واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: حرف دلت را بلند بزن!
مهارت نه گفتن و نپذيرفتن به روش مناسب و در شرايط و زمان مناسب، يكي از مهارتهايي است كه بايد ياد بگيريد...
ما آدمها موجوداتي اجتماعي هستيم و براي زندگيكردن و رشد و تكاملمان لازم است كه در جمع زندگي كنيم اما براي اينكه بتوان به راحتي با ديگران ارتباط برقرار كرد بايد مهارتهاي لازم را يادگرفت، در اين باره اطلاعات كافي داشت و اعتمادبهنفس، قاطعيت و مهارت كلامي خوبي هم پيدا كرد.
براي قاطعيت و بيان احساسات و تمايلات دروني با اعتمادبهنفس كامل لازم است 3 نوع رفتار را ياد بگيريد؛ نه گفتن و اظهار عدمتمايل، بيان احساسات منفي و مثبت و تقاضا و درخواست كمك از ديگران.
مهارت نه گفتن و اظهار عدم تمايل
مهارت نه گفتن و نپذيرفتن به روش مناسب و در شرايط و زمان مناسب، يكي از مهارتهايي است كه بايد ياد بگيريد تا بتوانيد به راحتي و بدون اينكه آسيبي ببينيد در اجتماع زندگي كنيد. هنگام ردكردن يك درخواست بهتر است به موارد زير توجه كنيد.
شرحدادن و مشخصكردن موضع؛ نه، من نميتوانم.
بيان و شرح علت: امروز بايد كار ديگري انجام بدهم.
همدلي: نشاندادن اينكه متوجه اهميت موضوع شدهايد؛ اميدوارم راه ديگري پيدا كنيد.
براي تمرين اين مهارت لازم است خودتان را در شرايطي مانند تعارف به مصرف مواد، پذيرفتن رشوه و انجام يك كار ديگر درحالي كه موظفيد كار ديگري را انجام دهيد، تصور كنيد. نه گفتن حق شماست و هر جا كه دلتان بخواهد و تشخيص بدهيد لازم است، ميتوانيد از آن استفاده كنيد. اما اين را هم بدانيد كه اين كار گاهي ممكن است عواقب جدي و وخيمي داشته باشد (مثلا زماني كه سرپرست يا رئيستان درخواست كاري از شما داشته باشد و از شما بخواهد اضافه كار بايستيد، درحالي كه شب مهمان داريد و به همسرتان قول دادهايد زود به خانه ميرويد).
نكته ديگر اين است كه نحوه ردكردن درخواست ديگران و نه گفتن در شرايط مختلف متفاوت است. وقتي يك درخواست مضر را رد ميكنيد، لازم نيست با طرف مقابل همدردي كنيد؛ در اين حالت لازم است با تاكيد، درخواست را رد كرده و دليلتان را هم بيان كنيد.
مهارت بيان احساسات
اينكه شما بتوانيد حالات و احساسات درونيتان را بهراحتي به ديگران بگوييد، در داشتن روابط سالم و شفاف خيلي مهم و مؤثر است. شما بايد ياد بگيريد احساسات منفي و مثبتتان را بهسادگي بيان كنيد.
احساسات مثبت را نشان دهيد؛ چه شغل خوبي پيدا كردهاي.
احساسات منفي را هم بيان كنيد؛ من از كاري كه انجام دادهاي ناراحت شدم. قبلا در مهارت كنترل خشم هم راجع به بيان احساسات منفي صحبت كرده بوديم. بيان علت احساسات و توضيحدادن درباره آنها بهويژه در نشاندادن و ابراز احساسات منفي لازم است. بيان علت احساسات مثبت و تعريف و تمجيد هم در ايجاد روابط سالم و ايجاد صميميت بيشتر، مؤثر است اما اين مهم است كه شما تشخيص بدهيد در شرايط و موقعيتهاي مختلف از جملات و عبارات مناسب استفاده كنيد.
مهارت درخواستكردن و تقاضاي كمك
در زندگي گاهي مواقعي پيش ميآيد كه ما به كمك ديگران نياز داريم و بايد يادبگيريم چطور از ديگران درخواست كمك كنيم. هنگامي كه ميخواهيد از كسي تقاضاي كمك كنيد، بهتر است به موارد زير توجه كنيد:
مشكل را مشخص كنيد؛ شما 2 دستور مختلف به من دادهايد.
