درآمدي بر استراتژي اصولگرايان نسبت به احمدي‏نژاد تا انتخابات

واضح آرشیو وب فارسی:الف: درآمدي بر استراتژي اصولگرايان نسبت به احمدي‏نژاد تا انتخابات
نزديك به يك سال تا زمان انتخابات دوره دهم رياست جمهوري اسلامي ايران باقي مانده است. از هم اكنون، اصولگرايان و اصلاح‏طلبان براي انتخاب نامزد، تقويت نامزد يا نامزدهاي احتمالي خود و تضعيف نامزدهاي جناح مقابل تلاش مي‏كنند.

در اين ميان، تكليف منصوبين و منسوبين و طيف‏هاي درون جناحي اصلاح طلب يا اصولگراي نزديك به نامزدهاي شاخص روشن بوده و اين گروه‏هاي سياسي از هم اكنون به طور قطع در حمايت از نامزد نزديك تلاش مي‏كنند. به عنوان مثال، نزديكان سياسي رييس جمهور و فعالان گروه رايحه خوش خدمت از ماه‏ها پيش به طور قطع تصميم گرفته‏اند كه تا زمان انتخابات 88 از رييس جمهور فعلي حمايت كنند. از طرف ديگر و در جناح مقابل نيز، نزديكان سياسي سيدمحمدخاتمي نيز با اطمينان نسبتا زيادي تصميم گرفته‏اند كه با در نظر گرفتن شرايط و امكانات موجود، از رييس‏جمهور سابق حمايت كنند.

آنچه در اين ميان قابل تامل است، استراتژي رفتاري نامشخص گروه‏هاي سياسي اصولگرا و اصلاح طلبي است كه با هيچ كدام از دو قطب احتمالي انتخابات 88، نزديكي تعيين‏كننده همانند آنچه شرح داده شد، ندارند.

اين گروه ها به ويژه در جناح اصولگرا از يك طرف بايستي ادامه يا حذف حاكميت سياسي اجرايي اصولگرايان (به طور عام) در حداقل چهارسال پس از انتخابات سال آينده را مد نظر قرار دهند، از سوي ديگر ملاحظات عمدتا انتقادي خود در رابطه با نامزد حتمي و يكي از قطب‏هاي آتي انتخابات آينده (رييس جمهور فعلي) را مد نظر دارند، از سوي ديگر، بايد رابطه اين انتقادها يا حمايت‏ها با تضعيف يا تقويت محمود احمدي‏نژاد براي شركت در انتخابات آينده را در نظر داشته باشند و در نهايت، وضعيت احتمالي نامزدهاي اصولگراي ديگر شركت كننده در انتخابات در مقايسه با دو قطب اصلي اصلاح‏طلب و اصولگرا را مورد توجه قرار دهند.

به طور ساده‏تر، تعدادي از گروه‏هاي اصولگرا هم اكنون در دو راهي انتقاد از اشتباهات و نقايص، يا چشم بستن (حداقل به طور نسبي) بر ضعف‏ها با هدف عدم تضعيف قدرت راي احمدي‏نژاد مردد هستند.

براي اين دسته از اصولگرايان، 5 استراتژي مختلف متصور است؛

حمايت و حمايت انتقادي، دو انتخابي است كه با حمايت يا انتقادات نه چندان جدي، به تقويت يا جلوگيري از كاهش راي احمدي نژاد، در ميان راي دهندگان اصولگرا و خاكستري خواهد انجاميد.

سكوت، استراتژي ديگري است كه تاثيري در راي احمدي نژاد نخواهد داشت اما به تقويت نسبي نامزد اصلاح‏طلب خواهد انجاميد. استراتژي سكوت از سوي ديگر احتمالا به تضعيف موقعيت سياسي گروه سياسي سكوت كننده منجر خواهد شد. اين گزاره با اين فرض است كه جامعه از سكوت، به انفعال يا نداشتن راهكار در قبال جريانات و روندها تلقي كند. (براي ارجاعات بعدي اين فرض را فرض س مي‏ناميم).

انتقاد و انتقاد حمايتي (تعريف: انتقاد و حمايتي كه انتقاد آن بر حمايت بچربد) نيز دو استراتژي ديگر است كه به تضعيف راي احمدي نژاد به نفع نامزدهاي اصولگراي ديگر و نيز نامزد يا نامزد اصلاح طلبان خواهد انجاميد.

