مشتاقم از براي خد‌‌‌ا يك شكر بخند‌‌‌!

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: مشتاقم از براي خد‌‌‌ا يك شكر بخند‌‌‌!

* در يك نگاه:

درست سر تير اتفاق افتاد! 2 سال پيش، در تيرماه 85 بود كه محفلي ادبي با عنوان «شكرخند» كليد خورد.

اين شب شعر طنز به همت و هدايت بنياد نويسندگان و هنرمندان، وابسته به معاونت هنري سازمان فرهنگي ـ هنري شهرداري تهران ـ كه تحت مديريت «صادق كرميار» قرار داشت ـ طراحي و پايه‌ريزي شد و اكنون با مديريت و نظارت «امور ادبي» معـاونت هنري سازمان ـ زير نظر «سيدمحمد سادات اخوي» ـ همچنان پرشور و پرشكوه به راه خود ادامه مي‌دهد.

شب شعر شكرخند كه شنبه اول هر ماه در فرهنگسراي هنر (ارسباران) برپا مي‌شود، با چنان استقبالي از سوي مخاطبان خاص و عام مواجه شد كه سالن آن ديگر شاهد جايي براي سوزن انداختن نيست. مگر سوزنش مشكل داشته باشد! همين اقبال عمومي باعث شد تا اكنون با حمايت معاونت هنري سازمان فرهنگي هنري و با تخصيص بودجه لازم، قرار بر برپايي اين مراسم به صورت دو جلسه در هر ماه و در دو منطقه تهران باشد. اين اتفاق از همين تيرماه مي‌افتد. اين خبر فرخنده براي اولين بار از طريق ضميمه «ادب و هنر» روزنامه اطلاعات اعلام مي‌شود.

و اكنون در آستانه برگزاري دو سالگي شكرخند كه مراسم آن همين پس‌فردا (شنبه اول تير) ساعت 5 تا 8 بعدازظهر در فرهنگسراي هنر (ارسباران) خواهد بود، خبرنگار «ادب و هنر» به انعكاس نظرات تني چند از هنرمندان و اهالي طنز امروز راجع به شب شعر شكرخند پرداخته است كه در پي مي‌آيد. شب شعري كه شعارش اين است: «تبسم همراه با تفكر» .... با تشكر از «مردم و مسئولان»!

«تحريريه ادب و هنر»

*صادق كرميار، رئيس سابق بنياد نويسندگان و هنرمندان سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران كه خود باني و حامي شب شعر شكرخند بوده است، نظر كلي خويش را درباره اين برنامه و همچنين چرايي و ضرورت برپايي اين مراسم، چنين بيان مي‌كند:

طنز به عنوان يك ژانر ادبي بايد زمينه بروز و ظهور داشته باشد و از آنجا كه بعد از مرحوم صابري جلسات طنز و خصوصاً طنز مكتوب رو به افول گذاشت، بر آن شديم تا اين كمبود را جبران كنيم. لذا به خاطر اين كه اولاً جمع طنزپردازان متفرق نشوند و ثانياً در جريان آخرين آثار و توليدات ادبي و طنزي يكديگر باشند، برپايي چنين مراسمي را برنامه‌ريزي و آن را به مرحله اجرا گذاشتيم و با برگزاري اولين جلسه آن، شاهد استقبال بسيار زياد مردم و طنزپردازان از اين برنامه با سليقه‌هاي مختلف بوديم. و البته حضور شخص آقاي رضا رفيع در مقام مدير و مجري برنامه، كه خود از طنزپردازان متعادل و ميانه‌رو هستند و با انواع سليقه‌هاي طنز همخواني دارند، در جذب و استقبال طيف‌هاي مختلف و زيادي از طبقه طنزپردازان و مخاطبان خاص و عام بي‌تأثير نبوده است.