درخواست كنيد؛ ممكن است به من اجازه بدهيد يككار را انجام بدهم، بعد كار ديگري به من واگذار كنيد؟
توضيح بخواهيد؛ ممكن است يك بار ديگر بگوييد دقيقا ميخواهيد چه كاري انجام شود؟
مهارت درخواست كمك يك مهارت بسيار مهم است و لازم است آن را ياد بگيريد؛ به ويژه در محل كار. مثلا اگر سرپرست يا رئيستان جلوي ديگر همكاران با شما بلند حرف ميزند و سر شما فرياد ميزند، شما بايد بتوانيد خيلي صريح و شفاف به او بگوييد: من از طرز برخورد شما ناراحت شدم، لطفا جلوي بقيه همكاران سر من داد نزنيد.
تمرين كنيد
اين مهارت هم مانند ساير مهارتها آموختني است اما براي اينكه بتوانيد آن را در زندگي روزمره و در مواقع ضروري به كار ببريد، لازم است بارها و بارها آن را تمرين كنيد، خودتان را در شرايط مختلف تخيل كنيد و سعي كنيد رفتار درستي داشته باشيد. سخت است اما چندبار پيش خودتان شرايط مختلف را تمرين كنيد. خيلي مؤثر است، باور كنيد.
هنگام بيان جملات قاطعانه به چه نكاتي بايد توجه كرد؟
براي اينكه قاطع باشيد لازم است نكات مربوط به مهارت قاطعيت و بيان احساسات خود را يادبگيريد و در شرايط و موقعيتهاي مختلف از جملات و عبارات مناسب استفاده كنيد. رعايت موارد زير به شما كمك ميكند بهتر و با اعتماد به نفس بيشتري بتوانيد حرف، نظر، عقيده و احساس درونيتان را با ديگران مطرح كنيد.
تماس چشمي: مطمئن شويد شخصي كه با او صحبت ميكنيد از هر چيز ديگر برايتان مهمتر است. بيشتر وقت را به او نگاه كنيد اما تمام وقت را در چشمهايش زل نزنيد.
حالت بدن: سعي كنيد كاملا روبهروي فرد قرار بگيريد، صاف بايستيد يا بنشينيد اما مثل عصا قورت دادهها نباشيد.
رعايت فاصله: احساسكردن بو يا گرماي نفس طرف مقابل به اين معناست كه خيلي به او نزديك شدهايد، فاصله مناسب را رعايت كنيد.
حركات دست: براي بيان گفتههايتان از حركت دست هايتان كمك بگيريد اما در اين كار زياده روي نكنيد تا فردي كه از دور شما را ميبيند تصور نكند در حال اجراي دكلمه هستيد يا عصبي شدهايد.
حالات چهره: چهره شما بايد با احساسات و آنچه ميگوييد هماهنگ باشد. وقتي ناراحت هستيد نخنديد و وقتي شاد هستيد اخم نكنيد. يك چهره آرام و رضايتمند، بهترين حالت براي نشاندادن شادي و يك چهره آرام و جدي بهترين حالت براي نشاندادن ناراحتي است.
طنين و تغيير بلندي صدا: هنگامي كه ميخواهيد يك جمله قاطعانه بگوييد، لازم است كه شنيده شويد؛ براي اين كار بايد به طنين صدايتان توجه كنيد؛ گاهي شاد، گاهي محكم و گاهي ملايم صحبت كنيد و روي برخي بخشهاي كلام تاكيد كنيد و بلندي صدايتان را تغيير دهيد.
روان و سليس صحبتكردن: اين نكته خيلي مهم است كه كلمات مناسب را روان و سليس و جملات را با مفاهيم هدفمند بيان كنيد تا شنوندگان كسل و بيحوصله نشوند.
وقت مناسب: وقتي شما احساسات منفيتان را بيان ميكنيد يا تقاضا و درخواستي از كسي داريد، در نظر گرفتن زمان بسيار مهم است. يك هفته بعد ممكن است خيلي دير باشد. از طرفي ابراز احساسات در آخرين لحظات، ممكن است كار درستي نباشد. زمان مناسب را براي اين كار انتخاب كنيد تا طرف مقابل براي تصميمگيري وقت داشته باشد.
گوش دادن: گوشدادن و خوب و با دقت شنيدن بخش مهمي از بيان درخواست است. وقتي ميخواهيد احساساتتان را بدون اينكه قوانين ديگران را زير پا بگذاريد براي آنها بيان كنيد لازم است فرصتي براي پاسخدادن به آنها بدهيد.
مقدار و حجم جملات: آنچه شما ميگوييد بخش بسيار مهم و با اهميتي از ابراز احساسات، ردكردن يا درخواست يك موضوع است. بسته به آنچه كه ميگوييد و آنچه ميخواهيد انجام دهيد، مقدار و حجم جملات ممكن است متغير باشد.
پنجشنبه 30 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: هموطن سلام]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 184]