تبلیغات
تبلیغات متنی
رسانه حرف تو - مقایسه و اشتراک تجربه خرید
آموزشگاه آرایشگری مردانه شفیع رسالت
تاثیر رنگ لباس بر تعاملات انسانی
محبوبترینها
بررسی دلایل قانع کننده برای خرید صنایع دستی اصفهان
راه های جلوگیری از جریمه های قبض برق
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1804533643
از اميد بستن به ساواك تا حوادث اخير
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بعد از گذشت بيش از سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي، در انگليس اسنادي منتشر شده كه نشان مي دهد اين كشور در ارزيابي خود از حوادث پيش از انقلاب در ايران دچار اشتباه بوده است. اسناد محرمانه تازه منتشر شده نشان مي دهد كه اين كشور نگاه خوش بينانه اي از شاه عليخ مردم قبل از پيروزي انقلاب اسلامي داشته و در ارزيابي خود از حوادث ايران مرتكب اشتباه شده است. يك گزارش تحليلي و جامع كه محرمانه تهيه و بايگاني شده بود اكنون براساس قانون انتشار اسناد دولتي انگليس بعد از گذشت 30 سال منتشر شده است. اين پژوهش به دستور ديويد اوون، وزير امور خارجه بريتانيا در هنگام انقلاب ايران و پس از سرنگوني حكومت پادشاهي در سال 1979 انجام گرفت. هدف اصلي از تهيه اين گزارش تحليلي و جامع شناخت نقاط ضعف ديپلماسي بريتانيا در ايران در دهه 70(50 خورشيدي) بود تا دريافته شود چرا انگليس نتوانست وسعت و شدت مخالفت با حكومت محمدرضا پهلوي را در ميان قشرهاي مختلف جامعه ايران، تشخيص داده و وقوع انقلاب را پيش بيني كند. 11 فصل اين سند عبارتند از: ------------------------------- 1- ايران در بين سال هاي 1974 تا 1978 (1352 تا 1356 خورشيدي) و برداشت و تحليل انگليس از تحولات آن. 2- كمبودها، اشتباهات و نقاط ضعف ديپلماسي انگليس در قبال تحولات. 3- زيان هاي ناشي از سرنگوني حكومت شاه براي انگليس و درس هايي كه از آن بايد آموخت. در اين گزارش آمده است كه دولت بريتانيا به رغم ناآرامي و نارضايتي هاي موجود در ميان اقشار مختلف مردم در اواخر حكومت محمدرضا پهلوي در ايران اين نارضايتي ها را جدي نگرفته و آن را تهديدي براي رژيم شاه نمي دانسته است. در چند گزارش سفارت انگليس در تهران در اوايل دهه 1970، بطور جداگانه به ادامه مخالفت برخي مالكان و روحانيون با اصلاحات ارضي و نارضايي هاي دانشجويي و هم چنين حادثه حمله تروريستي به پاسگاه ژاندارمري سياهكل در استان گيلان اشاره شده است. ولي ديپلمات هاي اين كشور در تهران اين تحولات را تهديدي عليه حكومت نديده و درباره تشكيلات سياسي مخالف شاه، مانند جبهه ملي و حزب توده، مي گويند: حزب توده و جبهه ملي در ميان دانشجويان طرفداراني دارد و افسانه نام دكتر مصدق به قوت خود باقي است ولي تهديدي محسوب نمي شود. براساس اين گزارش اين خوش بيني ها تاحدي بوده كه سفير انگلستان در ايران در بخشي از گزارش خود كه به منظور تشريح نتايج حاصل از برگزاري جشن هاي 2500 ساله شاهنشاهي در ايران به لندن فرستاد، اين جشن را موفقيتي در روابط عمومي نظام پادشاهي كه باعث افزايش احساس غرور و افتخار مردم شده است توصيف كرد. در ادامه، اين سند مي افزايد، در سال 1972، لحن گزارش هاي سفارت تاحدي تغيير مي كند و نسبت به ارزيابي ساواك (سازمان اطلاعات و امنيت كشور) از ميزان امنيت و ثبات حكومت در ايران ترديدهايي ابراز مي شود. در اين سند آمده است در گزارشي تكميلي در همان سال با عنوان