كم‌تحرك‌ها حق سير شدن ندارند! رييس انستيتو تغذيه: استفاده از مواد غذايي تا حد سير شدن در زندگي كم‌تحرك امروز چاقي را به دنبال دارد!

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: كم‌تحرك‌ها حق سير شدن ندارند! رييس انستيتو تغذيه: استفاده از مواد غذايي تا حد سير شدن در زندگي كم‌تحرك امروز چاقي را به دنبال دارد!

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: بهداشت و درمان - عمومي

عارضه چاقي يا Adiposity نوعي سوء تغذيه است كه در آن تجمع و انباشت چربي در بدن به حدي زياد مي‌شود كه عملكرد طبيعي آن مختلل مي‌شود. يك فرد زماني چاق محسوب مي‌شود كه 20 درصد بيش از وزن مطلوب، وزن داشته باشد. عوامل گوناگون ژنتيكي، تروماتيك، محيطي و ... در بروز چاقي نقش دارند.

دكتر احمدرضا درستي رييس انستيتو تغذيه در گفت وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين كه عوامل ژنتيكي در بروز چاقي موثر است، افزود: برخي افراد به دليل برخورداري از ژنهايي خاص، حتي در شرايط عادي چاق‌تر از ديگران هستند، در عين حال بيشتر چاقي‌ها مربوط به عوامل غير ژنتيكي است.

به اعتقاد وي، پديده سيرشدن بايد متناسب با فعاليت بدن فرد باشد و تنها در صورتي كه فرد از فعاليت كافي بدني برخوردار باشد مي‌تواند به ميزاني از غذاي دلخواه استفاده كند كه سير شود.

دكتردرستي درباره علت شيوع فزاينده چاقي دردهه‌هاي اخير گفت: امروزه مواد غذايي پر انرژي‌تر از گذشته شده‌اند و با وجود آن كه در گذشته نيز مواد غذايي پرانرژي مصرف مي‌شد اما همين غذاي پرانرژي دير به دير استفاده مي‌شد؛ به طوري كه نان سبوس دار، لبنيات و سبزيجات، قوت معمول افراد را تشكيل مي‌داد. اين در حالي است كه امروزه مردم با موادي مانند شكلات‌هاي حاوي روغن و شكر فراوان، پودر كاكائو، شيريني‌هاي گوناگون و غذاهاي فوري سرشار از سس‌هاي روغني، روبه رو هستند.

وي در ادامه با بيان اين كه لحاظ نكردن فرصت كافي براي صرف غذا هم از عوامل مهم ديگري است كه در تشديد چاقي در جوامع امروزي موثر بوده است، افزود: امروزه فرصت كافي براي صرف يك غذاي مناسب كم شده است، بنابراين به منظور رسيدگي به كارهاي روزمره، غذا به سرعت مصرف مي‌شود. سرعت بالاي غذا خوردن موجب مي‌شود كه مركز سيري در بصل النخاع فرصت كافي براي درك سير شدن را پيدا نكرده و فرد كماكان به خوردن غذا ادامه دهد.

رييس انستيتو تغذيه خاطرنشان كرد: صرف نظر از اين كه چه نوع مواد غذايي استفاده مي‌شود، قرار گرفتن در يك موقعيت خاص به مدت طولاني مانند تماشاي تلويزيون، نشستن پشت ميز و خوابيدن هم به بدن صدمه وارد مي‌كند. حال اگر مواد غذايي در حد تمايل و از جنس پركالري مصرف شده باشد، اين بي تحركي، صدمه وارد شده به بدن را مضاعف كرده و علاوه بر آن رگها و تنه سلولهاي عصبي اندام‌ها تحت فشار قرار مي‌گيرند. به اين ترتيب انرژي اضافي در بدن تبديل به چربي شده و ايجاد چاقي مي‌كند. گاهي بدغذايي و عادت‌هاي نامناسب غذايي تا آنجا پيش مي‌رود كه آب و نمك فراوان در بدن تجمع يافته و چاقي همراه با ورم بروز مي‌كند.

وي اظهار داشت: كودكان و نوجواناني كه زمينه ابتلا به چاقي دارند با ادامه دادن به روش‌هاي نادرست غذايي، احتمال بروز چاقي را در خود افزايش مي‌دهند. در كودكي كه در سن پنج سالگي حدود شش درصد چاق بوده، احتمال بروز چاقي در سنين جواني 20 درصد و به همين نسبت در چهل سالگي بالاتر از 30 درصد است؛ بنابراين در سنين ميانسالي شيوع چاقي بيشتر است. در سالمندان هم به دليل بي توجهي مفرط به غذا خوردن، چربي‌هاي بيماري زا در بدن افزايش مي‌يابد. اين در حالي است كه گروهي ديگر از سالمندان در اثر كم خوني مفرط به ضعف شديد دچار مي‌شوند. به طور كلي مي‌توان گفت چاقي با بالا رفتن سن افزايش مي‌يابد.