"اصولگرايان در ترديد" كه اولا در طيف منتقدين عملكرد فعلي قرار مي‏گيرند و ثانيا در طيف نزديكان احمدي‏نژاد يا نامزدهاي ديگر اصولگرا كه قطعا قصد شركت در انتخابات 88 را دارند، نيستند، در تصميم گيري خود با چندين ملاحظه يا قيد اساسي روبه رو هستند. اين قيود را به طور خلاصه مي‏توان به شرح زير فهرست كرد:

1. انتقادات آنها در حالتهاي مختلف، از حداكثري تا حداقلي، تا چه ميزان ‏ از راي احمدي‏نژاد خواهد كاست. به همين ترتيب، حمايت آنها تا چه ميزان به راي احمدي‏نژاد خواهد افزود.
2. احمدي‏نژاد تا چه ميزان با حمايت كامل، بدون حمايت و يا با انتقاد كامل مي‏تواند راي لازم در مقابل قطب جناح مقابل يا نامزدهاي اصولگراي ديگر براي برد انتخابات آينده را كسب كند.
3. نامزدهاي اصولگراي ديگر تا چه ميزان با حمايت كامل يا بدون حمايت قادرند راي لازم براي برد در انتخابات آينده را در مقابل قطب جناح اصلاح‏طلب يا احمدي‏نژاد كسب كنند.
4. در صورت در پيش گرفتن راهبرد انتقاد يا انتقاد حمايتي، چه مقدار از راي احمدي‏نژاد كم و به راي نامزدهاي اصولگراي ديگر اضافه خواهد شد.
5. گروه سياسي اصولگراي مردد تا چه ميزان بر اساس تكليف و تا چه ميزان بر اساس محاسبه سياسي عمل مي‏كند. به عبارت ديگر، حمايت يا عدم حمايت يا بيان انتقاد از روندهايي كه اشتباه ارزيابي مي‏كند تا چه ميزان تحت تاثير ملاحظات و آينده‏نگري‏هاي سياسي قرار مي‏گيرد. به طور ساده‏تر، گروه سياسي مردد، تكليف خود را در انتقاد از روند اشتباه مي‏داند (صراحت) يا اين تكليف را در ملاحظه مصالح سياسي بزرگتري كه احتمالا بر چگونگي فعاليت جناح و گروه در آينده نيز تاثير خواهد گذاشت و حتي ممكن است به تضعيف يا حذف ضمني يا تدريجي آن و درنتيجه ارزش‏هاي ذيربط بيانجامد، تعريف مي‏كند. اين قيد را به تعابير مختلف سوگيرانه زباني مي‏توان، محاسبه‏گري، مصلحت‏انديشي، محافظه‏كاري و معامله گري ناميد.

بنابر آنچه تاكنون گفته شده است، اصولگرايان مردد بايستي براساس 5 قيد، به انتخاب در بين 5 استراتژي حمايت، حمايت انتقادي، سكوت، انتقاد حمايتي و انتقاد دست بزنند.

درصورت داشتن داده‏هاي لازم، در اين انتخاب مي‏توان زمان را نيز وارد كرد و هركدام از استراتژي‏ها را در مقطع زماني خاص به كار برد. با فرض در نظرگرفتن زمان، اين فرض قابل بررسي را نيز بايد در نظر گرفت كه با كاستن از زمان اعمال استراتژي در مساله خاص سياسي مورد بررسي، احتمالا از تاثير آن نيز كاسته خواهد شد.

در مسئله فوق، شرايط ديگر بازي و انتخاب‏هاي بازيگران ديگر داخلي و خارجي را مي‏توان در نظر گرفت.

به بيان ديگر، مصاديق احتمالا تعيين كننده يا تا حدودي مهم همانند تاثير مثبت يا منفي طرح تحول اقتصادي كه در آستانه انتخابات رياست جمهوري انجام مي‏شود و مي‏تواند در مقام يك شمشير دولبه، به عنوان كارت برنده يا ضربه منفي تعيين‏كننده براي رييس‏جمهور عمل كند و نيز نتيجه انتخابات پاييز ايالات متحده كه به روي كارآمدن يك جنگ‏طلب كله‏شق يا گزينه قابل تحمل‏تر منجر خواهد شد و عواملي از اين دست را نيز مي‏توان در اين تحليل در نظر گرفت.

گروه سياسي انتخابگر مي‏بايستي با در نظر گرفتن قيود و استراتژي‏هاي مختلف و سود و زيان‏ و احتمال‏هاي وقوع هر كدام و سود و زيان و احتمال وقوع حركات ديگر بازيگران دست به انتخاب بزند.

در اين جا براي ساده شدن كار، يك مثال براي مساله فوق كه البته مي‏تواند با دقيق‏تر شدن داده‏ها و تغيير فروض و سود و زيان حركات مختلف به نتايج مختلفي برسد، تشريح مي‏شود.