ناآرامي در ايران از سازمان چريك هاي فدايي خلق و نهضت آزادي اسلامي (سازمان مجاهدين خلق) نام به ميان آمده است. در اين گزارش مرام نهضت اسلام اصولگرا توصيف شده كه طلبه هاي جوان را به خود جلب كرده است. در بخش ديگري از همين گزارش سفارت آمده است كه حدت يافتن مسائل اقتصادي طبقه ندار و كم درآمد را در جامعه بيگانه تر خواهد كرد، بااين وجود معتقد است كه روي هم رفته شاه در ميان مردم محبوب است. دو سال بعد، در گزارشي در سال 1974، سفارت انگليس در تهران مشكلات شاه را افزايش دامنه فعاليت گروه هاي چريكي، مشكل تورم، شيوع فساد اداري و كمبود مايحتاج عمومي ديده و مي گويد مجموعه اين مسائل مردم را به سوي حمايت از گروه هاي چريكي خواهد كشاند. در سند منتشر شده هم چنين آمده است كه در همين سال، تبادل نظر بين ديپلمات هاي بريتانيا و آمريكا در تهران تحت عنوان گفتگو درباره خليج فارس به اين نتيجه مي رسد كه روي دوام ثبات سياسي در ايران مي توان حساب كرد و ضرورتي نيست كه اين نگراني هاي كم اهميت به اطلاع معاونان وزارتخانه هايشان برسد. در فصل ديگري از اين گزارش، كارشناسان وزارت امور خارجه انگليس به اين نتيجه رسيده اند كه در مجموع سفارت آمريكا در تهران حكومت شاه را استوارتر و مخالفان او را كم اهميت تر از ديگر سفارت خانه هاي غربي ارزيابي مي كرد. نخستين نگراني هاي جدي از دوام ثبات سياسي در گزارش هاي سفير بريتانيا در سال هاي 1975 و 1976 ( 1353 و1354 خورشيدي) ديده مي شود كه يكي درباره گسترش اعتصاب هاي دانشجويي است، و ديگري احتمال ظهور تنگناهاي اقتصادي به علت كسري در موازنه پرداخت هاي خارجي ايران. تا حدي كه سفارت انگليس در گزارش تابستان سال 1975 خود به وزارت امور خارجه در لندن، ارزيابي هاي قبلي خود را بيش از اندازه خوش بينانه توصيف مي كند. با وجود اين، تحليلگران وزارت امور خارجه مي گويند: ايران با مشكلات و كمبودهاي جدي روبروست ولي در وضعيتي انقلابي نيست. كابينه دولت نيز با ذكر اهميت والاي ايران براي بريتانيا و توصيه توجه بيشتر به تحولات در ايران، دستور مي دهد گزارشي از وضع سياسي در ايران تهيه شود. گزارش سفارشي دولت انگليس كه در آغاز سال 1976 تسليم كابينه مي شود، بافت سياسي، اقتصادي و اجتماعي ايران را زير فشار ديده، به فعاليت دو گروه مسلح چريك هاي فدايي خلق و مجاهدين خلق توجه نشان مي دهد و مي گويد نارضايي بويژه در ميان دانشجويان و جوانان رو به افزايش است. اين گزارش، توانايي دولت ايران در كنترل اين نارضايي ها را چالشي بزرگ در يكي دو سال آينده ديده ولي اضافه مي كند كه ساواك هم بيرحم است و هم كارآمد. با اين همه در پايان سال 1976، ارزيابي دولت انگليس از اوضاع سياسي در ايران در اين جمله خلاصه شده است كه ظهور گروه هاي مخالف در ايران تهديدي عليه شاه نيست بلكه نشانه ايست از احياء مخالفت علني و روز افزون با حكومت. سفارت اين كشور در گزارشي در سال 1977، نيز ضمن حمايت از تصميم شاه به بركناري امير عباس هويدا از نخست وزيري و انتصاب جمشيد آموزگار، از عواقب اقتصادي و اجتماعي سقوط رونق اقتصادي ابراز نگراني مي كند و مي افزايد زود است كه درباره دولت جديد قضاوت كرد ولي نشانه ها اميدبخش نيست. با اين وجود، در پايان سال 1977، سفارت بريتانيا حكومت شاه را در خطر نمي بيند: او (شاه) در كنترل است، ارتش وفادار است و مخالفان پراكنده اند. مسائل بيشتر مشكل آفرين است تا