رمضان، ولادت‌گاهِ قرآن

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

پيامبر مكرم اسلام، حضرت محمد مصطفي(ص) در خطبه معروف به شعبانيه، دومين درخواست از روزه‌داران را تلاوت قرآن بيان مي‌فرمايند. در حقيقت اگر بخواهيم ماه مبارك رمضان را به چيزي شبيه كنيم، بايد آن را به يك مكتب درسي سترگ تشبيه نماييم كه معلمان و اساتيد آن پيامبر و امامان معصوم هستند و كتاب تعليم آن قرآن مجيد كه كلام هدايت آفرين خداوند متعال است و شاگردان آن بندگان خالق مهربان و بنده‌نواز است. همانگونه كه در محافل علمي و تعليمي كتاب درسي براي تشريفات نيست، بلكه براي فهميدن و آموختن و بهره بردن است، قرآن مجيد هم براي فهميدن و بهره‌برداري هرچه بيشتر است خصوصاً در اين ماه كه ضمن ولادت‌گاه قرآن، بهار قرآن نيز هست. رسول مهربان اسلام، حضرت محمد مصطفي(ص) فرمودند: «ان هذا القرآن مأدبة الله، فتعلموا من مأدبته ما استطعتم»(1) «قرآن غذاي آماده الهي است، به مقدار توان خود از اين سفره الهي بهره‌برداري نماييد». حضرت آيت‌الله جوادي آملي در شرح اين معنا مي‌نويسند: «قرآن سفره‌اي نيست كه هركس غذاي خود را همراه بياورد و در آن بخورد؛ كسي حق ندارد كه خواسته‌هاي خود را بر قرآن تحميل كند؛ برداشت‌هاي خود را به حساب قرآن بگذارد. قرآن سفره نيست؛ غذايي است آماده؛ هركس گرسنه معارف باشد از اين غذا استفاده مي‌كند».(2) آري لازمه بهره بردن از قرآن پاكي باطن است، يعني نزاهت از طبيعت و دنيا؛ زيرا هرچه انسان را از خدا دور كند و باز دارد، دنياي اوست؛ خواه مال و خواه مقام و خواه حب نفس، لذا وقتي خداي سبحان علت وجوب عبادت‌ها را بيان مي‌كند، مي‌فرمايد: راز اين دستور آن است كه شما طاهر و پاكيزه شويد. تا آدمي پاك نگردد به خدايي كه طيب است نمي‌رسد؛ بنابراين كساني از قرآن سهم دارند كه طاهر و پاكيزه‌اند. در حقيقت قرآن كريم طهارت را راز عبادت مي‌داند. امام راحل عظيم‌الشأن(ره) درخصوص ورود به ماه مبارك رمضان بيان مي‌دارند: آن چيزي كه انسان را به ضيافتگاه خدا راه مي‌دهد اين است كه غيرخدا را كنار بگذارد و اين براي هر كسي ميسور نيست، براي افراد انگشت‌شماري كه در رأس آنها رسول‌الله(ص) است ميسور است... از همه مردم اين معنا مطلوب است كه بخواهند در ضيافت خدا وارد بشوند به اندازه وسع خودشان بايد از دنيا اعراض كنند و قلبشان را از دنيا برگردانند. ضيافت‌الله در عالم ماده؛ عبارت از اين است كه ما را پرهيز بدهد از تمام شهوات دنيوي، اين مرتبه مادي ضيافت‌الله است كه همه كساني كه دعوت شدند به اين ضيافت بدانند كه ضيافت خدا در اين نشئه چشم‌پوشي از شهوات و ترك آن چيزي كه قلب انسان يعني روح طبيعي انسان به آن مايل است.(3) ● قرآن از نگاه قرآن همانطور كه برخي از آيات قرآن، برخي ديگر را تفسير مي‌كنند؛ برخي از آيات قرآن هم خود قرآن شريف را معنا مي‌كند. بنابراين براي شناخت قرآن لازم است قرآن را از زبان خودش بشناسيم. قرآن در ضمن آياتي در 61 سوره خود را معرفي مي‌نمايد كه در اينجا به اجمال به بعضي از آنها اشاره مي‌نماييم: 1. قرآن هدايت براي بشر و آيات روشن است (بقره-185) 2.