*شهرام شكيبا، شاعر و طنزپرداز، با بيان اين كه «شكرخند» در واقع اولين فرزند خلف شب شعر طنز «در حلقه رندان» است، مي‌‌گويد: اولين شب شعر طنز با طراحي و پيشنهاد آقاي ابوالفضل زرويي نصرآباد (مدير وقت دفتر طنز حوزه هنري) و حمايت و سعه صدر حجت‌الاسلام «زم» (مدير وقت حوزه) شكل گرفت و خوشحالم كه به تبع آن، شب شعر شكر خند نيز با همت آقايان كرميار و رفيع و ديگر ارجمندان سازمان فرهنگي هنري شهرداري تهران آغاز به ‌كار كرد و حتي در شرايطي كه برنامه شب شعر در حلقه رندان هم چند ماهي معوق ماند، شكر خند بي‌وقفه به كار خويش ادامه داد و تعويق و تأخيري در اجراي آن وجود نداشت. البته ناگفته نماند كه در حلقه رندان نيز كار خويش را از سرگرفته و مخاطبان خاص خودش را دارد.

* داريوش كاردان، طنزپرداز، مجري و بازيگر توانمند عرصه راديو و تلويزيون، ضمن اشاره و تأكيد بر جدي گرفتن طنز توسط مسئولان فرهنگي كشور و مديران نهادها و رسانه‌هايي چون ارشاد، تلويزيون، راديو و مطبوعات، در اين خصوص مي‌گويد: اين برنامه‌اي نيست كه بگوييد بود و نبود آن فرقي نمي‌كند، بلكه طنز واجب‌ترين بخش فرهنگي در كشور است،‌چه به لحاظ شاد كردن مردم و چه به لحاظ طرح و بيان مسائل موجود در اجتماع.

وي در ادامه، ضمن گلايه ازكمبود و ضعف آثار توليدي طنز (چه در عرصه طنز مكتوب و چه در عرصه سينما و تلويزيون) عنوان مي‌دارد: كمبود موجود در زمينه آثار طنز نشان مي‌دهد كه هيچ كس طنز را جدي نمي‌گيرد. در حاليكه شادي جامعه در گرو اهميت دادن به طنزپردازان و آثار توليدي ايشان است. چه اينكه مردم را بخندانند و چه اينكه به آنان آگاهي بدهند. كاردان، طنز شكرخند را برنامه‌اي شاد و مفرح و پرمحتوا و وزين ارزيابي كرد و وجود آن را غنيمتي شمرد.

* بهرام عظيمي، كاريكاتوريست و انيميشين ‌ساز كه خود نيز چندي پيش از ميهمانان ويژه اين برنامه بود، درباره شب شعر شكرخند چنين اظهار مي‌دارد: من تا به حال شاهد مراسم زيادي در زمينه‌هاي مختلف هنري (چه ملي و چه بين‌المللي)در سالن فرهنگسراي هنر بوده‌ام، اما استقبال بي‌نظير از اين برنامه حيرت‌انگيز بود و جمعيت كثيري را كه در مراسم شكرخند حضور داشتند، در هيچ يك از آن مراسم‌ نديده بودم.

عظيمي مي‌افزايد: من شاعر طنز پرداز با نمك خيلي كم ديده بودم! وقتي به اين برنامه دعوت شدم، ازذهنم گذشت كه احتمالاً تعداد زيادي از طنزپردازان دور هم جمع مي‌شوند و در يك فضاي كاملاً مصنوعي، اشعار بي‌نمك خود را براي هم مي‌خوانند و چون با هم رفيق‌اند و يكديگر را مي‌شناسند، براي يكديگر كف مي‌زنند. اما با ورودم به شكرخند و درهمان ده دقيقه اول متوجه شدم كه كاملاً در اشتباه بودم و به جايي وارد شدم كه طنزپردازان واقعي و موفقي در آنجا حضور دارند.

