گزارش اكران سينماها در فصل بهارشروعى نسبتا خوب براى يك تابستان داغ

واضح آرشیو وب فارسی:حيات نو: گزارش اكران سينماها در فصل بهارشروعى نسبتا خوب براى يك تابستان داغ
اميررضا نورى پرتو- روزهاى پايانى فصل بهار را سپرى مى‌كنيم و اكران سينماها در سه ماه ابتداى سال با رونق نسبى گيشه‌ها همراه بود. به جز زن‌ها فرشته‌اند (شهرام شاه حسيني)، كه نمايش آن از ابتداى خرداد شروع شده و تا چند هفته ديگر ادامه دارد، ساير فيلم‌هاى اكران فصل بهار يا از روى پرده برداشته شده‌اند و يا روزهاى انتهايى اكران خود را در پيش رو دارند. با نگاهى كلى به ميزان استقبال مردم از فيلم‌ها باز هم اين موضوع ثابت مى‌شود كه در شرايط دشوار اجتماعى و اقتصادى كنوني، بيشتر تماشاگران بدون در نظر گرفتن فاكتور مهم كيفيت اثر، بيشتر به تماشاى فيلم‌هايى با مضمون‌هاى كمدى و يا در اصطلا‌ح عام خنده دار تمايل دارند. متاسفانه در اين ميان و در مورد برخى فيلم‌ها اين مشكل وجود دارد كه خيلى‌ها از مخاطبان متوجه مى‌شوند فيلمى كه به تماشاى آن نشسته‌اند، اصلا‌ كمدى نيست و پخش كنندگان فيلم‌ها در مواد تبليغاتى با تمركز بر چهره‌هاى خندان ستاره‌ها و بازيگران سعى مى‌كنند محصولا‌ت سينمايى شان را آثارى كمدى جلوه دهند. البته نبايد يك طرفه به قاضى رفت و تهيه كنندگان و پخش كنندگان آثار سينمايى را مقصر اصلى اين معضل دانست، زيرا در اين شرايط پيچيده و ضعيف توليد و پخش فيلم در ايران و استقبال بينندگان از داستان‌هاى كميك، بسيارى از آنها مجبورند يا به شكلى مستقيم ساخت و نمايش فيلم‌هاى مفرح را در دستور كار خود قرار دهند و يا اگر ريسك مى‌كنند و فيلمى اجتماعى يا خانوادگى را روانه اكران مى‌كنند، در پوسترها و بيلبوردها سعى دارند كه محصولا‌ت خود را مناسب با خواسته روز بينندگان جلوه دهند. به نظر مى‌رسد اين مشكل، چه از لحاظ رويكرد مخاطبان به سمت آثارى كمدى بدون در نظر گرفتن سطح كيفى آنها و چه از منظر محدوديت‌ها در عرصه توليد و اكران، به يك بررسى كارشناسى شده و طولا‌نى مدت نيازمند است; وگرنه ممكن است اين وضعيت نيمه بحرانى و ناپايدار اعتماد ميان تماشاگران سينما و توليدكنندگان را آرام آرام از ميان ببرد و موضوع اكران سينماها را به سمت چالشى جدى بكشاند.