قرآن موعظه‌اي براي متقين است (آل‌عمران- 138) 3. قرآن بيانگر تمامي مسائل است (نحل- 81) 4. قرآن رحمت براي مؤمنين است (يونس- 58) 5. قرآن شفاي بيماريهاي روحاني است (اسراء-84) 6. قرآن نور الهي براي هاديان به حق است (مائده-15) 7. قرآن كتاب مبارك است (انعام-92) 8. قرآن خارج كننده از ظلمات و هدايت‌كننده به سوي نور است (مائده- 15) ● قرآن از نگاه روايات همانطور كه بيان شد پيامبر و امامان معلمان قرآن هستند و لذا براي شناخت قرآن مراجعه به پيامبر و عترتش ضروري و واجب است. حضرت رسول اكرم(ص) فرمودند: برتري قرآن بر ساير سخن‌ها همانند برتري و فضل خداوند بر مخلوقاتش است.(4) حضرت علي‌(ع) مي‌فرمايند: قرآن ريسماني است ثابت و محكم و نوري است روشنگر.(5) ● نكاتي درباره تلاوت قرآن 1. ثواب تلاوت قرآن در ماه رمضان: امام رضا(ع) مي‌فرمايند: هر كه در ماه رمضان يك آيه از كتاب خدا بخواند چنان است كه يك ختم قرآن در غيرماه رمضان نموده است.(6) 2. اثر تلاوت قرآن: كسي كه قرآن بخواند در حالي كه جوان با ايمان است، قرآن با گوشت و خونش مخلوط خواهد شد و خداوند او را با سفراي بزرگوار و نيك قرار مي‌دهد و قرآن در قيامت پشتيبان او است(7) حضرت رسول اكرم (ص) فرمودند: خانه‌اي كه در آن قرآن تلاوت مي‌شود براي آسمانيان به مانند ستاره‌اي مي‌درخشد و فرشتگان براي اهل آن طلب رحمت و مغفرت مي‌كنند و نيز فرمودند: خانه‌اي كه در آن قرآن تلاوت نمي‌شود به مانند قبرستان است همانگونه كه يهود و نصاري در كنيسه خود عبادت مي‌كنند ولي در خانه عبادت را تعطيل مي‌كنند. (8) 3- ترقي در سايه قرآن: امام صادق (ع) مي‌فرمايند: حقيقتاً درجات بهشت به عدد آيات قرآن است، به تلاوت كننده آن گفته مي‌شود: بخوان و بالا برو. (9) ● آداب تلاوت قرآن: 1- تدبر در آيات قرآن: حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: آگاه باشيد در خواندني كه در آن تدبر نيست، خيري نيست. 2- آهسته خواندن: از پيامبر گرامي اسلام (ص) درباره معناي آيه «رتل القرآن ترتيلا» سؤال كردند حضرت فرمود: در تلاوت آن سرعت نداشته باش، در عجايب آن تأمل كنيد» و دل‌ها را به وسيله آن حركت دهيد و همت شما اين گونه نباشد كه به پايان آن برسيد. (10) 3- از روي مصحف تلاوت كردن: امام صادق (ع) فرمودند: هر كه از روي قرآن تلاوت كند از ديدگانش بهره برده و بر والدينش تخفيف داده مي‌شود و چيزي بر شيطان از اين عمل سخت‌تر نيست كه از روي قرآن بخوانند.‌(11) 4- قرآن و رفع عذاب الهي: حضرت علي (ع) مي‌فرمايند: زماني كه اهل زمين مرتكب معاصي شوند و در بدي‌ها فرو روند، خداوند همت مي‌ورزد كه آنها را عذاب كند. باك هم ندارد اما وقتي نظر مي‌كند به پيرمردان كه به سوي نماز قدم برمي‌دارند و جوانان كه قرآن مي‌آموزند برآنان رحم كرده عذاب را به تأخير مي‌اندازد. (12) اميد آن كه با رعايت آداب قرآن به آثار آن رسيده و نورانيت دل را چندبرابر سازيم. پي‌نوشت‌ها: 1- ميزان الحكمة، ج 8، ص 74 2- اسرار عبادات، ج 17 3- صحيفه نور، ج 15، ص 69 4- بحار، ج92، ص19 5- نهج‌البلاغه، حكمت155 6- بحار، ج96، ص341 7- بحار، ج92، ص187 8- بحار، ج91، ص200 9- اصول كافي، ج2 10- بحار، ج92، ص215 11- بحار، ج92، ص304 12- بحار، ج92، ص185 حديث روزهشتم قال رسول‌الله‌(ص): ان ابواب السماء تفتح في اول ليله من شهر رمضان و لاتغلق الي آخر ليله منه؛ به راستي كه درهاي آسمان در نخستين شب ماه مبارك رمضان گشوده مي‌شود و تا آخرين شب ماه مبارك رمضان، بسته نمي‌گردد. (آثار الصادقين، ج11، ص288) /1001/

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 222]