گفت وگو با حسين زند باف ،تدوينگر يوسف پيامبر

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

*قبل از اين که به گفت وگو بپردازيم ، بفرماييد الان مشغول چه کاري هستيد ؟ تدوين سريال به کجا چنين شتابان ؟ به نويسندگي وکارگرداني آقاي ابوالقاسم طالبي . *چند وقت است که مشغول تدوين اين کار هستيد وچند قسمت است ؟ از اواخر دي اين کار را شروع کردم وقرار است سي قسمت باشد ودرماه مبارک رمضان پخش شود . تا چندي پيش سريال يوسف پيامبر (ع) را ازشما شاهد بوديم که کار خيلي پر مخاطب وپرطرفداري بود . تدوين آن را چه سالي آغاز کرديد ؟ دقيقاً يادم نيست ، دي 1383 بود يا 1384 ، چون زمان خيلي زيادي صرف آن شد . *چه مدت طول کشيد ؟ حدود سه سال ، با چند ماه بالا وپايين ويک نسخه سينمايي هم در آورديم که فقط شش ماه تدوين نسخه سينمايي آن طول کشيد والبته هنوز هم کامل نيست . *نسخه سينمايي قرار است اکران شود؟ شايد به شبکه خانگي داده شود يا اکران شود يا در اختيار بعضي کشورها که با سريال ميانه خوبي ندارند ونسخه سينمايي براي آن ها جذاب تر است گذاشته شود. نسخه سينمايي عمدتا بر اساس آيه هاي قرآن است وخيلي از مواردي که در سريال دنبال شده در نسخه سينمايي حذف شده وبيشتر متکي به خط وسير قرآن کريم است . *چطور شد که درگير اين سريال شديد ؟ قبل از من آقاي شهريار بحراني کار مي کردند ، بعد براي آقاي بحراني پيش آمد که فيلم سينمايي بسازد که خب ، کارگردان است ودوست داشت واز طرفي هم قصه حضرت سليمان بود وخيلي دوست داشت که بعد از مريم مقدس آن را به سر انجام برساند با من تماس گرفتند و رفتم خدمت آقاي سلحشور و البته در مرحله اول تيرم به سنگ خورد وهر دو عقب نشستيم ! ولي بعداً همکاري کرديم والان به نظرم به رغم آن که اولش آن طور شروع شد ، آخرش خيلي دوستانه تمام شد . *از همکاري با آقاي سلحشور راضي بوديد ؟ از همين صحبتم معلوم بود که بله ، کار خيلي به نظرم صميمانه به سرانجام رسيد ودر حقيقت خود اين کار يا قصه اش يا مجموعه حواشي اش مثل يک خواب و رويا براي ما گذشت . هيچ لحظه بد و زشت وعجيب وغريبي از آن در ذهنم نيست ، براي اين که خود قصه آن قدر پاک و زلال است وروي آدم تأثير مي گذارد که خيلي وجوه مثبت در راه و روش زندگي آدم دارد ، چون تمامش آموزش است . قصه اين سريال پر ازنکته هاي آموزنده است .شما فکرکنيد به جاي اين که آدم ها دزد باشند وقاتل و... آدم مجبور باشدچنين قصه هايي را کار کند ، بيايد و يوسف پيامبر (ع) را کار کند که حتي کائنانش که به نظر آدم هاي بدي هستند ، ولي صد در صد بد نيستند وبک رگ روشنايي در وجودشان هست . *با توجه به آن که نسخه هاي ديگري هم از اين داستان ساخته شده وبعضاً هم مردم کشورما آنها را ديده اند ، فکر مي کنيد دليل استقبال مخاطبان از اين سريال چه بود ؟ قصه يوسف و زليخا در کشورهاي مختلف دنيا به صورت هاي گوناگون ساخته شده و حتي در امريکا هم ساخته شده ، ولي هيچ کدام چندان وفادار به مبداخود نبوده که از قرآن باشد که يکي از دلايل عمده اش اين است که خب اين قصه ، قصه اي قرآني است و جرآت مي خواهد که کسي اين قصه را از قران بردارد و استخراج کند وتبديل کندبه يک فيلم وکار خيلي سختي است وبايد اين توانايي را داشته باشد که آدم هاي بسيار متعددي را در قصه کار کند . قرآن تا ابديت حضور دارد وخواهد داشت که خب ، طبيعي است که قصه اش با همه رابطه برقرار کند . اگر به آن وفادار باشيم . به نظر من با تحقيقات و بررسي هايي که آقاي سلحشور و گروه شان انجام دادند ، بلاش کرده اند هم به تاريخ وفادار باشند وهم به خط اصلي اي که در قرآن است . *از مشکلاتي که در طول تدوين اين سريال داشتيد بفرماييد . اصلا مشکلي داشتيد ؟ همان طور که مي دانيد چون سريال از تلويزيون پخش مي شود ، طبيعي ست که روي نوارهاي ويدئو خيلي کار راحت تر است وامکانات بسيار وسيعي براي ويدئو وجود دارد که مي شود خيلي کارها کرد . خدا بيامرز رسول احدي خيلي اصرار داشت که اين سريال به صورت نگاتيو باشد وعلتش هم ماندگار است . يعني صد سال ديگر هم اگر به اين نگاتيو رجوع کنند ، مي توان از آن استفاده کرد ، به بهترين کيفيت . خب موقعي که نگاتيو مي شود ، خيلي شرايط را به وجود مي آورد ، مثلا شما پلان تکراري نمي تواني بگذاري ، مگر اين که از Double Code Negative يعني Lnter- Mediate استفاده کني واگر قرار است که حتما استاندارد سريال ومأخذش يا تکثيرش از روي نگاتيو باشد ، بنابراين خيلي مسأئل را برايمان سخت مي کند که وقتي مي خواهي حتي صحنه اي را تکرار کني ، دچار مشکلاتي مي شوي که يا بايد بروي از اضافه ها استفاده کني يا اين که بايد موادي مصرف کني که خيلي از نظر کيفيت افت نکند .از طرف ديگر چون نگاتيو است ، بايد کپي نمايشش هم کپي نابي باشد وتازه از روي آن گپي بايد تبديل شود به نواري که در تلويزيون بتوانيم پخش کنيم . اين ها خيلي ما را اذيت کرد وازجمله در جاهايي واقعا گيج شده بوديم . مثلا صحنه اي را تدوين کرده بوديم با اين سيستم ، يعني نگاتيو را تبديل به ويدئو کرديم وبعد تدوين کرديم وطي اين پروسه طولاني يکي از صحنه هاي ما گم شد وهر کاري مي کرديم پيدا نمي شد. يادم است به آقاي سلحشور گفتم اگر حضرت يوسف بخواهد اين صحنه پيدا مي شود باور کنيد دو دقيقه هم نکشيد که صحنه پيدا شد وداديم قطع نگاتيو شد وآن را تدوين کرديم وگفتم فيلم صاحب دارد و واقعا هم صاحب داشت . حالا هر کسي هر جور دوست دارد تحليل کند . مضاف براين که در تدوين وقتي يک خط و خطوط ناب انساني و شرافت و صداقت است ، به نظر من حال و روز تدوينگر يا بقيه آدم هايي که کار مي کنند هم خوب است . اگر آدم ها وفادار به اصول خود باشند ؛ خود قصه تأثيرش را مي گذارد و آدم ها مجزا از مسائل روزمرگي شان ديگر سختي ها را حس نمي کنند .و متحمل آن ها مي شوند ومشکلات برايشان شيرين مي شود .به همين خاطر منهاي آن مسائل تکنيکي که اولش عرض کردم ، مشکلاتي در تدوين نداشتيم ؛ نه با آقاي سلحشور ونه آقاي شورجه که مشاور ايشان بودند . در ارتباط با صدا وصدا گذاري و .. خيلي مراحل مان با تبادل نظر پيش رفت ؛ خيلي همکاري هايمان با آقايان دلپاک ويزدانيان و... چون آن ها تا به حال سريال کار نکرده بودند واولين بار بود و اين ها همه تاثير روي تدوينگر است. تأثير که چه عرض کنم ، مثلا صدا را بخواهيم مثال بزنيم که مجموعه اي از اين هاست حرف اول را مي زند واصلا خيلي از معايب را مي پوشاند ،خيلي از معايبي را که ما داشتيم وبه چشم نيامده وديده نشده ، به دليل حضور اين بزرگان است . *يکي از مسائلي که اين سريال را جذاب تر کرد، جدا از مسائل کارگرداني ، فيلمبرداري ، و ..تدوين خوب آن بود . اين يکي از مهم ترين مراحل فيلم است که شايد کساني که غير متخصص هستند اين را احساس نکنند : ولي واقعيتي که تدوين با توجه به ريتم فيلمنامه وتمپويي که در آن لحاظ شده بود . خيلي خوب داستان را پيش مي برد . در تدوين اين سريال از چه منظري به فيلم نگاه کرديد ؟ ذهنيت بنده طبق صحبت هايي که با آقايان سلحشور وشورجه کرديم ، اين بود که اين فيلم يا سريال براي تلويزيون است ، تلويزيون هم براي عامه است ، شما حرف هايتان را در اين فيلم زده ايد وبايد عامه متوجه شوند ، پس بايد داستان تمام خانواده را بگيرد وبا تمام خانواده ارتباط برقرار کند حتي ما موارد بسيار زيادي را تکرار کرديم ، چون حس بنده اين است که اين تکرارها مي تواند سريال را سنگين نکند ، بلکه قابل فهم کند . از نظر متخصصان ؛ تکرار آزار دهنده است ؛ ولي اين کار را کرديم چون فکر مي کرديم اين سريال بايد از پير زن و پيرمرد و خردسال ، روي همه تأثير بگذارد . علتش شايد اين بود که ما وقايع را فشرده نکرديم که بيننده را آزار بدهيم وبه هم بريزيم ويکي از علت هايي که توانستيم با همه ارتباط وسيعي برقرار کنيم ، به نظرم همين بود . يعني نه اين که صحنه ها را لخت کنيم ؛ بلکه خيلي هم تند نکرديم که سيستم هاليوودي باشد ؛ بلکه با نرمش وملايمت حرف هايشان را بزنند ؛ جوري که همه متوجه شوند . اصلا با سيستم سينما بهش نگاه نکرديم ؛ براي اين که در سينما بيننده از قبل تعيين تکليف کرده براي خودش که مي رود فيلم ببيند و آمادگي اش را دارد ، ولي در خانه شما آمادگي را بايد به وجود بياوري . به نظر من ؛ در مجموع در ارتباط با سريال تا حد و حدودي اين ذهنيت در بيننده هست که بايد تلاش کنيم چيزي را حذف نکنيم ، ولي در فيلم بايد تلاش کنيم تا مي توانيم حذف کنيم . هر فيلم وهر موضوع وهر قصه اي يک کارگرداني دارد که خط و خطوط از داخل آن در مي آيد ، يعني در حقيقت ريتم وتمپو يک جوري از داخل قصه و کارگردان به فيلم القا شده وتدوينگر هم با آن حال و هوا فيلم را کار مي کند اگر همين فيلم را تدوينگر و کارگردان ديگري کار مي کردند ، شايد يک جور ديگر اصلا در مي آمد وشکل ديگري پيدا مي کرد اما چيز خاصي که آدم بگويد حالا مي خواهم بروم براي اين فيلم چنين چيزهايي داشته باشم . نه ، چيز خاصي نبود . *اتقاقاً مي خواستم بپرسم خيلي از فلاش بک و نماهاي تکراري استفاده کرده ايد . علت چه بود ؟ به همان دليل که مي گويم تکرار براي بيننده جذاب است والحمدالله آقاي سلحشور هم نسبت به فلاش بک ها نظر وديد منفي نداشت .در مواردي هم بسيار تشويق مي کرد ونظرش بسيار مثبت بود و لحظاتي هم بود که من مي ديدم مثلا اين صحبت ها اثري که بايد بگذارد را نمي گذارد . به تعمد اين کار در مورد حضرت يوسف يا زليخا وآدم ها و شخصيت هاي متعدد انجام شد که مي تواند نوعي يادگاري باشد واز آن يادگاري هاست که بيننده دوست دارد . عملا که اين طور بود ودر ايران وخيلي کشورها آن طور که شنيده ام خيلي ارتباط تنگاتنگي با اين سريال برقرار کرده اند ؛ حتي کشوري مثل عراق واهل سنت مثل عربستان وبحرين وکويت و.. تقاضا کرده اند که آن را بخرند . *اگر خودتان بخواهيد به تدوين اين سريال نمره بدهيد . چه نمره اي مي دهيد ؟ تدوين به همه مراحل سريال بستگي دارد . درابتدا به فيلمنامه ، بعد به کارگرداني وبعد به تهيه کنندگي ، چون اگر تهيه کننده زحمت نکشد وبه شکل حرفه اي هزينه نکند ، فيلم يا سريال صدمه مي خورد وبه تدوين هم صدمه مي زند بعد از اين ها هم فيلمبرداري و بازي ها و... نحوه بيان بازيگر ، موسيقي ، طراحي صحنه ولباس ، نورپردازي وهمه اين ها در اين که تدوينگر دستش باز باشد براي القاي مطلبي که در قصه است ، تأثير بسزايي دارد . بعد از همه اين ها صدا گذاري است . شما فيلم هاي عجيب و غريب هاليوودي را ببينيد وصدايش را ببنديد . اصلا اين صحنه ها را با صداهاي عجيب و غريب به هم وصل مي کنند در انتها هم نوع نمايش فيلم است . سيستم نمايش اگر بد باشد ، شما تدوين را دوست نداريد . اگر صداها ديستورد شود ، فکر مي کنيد تدوين مقصر