات عمومي نكرده است.

دولت الجزاير تاكنون از درآمدهاي گازي و نفتي خود براي افزايش يارانه‌هاي مواد غذايي استفاده نكرده است، زيرا در غير اينصورت قادر به بازپرداخت به موقع بدهي‌هاي خارجي خود نخواهد بود.

اما حدود 200 ميليون نفر از اكثر افرادي كه از تغذيه كافي برخوردار نيستند، در هند زندگي مي‌كنند كه دو كنفرانس بين المللي نيز اخيرا در اين كشوردر مورد بحران غذايي برگزار شد.

«ژاك ديوف»، از سنگال و رئيس كل سازمان كشاورزي و خوار و بار سازمان ملل اعلام كرد كه نياز رو به افزايش هند و چين از دلايل اصلي اين وضعيت است كه مي‌تواند به يك فاجعه غيرقابل پيش بيني منجر شود.

در حالي كه چين بايد مواد غذايي مردم خود را تامين كند كه يك چهارم جمعيت جهان هستند اما صرفا 7 درصد از زمين‌هاي كشاورزي و كشت و كار جهان را در اخيتار دارد و اين وضعيت براي هند نيز صدق مي‌كند.

بدين ترتيب هند و چين مجبور به واردات ميزان بالايي از مواد غذايي هستند اما كشورهاي صادركننده به چين و هند نيز مجبورند به منظور جلوگيري از كمبود ناگهاني در كشورهاي خود, صرفا بطور محدود مجوز فروش مواد غذايي به هند و چين صادر كنند.

زماني كه مردم گرشنه در هائيتي اخيرا دست به آشوب و اعتراض زدند، آمريكا نيز سفارت خود در اين كشور را موقتا تعطيل كرد. اين حوادث آژير خطري براي «گوردون بروان»، نخست وزير انگليس نيز بود كه در نتيجه وي نامه‌اي به «ياسوئو فوكودا» همتاي ژاپني خود نوشت كه در حال حاضر رياست دوره‌اي هفت كشور صنعتي و پيشرفته (آمريكا، ژاپن، انگليس، آلمان، فرانسه، كانادا وايتاليا ) و روسيه موسوم به گروه هشت را در اختيار دارد.

بروان در اين نامه توصيه كرده است كه جامعه بين‌المللي بايست براي دسترسي به «يك پاسخ كاملا هماهنگ شده» به مسئله گرسنگي مزمن تلاش كند. جهان هم اكنون به چنين پاسخي نياز دارد.

ترجمه: مرتضي جواديان
يکشنبه 2 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 313]