- کوچ ابدي مرجعي بيدار وعالمي عامل

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون: آيت‌الله "حاج‌محمد فاضل لنکراني" درذيقعده 1350 قمري برابر با 1310 شمسي در قم به دنيا آمد. پدرش آيت‌الله حاج شيخ عبدالله فاضل موحدي مشهور به فاضل لنکراني امام جماعت مسجد اعظم قم بود. او دوره‌ي ابتدايي را در قم گذراند و به دليل علاقه به دروس ديني به حوزه‌ي علميه‌ رفت و در مدرسه‌ي فيضيه به تحصيل علوم ديني پرداخت.در آن زمان حوزه‌ي علميه‌ قم طلاب زيادي نداشت و تعداد کمي مشغول به تحصيل بودند. حاج محمد نزد اساتيدي چون شيخ‌ "اسدالله نوراللهي نجف‌آبادي"، آيت‌الله" آقا شيخ عبدالجواد جبل عاملي سدهي"،آيت الله "بروجردي "و ‌آيت‌الله" شيخ مرتضي حائري"کسب فيض کرد. در سن 19 سالگي در حالي که از جوانترين شاگردان حوزه بود وارد آخرين مرحله‌ي تحصيلات يعني درس خارج فقه گرديد. پس ازتشکيل کلاسهاي درس اصول "امام خميني"(ره)،‌ آيت‌الله لنکراني ازهمان ابتدا در کلاسهاي درس ايشان حاضر شد و مباحث اجتهاد و تقليد را به طور کامل از ايشان فراگرفت. وي در مجموع به مدت 9 سال از دروس امام بهره برد. در 18 ربيع‌الاول 1386 از امام خميني اجازه‌ي امور حسبيه(به اقدامات ضروريّه اى که حاکم شرع يا وکيل او در حفظ جان، ناموس، مال و حقوقى که در معرض خطر است انجام مى دهد، امور حسبيّه گفته مى شود) را دريافت کرد و از آن براي تأسيس مدارس ديني و تبليغات اسلامي بهره برد. وي در 25 سالگي به اجتهاد رسيد و در درسهاي فلسفه و حکمت علامه طباطبايي شرکت کرد و قسمتي از مباحث منظومه سبزواري و کتاب اسفار ملاصدراي شيرازي را از ايشان آموخت. نخستين تدريس وي دروس سطح بود و بيش از 25 سال به تدريس خارج فقه و اصول پرداخت.برجستگى درس ايشان در حدى بود که بيش از صدها تن از فضلاى حوزه علميه در درس ايشان حاضر مي شدند . آيت‌الله فاضل لنکراني از همان ابتداي مبارزات امام خميني در دهه‌ي 1340 هجري شمسي از اقدامات ايشان حمايت کرد. از جمله اقدامات ايشان انتشار اعلاميه اي مبني بر علني کردن مرجعيت امام خميني(ره) است که با مشورت دوازده نفر از روحانيون طرفدار امام صورت پذيرفت. او در چند سطر درباره‌ي صلاحيت رهبري ايشان نوشت: "بسمه‌تعالي، صلاحيت علمي و تقوايي حضرت مستطاب آيت‌الله العظمي آقاي خميني ـ مدظله‌العالي ـ براي مقام شامخ مرجعيت تقليد و حفاظت از حوزه اسلام و حمايت مسلمين محرز و بدون ترديد است". (محمد موحدي فاضل) اين بيانيه در آن دوران تأثير بسزائي در تداوم نهضت امام خميني(ره ) بجاي گذاشت. او در تنظيم اکثر اعلاميه‌هايي که منتشر مي‌شد مشارکت داشت و از موضوعاتي که متن اعلاميه ها را شامل مي شد مي توان به اعلاميه هاي اعتراض و اعلام نظر روحانيت تبريز به هيئت اعزامي دولت، درباره‌ي وقايع تبريز در پي چهلم شهداي قم در اسفند 1356‌، فاجعه‌ي 29 بهمن تبريز، نامه‌ي جمعي از عالمان و استادان به آيت‌الله صدوقي درباره‌ي فجايع يزد ، اعتصاب در شرکت نفت ، خبر حمله نيرو هاي گارد به حرم امام رضا (ع) ، تلگرام به آيت‌الله شيرازي و آيت‌الله قمي‌، راهپيمايي تاسوعا و عاشورا ،خلع محمد‌رضا پهلوي از مقام سلطنت ، روي کار آمدن بختيار و اعلام عزاي عمومي به