خطرناك. بايد خاطر نشان كرد كه بنا بر جزييات منتشر شده در اين سند سفارت تقابل جدي ميان حكومت و روحانيون را مبالغه آميز دانسته و معتقد بوده كه اگر دولت در رفتار خود با رهبران مذهبي دقت بيشتري به خرج دهد، در حال حاضر با خطري مواجه نيست. در پايان ماه ژانويه، گزارش تحليلي سفارت انگليس مخالفان اصلي شاه را به 3 دسته دانشجويان، تحصيلكردگان طبقه متوسط و پيروان اسلام اصولگرا تقسيم مي كند و اعتصاب بازاريان را مهم قلمداد مي كند. پس از ارزيابي ديدگاه هاي هر يك از اين نيروهاي فعال مخالف حكومت، گزارش تحليلي سفارت تنها يك سال پيش از تصميم شاه به ترك ايران و سرنگوني نظام پادشاهي، اينطور نتيجه مي گيرد كه: شكاف بين مردم و حكومت عميق تر شده و آگاهي مردم از مشكلات، احساس و حالتي نگران كننده بوجود آورده كه شايد آن چيزي كه انقلاب شاه و مردم خوانده مي شود ديگر قادر به رفع مشكلات مردم نباشد.در اين گزارش در خصوص گروه ها چريكي و مبارز در ايران نيز آمده است كه تروريست ها افراطي هايي هستند كه در هيچ قالب سياسي اي آرام نمي گيرند، دانشجويان به تنهايي تهديد محسوب نمي شوند. هم چنين ذكر شده است كه تحصيلكردگان(روشنفكران طبقه متوسط) هم در موقعيتي نيستند كه بصورت كانون توجه به نارضايي ها درآيند. و اضافه مي كند: هرگونه حمله بيشتر به جامعه روحانيت مي تواند به ناآرامي در ابعاد گسترده تري بيانجامد و دولت بايد از تكرار اينگونه اعمال پرهيز كند. با خواندن اين سند محرمانه كه به گفته رسانه هاي وابسته به به تازگي منتشر شده است آنچه در مرحله نخست به ذهن مي رسد عدم برداشت صحيح از واقعيات موجود در لايه هاي اجتماعي مختلف آن زمان در ايران از سوي دولت انگليس است. به نظر مي رسد دولت انگليس و سفير وقت آن كشور در ايران پيش از سرنگوني رژيم پهلوي، از نيروهاي بالقوه و پنهان در ميان گروه هاي مخالف با گرايش هاي سياسي و مذهبي گوناگون و توده مردم، به موجب اختلافات طبقاتي، سركوب و نبود آزادي هاي سياسي و مدني در جامعه ايران بي خبر بوده و تلاش مي كردند ضمن ناديده انگاشتن تمام مخالفت ها و كوچك جلوه دادن نارضايتي ها، رژيم پهلوي را بري از داشتن هر نوع مخالف سياسي جلوه دهند و اين رژيم را به عنوان همراه مناسب و تامين كننده منافع خود در خاور ميانه از سرنگوني مصون نگه دارند. آنچنانكه در جمع بندي نهايي گزارش سفارت بريتانيا، تنها 6 ماه پيش از سقوط حكومت شاه، آمده است: مردم بيشتر ناراضي هستند تا مخالف حكومت و بسيار بعيد است كه شاه با يك جبهه متحد از مخالفان خود روبرو شود كه حكومت را تهديد كند. شايان ذكر است براساس اين گزارش، پس از ايجاد ناآرامي در تهران و ساير شهرهاي ايران و تظاهرات گسترده عليه حكومت شاه و پس از اعلام حكومت نظامي در تهران، پيام سفارت انگليس به لندن همچنان خوش بينانه است: سفارت مطمئن است كه نيروهاي انتظامي و امنيتي قادرند به هرج و مرج هفته هاي اخير پايان دهند. همزمان، ارزيابي كارشناسان در لندن اين است كه ادامه تظاهرات و برخوردها به سود اهداف نيروهاي افراطي است و شاه به اين نتيجه خواهد رسيد كه براي بقاي قدرت خود نمي تواند به سياست گسترش آزادي ها ادامه دهد. از تاريخ آغاز نخست وزيري ارتشبد ازهاري تا تصميم شاپور بختيار، از رهبران جبهه ملي ايران به قبول نخست وزيري به شرط ترك خاك ايران توسط محمد رضا شاه و خانواده اش، گزارش ها و ارزيابي هاي سفير، و سفارت بريتانيا