در ميان فيلم‌هاى ويژه نوروز، دايره زنگي، اولين تجربه سينمايى پريسا بخت آور، توانست پس از آتش بس (تهمينه ميلا‌ني)، اخراجى‌ها (مسعود ده نمكي) و توفيق اجبارى (محمدحسين لطيفي)، چهارمين فيلمى باشد كه مرز فروش يك ميليارد تومان (بدون در نظر گرفتن آمار نه چندان چشمگير تعداد مخاطبان دراين سال‌ها) را پشت سر بگذارد. فيلمنامه نسبتا حساب شده اصغر فرهادي، انتخاب درست بازيگران مطرح سينماى ايران در نقش‌هاى متناسب با تيپ شناخته شده آنها و كارگردانى منسجم بخت آور و ريتم خوب فيلم كه ناشى از تدوين حساب شده‌هايده صفى يارى بود، از عواملى بودند كه زمينه استقبال تماشاگران از دايره زنگى را فراهم كردند. دايره زنگى با اين كه سرگروه سينمايى خود (سينما قدس) را در هفته پيش از دست داد، اما نمايش‌اش در برخى سينماهاى پايتخت ادامه دارد و به نظر مى‌رسد با خاطره خوش فروشى نزديك به يك ميليارد و دويست ميليون تومان از پرده سينماها خداحافظى كند. اما مجنون ليلى (قاسم جعفري)، ديگر فيلم اكران نوروز، با وجود اين كه از محمد رضا گلزار و الناز شاكردوست و ديگر ستاره‌هاى محبوب سينما استفاده كرده بود و سعى داشت داستانى مدرن را با همان رنگ و لعاب‌هاى مورد علا‌قه سازنده‌اش روايت كند، به دليل عدم وجود انسجام و دقت در شخصيت پردازى و گزينش روايت‌هاى اپيزوديك‌اش نتوانست آن طور كه انتظار مى‌رفت، بفروشد. با اين حال فروش راضى كننده ششصد ميليون تومان در تهران ارمغان اكران دو ماهه مجنون‌ليلى در سينماها بود. اغلب پيگيران سينماى ايران سيروس الوند، كارگردان كهنه كار سينماى حرفه اى كشورمان، را مى‌شناسند. تعدادى از آثار الوند در زمان خود از سوى منتقدان و نويسندگان سينما مورد استقبال قرار گرفتند و در عين حال بسيارى از فيلم‌هايش در گيشه فروش اميدواركننده‌اى داشتند. اين كارگردان باسابقه امسال با زن دوم، يكى از غريب‌ترين فيلم‌هاى كارنامه سينمايى‌اش را عرضه كرد كه به لطف تبليغات وسيع تهيه كننده فيلم (فرشته طائرپور)، برخوردارى از يك داستان عاشقانه به سبك پاورقى‌هاى نشريات عامه پسند و حضور بازيگران شناخته شده در آن، توانست به فروش قابل قبول سيصد و پنجاه ميليون تومان برسد كه به نظر مى‌رسد با توجه به ضعف‌هاى شديد فيلم در ساختار و روايت رقم چندان بدى نباشد. از نكته‌هاى جالب درباره حاشيه‌هاى اكران زن دوم مى‌توان به اظهار نظر يكى از بازيگران اصلى فيلم‌اشاره كرد كه از كنار گذاشتن نيمى از لحظه‌هاى حضورش بر سر ميز تدوين و در پنجاه دقيقه حذفى فيلم گلا‌يه كرده بود. ضمن اينكه همين زمان طولا‌نى مدت صد و بيست و پنج دقيقه‌اى زن دوم با توجه به بى كشش بودن داستانش، بسيارى از تماشاگران را در سالن‌هاى سينما خسته مى‌كرد. اما مهم‌ترين فيلم اكران نوروزى به همين سادگى ساخته سيدرضا ميركريمى بود كه در جشنواره فجر سال گذشته چند سيمرغ بلورين را در رشته‌هاى مهم درو كرد و در نظرسنجى منتقدان جايگاه‌هاى بالا‌ را به دست آورد. اين فيلم با اين كه با حال و هواى برنامه‌هاى نوروزى سينماها تناسب چندانى نداشت، اما پس از اتمام