ارزهاي نفتي و خشكسالي

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: ارزهاي نفتي و خشكسالي
حسن سبحاني استفاده از درآمد ارزي ناشي از فروش نفت في نفسه امر مذمومي نيست بلكه آنچه مهم است و بايد مورد نظر قرار گيرد اين نكته است كه اين درآمد براي چه مقاصدي و چگونه هزينه مي شود و گر نه اين امري بديهي است كه افزايش قيمت نفت فقط در نفت منحصر نمي شود و به تبع آن بر قيمت ساير كالاها و خدمات نيز كم و بيش اضافه مي شود. كشورهاي در حال توسعه ازجمله ايران كه وارد كننده ماشين آلات و كالاهاي واسطه اي و مواد اوليه صنعتي و بعضا كالاهاي مصرفي هستند ناگزيرند درآمد ناشي از فروش نفت خود را با هر توجيهي مصروف خريد كالاهاي ديگر كرده و به فروشندگان كالاها در كشورهاي ديگر بازگردانند. اين كه كشور ما دچار خشكسالي است امري غيرطبيعي نيست و مساله اي طبيعي است اما مساله غير طبيعي وقتي رخ مي دهد كه ما انتظار داشته باشيم دچار خشكسالي و عوارض ناشي از آن شويم . به عبارت ديگر خشكسالي يك حادثه غير مترقبه براي كشور نيست بلكه تحقيقا حادثه اي مترقبه است لذا همواره بايد موضوع مطالعه و جستجوي راه هايي براي كاهش يا رفع عوارض آن در دستور كار مسئولان باشد به نحوي كه به طور مستمر از مواجهه با يك پديده قابل انتظار رفتارهاي انفعالي نداشته باشيم و در مقابل آنچنان عمل كرده باشيم كه بروز اين پديده در روند مديريت امور مرتبط با آن در كشور تاثير سو نداشته باشد. اگر به مجموع اعتباراتي كه طي دهه هاي گذشته صرف خشكسالي شده توجه شود آنگاه مشخص مي شود كه مواجهه كشور در مقابل پديده خشكسالي مواجهه اي اصولي و غير انفعالي نبوده بلكه با تصويب اعتبار و پرداخت آن صرفا كارهايي صورت گرفته است بدون اينكه از اثربخشي آن كارها متناسب با اعتبارات هزينه شده امر پيشگيرانه اي اتفاق افتاده باشد. هم اكنون نيز بايد مراقبت شود كه تحت عناوين احساسي و عاطفي اعتباراتي ـ كه عمدتا هم از تبديل ارزهاي نفتي به ريال حاصل مي شود و منشا ايجاد تورم است ـ به درون اقتصاد مبتلا به خشكسالي تزريق نشود. تجربه نشان داده است كه كار اصولي و صحيح معمولا نبايد در دوران بحران و نياز انجام گيرد لذا بايد با برخي آثار خشكسالي نسبت به بعضي ديگر از آثار آن برخوردي متفاوت شود. بديهي است كاهش محصولات كشاورزي به دليل خشكسالي راهكارهايي را مي طلبد كه تامين آب مطمئن و بلندمدت لزوما همان راهكارها را نمي طلبد. بنابر اين تصميم گيران كشور نبايد از سازوكارهاي مختلفي كه براي مواجهه با آثار متفاوت و متنوع خشكسالي وجود دارد غفلت كنند و بخصوص بايد عنايت داشته باشند كه « پول » و « اعتبار » در بسياري از موارد نه اولين كه در حلقه هاي آخرين راهكارهاي مناسب قرار مي گيرد. در شرايطي كه به سر مي بريم لازم است مسئولان بخش كشاورزي كشور در امر زراعت توضيح دهند كه صرف آن همه منابع و امكانات انساني و فيزيكي براي رسيدن به خودكفايي در برخي محصولات استراتژيك در افق هاي زماني زود يا ديرتر چه شد و ادعاي نيل به خودكفايي در گندم تا چه ميزان درونزا و خود اتكا بوده است بخصوص بين عوامل موثر در رسيدن به خودكفايي و ماندگار ماندن آن سهم بارندگي چقدر بوده است آن طور كه آمارهاي منتشر شده از سوي مقامات رسمي كشور نشان مي دهد گويا كشوري كه مي گفت به خودكفايي در توليد گندم رسيده است بايد در سال جاري معادل نيمي از مصرف سالانه گندم خود وارد كند (يعني حدود 5 5 ميليون تن ) و اين به معناي آن است كه سهم باران در توليد گندم به ميزاني كه خودكفايي كشور را رقم بزند بايد بسيار بسيار زياد بوده باشد كه با خشكسالي اخير نياز به واردات تا 50 درصد نياز كشور به گندم برآورد شده است و در آن صورت بايد پرسيد كه وقتي در كشوري خشك و كم آب نيل به خودكفايي يك محصول اين همه به آب متكي است چطور ما از خودكفايي در توليد آن با اين همه اطمينان صحبت مي كنيم و متوجه كاستي ها و آثار منفي ناشي از به هم ريختن شرايط « خودكفايي » در سال ديگري كه بارندگي كم مي شود نيستيم به نظر مي رسد در شرايط فعلي بايد به نحوي از مسئولان بخش هاي آب و زراعت كشور حساب كشي اصولي شود و بررسي شود كه نوع مديريت اعمال شده در آن بخش ها طي يك دو دهه گذشته چگونه بوده است كه وضع امروز نتيجه كار ديروز آنهاست . نبايد به جاي حساب پس دادن با تمسك به بروز پديده خشكسالي دسترسي به اعتبارات ريالي ناشي از ارزهاي نفتي براي آنان سهل تر شود و مردمي كه به خاطر نوع عملكردهاي اين چنيني گرفتار از دست دادن شغل و درآمد خويش در زراعت هستند علاوه بر رنج خويش رنج و مرارت ناشي از افزايش قيمت ها را هم تحمل كنند. راهكار مناسب تر آن است كه مسئولان ذي ربط با تجديدنظر در اعتبارات موجود سال جاري استدلال كنند كه مي خواهند و مي توانند به جاي كارهاي انفعالي و مقطعي كارهاي اصولي و بلندمدت كنند تا پديده خشكسالي را در مديريت خويش درونزا كنند. منبع : سايت الف
جمعه 31 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 123]