- جهان ديروز، امروز، فردا ( بخش اول )

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

قسمت اول راسخون : ازابتداي تاريخ زندگي بشر تمدنهاي زيادي زاييده شده يا افول کرده اند تمدنهاي ناحيه اي، منطقه اي، يا تمدنهاي وسيع که بعضي از آنها چند ساله و برخي چند هزارساله بوده اند واين پروسه هنوز هم درحال انفعال وانجام است. دراين مبحث مي خواهيم دلايل صعود وسقوط تمدنها را بررسي نماييم. مترادف با مورخان وسياسيون مسلمان،تئوريسينهاي غربي نيز دراين مقوله سخنهاي بسياري نوشته اند وهرکدام از زوايه ديد خود اين موضوع را پردازش کرده اند. ما نيز درحالي که نمي خواهيم از ابعاد سياسي اين موضوع غافل بمانيم سعي داريم به بهترين بعد اين موضوع که از قضا مغفول نيزمانده است بپردازيم. يکي از دلايل نزول آيه «قل سيروا في الارض» و تأکيد مفسرين قرآن براين آيه شريفه نيز به همين دليل است. خداوند دراين آيه شريفه از مامي خواهد با سير در زمين و تاريخ و نظر به تمدنها، درعلل صعود و سقوط آنها تامل داشته باشيم. تاکنون دراين باره به علتهاي متعددي اشاره شده است، مانند: کثرت جمعيت، برخورداريهاي مادي، تسلط برعلوم روز، استراتژيک و سوق الجيشي بودن منطقه تحت سلطه دشمنان داخلي، دشمنان خارجي، مقبوليت ومشروعيت مردمي، تنازع بين اشراف و بزرگان، بلاياي طبيعي و ...، ولي کمتر کسي درباره خداشناسي و توحيدي بودن تمدنها و تأثير آنها بربقاء قدرت آنان سخن به زبان رانده است. درعوض قرآن دراين باره بارها سخن به ميان آورده است . از ديد گاه قرآن تمدنهاي مضمحل شده تاريخ تمدنهايي نبوده اند که خداوند را انکار کرده اند بلکه تمدنهايي بوده اند که پيامبران الهي را منکر شده اند (يعني اينکه خداوند براي انسان برنامه دارد را رد کرده اند)، قوانين مدني وحکومتي دراينگونه تمدنها آن قوانيني نبوده است که از جانب خداوند توسط پيامبران ابلاغ شده است بلکه مبدأ قوانين و تميز بين درست و نادرست، استثنا جهاني بشري وحسيات وتجربيات وي درآزمون وخطاهاي قبلي تلقي مي شده است . اگر به دقت بنگريم متوجه مي شويم که تمدنهاي ظاهراً قدرتمند امروز دنيا شباهتهاي فراواني با تمدنهاي مضمحل شده پيشين دارند. دراين تمدنها اين موضوع که درست ترين سخن براي نگهداري وحفظ کالاهاي مصرفي را کارخانه هاي سازنده و نمايندگي هاي مجاز آنان بيان مي کنند، حرفي پذيرفته است، ولي اين استدلال درباره خالق انسان و نماينده هاي وي در زمين (پيامبران الهي) موضوعيت ندارد، که به اين گونه تمدنها، تمدنهاي به اصطلاح بريده از غيب مي گويند. باگذري ديگر درتاريخ متوجه اين موضوع مي شويم که تمدنهاي ساقط شده به هيچ وجه ضعيف نبوده اند. بلکه درعلوم روز و فن آوري هاي نظامي به توانايي هاي زيادي دست يافته بوده اند. تاحدي که خداوند درقرآن مي فرمايد:«اوتيتم من العلم» توانايي هاي اين تمدنها در حدي بوده که با وجود پيشرفتهاي روز افزون امروز بشر وقتي به آنها نگاه مي کنيم برخي از اين پيشرفتها باعث اعجاب ما مي شود و برخي که بشر امروز به تازگي به آن دست يافته است وبرخي ديگر هنوز برما پوشيده مانده است. مهندسي ساخت اهرام ثلاثه و جابجايي حداقل چهار صد کيلومتري سنگهاي چند هزارتني درمصر، عمل مغز در مصر باستان و تمدن اينکاها در اروپا، يا تقسيم آب نيل که چندي پيش کامپيوتر هاي فوق مدرن آمريکايي نيز از تغيير آن در نظمي نوين ناتوان ماندند، همگي نشاني براين مدعاست . اما آنچه جالب توجه است، اينکه اين تمدنهاي سرنگون شده اندک، اندک ضعيف نشده اند و با ضعف روز افزون رو به نابودي و سقوط نگذاشته اند بلکه در اوج قدرت و شکوفايي ناگهان سرگيجه گرفته و ارکان وجودشان از هم گسيخته است. دراين بين بد نيست که به پيام حضرت امام خميني(قدس سره) به گوربا چف اشاره کنيم، پيش بيني حضرت امام (قدس سره) براي سقوط اتحاد شوري سابق، ماهها قبل از زيرک ترين متفکران سياسي جهان، به معناي اين نبود که امام با يک بينش سياسي صرف به اين نتيجه رسيده بودند، بلکه اين يک نگاه ماوراء سياسي و علمي بود، امام با بينش توحيدي و حکمي خويش به اين استنتاج رسيده بودند همانگونه که رهبر انقلاب حضرت آيت ا... خامنه اي اين بار سقوط تمدن غرب را پيش بيني نموده اند. درقسمت دوم اين مبحث که در هفته ی آتی به آن می پردازیم، قصد آن داريم که با بينش کمي سياسي تر به شرايط تمدن امروز بشر بپردازيم و اين نکته که تخمينها و معادلات سياسي نزول و قدرت يافتن کدام يک از تمدنهاي امروز روي زمين را پيش بيني مي نمايند واينکه کشورما درکجاي اين معادله قرار گرفته است را برسی کنیم. 1040/ 1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 250]