تعطيلا‌ت نوروز كم كم مشتريان خاص خود را پيدا كرد و آهسته آهسته فيلم محبوب علا‌قه مندان جدى سينما در اكران بهار شد. ردپاى اين توجه را مى‌توان در بين نقدهاى منتشر شده در نشريات تخصصى و روزنامه‌هاى پرتيراژ صبح به خوبى مشاهده كرد. به همين سادگى توانست از مرز صد و پنجاه ميليون تومان عبور كند و نمايش آن به صورت تك سانس در چند سينماى معتبر تهران هم اكنون ادامه دارد. اما دومين مرحله از اكران بهار با نمايش فيلم پابرهنه در بهشت (بهرام توكلي) آغاز شد. سينما عصرجديد كه به عنوان يكى از پنج سرگروه اصلى نتوانسته بود فيلمى را براى برنامه نوروزى خود انتخاب كند و به دليل اكران خارج از مصوبه فيلم دايره زنگى در سالن اصلى‌اش، از طرف شوراى نظارت بر نمايش توبيخ شده بود، بنا به تصويب آن شورا از نيمه‌هاى ارديبهشت اولين ساخته بلند بهرام توكلى را به عنوان اولين برنامه رسمى‌اش در سال 87 به روى پرده برد. پا‌برهنه در بهشت كه در جشنواره بيست و پنجم نظر مثبت خيلى‌ها را جلب كرده بود، با توجه به فضاى خاص و غريبى كه داشت، نتوانست تماشاگران زيادى را به سينماهاى نمايش دهنده‌اش بكشاند. اولين اثر بهرام توكلى يكى ديگر از قربانيان اكران نادرست و غيركارشناسى فيلم‌هايى با مخاطب خاص است كه موفق نشد حتى به رقم پنجاه ميليون تومان فروش هم برسد. ديگر فيلم اكران دوم بهار، فيلمى با مشخصه‌هاى معمول سينماى تجارى يعنى تلا‌فى (سعيد اسدي) بود كه به جاى فيلم ميركريمى در گروه سينما استقلا‌ل به نمايش در آمد و اگرچه در دو هفته ابتدايى‌اش فروش چندان بدى نداشت، اما به مرور و به دليل همان ساده انگارى‌هاى بيش از ‌اندازه‌اش در رعايت منطق روايى و ساختاري، با ريزش شديد مخاطب روبه‌رو شد. تلا‌فى از آن دسته فيلم‌هايى است كه خيلى زود مى‌توان آن را فراموش كرد و به نظر مى‌رسد تهيه كننده‌اش (يدالله شهيدي) بيشتر از آنكه به فروش نزديك به دويست ميليونى فيلمش در تهران چشم داشته باشد، به فروشى مناسب در سينماهاى شهرستان‌ها و در نهايت فروش حق پخش فيلم به يكى از شبكه‌هاى مجاز ويدئويى دل بسته است. اما يكى از اكران‌هاى بى سر و صداى چند سال اخير، فيلمى مهجور با نام روزى كه حسنى مرد شد (كيانوش و كوروش دالوند) بود كه از نيمه‌هاى ارديبهشت در سينما آزادى و چند سينماى ديگر به روى پرده رفت و با وجود وضعيت نابسامان سينماى كودك و شعارهاى بى اساسى كه هر از چند گاهى به گوش مى‌رسد، نتوانست از حمايت وزارت آموزش و پرورش و نهادهاى مسئول استفاده‌اى بهينه كند. روزى كه حسنى مرد شد كه يك داستان قديمى ايرانى را (معادل آن همان جك و لوبياى سحرآميز بود) دستمايه كار خود قرار داده بود، آنقدر نمايشى بى سر و صدا داشت كه طبق برخى شنيده‌ها بسيارى از سانس‌هاى آن بدون تماشاگر بوده است. فروش بسيار‌اندك فيلم برادران دالوند (نزديك به چهار و نيم ميليون تومان تا به امروز) تنها حسرت روزهاى گذشته را زنده مى‌كند; روزهايى در دهه شصت و اوايل دهه هفتاد كه مردم براى تماشاى فيلم‌هاى كودك و نوجوان بايد ساعت‌ها در صف‌هاى طولا‌نى مقابل سينماها