* عليرضا خمسه، بازيگر توانمند عرصه طنز تلويزيون و سينما نيز با اظهار نظر درباره شكرخند، ضمن تعريف از اين برنامه، اشعار طنز قوي و جالب قرائت شده، فضاي صميمي و شاد حاكم بر آن و استقبال قابل توجه عام و خاص از اين برنامه را جزو نقاط قوت آن ارزيابي مي‌كند.

وي برپايي و استمرار اين مراسم را با وجود سعه صدر كم در ميان برخي از مديران و مسئولان مياني و فضاي حاكم برجامعه و حساسيت‌هاي آن كه گاهي به راحتي، طرح مسائل انتقادي را برنمي‌تابد، قابل تحسين دانست و از بانيان و مجريان برنامه تشكر و قدرداني كرد و خدا قوت و خسته نباشيد محكم و صميمانه‌اي را نثارشان نمود.

استقبال مردم از شكرخند

عليرضا خمسه، علت استقبال زياد مردم از شب شعر شكرخند را در مقايسه با ساير شب شعرهاي غيرطنز كه مخاطب كمتري دارند، «طنز» بودن آن مي‌داند و معتقد است: اين پسوند طنز است كه مخاطب را جذب مي‌كند، نه پيشوند شعر آن. مردم ايران، روحيه طنزشان بالاتر از روحيه شعري‌‌شان است. به همين خاطر از اين برنامه بيشتر از شب‌شعرهاي عادي استقبال مي‌شود.

وي درادامه، اظهار مي‌دارد، مردم ايران به خاطر فضا و شرايط پيچيده و دشوار جامعه و برخي گرفتاري‌هاي زندگي و مشكلات اقتصادي، در حال حاضر به شدت نيازمند ديدن و شنيدن برنامه‌هاي طنز هستند (چه از طريق رسانه‌هايي مانند راديو، تلويزيون و سينما و چه از طريق اينگونه جلسات شعري). اين نياز عمومي هم به خاطر فضاي شادي است كه اين قبيل برنامه‌ها ايجاد مي‌كنند و هم به خاطر طرح مسائل و مشكلات گوناگون موجود در جامعه با زبان شيرين طنز است. زبان طنز، زبان انتقاد است و طنز پرداز مجاز به نقد مسائل و مشكلات اجتماعي است كه طبيعتاً اين خود براي مردم گرفتار مشكلات، قابل توجه است.

* بهرام عظيمي، علت استقبال مردم را از شكرخند، رويكرد انتقادي و طنزآميز بودن آن دانسته و در اين زمينه مي‌گويد: بعضي از مسائل و مشكلات كهنه و قديمي كه گاهي احساس مي‌كنيم هيچ وقت برطرف نمي‌شوند و نمي‌شود آنها را به زبان آورد، در اين مراسم و در قالب مطالب و اشعار طنز مطرح مي‌شوند كه جذابيت خاصي دارد.

عظيمي همچنين استفاده مناسب از «واژه‌ها» و زاويه ديد متفاوت طنز‌پردازان را به يك موضوع عامل ديگري براي جذابيت برنامه برمي‌شمارد و مي‌‌افزايد: شايد بيش از ده بار شعر يا مطلبي از زبان اشخاص متفاوت راجع به يك موضوع خوانده شود و شما حس كنيد كه هر بار راجع به سوژه جديدي صحبت مي‌شود و اين به خاطر لحاظ شدن همان ظرفيت‌هاي گفته شده است.

عظيمي، اجراي خوب و متفاوت مجريان برنامه كه خود از شاعران و طنزپردازان مطرح هستند و همچنين فضاي شاد و صميمانه حاكم بر جلسه را كه مانند يك جلسه خانوادگي است، از ديگر عوامل جذب و استقبال بي‌نظير مردم مي‌داند و اضافه مي‌كند: جامعه ما در كنار بعضي كمبودهاي ديگري كه دارد، بزرگترين كمبودش، نبود شادي است. وجود چنين فضايي كه مردم 3ـ2 ساعت فارغ از تمام مشكلات و گرفتاري‌ها بخندند و شاد باشند، غنيمتي است كه از آن استقبال مي‌شود.