مناسبتهاي مختلف در زمان انقلاب اشاره کرد. به همين دليل چند بار توسط ساواک دستگير و سپس تبعيد شد. ابتدا چهار ماه دوران تبعيد را در بندر لنگه با رنج و ناراحتي بسيار گذراند اما از اين دوران نيز به منظور مطالعه و تحرير استفاده کرد و پس از ‌آن به مدت دو سال و نيم به يزد تبعيد شد . تا اينکه انقلاب اسلامي به پيروزي رسيد پس از پيروزي انقلاب او مدتي مسئوليت دادگاه انقلاب شهرستان قم را به امر امام خميني(ره) بر عهده گرفت.سپس به عنوان نماينده‌ي استان مرکزي در نخستين دوره‌ي مجلس خبرگان رهبري حضور يافت. در آن زمان او بيشتر وقت خود را به تقويت نهاد حوزه گذارند و مدت ده سال رياست عالي شورا مراجع را عهده دار شد.پس از رحلت آيت‌الله اراکي به عنوان مرجع اعلم معرفي شد. همچنين جامعه مدرسين حوزه‌ي علميه‌ي قم ايشان را در زمره‌ي هفت مرجع پيشنهادي خود به مردم معرفي کرد.آيت‌الله لنکراني پس از اين فقط در جايگاه مرجعيت تقليد قرار گرفت و تدريس حوزوي را در فعاليتهاي خود قرار داد. از جمله اقدامات او تأسيس مرکز اعزام مبلغ براي ترويج مکتب تشيع ،مرکز فقهي ائمه اطهار و احداث کتابخانه تخصصي فقه است. از آثار ارزشمند به يادگار مانده از اين مرجع عاليقدر مي توان به، مدخل التفسير، حاشيه بر عروةالوثقي، حاشيه بر الطهارة مصباح‌الفقيه، الصوم، القضاء، المسائل المستحدثه، رساله‌اي در حکم نماز در لباس مشکوک، رساله‌اي در خلل حج و عمره، الاحکام الواضحه، احکام الحج حاشيه بر حج تحريرالوسيله، تقريرات الاصول، تقريرات اصول امام در 5 جلد، القواعد الفقهيه، تبيان الاصول، تقريرات درس امام در 4 جلد، رساله‌اي در قاعده‌ي فراغ و تجاوز،مناسک حج، تفسير سوره‌ي حمد، تقيه مداراتي، آيين کشورداري از ديدگاه امام علي (ع)، عصمت انبياء، مجمع الفهارس (مجموعه فهرست‌هاي بحارالانوار ، الغدير و الميزان)، استفتائات حول الحج، استفتائات حج، جامع‌المسائل (مجموعه‌اي از استفتائات در 2جلد)، تقريرات درس خارج اصول در 16 جلد ، تقريرات الاصول، تقريرات درسي آيت‌الله بروجردي و رساله‌ي توضيح المسائل اشاره کرد. آيت‌الله محمد‌ فاضل لنکراني سرانجام به علت عارضه‌ي قلبي در روز 26 خرداد 1386 دار فاني را وداع گفت. پيکر آن مرحوم دو روز بعد در 28 خرداد که مصادف شده بود با شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) طي مراسم باشکوهي در حرم حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد . مقام معظم رهبري در پيام تسليت به مناسبت درگذشت اين عالم رباني مرقوم فرمودند :‌"اين ضايعه‌ئي سنگين براي حوزه‌ي علميه‌ و ملت شريف ايران است. حوزه‌ي علميه يکي از اسطوانه‌هاي علمي و تحقيقي و يکي از استادان برجسته‌ي خود و ملت ايران يکي از مراجع تقليد انقلابي و بيدار و پرتحرک خود را از دست داد. ايشان در سال هاي طولانيِ دوران اختناق در شمار برجستگاني از حوزه‌ي علميه‌ي قم بودند که در ميدان هاي گوناگون مبارزات حضور داشته و رنج تبعيد را به جان خريدند و پس از پيروزي انقلاب از جمله‌ي روحانيون نامداري بودند که نقش هاي مهمي در همه‌ي موارد حساس ايفاء نمودند. رحمت خدا بر ايشان باد." /1002

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 262]