مى‌ايستادند. قرنطينه، اولين فيلم سينمايى منوچهر‌هادي، در روزهاى ابتدايى خرداد و در مرحله سوم از اكران بهار در گروه سينما عصرجديد و به جاى فيلم پابرهنه در بهشت به روى پرده رفت. منوچهر‌هادى كه فيلم‌هاى تلويزيونى بدى نساخته است، در قرنطينه به مولفه‌هاى افول كرده سينماى تين ايجرى گوشه چشمى داشته و براى آن كه از غلظت سوز و گداز داستان پسر پولدار و دختر فقير در اولين اثرش بكاهد، از عنصر طنز نيز در قسمت‌هايى از فيلم بهره گرفته است. قرنطينه در حالى اكران شد كه زوج سينمايى حميد گودرزى و نيوشا ضيغمى همزمان فيلم تلا‌فى را هم بر روى پرده داشتند. ضمن اين كه حضور چهره محبوبى همانند رضا عطاران در نيمه دوم فيلم باعث شده تهيه كننده قرنطينه (محمد نشاط) به فكر مانور تبليغاتى بر حضور اين بازيگر گيشه پسند بيفتد. قرنطينه تا به حال نزديك به صد و پنجاه ميليون تومان فروش داشته كه با توجه به شرايط دشوار و كمرشكن توليد به نظر مى‌رسد نتوانسته رضايت سازندگانش را برآورده كند. ديگر فيلم در برنامه سوم اكران بهار، همخانه (مهرداد فريد)، بود كه در گروه سينما آزادى و به جاى زن دوم نمايش داده شد. فريد در دومين ساخته سينمايى‌اش همان طور كه سعى مى‌كند به معضل اجتماعى حضور دختران بى پناه شهرستانى در كلا‌ن شهر تهران‌اشاره كند، مولفه‌هاى طنز را هم در جاى جاى فيلم خود قرار داده و كوشيده به ظاهر فيلمش سر و شكلى مفرح و شاد ببخشد. با اين وجود به دليل آنكه همخانه نتوانسته از ستاره‌هاى گيشه ساز اين روزها در نقش‌هاى اصلى‌اش استفاده كند و در عين حال ساده انگارى‌هاى‌اشكارى در ساختمان روايى‌اش دارد، موفق نشد مخاطبان بسيارى را جذب كند. همخانه هم اكنون روزهاى آخر اكرانش را سپرى مى‌كند و در انتهاى جدول فروش، بالا‌تر از روزى كه حسنى مرد شد و پا برهنه در بهشت، ايستاده است و آرام آرام خود را به مرز فروش پنجاه ميليون نزديك مى‌كند. اما زن‌ها فرشته‌اند (شهرام شاه حسيني) بدون شك يكى از اميدهاى فروش در سال جارى است كه نمايش آن از هفته ابتدايى خرداد ماه درگروه سينما آفريقا و به جاى مجنون ليلى شروع شد و به لطف استفاده از چهره‌هاى سرشناس سينمايى و نيز هوشمندى تهيه كنندگانش (عبدالله عليخانى و حسين فرحبخش) در شناختن سليقه‌هاى روز مخاطبان توانسته در كمتر از يك ماه از مرز فروش سيصد ميليون تومان عبور كند. با اين حال با افت نسبى فروش اين فيلم در هفته اخير بعيد به نظر مى‌رسد دومين فيلم شهرام شاه حسينى رقيبى جدى براى دايره زنگى در صدر جدول فروش باشد. بايد منتظر نشست و ديد! اما اكران فيلم‌هاى خارجى در بهار امسال باز هم همان بحث‌هاى هميشگى درباره عدم وجود مديريتى درست در خريد، نمايش و پخش آثار سينمايى غير ايرانى را به دنبال داشت. به نظر مى‌رسد اين انتقادها و اظهارنظرها ديگر رنگ و بوى كهنگى به خود گرفته‌اند و به طور تقريبى همه كارشناسان و منتقدان سينمايى عطاى اكران منسجم و درست فيلم‌هاى خارجى را به لقايش بخشيده‌اند. 1408 (مايكل‌هافستروم) يكى از آثار نسبتا مطرح‌هاليوود در ژانر وحشت در سال گذشته بود كه