شهرام شكيبا: نيز درباره استقبال زياد مردم و بالاخص جوانان از اين برنامه با استناد به فرمايش مقام معظم رهبري مي‌گويد: همچنانكه رهبر معظم انقلاب اشاره داشتند، جامعه ما كه جامعه جواني است، نياز دارد به شادي و شادي بخشي و از طرفي جامعه با نشاط و بالاخص جامعه جوان با نشاط ديني، جامعه‌اي است كه انتقاد منصفانه در آن به شكلي آزاد بتواند مطرح شود. و اين هر دو، در جلسات شعر طنز وجود دارد. يعني هم وجود فضايي شاد و صميمانه و هم بيان انتقادات منصفانه و حتي بيان تلخي‌ها با نقد زبان شيرين شعر طنز.

شكيبا در ادامه با مقايسه استقبال زياد از اين گونه مراسم در قبال استقبال كم از جلسات شعر غير طنز و معمولي، اظهار مي‌دارد: مردم ما روزگاري، مردم شعردوست، شعر پرور، شاعر دوست و شاعر پرور بودند، اما امروز مردم ما، جامعه ما و شرايط اجتماعي و زيستي ما به گونه‌اي شده كه مردم ما بعضاً پول‌دوست، پولدار دوست، پول پرور و پولدار پرور شده‌اند و كساني كه نسبتي جدي با شعر و شاعري دارند تعدادشان آنقدر كم است كه مي‌توان آنها را اصلاً در شمار كلي نياورد. شاهد اين ادعا نيز تيراژ 1000 و 2000 تايي مجموعه شعرهايي است كه بعضاً مجموعه‌هاي خوبي هم هستند اما مخاطبي ندارند. شعر طنز اما ماجراي ديگري دارد. مردمي كه در شب شعر طنز حضور پيدا مي‌كنند، دو گروه‌اند. گروهي براي فكر كردن مي‌آيند و گروهي براي فكر نكردن. گروهي كه براي فكر نكردن مي‌آيند، افرادي هستند خسته از روز مرگي و روزمرگي كه دنبال گوشه امني هستند براي لحظاتي خنديدن بي‌دغدغه و خنديدن بي‌پاسخ، خنديدني كه نياز به پاسخ براي علتش نباشد.

اما گروه دوم در پس حرفهاي جدي تر، عميق‌تر و انتقادات معقول و منصفانه‌اند كه طبيعتاً تعدادشان هم كمتر از گروه اول است. و جالب اينجاست كه اين هر دو گروه مي‌توانند به خواسته خود در اين سري جلسات طنز (مثل شكرخند) برسند.

داريوش كاردان، علت استقبال زياد از طنز شكرخند را در ماهيت آن جستجو مي كند، و ضمن مقايسه جلسات شعري طنز با جلسات شعري غيرطنز و عادي چنين عنوان مي‌كند: در اين كه مردم ما شعردوست هستند شكي نيست، اما اين علاقه ميزان و درجات متفاوت دارد و البته بستگي دارد به در دسترس بودن شعر. برخي آنقدر به شعر علاقمندند كه براي ديدن شاعر محبوبشان حتي راهي شهري ديگر مي‌شوند. بعضي كتاب شاعر مورد نظر را مي‌خرند و مي‌خوانند و عده‌اي هم فقط گوش به اشعاري كه برايشان خوانده مي‌شود مي‌دهند.

و اما، جلسات شعري طنز همچون شكرخند، صرفاً ادبيات خاص كلاسيك نيست، بلكه جايي است كه طنز، انتقاد، خنده، شوخي و مطايبه و محاوره در آن مطرح است.