در تهران قابل پيش بيني است و تقريبآ هميشه چند روز يا چند هفته اي دور از قافله بنظر مي آيد. نقطه ضعفي جدي كه جيمز كالاهان، نخست وزير و جيمز اوون، وزير امور خارجه وقت، آن را پذيرفتند، چنانكه دستور تهيه اين گزارش پژوهشي از پيامدهاي آن است. گفتني است كه شايد تنها موردي كه ارزيابي سفارت انگليس از تغيير و تحولات سريع انقلاب ايران درست از آب درآمد مربوط به كوتاه مدت بودن عمر دولت شاپور بختيار است. در ژانويه 1979، سفارت، بازگشت آيت الله خميني و تاسيس جمهوري در ايران را غيرقابل اجتناب گزارش كرده بود. اما آنچه از سياست كلي بريتانيا در قبال ايران در طول سده هاي اخير بر مي آيد آن است كه انگليس آن چنان هم كه در سند منتشر شده اخير آمده است نسبت به مسائل سياسي و اجتماعي در ايران بي اطلاع و بي تفاوت نبوده و در همه حال به دخالت ها و فعاليت هاي زيركانه خود در ايران مشغول بوده است. براي مثال مي توان به دخالت هاي پشت پرده انگليسي ها در روابط ايران با آمريكا اشاره كرد. در سندي كه به تازگي از طريق سايت ويكي ليكس منتشر شد، جفري آدامز سفير سابق انگليس در ايران به همتايان آمريكايي خود توصيه هايي خواندني درباره تكنيك هاي مذاكره با ايران كرده است. جفري آدامز، سفير انگليس در تهران در مجموعه ملاقات‌هايي با سفير آمريكا در بغداد و فرماندهان نيروهاي چندمليتي در عراق در مورد نحوه مذاكره با مقام‌هاي ايراني توصيه‌هايي را به آنان ارائه كرد. به اعتقاد آدامز ايران از مذاكره با آمريكا چند هدف دارد كه برخي از آنها جزئي و برخي اساسي هستند. در اين بخش از گزارش بايد ياد آور شد كه از ابتداي پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي مردم ايران در بهمن ماه سال 1357 و بروز تحولات انقلابي در ايران، دولت انگليس اقدامات و كارشكني هايي را عليه ايرانيان بخصوص دانشجويان ايراني در انگليس انجام داد و سخت گيري هايي در اين زمينه آغاز نمود. اين اقدامات منجر به تشديد تنش ها ميان دوكشور و برگزاري نخستين تظاهرات مردمي برضد انگليس در اواخر سال 1357 در تهران گرديد. با بالا گرفتن تنش ها وزارت خارجه انگليس در نيمه دوم سال 1359 كاردار و ديگر ديپلمات هاي سفارت انگليس در تهران بجز يك نفر را به لندن فراخواند و سفارت اين كشور در ايران را تعطيل اعلام كرد. اما در سال 1367 پس از گذشت حدود يك ده روابط تيره ميان ايران و انگليس سفارت اين كشور در تهران بازگشايي شد. در آذر ماه همان سال نيز وزراي خارجه دو كشور نيز باهم مذاكراتي بعمل آوردند كه در نهايت به سفر وزراي خارجه ايران و انگليس به لندن و تهران منتهي شد. انتشار كتاب موهن آيات شيطاني و حمايت گسترده دولت انگليس از سلمان رسدي مرتد در اواخر سال 1367 بار ديگر منجر به قطع روابط ديپلماتيك ميان انگليس و ايران شد. انگلستان پيشتاز تنش در روابط گرديد و كليه ديپلمات هاي خود را از ايران فراخواند و مجلس شوراي اسلامي نيز در اسفند ماه 1367 طرح قانوني قطع كامل روابط سياسي با انگليس را تصويب نمود. گفتني است در سال 1378 بار ديگر دو كشور توانستند سفراي خود را مبادله نمايند. حمله يكجانبه آمريكا به عراق درسال 1381 و همراهي بي قيد و شرط دولت توني بلر در انگليس از سياست هاي جنگي واشنگتن موجب دور تازه اي از تنش در روابط گرديد. حضور نيروهاي انگليسي در جوار مرزهاي شرقي و غربي ايران كه همواره زمينه ساز مشكلات امنيتي بوده، هنوز