والدين بخوانند ؛ كودكان دبستاني و تربيت جنسي

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: والدين بخوانند ؛ كودكان دبستاني و تربيت جنسي
* علي ابراهيمي- كارشناس امور تربيتي كودك با گذر از مرحله طفوليت و ورود به دوران دبستان، در واقع وارد دنياي جديدي مي شود. دنيايي كه نه تنها از نظر خصايص رشد و شكوفايي جسمي و رواني جديد است، بلكه از نظر روابط و معاشرت ها، آشنايي با فرهنگها، آموزشهاي مناسب و يا نادرست نيز قابل توجه مي باشد. دوره پنج ساله دبستان، دوره اي حساس و از نظر تثبيت شخصيت اخلاقي و تربيتي، دوراني مهم است. دوره فراگيريهاي زيربنايي، دوره پايه گذاري عادتهاي اساسي و مهم در روابط كودك با ديگران و دوره آغاز پاره اي از لغزشها و انحرافات است. به همين دليل، در نظام تربيتي اسلام، براي آموزش و مراقبت از كودكان در اين دوره، به والدين توصيه هايي شده است. از جمله: تفكيك بستر، رعايت ضوابط معاشرت كودك با همسالان و بزرگترها، تقويت مباني مذهبي و اخلاقي، آموزش روشهاي مراقبت از خود، ايجاد عادات مناسب در خلوت به هنگام خواب، زمان دفع و موقع پوشيدن لباس و آموزش مقدمات ورود به دوران بلوغ. مراقبت والدين در پيشگيري از بروز بعضي انحرافات بي خبري از جريان رشد كودك و زمينه هاي فكري، عاطفي و رواني كودكان و غفلت از اتخاذ مواضع درست و بهنگام، زمينه ساز بسياري از سقوط ها و انحرافهاست. اما پدران و مادران زماني از آن آگاه خواهند شد كه لغزشي در كودك شكل گرفته و تثبيت شده باشد كه در اين صورت امكان رفع آن به سادگي ميسر نيست. اين عارضه در امور جنسي به مراتب جدي تر و در خور توجه بيشتري است. زيرا اگر انحرافاتي در اين زمينه از دوران كودكي در وي شكل بگيرد و تثبيت شود، رفع و چاره آن فوق العاده دشوار خواهد بود. انحرافاتي كه گاه زمينه ساز آن محيط خانواده است. ويژگيهاي سني كودكان كودكان در سن شش تا دوازده سالگي ويژگيهايي دارند كه با اتكاي به آنها بهتر مي توان به تربيت و سازندگي شان پرداخت. از جمله اين ويژگيها مي توان به پنج مورد اشاره كرد: 1- هوشياري: فرزنداني كه از ابتدا هوشياري هايي نسبت به روابط والدينشان داشته اند، در اين سنين نسبت به اين روابط هوشيارتر و حساس تر مي شوند. اين هوشياري مربوط به شرايط رشد، دنياي جديد كودك، آموخته هايش در مدرسه و همچنين تداعي بسياري از ديده ها و شنيده هاي گذشته و تحليل و بررسي آنها با انديشه كودكانه است. 2- كنجكاوي شديد: در اين مرحله از عمر، كودك بشدت كنجكاو است و كنجكاوي جهت دار و معني دار او در خصوص نحوه روابط، نوع پوشش و نشست و برخاست والدين است. ممكن است مشغول انجام تكاليف مدرسه باشد، ولي گوش به سخنان والدين داشته باشد. به همراه كنجكاوي، حالت چراجويي در كودك قوي است و مي خواهد از رمز و راز يك قضيه و چند و چون آن نيز آگاه شود. علاقه مند است بداند چه رابطه اي بين زندگي مشترك پدر و مادر و به وجود آمدن خودش وجود دارد؟ پيش تر كجا بوده و چگونه به دنيا آمده است؟ پدران و مادران بايد بدانند كه در معرض چنين كنجكاويهايي هستند. لذا تا جايي كه موجب وقاحت نشود، بايد به كنجكاوي كودك پاسخ مناسب بدهند. 3- سن تميز: كودكان بطور متوسط در شش سالگي به مرحله تميز مي رسند. شش سالگي در اصطلاح مربيان، سن تميز است. يعني سن تشخيص. بدين معني كه آنها با دنياي متفاوت زن و مرد آشنا مي شوند و از حسن و قبح امور بيشتر مطلع مي شوند. بنابراين مراقبت از ديده ها و شنيده هاي آنان بايد بيشتر باشد. پدر و مادر بايد در بعد غريزي، مسائل پسنديده و ناپسند همچنين امور مجاز و غيرمجاز را به صورت تدريجي به آنها بياموزند. براي مثال بايد به آنها تفهيم كنند كه دست زدن به بدن خود يا ديگران تا چه حد مجاز است؟ 