در اين جلسات مشكلات مردم با زبان شيرين يانمكين مطرح مي‌شود. مردم در اين جلسات فقط به خاطر ادبيات صرف حضور نمي‌يابند. شايد عده‌اي بدين منظور و به خاطر استفاده از ادبيات طنز در آن شركت كنند، اما عده كثيري اين جلسه را براي شاد بودن و شاد شدن و ساعتي خوش بودن انتخاب مي‌كنند يا به اين خاطر كه حرف دلشان را از زبان طنزپردازانشان بشنوند. لذا طبيعي است كه استقبال از چنين جلساتي بسيار بيشتر از محافل شعر خواني عادي باشد.

*اميرحسين مدرس، مجري، بازيگر و طنزپرداز نيز كمبود شادي در جامعه و نياز مردم به خنده، شوخي و شادي را علت استقبال آنها از طنز شكرخند مي‌داند و معتقد است: باتوجه به مشكلات، گرفتاري ها و مشغله‌هاي فراواني كه مردم ما در حال حاضر دارند، فرصت شادي براي آنان وجود ندارد و يا خيلي كم است. آنها به علت احساس نياز به اين عامل و انگيزه حيات‌بخش است كه به دنبال فرصت، محيط و يا برنامه‌اي هستند كه اين حلقه گمشده را به زنجيره زندگي آنان برگرداند، حتي براي ساعتي.

از سوي ديگر، نگاه انتقادي به مسائل اقتصادي، اجتماعي، سياسي و ... در پوشش طنز نيز براي مردمي كه با اين مسائل دست و پنجه نرم مي‌كنند، جالب و قابل توجه است.

* صادق كرميار، كارگردان و فيلمنامه نويس نيز ضمن اشاره به استقبال خوب مردم از طنز شكرخند، اظهار مي‌دارد: از آنجا كه زمينه‌هاي طنز در جامعه ما فراوان است و در حوزه‌هاي مختلف اقتصادي، سياسي، اجتماعي، خانوادگي و... شاهد آن هستيم، بيان اين مسائل، مشكلات و انتقادات با زبان طنز راحت‌تر بوده و مردم نيز بهتر و سريعتر با آن ارتباط برقرار مي‌كنند.

وقتي من حرف دل مردم را بزنم، طبيعي است كه مردم از آن استقبال كنند.

وي در ادامه خاطرنشان مي‌كند: از بين همين پيامك‌هاي تلفني كه بين مردم ردوبدل مي‌شود، نياز مردم به زبان طنز براي مطرح كردن مسائل مختلف درك مي‌شود. كاركرد SMS در جامعه ما، 85 تا 90 درصد طنز و تنها حدود 10 درصد نيازهاي ضروري و كاري است. معلوم مي‌شود كه جامعه به زبان طنز نياز دارد و بابت آن هزينه مي‌كند.

كرميار، نياز به خنده و شادي و ارائه طنزهاي وزين در اين شب شعر را از ديگر عوامل توجه و استقبال خوب مردم از آن مي‌داند.

مسكّن بودن شكرخند!

* بهرام عظيمي، حضور در چنين مراسمي را نوعي مسكن براي فراموشي برخي ناراحتي‌ها دانسته و در اين زمينه مي‌گويد: حضور در چنين مراسم شادي‌بخش مي‌تواند باعث پايين آمدن سطح افسردگي جمعي و از بين رفتن غصه و اندوه افراد شود، اما اين مسكن، موقتي و يك نوع درمان مقطعي است كه تنها براي يكي دو روز يا چندين ساعت اثر مي‌كند.

همين داروي موقت نيز، نصيب افراد معدودي مي‌شود. زيرا اولاً تمام مردم به شعر و نوشته علاقه ندارند، ثانياً همه كه از برگزاري چنين مراسمي مطلع نيستند! و ثالثاً: فرهنگسراي هنر براي همين تعداد علاقمند و مطلع نيز ظرفيت و گنجايش لازم ندارد و هر كه دير مي‌آيد، خونش به گردن خودش است. بايد تا آخر برنامه، سرپا بايستد!