اكران به موقع‌اش مى‌توانست رونقى به سينماها ببخشد، اما متاسفانه تاخير در نمايش اين فيلم آن هم در حالى كه نسخه‌هاى نمايش خانگى آن چند ماهى است در بازار به وفور پيدا مى‌شود و نيز اقدام خودسرانه تلويزيون در پخش اين فيلم در نوروز امسال از عواملى بودند كه اجازه ندادند 1408 به فروشى قابل قبول دست پيدا كند. با اين حال اين فيلم نسبتا پرتعليق تاكنون و از همان نمايش‌هاى شبانه‌اندكش در سينماهاى خوب پايتخت فروش بيست و يك ميليون تومان را پشت سر گذاشته است. فيلم تحسين شده فرزندان بشر (آلفونسو كوارن) هم سرنوشتى مشابه با 1408 پيدا كرد و با فروشى بيش از چهار ميليون بيشتر از چند هفته دوام نياورد. سرنوشتى كه گويا انتظار تريلر كم رمق مرد حصيرى (نيل لا‌بوت) را نيز مى‌كشد. اين فيلم‌هاليوودى كه از حضور ستاره تماشاگر پسندى همچون نيكلا‌س كيج بهره مى‌برد، نه تنها سال گذشته در بازار آمريكاى شمالى نتوانست اعتبارى براى خود دست و پا كند، بلكه به عنوان فيلم خارجى به نمايش در آمده در ايران هم فروش‌اندكى نزديك به شش ميليون تومان داشته است. از هفته‌هاى پايانى خرداد نمايش تابستانى سينماها شروع شده است و در ابتداى كار تيغ زن (عليرضا داوود نژاد) و انعكاس (رضا كريمي) به روى پرده رفته‌اند. عليرضا داوود نژاد، كارگردان سرشناس سينماى ايران، در تيغ زن بار ديگر به سراغ همان مولفه‌هاى ساده و دلنشين فيلم‌هاى خانوادگى‌اش نظير مصائب شيرين، بهشت از آن تو، بچه‌هاى بد و هوو رفته كه بدون شك مشتريان خاص خودش را دارد. ضمن اين كه با توجه به استفاده داوود نژاد از چهره‌هاى محبوب تلويزيونى نظير رضا عطاران و على صادقى مى‌توان پيش بينى كرد كه فيلم در گيشه بتواند گليم خود را از آب بيرون بكشد. تيغ زن كه به جاى دايره زنگى در گروه سينما قدس به نمايش در آمده، تا به حال مرز پنجاه ميليون تومان فروش را رد كرده است. انعكاس كه در جشنواره سال گذشته به نمايش درآمد و نتوانست نظرها را آن چنان كه بايد به خود جلب كند، به جاى تلا‌فى در گروه سينما استقلا‌ل به روى پرده رفته است. با توجه به اين كه انعكاس داستانى خانوادگى را روايت مى‌كند و از حضور ستارگان پولسازى همچون حميد گودرزي، مهناز افشار و كامبيز ديرباز بهره گرفته، اين پتانسيل را دارد كه با تعطيلى مدرسه‌ها، بتواند مردم را به سمت سالن‌هاى سينما بكشاند. فيلم در چهار روز ابتدايى نمايش‌اش بيش از پانزده ميليون تومان فروخته است. نمايش فيلم هميشه پاى يك زن در ميان است (كمال تبريزي) كه عنوان فيلم محبوب تماشاگران در جشنواره سال گذشته را كسب كرد، مى‌تواند رونق خاصى به گيشه سينماها در تابستان بدهد و رقيبى جدى براى دايره زنگى در بالا‌هاى جدول فروش باشد. با نگاهى به برنامه آينده سينماها مى‌توان پيش بينى كرد كه با اتمام مسابقات فوتبال جام ملت‌هاى اروپا تابستانى داغ در انتظار سينماى ايران خواهد بود.
سه شنبه 28 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: حيات نو]

[مشاهده در: www.hayateno.ws]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 424]