واضح آرشیو وب فارسی:عصر ایران: مخابرات پيامهاي كوتاه فارسي را رايگان كند سابقهنشان داده است اگر دولت بخواهد وارد شود و فعاليت كوتاه انجام بدهد در همان مقطع ميماند بنابراين كاري انجام ميشود و نهادينه هم نميشود. بودجهء دولتي معمولا دستخوش تغييرات است بنابراين بهتر است كه اين فعاليتها در بخش خصوصي انجام بگيرد. عليرضا پورممتاز كه هماكنون دانشجوي ترم آخر دكتراي علوم شناختي است. در شوراي عالي اطلاعرساني كشور مسووليت كار گروه خط و زبان فارسي در محيط رايانه را به عهده دارد. تمام تلاش اين كارگروه، اتخاذ راهبردهايي است كه خط و زبان فارسي را در دستگاههاي رايانهاي مانند كامپيوتر و تلفن همراه گسترش دهد. بيانيهء هشداردهندهء استادان ادبيات دانشكدهء ادبيات در مورد آثار مخرب استفادهء كاربران از الفباي لاتين در ارسال پيامهاي كوتاه بهانهاي شد تا اين دغدغه را به بحث بگذاريم. عليرضا پورممتاز ضمن ريشهيابي سر برآوردن اين مشكل، راهحلهاي پيشنهادي خود را براي حلوفصل موضوع ارايه ميكند. پيامهاي كوتاهفارسي، محور گپ آخر امروز سرمایه است. بعد از انتشار بيانيه استادان ادبيات دانشگاه تهران، اين پرسش هم در برخي جمعها به وجود آمده است كه در مقابل انتشار كتابها، توليد روزنامهها و ساير تلاشهاي نوشتاري كه با خط فارسي صورت ميگيرد، ارسال پيام كوتاه با خط لاتين ميتواند دغدغه ايجاد كند؟ بله. بيانيهء استادان ادبيات دانشگاه تهران يك دغدغهء واقعي است. چرا اين بيانيه را يك دغدغهء واقعي ميدانيد؟ براساس آمارهايي كه مخابرات اعلام ميكند روزانه حدود 10 تا 11 ميليون پيام كوتاه بين كاربران تلفن همراه ارسال ميشود. در مناسبتهايي مانند عيد نوروز اين آمار به 100 ميليون پيام ميرسد. در نتيجه حوزهء فعال و در عين حال روبهرشدي است. شايد حجم فعلي آن چشمگير و مهم نباشد اما مهم اين است كه رشد دارد و همين رشد حساسيت بيشتري را ايجاد ميكند. اين مشكل از كجا به وجود آمده است؟ اينجا در بيانيهاي كه صادر شده اشكالي كه مطرح كردهاند اين است كه: «متخصصان ما نتوانستهاند در زمينهء مطابقت خط فارسي با فنآوري نوين چنان كه بايد و شايد چارهانديشي كنند» مساله اينجاست كه اگر موضوع را به كارشناسان رايانه بسپاريد، مشكلي براي حل موضوع ندارند.حتي مساله به اين برميگردد كه زبان با مكانيسم انتخاب بهترين، سادهترين، راحتترين ارزانترين و سر راستترين راهها به نتيجه ميرسد، بنابراين وقتي كارشناسان اين فاكتورها را در نظر ميگيرند، آن را انتخاب ميكنند. از طرف ديگر در مورد مسايل رايانهاي هرجا بحث زبان فارسي در ميان بوده است كارشناسان آن را حل كرده اما راهحلهايي كه ارايه دادهاند مقبول نيست. به چه علت؟ علت اين است كه به يكسري زيرساختها نياز دارد كه اگر اين زيرساختها وجود نداشته باشد فعاليتها سطحي است و در نتيجه به اصالت و بدنهء زبان آسيب ميرساند. خب همين مسايل محل اعتراض ميشود. شوراي اطلاعرساني كشور چه وظيفهاي دارد؟ دبيرخانهء شورايعالي اطلاعرساني، هدفش هماهنگي بين اين نهادهاست. خودش نميتواند يك نهاد مجري باشد. ما الان براي تعيين فونت گروههايي را تعيين كردهايم كه روي قلم فارسي كار كنند. ولي اينكه بياييم انجمن خوشنويسان و متخصصان خط فارسي را درگير كنيم گسترهء تاريخي خط فارسي را در نظر بگيريم و يك محصولي در شأن زبان فارسي توليد كنيم، اين نيازمند سرمايهگذاري است كه در توان شورايعالي اطلاعرساني كشور نيست. واكنش شما به بيانيهء استادان ادبيات چيست؟ من خيلي خوشحالم كه اين بيانيه صادر شد. مهندسان فعال در اين حوزه دغدغه داشته و دارند اما چون به برخي فعاليتهاي آنها اعتراض شده است، خودشان را كنار كشيدهاند و چون انگيزه ندارند با اين اعتراضها رغبتي براي پافشاري بر آنچه انجام ميدادند، ندارند. بنابراين بايد تاكيد كنيم كه ايجاد انگيزه، كار بخش خصوصي نيست و حفظ فرهنگ هم دغدغهء بخش خصوصي فعالان در حوزه رايانه نيست. وظايف دولت در اين حوزه چيست؟ دولت بايد با بسيج امكانات و اختصاص بودجهاي مناسب براي اين مسايل بخش خصوصي را همراهي كند، خودش نبايد به عهده بگيرد. چون اين كاري است كه در بخش خصوصي ميتواند انجام شود. سابقهنشان داده است اگر دولت بخواهد وارد شود و فعاليت كوتاه انجام بدهد در همان مقطع ميماند بنابراين كاري انجام ميشود و نهادينه هم نميشود. بودجهء دولتي معمولا دستخوش تغييرات است بنابراين بهتر است كه اين فعاليتها در بخش خصوصي انجام بگيرد. به نظر شما چگونه مي توانيد از وجود استادان ادبيات استفاده كنيد؟ از طريق نهادهايي كه درسطح ملي شكل گرفته و ميگيرد. ما براي اين نهادها پيشنهاد هم داريم. خوشبختانه فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي جايگاه خودش را مشخص كرده است. اما نسبت به حوزهء رايانه همينطور كه در بيانيهء استادان هم ديده ميشود اطمينان و اعتقاد محكمي وجود ندارد، براي همين تا مشكل پيش ميآيد، ميگوييم بخش رايانه نتوانست در حالي كه بخش رايانه يك بخش خصوصي است كه بيشتر با انگيزههاي مادي فعاليتميكند. همانطور كه شما هم اشاره كرديد، استادان در بيانيهء خود گفتهاند كارشناسان فني نتوانستهاند فنآوري را با زبان و خط فارسي منطبق كنند. شما با حرفشان موافقيد؟ به نظر من حل اين مساله در حد يك كار دانشجويي است. پس مشكل كار كجاست؟ وقتي صدا و سيما فراخواني ميدهد و از بينندگان و شنوندگان ميخواهد كه پاسخ آن را با پيام كوتاه بفرستند و حتي نرمافزارش را تكميل نميكند كه پيامها را با زبان فارسي پردازش كند، شركتهاي خصوصي با چه انگيزهاي بايد برنامهاي براي صدا و سيما بنويسند كه اين پيامها را فارسي كند. ما پردازشهاي بسيار گستردهتر و وسيعتر از پردازش پيام كوتاه در زبان فارسي داريم اما اين حساسيت تاكنون وجود نداشته است. اينگونه كه من چند بار شنيدهام و در بيانيهءاستادان هم به آن اشاره شده است، تعرفهء پيامكوتاه با زبان لاتين قيمت پايينتري نسبت به استفاده از پيامكوتاه با زبان فارسي دارد بنابراين كاربران ترجيح ميدهند كه از خط لاتين استفاده كنند كه هزينهاش كمتر است خصوصا كه تيراژ استفاده از پيامكوتاه هم بالاست. علت اينكه تعرفهء پيامكوتاه با الفباي لاتين كمتر است، چيست؟ حجم ديتايي كه براي انتقال پيام فارسي منتقل ميشود، بيشتر است. پس مخابرات هم كوتاهي كرده است؟ بله، به هر حال اگر چنين دغدغهاي وجود دارد مخابرات ميتواند بگويد پيام كوتاه فارسي رايگان است. نتيجهء آن چه ميشود؟ طبيعي است كه كاربران اقبال بيشتري نشان ميدهند بنابراين كساني كه در راس سازمانها قرار گرفتهاند بايد حساسيتها را در نظر بگيرند. فكر ميكنيد اگر پيام كوتاه فارسي، رايگان شود چقدر بار مالي براي مخابرات دارد كه مساله به اين صورت درآمده است كه ما اعلام خطر كنيم. سوال اين است كه حجم پيام كوتاهي كه منتقل ميشود برگشت مالي آن چقدر است كه مخابرات را از انجام اين تصميم بازميدارد. البته مشكل اين است كه هيچ كس به اين جمعبندي نميرسد كه بايد پردازش فارسي را انجام بدهد. كجا و چه كساني بايد به جمعبندي برسند؟ اين اقدام استادان دانشگاه تهران گام بسيار خوبي است. اگر اين حساسيت ايجاد شود ايجاد اين دغدغه و انتقال آن بازتاب خوبي خواهد داشت و شايد اين بازتابها منجر به ايجاد انگيزه به منظور توليد نرمافزارهاي پردازش پيام كوتاه فارسي شود. هركس بخواهد در اين زمينه كاري انجام بدهد ما حاضريم هزينهاش را تامين كنيم.دبيرخانه بنا ندارد كه ابتدا به ساكن وارد يك حوزه شود كه از فعاليت يا گروه خاصي حمايت كند. اين مساله بايد به بخش خصوصي برود و در آنجا ريشه بدواند. طبيعي است براي تداوم بايد تقاضا ايجاد شود تا اين كار به صورت يك كار ماندگار و مستمر همچنان تداوم داشته باشد. چون نرمافزار رايگان را نه كسي پشتيباني ميكند و نه كسي ادامه ميدهد و نه كسي تكميل ميكند و نه حتي پاسخگوي نيازهاي جديد خواهد بود.يعني اگر صدا و سيما مشكل نرمافزار پردازش دارد اين نرمافزار را توليد كند ما بودجه آن را خواهيم پرداخت. به غير از پرداخت هزينهء نرمافزار چه تدابير ديگري براي پاسخ به اين دغدغهها انديشيدهايد؟ ما هشت گروه در شوراي عالي اطلاعرساني كشور تشكيل دادهايم كه يكي از آنها روي پيام كوتاه فارسي كار ميكنند. اين گروه مسالهيابي ميكنند، شركتهايي ديگر كه فعال هستند جمع كنند، تمام مسايل اين حوزه را تعريف و فعاليت پيدا كنند كه در كجا نياز به حمايت، فعاليت يا واسطه است. به هر صورت خوشحاليم كه اين بيانيه صادر شد، اميدواريم كه بازتاب خوبي در جامعه داشته باشد. آقاي پورممتاز! آيا بايد آنقدر صبر ميكرديد كه كار به اينجا ميرسيد؟ جالب است كه بگويم تابستان سال گذشته دربارهء اين مسايل در دانشگاه تهران سخنراني كردم. به من يادداشتي دادند كه چرا تكراري حرف ميزنيد. آنجا يكي از پرسشها اين بود كه آيا زبان فارسي در خطر است. خيليها پاسخشان منفي بود اما وقتي افراد صاحبنام و وزيني مانند استادان دانشگاه تهران هشدار بدهند و احساس خطر كنند فكر ميكنم آن تحركي كه نياز داريم ايجاد ميشود، بنابراين مشكل رايانه و كارشناسان رايانه نيست، مشكل اين است كه تفكرات و ايدههايي كه در اين راه وجود دارد در يك مسير قرار گيرند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عصر ایران]
[مشاهده در: www.asriran.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 590]