برنامه‌هايي مثل طنز شكرخند كه باعث ايجاد و گسترش شادي جمعي در بين مردم مي‌شود، بايد بيشتر از اين باشد و در زمينه‌هاي مختلف فرهنگي، هنري و اجتماعي براي علاقمندان باسليقه‌هاي مختلف هنري عرضه شود. در مكانها و شهرهاي مختلف و با اطلاع‌رساني خوب.

شهرام شكيبا، اثربخشي اين جلسات را به دو صورت مسكن (درمان موقت) و واكسن (درمان دائمي) تقسيم مي‌كند و در اين باره اين‌گونه توضيح مي‌دهد:

مسكن، درماني لحظه‌اي و موقت است و بر مخاطبين عام اين جلسات تأثيرگذار است. يعني براي ساعاتي آنها را به وادي فراموش كردن مشكلات، گرفتاري‌ها و غصه‌ها مي‌برد و آنها را شاد و سرحال مي‌سازد. اما زماني اين جلسات مي‌تواند به صورت واكسن عمل كند كه در جلسات شعر طنز، در كنار مردمي كه در قبال بازگويي مشكلات، بزرگوارانه لبخند و كف مي‌زنند، مسئولين و كساني كه گره‌گشايي از اين مشكلات نيز به دست آنان است، حضور داشته باشند و با سعه‌صدر براي انتقاداتي كه با زبان شيرين طنز بيان مي‌شود لبخند بزنند و صدالبته به فكر چاره‌جويي باشند كه اگر اين اتفاق بيفتد، ريشه‌ها و علل ايجاد افسردگي در جامعه از بين خواهد رفت و با يك پيشگيري خوب و بموقع نيازي به درمان و پرداخت هزينه‌هاي گزاف آن نخواهد بود.

شكيبا، رفتن جامعه به سمت اصالت سرمايه و نه اصالت ارزشهاي انساني و توزيع نامناسب سرمايه و امكانات را بين اقليت در مقابل اكثريت فاقد سرمايه و امكانات و در نتيجه شيوع فقر بين اكثريت را از جمله عوامل ايجاد افسردگي در جامعه دانست.

اميرحسين مدرس نيز، كه علاوه بر اجراي طنز شكرخند در كنار مجري ثابت آن رضا رفيع، حضور در برنامه طنز جمعه ايراني راديو را هم در پرونده هنري خود دارد؛ ضمن مقايسه اين دو برنامه طنز با هم، برد اثربخشي طنز شكرخند را كوتاه و محدود به 600ـ500 نفر مي‌داند كه تنها براي چندساعتي مخاطبين خود را شاد مي‌كند و البته مثمرثمر هم هست، اما رقم مخاطبين برنامه طنز جمعه ايراني را به سبب اينكه از يك رسانه ملي پخش مي‌شود، ميليوني مي‌داند و معتقد است: اين برنامه به خاطر پخش شدن از يك رسانه ملي، غيرت خيلي از مسئولين را برمي‌انگيزد تا پاسخگوي برخي مشكلات و معضلات باشند و چاره‌جويي كنند.

كرميار درباره نتايج مثبت جلسه طنز شكرخند نيز اين‌گونه ادامه مي‌دهد: طبيعتاً جايي كه بحث افسردگي و ناراحتي‌هاي متعدد ناشي از مشكلات و گرفتاري‌هاي مختلف طرح باشد، بدون توجه به قالب ادبي، خود خنده مي‌تواند كمك خوبي براي رفع ناراحتي و افسردگي باشد. چه به عنوان مسكن و درمان موقتي و چه به عنوان درماني دائمي.

