واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: اعتراض ايرلندي
اروپا- در هفتهاي كه گذشت اتحاديه اروپا كه اتفاقا اين روزها با بحران اقتصادي دست به گريبان است، شوك جديدي را پذيرا شد.
طبقه كارگر ايرلند به همراه قشر روستايي اين كشور پنجشنبه گذشته در همهپرسي سراسري معاهده ليسبون شركت كردند و به آن رأي منفي دادند. رأي منفي مردم ايرلند به اين معاهده در واقع تمامي تلاشهاي سران اتحاديه اروپا را در تهيه قانوني جايگزين براي آنچه در سال 2005 توسط مردم هلند و فرانسه رد شد، بر باد داد. براي اجرايي شدن اين معاهده تصويب 27 كشور عضو اتحاديه اروپا الزامي است و رأي منفي هر يك از اين كشورها به معني رد اين قانون محسوب ميشود.
معاهده ليسبون در حقيقت نسخه تعديل شدهاي از همان قانون اساسي اروپاست كه هلنديها و فرانسويها آن را نپذيرفته بودند. براساس اين سند براي نخستين بار اتحاديه اروپا يك رئيس و يك وزير امور خارجه با اختيارات گسترده خواهد داشت. همچنين در اين سند حق وتوي هر يك از كشورهاي عضو اتحاديه به منظور تسهيل فرآيند تصميمگيريها حذف شده است.
در سال 2005 پس از راي منفي فرانسه و هلند به اين قانون، اتحاديه اروپا به جاي به رسميت شناختن نگرانيهاي شهروندانش در خصوص آزادي و دمكراسي، سعي كرد تا اصلاحيه اين قانون را به گونهاي طراحي كند تا در آينده به راي عمومي گذاشته نشود. تا به حال اين سياست در 18 كشور (به جز ايرلند) جواب داده است و پارلمانهاي اين كشورها بدون رجوع به آراي عموم مردم، معاهده ليسبون را تصويب كردهاند.
پرهيز از به همهپرسي گذاشتن معاهده ليسبون حتي در انگليس هم نتيجه بخش بوده است به طوريكه تمامي احزاب اصلي انگليس خود را به تصويب اين قانون متعهد دانستهاند. ايرلند اما تنها كشوري بود كه براساس قانون اساسي خود، اين پيمان را به همهپرسي سراسري گذاشت.
صرفنظر از اين مسئله و با توجه به راي منفي ايرلند به معاهده ليسبون، سؤالي كه مطرح ميشود اين است كه چه اتفاقي خواهد افتاد؟ با توجه به مواضعي كه مقامات اتحاديه اروپا در قبال آنچه در ايرلند رخ داد گرفتهاند ميتوان اينگونه نتيجهگيري كرد كه تلاشها براي نجات جوهره اين معاهده آغاز خواهد شد و اتحاديه اروپا سعي خواهد كرد با توسل به هر حيله و ترفندي روند تصويب اين قانون را ادامه دهد.
بروكسل به هيچ عنوان شكست را نخواهد پذيرفت. سياستمداران اتحاديه اروپا هويت قانوني خود را مي خواهند. آنها خواستار افزايش گستره قدرت خود هستند. در نهايت سياستمداران اتحاديه اروپا به دنبال دستيابي به موقعيت يك دولت ملي هستند. اما همهپرسي عليه اين اهداف عمل خواهد كرد؛ چنانكه در ايرلند اينگونه شد.
به اعتقاد برخي از تحليلگران، ايرلنديها كه پيشتر در سال 2001 نيز با رد توافقنامه «نيس» مبني بر گسترش اتحاديه اروپا به شرق، اين اتحاديه را با مشكل مواجه كرده بودند، با راي منفي خود به معاهده ليسبون موجب مرگ اين معاهده شدند. اين نگراني آنقدر جدي بود كه خوزه مانوئل باروسو رئيس كميسيون اروپا در نخستين واكنش پس از راي منفي ايرلنديها به معاهده ليسبون گفت: «اين معاهده هنوز زنده است و روند تصويب آن در ديگر كشورها بايد ادامه يابد.»
شايد بتوان گفت در سال 2005 پس از آنكه هلند و فرانسه قانون اساسي اروپا را رد كردند، اتحاديه اروپا بايد اين قانون را مرده ميپنداشت، اما در عوض نعش آن روي آب ظاهر شد و از دل آن معاهده ليسبون بيرون كشيده شد؛ معاهدهاي كه گفته شد به منزله قانون اساسي اتحاديه اروپا نيست تا شايد به اين ترتيب راي مثبت مردم به آن جلب شود.
اما در حقيقت اين موضوع به هيچ عنوان مشوقي براي تصويب معاهده ليسبون نيست. در تمامي 18 كشوري هم كه اين معاهده تصويب شده، آراي عموم مردم دخيل نبوده است و پارلمانهاي كشورها آن را تصويب كردهاند. اين موضوع اين واقعيت را نشان ميدهد كه سران اتحاديه اروپا به راي شهروندان خود اطمينان ندارندو بر اين باورند كه شهروندان اروپايي اساسا نميدانند به چه چيزي راي ميدهند. از آنجايي كه آن را نميفهمند بنابراين به آن راي منفي ميدهند.
در اين صورت شايد بتوان گفت اگر تنظيمكنندگان و طراحان معاهده ليسبون آنقدر توانايي ندارند كه منافع آن را براي شهروندان خود توضيح دهند پس اين قانون اساسا شايسته تصويب شدن نيست. البته نبايد از نظر دور داشت كه معاهده ليسبون منافع بسياري را نيز در خود جاي داده است.
امروز اتحاديه اروپا درگير بحران اقتصادي است و نرخ بيكاري كشورهاي عضو اين اتحاديه در حال افزايش است. كشاورزان اروپايي نگران آينده كاري خود هستند و قيمت سوخت در اروپا افزايش يافته و اعتراضهايي را در اين كشورها شاهد هستيم. به هر حال راي منفي ايرلنديها به معاهدهاي كه ميتوانست تا حدودي گرهگشا باشد مشكلات اروپا را حل نخواهد كرد. اما شايد ايرلنديها از اين راي به عنوان ابزاري براي اعتراض به وضع موجود استفاده كردهاند.
تاريخ درج: 28 خرداد 1387 ساعت 10:00 تاريخ تاييد: 28 خرداد 1387 ساعت 13:35 تاريخ به روز رساني: 28 خرداد 1387 ساعت 11:11
سه شنبه 28 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 67]