4- تفكر منطقي: در سن هفت سالگي كودك از نظر رشد ذهني به مرحله اي مي رسد كه مي تواند خوب بينديشد و درباره حل مسايل اطرافش فكر كند. البته تفكر او تا حدود زيادي با ضوابط علم، اخلاق و منطق سازگار است و به اصطلاح چندان بي حساب به پيش نمي رود. طبيعي است كه قسمت مهمي از انديشه او متوجه غذا، استراحت، نحوه برخورد با پدر، مادر، معلم و مسايل مربوط به او در زندگي باشد. ممكن است گاهي پدر و مادري با هم سخني رد و بدل كرده باشند و كودك به واقع از آن سر در نياورده باشد، ذهنش معطوف به آن مسأله شده و در پي حل آن پرسش باشد. بعيد نيست كه در اين زمينه از دوستانش كمك بگيرد. كه در آن صورت عارضه چند برابر مي شود. كودك همچنين در انديشه كشف خود و راز و رمز خويش است. او دوست دارد از روابط علت و معلولي وجودش با خبر شود. و اين امر برخي از دانش آموزان را حتي شبها بيدار نگه داشته و وسوسه هايي را در ذهن آنها بيدار مي كند. البته كشف تفاوتهاي جنسي از چهار سالگي شروع مي شود و اگر اين رفتار كنجكاوانه به طريق منطقي و با رفتار خردمندانه پدر و مادر تعديل نشود، چه بسا حالت انحرافي به خود بگيرد. به اين منظور لازم است از چهار سالگي پسر به همراه پدر و دختر با مادرش استحمام كند. در ضمن پدر و مادر فرزند خود را به گونه اي پرورش دهند كه از همان دوران خردسالي براي تعويض لباس به اتاق ديگري برود و دور از چشم ديگران لباس خود را عوض كند. والدين نيز در اين راه بايد مراقب باشند و هرگز به گمان اينكه فرزندشان كودك است و يا فرزند «محرم» آدمي است در حضور وي لباس خود را عوض نكنند. 5- خطر انحراف: در سنين هشت تا ده سالگي كودكان، به ويژه دخترها، صورت و چهره متفاوتي پيدا مي كنند. قد و قامتشان درشت تر مي شود. لباس در قامت آنها زيباتر جلوه مي كند. از سوي ديگر در شرايط عاطفي خاصي قرار مي گيرند كه در آن شرم و حياي بسيار بروز مي كند. اين مجموعه عوامل سبب مي شود كه برخي كودكان در معرض خطرها و انحرافهايي قرار گيرند. به دليل وجود همين خطرها بايد مراقبت بسياري در معاشرت و روابط كودك با افراد بالغ صورت گيرد. حتي در منزل، نوع بازيها زير نظر والدين باشد و حداكثر از حدود هشت سالگي بسترها و در صورت امكان اطاق كودك از والدين جدا شود. چند توصيه به والدين * پوشش آراسته و استفاده از لوازم آرايش توسط مادر بايد در محيط خانه امري عادي و مطابق روال هميشگي باشد. در صورتي كه اين كار در روزهاي خاص انجام شود، براي كودك سؤال برانگيز خواهد شد. * اگرچه والدين محرم كودك هستند، ولي بايد مراقب پوشش خود در حضور كودك باشند. * از حدود سن 4 سالگي به كودكان آموزش داده شود، تحت نظر و هدايت والدين اقدام به شستن خود پس از دفع كند. * به كودك يادآوري شود در هنگام ورود به اتاق والدين، طبق فرمان قرآن ابتدا اجازه بگيرد و سپس وارد اتاق شود. * در زمان ديد و بازديد اقوام، مراقب سخنان خود و مزاحها باشند. * بازي كودكان در محيطهاي خلوت كنترل شود به آنها حق بستن در اتاق داده نشود و در اين مواقع والدين به بهانه اي وارد اتاق آنها شده و سركشي كنند. * به كودك آگاهي داده شود مراقب پوشش خود باشد و بدنش را در معرض ديد ديگران قرار ندهد. * روابط افراد بالغ با كودكان را زير نظر داشته باشند. اين مراقبت درباره رابطه پسر بزرگتر با دختر كوچكتر از اهميت بيشتري برخوردار است. * به فرزندان خود احترام بگذارند، به آنها القا كنند كه در خور عزت و احترامند تا خود را پست نشمارند و تسليم هر خواسته اي نشوند. * بتدريج كه به سن كودك افزوده مي شود، بايد به صورت غيرمستقيم برخي از مصاديق انحراف و لغزش را به گوش كودك برساند. * افراد آلوده به دنبال كساني مي روند كه دچار كمرويي هستند و در شرايط ناصواب توان دفاع ندارند پس شايسته است به فرزندان جرأت داده شود تا در مورد آنچه بر سرشان مي آيد با والدين صحبت كنند. * والدين كودك خود را مانند امانتي به مدرسه بسپارند و به موقع او را تحويل بگيرند. ضمن آنكه رفت و آمدش را در فاصله خانه تا مدرسه زيرنظر داشته باشند. * و كلام آخر اينكه خداوند متعال را همچنان كه بزرگ است بايد در ذهن كودك بزرگ معرفي كرد و يادآور شد كه او در همه جا و همه وقت ناظر بر اعمال ماست. منابع: - خانواده و مسائل نوجوان و جوان- دكتر علي قائمي - اخلاق جنسي در اسلام و جهان غرب- استاد مرتضي مطهري - آنچه بايد درباره ريشه هاي رواني رفتار كودكان خود بدانيد- روبرت لافون- ترجمه محمدحسين سروري - خانواده و مسائل جنسي كودكان- دكتر علي قائمي - مشكل پدران و مادران درباره امور جنسي فرزندان- آرلدل مك دانلد- ترجمه جواد پيمان - روان شناسي و تربيت جنسي- واسيلي ديتريويچ كوچتكف- ترجمه محمدتقي زاد
يکشنبه 26 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 430]