اين مسئول سابق برگزاري جلسات شكرخند در ادامه نظرات خود مي‌افزايد: ما به هنگام برنامه‌ريزي براي برگزاري طنز شكرخند، بيشتر به عنوان يك ژانر ادبي به آن نگاه كرديم تا اين كه كاركردي روانشناسانه و يا جامعه‌شناسانه داشته باشد. اما اينكه از اين برنامه استقبال مي‌شود و مورد توجه عموم قرار مي‌گيرد و مسبب شادي و نشاط مردم مي‌شود، نشان مي‌دهد كه توانسته است علاوه بر كاركرد ادبي، يك كاركرد اجتماعي نيز داشته باشد و اين البته باعث خوشحالي ماست.

و اما كاردان معتقد است كه عليرغم تمام مشكلات اقتصادي، اداري، اجتماعي و... مردم ما سعي مي‌كنند شاد و مقاوم و سرپا باشند. او اعتقادي نيز به شيوع افسردگي ناشي از مشكلات در جامعه ندارد، اما درباره نتايج مثبت طنز شكرخند، مي‌گويد: اين شب شعر نيز مثل هر برنامه طنز ديگري 2 تأثير موقت و دائم دارد. تأثير موقت آن برمي‌گردد به شاد شدن و بي‌دغدغه خنديدن 3ـ2 ساعته افرادي كه در برنامه حضور دارند و تأثير مثبت دائم آن وقتي نمايان مي‌شود كه حرفها و انتقادات مطرح شده در برنامه از طريق جرايد، رسانه‌ها، سايت‌ها و دهان به دهان مطرح و در سطح جامعه پخش شود و به گوش مسئولين هم برسد و واكنش مثبت و چاره‌جويانه آنان را به دنبال داشته باشد.

عليرضا خمسه نيز با اشاره به اين نكته كه مسائل و مشكلات زيادي در جامعه ما حل نشده باقي مانده و طرح و بيان اين مسائل با زبان شيرين طنز، استقبال عموم را به همراه خواهد داشت، چنين عنوان مي‌كند: اساساً هر جامعه افسرده و گرفتاري، بيشتر مشتري و مخاطب آثار طنز است؛ زيرا طنز اصولاً انتقاد با زباني خاص است و البته اين استقبال با نيت كارشكني و سنگ‌اندازي نيست، بلكه با نيت اصلاح يك سيستم اجتماعي، اقتصادي، خانوادگي و مانند اينهاست و ملت ايران چون ملتي، صلح‌طلب و آشتي‌جو است، معمولاً به دنبال روشهاي مسالمت‌آميز براي حل مسائل و مشكلات مي‌گردد. و طنز بهترين ابزار و گوياترين زبان براي اين منظور است.

خمسه در پايان مي‌افزايد: وقتي پيامد استفاده از اين زبان، توجه مسئولان و چاره‌جويي و رسيدگي به خواسته‌هاي به حق مردم باشد، باعث از بين رفتن افسردگي ريشه‌اي در جامعه و در نتيجه شادي دائمي مردم خواهد بود. اين سلامتي و شادي و نشاط فراگير و اساسي نيز در نهايت نتايج مثبت فراواني براي كل جامعه دربر خواهد داشت.

ضرورت اجراي برنامه‌هاي طنز در شهرستان‌ها

بهرام عظيمي، درباره برگزاري جلساتي نظير شكرخند در شهرستانها (ضرورت و چگونگي آن) نيز چنين اظهار مي‌دارد: اين نوع حركتها خودجوش هستند. درحالي كه در شهرستانها، همت‌هاي فردي، گروهي و خودجوش كم است. معمولاً در آنجا اين‌طور احساس مي‌شود كه تمام اين نوع فعاليت‌ها بايد از يك جاي دولتي صورت بگيرد. در صورتي كه اين تصور اشتباه است. در همين تهران يك نفر پيدا شده با همت بلند، طراح و پيگير اجراي برنامه‌اي شده و دنبال بودجه و... را گرفته تا برنامه به مرحله اجرا رسيده است (مثال واضح آن همين طنز شكرخند). همه برنامه‌ها همين‌گونه‌اند. شهرستاني‌ها خودشان در اين زمينه (حركتهاي فرهنگي ـ هنري) احساس ضعف مي‌كنند.