بوده و... يعني همه چيز در فيلم ارتباط تنگاتنگ با يکديگر دارند هيچ موردي وجود ندارد که آدم بخواهد ازش صرف نظر کند وبگويد مهم نيست . مثلا آن قدر طراحي صحنه در تدوين موثر است که حد ندارد در اين سريال من آن قدر متأثر بودم از کاري که براي خلق مصر شده بود که تلاش مي کردم يک جورهايي اين عظمت ديده شود کارهايي انجام دهم واز زاويه هاي مختلف نشان بدهم ، چون اين عظمت کمک مي کند که قصه جا بيفتد خب معلوم است که همه اين ها دست به دست هم مي دهند تا تدوين خوب باشد . اگراين ها را نداشتم چطور مي توانستم کاري کنم که نمايي به اين عظمت ساخته شود ؟ يک رودخانه خيلي کوچک وجزئي است در شهرک دفاع مقدس که ما آن را به جاي نيل استفاده کرده ايم . چطور اين کشتي ها را استفاده کرديم يا چقدر استفاده کرديم که نشان بدهيم اين يک رود بسيار بزرگ است واين جا دائما کشتي تردد مي کند ؟ دکتر معتمدي خيلي براي اين کار زحمت کشيدند مثلا صحنه بلعيدن گاوهاي چاق توسط گاوهاي لاغر ؛ چقدر با هم همفکري کرديم وبا هم هماهنگ شديم . همين دکتر معتمدي بعد از يوسف پيامبر (ع) يک دفعه صد پله پريد بالا . به دليل اين که کار کرده زحمت کشيده وزحمتش هم به نظر من در سريال جواب داده است . همه اين موارد براي اين که آدم به يک تدوين خوب برسد جزء ضروريات است . هر جايش بلنگد ، تأثير سوء روي تدوين و تدوينگر دارد ، حتي گفتم نحوه نمايش ، يعني اگر صدا ديستورد پخش شود يا تصوير را فلو ببينيد از همه چيز بدتان مي آيد . بنابراين براي اين که تدوين خوب باشد ، بايد همه چيزخوب باشد . *به عنوان يکي از پيشکسوتان سينماي کشورمان که فيلم هاي زيادي را تهيه ، کارگرداني وتدوين کرده ايد ، مي توانيد از ضعف هاي اين سريال هم بگوييد ؟ در هرصورت هر کارگرداني سليقه اي دارد و فرض کنيد اگر من کارگرداني مي کردم نقطه نظرات ديگري داشتم مثلا در مورد زواياي دوربين يا حرکت هاي آن مي گفتم فلان طور باشد . انواع واقسام چيزهايي که ممکن است ، ولي به نسبت به نظرم گروه به آن چيزهايي که مي خواسته رسيده است . بنابراين ضعف فاحشي که آدم بخواهد به آن اشاره کند نيست .مواردي هست که آقاي سلحشور خودشان هم مي گفتند در بعضي جاها مثلا بعضي از ديالوگ ها از دست رفته و .. وچون ما هدف مان اين بود که از مهر 1388 اين سريال شروع به پخش کند که تمام اين معايب را بتوانيم از بين ببريم ، مثلا ديالوگ ها را دوبله کنيم وغيره که معايب پوشيده شود وتا جايي که حواسمان بود توانستيم ، ولي در فشار ، زمان کم بود و تنها سريالي بود که نگاتيو بود وروتين رفت . تمام جمعه شب ها آن را داشتيم وهيچ هفته اي تکراري نرفتيم . از زماني که پخش شد ، ما شايد پنج يا شش اپيزود بيشتر آماده نداشتيم ، ولي تا انتها ادامه داديم . وقتي مي گويم کار صاحب داشت ، همين جاست که بدون شک با همکاري تنگاتنگ آقايان دلپاک و يزدانيان واز آن طرف دکتر معتمدي و لابراتوار و.. صورت گرفت وخيلي آن ها را در فشار گذاشتيم . در عين حال لابراتوار اشاره مي کرد و مي گفت اين منظم ترين سريالي است که براي قطع نگاتيو تا الان به لابراتوار تلويزيون آمده . چو مدام نگران بوديم که نکند جاهايي اشتباه کنيم ودر قطع نگاتيو دچار مشکل شويم و واقعا دکتر معتمدي را چقدر زير فشار گذاشتيم ، همين طور آقاي دلپاک و ... را ، اما خوشبختانه ماحصل کار طوري شد که همه آن هايي که زحمت کشيدند ، اجرشان اين بوده که کار بيننده خوبي داشته واين خيلي قيمت دارد . منبع: صنعت سينما ، /1001/ /div>

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 349]