فرض 1: پنج استراتژي قابل انتخاب در ارتباط با چگونگي تنظيم رفتار اصولگرايان مردد نسبت به احمدي نژاد تا انتخابات 88 عبارتند از: حمايت، سكوت، انتقاد، حمايت انتقادي و انتقاد حمايتي

فرض 2: "تكليف سياسي فارغ از ملاحظه و محاسبه سياسي" به معناي حمايت از آنچه خوب تشخيص داده شده، حمايت از نامزد برتر تشخيص داده شده در هر وضعيتي حتي شكست (احمدي نژاد يا ديگر نامزدهاي ديگر اصولگرا) و انتقاد از هرچه اشتباه تشخيص داده شده (احمدي نژاد يا ديگر نامزدهاي اصولگرا) بدون درنظر گرفتن ملاحظات سياسي است. بديهي است كه اصولگرايان مردد به دليل ترديدشان در اين فرض جاي نمي‏گيرند و بسته به ميزان دخالت محاسبه سياسي در تعيين تكليف سياسي به انتخاب استراتژي مي‏پردازند. عده‏اي از اصولگرايان كه بنابه آنچه فارغ از محاسبات سياسي و عملكردي، به هرقيمت سياسي مصمم هستند از احمدي‏نژاد حمايت كنند و نيز عده‏اي كه بدون توجه به محاسبات سياسي و به هر هزينه‏اي حتي عدم موفقيت، مصمم به تلاش براي كاهش آرا و حتي شكست وي در مقابل يك نامزد اصلاح‏طلب (نه اصولگرا) به دليل آنچه خسارت‏بار بودن مديريت وي مي‏دانند، هستند ‏ نيز در زمره اصولگرايان در "ترديد" جاي نمي‏گيرند.

فرض 3: استراتژي سكوت يا تركيبي (حمايت انتقادي و انتقاد حمايتي) با در نظر گرفتن ملاحظات گروه سياسي اتخاذ مي‏شوند (فرض س و قيد 5).

فرض 4: اگر احتمال اينكه برنده نهايي، يك "اصولگراي غير احمدي‏نژاد" باشد، زياد باشد، براي يك اصولگراي مردد، با يادآوري فرض 2، انتقاد و انتقاد حمايتي بر حمايت، حمايت انتقادي، و سكوت ترجيح دارد.

فرض 5: اگر 1- احتمال اينكه برنده نهايي، يك اصلاح طلب باشد، زياد باشد و 2- حمايت يا انتقاد، تاثير يا تاثير تعيين‏كننده در اين شكست نداشته باشد (ر.ك فروض بعدي)؛

فرض 5-1؛ اگر فعال سياسي اصولگرا يا گروه سياسي اصولگراي مردد، سكوت را تضعيف كننده وضعيت سياسي جريان يا خود در مقام يك عملگر و فعال سياسي نداند و يا اگر سكوت را مضر به حال فعاليت سياسي خود بداند اما بداند كه مي‏تواند سكوت را به گونه‏اي توضيح دهد كه تاثير منفي آن را خنثي يا تاحد زيادي كند، يا اساسا اهميت يا اهميت چنداني براي تاثير منفي سكوت (فرض س) نداشته باشد، سكوت استراتژي مرجح است.

فرض 5-2؛ اگر اصولگراي مردد، سكوت را تضعيف كننده وضعيت سياسي جريان يا خود در مقام يك عملگر و فعال سياسي تلقي كند، بداند كه نمي‏تواند تاثيرات منفي آن را با توضيح دادن كاهش دهد و اهميت اين تاثير منفي را نيز قابل ملاحظه ارزيابي كند، حمايت يا حمايت انتقادي از هر كدام از نامزدهاي اصولگرا (براي انتخاب بين احمدي نژاد و يا ديگران ر.ك فرض 6). ترجيح خواهد داشت.

فرض 6: اين فرض در ارتباط با فرض 5 و در ادامه فرض فرعي 5-2 تعريف مي‏شود. گروه سياسي اصولگراي مردد در صورت عدم صدق فرض فرعي 5-1 و صدق فرض فرعي 5-2، بايد بين حمايت از شكست راي آورترين اصولگرا علي رغم انتقادات به عملكرد وي و يا يك اصولگراي برتر تشخيص داده شده (در صورتيكه اين نامزد، راي آورترين نامزد نباشد)، انتخاب كند. در اين انتخاب، ميزان محاسبه گر بودن يا دخالت محاسبه در تعريف تكليف سياسي گروه يا فعال سياسي مردد اصولگرا اهميت خواهد داشت. در محاسبه نيز، درنظر گرفتن عواملي مانند اهميت شكست آبرومندانه تر در وضعيت فعلي براي اصولگرايان، چگونگي تعريف كليت اصولگرايان، اهميت كار جناحي، اهميت ظرفيت سازي بر روي نامزدهاي آينده و ... در نظر گرفته مي‏شود.