عظيمي با ذكر پيشرفت كاريكاتور در ايران و در عرصه بين‌الملل، اين موفقيت را مديون و محصول تلاش و همت سه چهار نفر همچون محمدحسين نيرومند و مسعود شجاعي مي‌داند و مي‌گويد كه آنها آنقدر پي‌گير قضيه شدند تا رسيديم به اينجا كه مي‌بينيم دوسالانه كاريكاتور ايران، جزو بزرگترين جشنواره‌هاي بين‌المللي است. همين‌طور جشنوارة بين‌المللي كاريكاتور كه در تبريز و به همت شخص آقاي اصغري برگزار مي‌شود و قس علي هذا.

*استاد منوچهر احترامي، نويسنده، شاعر و طنزپرداز فرهيخته كشورمان، ضمن اشاره و تأكيد بر پيشگام بودن جلسات طنز «در حلقه رندان» و «شكرخند» در ظهور و بروز جلسات متعددي از اين دست در سطح جامعه، گفت: در حال حاضر، روزي نيست كه پيام دعوتي براي شركت در برنامة فرهنگي ـ هنري نداشته باشم. هر روز و شايد حتي 2 جلسه در يك روز كه مي‌تواند براي مشتاقان برنامه‌هاي فرهنگي، مناسب و ايده‌آل باشد.

قبل از اين، جلسات طنز تقريباً نداشتيم، اما اكنون تعداد اين گونه جلسات در حال زياد شدن است. با موضوعات مختلف (شعر ، نثر، فيلم و ...)، و در مناطق مختلف شهر.

اين حركت خوب و نويدبخش، مديون برنامه‌هاي طنز «در حلقه رندان» و «شكرخند» است كه پرچمدار و پيشگام بودند و ريسك بالاي اين كار را (در شرايط و فضاي كنوني جامعه و با همه مخالفت‌ها و برخي سنگ‌اندازي‌ها) در شروع كار پذيرفتند و اين امر به كار آنها ارزش دوچنداني مي‌دهد. صحبت راجع به آنچه از فكر و آگاهي آدم سرچشمه مي‌گيرد و در عين حال سعي در شاد كردن مردم دارد خوب و ستودني است. رسالتي كه «شكرخند» طلايه‌دار آن بود و در فضايي حساب شده و با برنامه‌ريزي صحيح و خوب از عهدة آن برآمد.

چنين برنامه‌اي نه تنها براي مردم بلكه براي خود ما هم كه اهل طنزيم جالب و دوست‌داشتني است.

احترامي در ادامه، علت استقبال خوب از برنامه شكرخند را نياز مردم به دوري از تلخكامي‌هاي روزمره و تمدد اعصاب و همچنين آگاهي و نوسازي افكار و ذهنيات دانست. وي در همين راستا افزود: هدف ادبيات و به طور كلي هنر، تفريح و آموزش و آگاهي دادن است. شكرخند هم از اين دو خصيصه برخوردار است و البته چون طنز هم هست با استقبال بيشتري روبرو مي‌شود.

احترامي در پايان اظهار داشت: به تأثيرگذاري مثبت اين گونه جلسات، صرفاً براي كاهش سطح افسردگي و ناراحتي‌هاي روزمره مردم اعتقاد چنداني ندارم؛ زيرا اين ناراحتي‌ها و مشكلات و معضلات پديد آمده، دوره‌اي و گذرا هستند؛ اما نياز به شعر و ادبيات و طنز نيازي دائمي و هميشگي است.

* تهيه و تنظيم: فاطمه مرادزاده

پنجشنبه 30 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 364]