هم موجب نگراني عميق ايران است. متعاقباً، مذاكرات درخصوص برنامه هاي صلح آميز هسته اي ايران شروع شد كه بين ايران از يكسو و سه كشور؛ انگليس، فرانسه و آلمان از سوي ديگر انجام شد و سه سال ادامه يافت. اين مذاكرات گرچه در مراحل اوليه و در راستاي اعتمادسازي ميان اين كشورها و ايران انجام شد و به توافقاتي نيز دست يافت اما با توجه به ادامه مقاصد اروپا براي جلوگيري از پيشرفت فني ايران از پيشرفت بازماند. نيروهاي انگليسي حاضر در كشورهاي افغانستان و عراق شروع به انجام حركت هاي مخرب عليه امنيت ملي ايران نمودند و سرانجام در فروردين 1386 يك گروه از ملوانان انگليسي پس از چندين بار تخطي وارد آب هاي سرزميني ايران شدند. اين گروه 15 نفره از نظاميان انگليسي توسط مرزبانان ايراني دستگير و براي بررسي موضوع به داخل ايران هدايت شدند. بحران ملوانان انگليسي و مديريت آن كه دو هفته به طول انجاميد نگاه دولت بلر را نسبت به شرايط متحول منطقه اي تغيير داد، ليكن سايه سنگين اين تعرض نظامي به قلمرو جمهوري اسلامي ايران همچنان در روابط باقي ماند. با به عهده گيري نخست وزيري دولت انگليس توسط گوردون براون سياست انگليس در تخاصم عليه ايران و از طريق هدايت طرح هاي تحريم اقتصادي شديدتر از طريق كشورهاي 1+5 ادامه يافت و نخست وزير انگليس اولين رهبر غربي بود كه خواستار تحريم همه جانبه عليه صنايع نفت و گاز ايران شد. در سال 1387 دولت انگليس توجه ويژه اي را به مقدمات برگزاري دهمين دوره انتخابات رياست جمهوري اسلامي ايران معطوف داشت و در پي آمد انتخابات ايران بيشترين مداخله آشكار و نهان را در امور داخلي ايران به عمل آورد كه در كليه سطوح مورد انتقاد مقامات جمهوري اسلامي ايران قرار گرفت. اين مداخلات منجر به اخراج دو ديپلمات انگليسي از تهران شد و متعاقبا دولت انگليس نيز بدون هيچ دليلي اقدام متقابل انجام داد. همچنين در اين سال بحث كاهش سطح مناسبات ميان ايران و انگليس به يكي از مباحث داغ در مجلس شوراي اسلامي و در طيفي از رسانه هاي ايران مبدل گرديد و ادامه يافت. معهذا پيشگامي دولت انگليس در اقدامات ضدايراني خود در شوراي امنيت سازمان ملل و اتحاديه اروپا و سنگ اندازي در تحقق حقوق مشروع وقانوني ملت ايران نسبت به دستيابي ايران به فن آوري صلح آميز هسته اي ره به جائي نبرد و اين در حالي است كه هنوز بيش از200 شركت ايراني در ليست تحريم هاي يك جانبه دولت انگليس قرار دارند. در پايان بايد خاطر نشان كرد اظهارات اخير سايمون گس سفير بريتانيا در ايران و اظهارنظر وي درباره وضع حقوق بشر در ايران نيز دخالت آشكار بريتانيا در مسائل داخلي ايران تلقي مي شود. جمهوري اسلامي ايران اظهارات سايمون گس را محكوم كند و آن را دور از آداب ديپلماتيك دانست. در اين خصوص مسئولان ايراني ضمن در نظر گرفتن «سابقه خصومت‌ها و دخالت‌هاي دولت انگليس از ديرباز تاكنون»، «دخالت سفارت انگلستان در مسائل مربوط به فتنه»، «فعاليت‌هاي دولت انگلستان در راستاي صدور قطعنامه عليه دولت جمهوري اسلامي ايران در شوراي امنيت سازمان ملل»، «اثبات دخالت دولت انگليس در به شهادت رساندن اساتيد و نخبگان ايراني» اعلام كرده اند، تنش تازه در روابط ميان ايران و انگليس ممكن است به كاهش و يا قطع روابط سياسي ميان دو كشور بيانجامد. پژوهش م.الف**9123
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 471]
-
گوناگون
پربازدیدترینها