فرض 7: بازي طرف مقابل، با وضعيت فعلي از پيش دانسته شده ارزيابي شده و تاثير تعيين كننده در تعيين استراتژي گروه سياسي مردد اصولگرا ندارد. (اصلاح‏طلبان به احتمال زياد با خاتمي مي‏آيند يا راي تعيين كننده اصلاح‏طلبان حتي در صورت ورود نامزدهاي ديگر اصلاح‏طلب، از آن خاتمي است. اگر برنده دور اول، يك نامزد اصلاح‏طلب باشد، او خاتمي است و اگر نامزد اصلاح طلبي به دور دوم راه پيدا كند، كسي جز خاتمي نيست. اين فرض يعني حضور و نتيجه آن، منوط به شرايط فعلي بوده و بدون در نظر گرفتن تاثير متغيرهاي غيرمعمول و غيرقابل پيش‏بيني سياسي است).

فرض 8: به احتمال زياد، با شرايط موجود، هيچ كدام از نامزدهاي اصولگرا، ظرفيت كسب راي بيش از رييس جمهور فعلي را نخواهند داشت. (موقعيت خاص مقام رياست جمهوري و اينرسي راي بخشي از راي دهندگان، در كنار ضعف ساختار سياسي و موقعيت نه چندان قوي احزاب و گروه‏ها در جهت دهي به آرا كه در تعدادي از انتخابات رياست جمهوري گذشته نيز تجربه شده است، اين فرض را تقويت مي‏كند).

فرض 9: فاصله راي احمدي نژاد و نامزد اصولگراي دوم، به احتمال زياد، با انتقاد از احمدي‏نژاد و كاستن از آراي وي قابل پرشدن نيست. فرض 9 احتمالا يكي از تعيين كننده ترين فروض در انتخاب استراتژي اصولگرايان در ترديد است.

فرض 10: اگر گذشته را مبناي تعيين احتمال آينده در نظر بگيريم، ميزان احتمالي راي يا ميزان احتمالي سقف راي دو قطب اصولگرا و اصلاح طلب (احمدي نژاد و خاتمي) را در شرايط فعلي و بدون در نظر گرفتن حركات آتي نمي‏دانيم يا نمي‏توانيم احتمال زياد و مطمئني به آن اختصاص دهيم. (ممكن است احمدي‏نژاد در صورت بروز برخي تصميمات، تا ده ميليون به حداقل راي خود اضافه كند، راي مرحله دوم 84 را تكرار يا بيشتر كند و يا ممكن است با ريزش يا بدون ريزش آراي وي، خاتمي 20 ميليون راي دو دوره 76 و 80 يا بيشتر را كسب كند). اين گمانه با توجه به برآوردهاي شفاهي غيرمطمئني كه از تركيب آراي روستاها، شهرستان‏ها و شهرهاي بزرگ گزارش مي‏شود، تشديد مي‏شود.

فرض 11: اگر احمدي‏نژاد و خاتمي هردو زير 50 درصد آرا را كسب كنند، هرچه قدر آراي احمدي نژاد به 50 درصد نزديكتر باشد، تاثير حمايت و انتقاد در اضافه كردن يا كاستن از آراي او موثر خواهد بود. هر چه قدر احتمال و فاصله راي احمدي‏نژاد از 50 درصد به سمت پايين بيشتر باشد، احتمال تاثير مثبت حمايت‏ها كاهش خواهد يافت. در اين فرض، انتقاد حمايتي بر حمايت انتقادي در صورت عدم سكوت (ر.ك فرض 5) ترجيح دارد. در حالت عكس فرض 11، حمايت انتقادي در صورت عدم سكوت ترجيح خواهد داشت.

آنچه شرح داده شد، فروض يك الگوي تصميم گيري براي اصولگرايان در ترديد است، گرچه موارد فوق مي‏تواند راهنمايي براي تصميم‏گيري آگاهانه تر نامزدهاي ديگر اصولگرا و حتي اصلاح‏طلب نيز باشد. به اين معنا كه شركت ديگر نامزدهاي احتمالي در انتخابات، با وضعيت فعلي، ريسك تمام و قمار محض با سياست است، مگر آنكه با انگيزه و اهدافي دستيافتني‏تر از برد انجام شود.

نكته ديگري كه بايد در نظر گرفت، اهميت وجود داده‏هاي درست براي انتخاب استراتژي است. در وضعيت فعلي، متاسفانه آمار "مطمئن"، به‏روز و روشني از وضعيت افكار عمومي در دست نيست.
شنبه 1 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: الف]

[مشاهده در: www.alef.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 353]