دكتردرستي با اشاره به وضعيت كشوردر مقايسه با دنيا در خصوص مشكل چاقي به ايسنا گفت: شيوع چاقي در كشور به حدي است كه با نرخ چاقي در اروپا برابري مي‌كند. اين در حالي است كه شيوع چاقي در آمريكا نسبت به اروپا بيشتر است. در مجموع مي‌توان گفت، ايران به همراه برخي كشورهاي عربي و آسيايي در حد بالاي شيوع چاقي قرار دارند.

وي درباره ارتباط چاقي با بيماري‌هاي قلبي گفت: در فرد مبتلا به چاقي اطراف رگهاي قلب را چربي فرا گرفته و خون رساني كافي به آنها انجام نمي‌شود. با وجود آن كه قلب از سلولهاي گرسنه برخوردار است بايد به منظور خون‌رساني به تمام بدن تلاش مضاعف داشته باشد؛ بنابراين افراد ميانسال چاق زودتر از سايرين دچار ناراحتي‌هاي قلبي و سكته مي‌شوند. گاهي چربي انباشته شده در ناحيه شكم زنان لوله‌هاي تخم‌بر را تحت فشار قرار داده و مانع رسيدن تخمك به رحم مي‌شوند كه اين موضوع براي مدتي عقيم شدن فرد را به دنبال دارد. همچنين احتمال بروز چاقي در نوزادان اين افراد بيشتر است. به طور كلي دردهاي استخواني، مشكلات كبدي، ناراحتي‌هاي مثانه و سيستم قلبي عروقي و حتي ناراحتي‌هاي تنفسي مي‌توانند از عوارض چاقي باشند.

دكتر درستي بيماريهاي جسمي ناشي از چاقي را بسيار فراوان عنوان كرد و افزود: مطالعات نشان مي‌دهد كه بيش از 40 بيماري مستقيما با چاقي در ارتباط هستند. حال آن كه بسياري از بيماري ها به صورت غيرمستقيم با چاقي در ارتباط هستند. سرطان در افراد چاق شايع است. از آنجا كه چربي در اين افراد بيشتر از ديگران است، افراد چاق در معرض خطر بيشتري براي اكسيداسيون غيرعادي چربي‌ها كه منجر به سرطان و مرگ سلولها مي‌شوند، قرار دارند.

وي افزود: بدن داراي قدرت محدودي براي سوزاندن چربي است و چربي كه توسط غذا دريافت مي‌شود بدن قادر به سريع سوزاندن آن نيست و همين موضوع يكي از دلايل انباشته شدن چربي در بدن است و بدن براي سوختن چربي‌هاي اضافي، نياز به زمان دارد.

رييس انستيتو تغذيه در خصوص راه حل درمان چاقي به ايسنا گفت: اينكه اگر فردي غذا نخورد، لاغر مي‌شود يك موضوع واضح و بديهي است كه بعضي افراد از اين قضيه به صورت نامناسب استفاده مي‌كنند، افراد عادي بيشتر از دو كيلوگرم در ماه قادر به سوزاندن چربي‌هاي خود نيستند. اين در حالي است كه قدرت چربي سوزي در ورزشكاران افزايش يافته و يك ورزشكار ممكن است با يك رژيم مناسب قادر به سوزاندن تا چهار كيلو در ماه باشد.

وي در ادامه خاطرنشان كرد: رژيم‌هاي غذايي سنگين و روش‌هاي غيرعلمي كاهش وزن بيش از آن كه سوزاندن چربي باشد سوزاندن كل بدن است. چون برخلاف چربي كه به صورت ذخيره و اضافه در بدن موجود است، بدن از پروتئين اضافه و ذخيره برخوردار نيست. بنابراين در صورتي كه با توجه به شرايط بدني بيشتر از يك تا چهار كيلو در ماه وزن كم شود به پروتئين‌هاي بدن نيز صدمه وارد شده و در كل، بدن به شدت دچار آسيب مي‌شود و در پي ضعيف و رنجور شدن ناشي از رژيم‌هاي سخت، فرد مجبور به استفاده از مواد غذايي مي‌شود. از آنجايي كه بدن جاي سلول‌هاي سوخته را خالي رها نمي‌كند، به دنبال مصرف دوباره غذا، سلولهاي فيبري و چربي‌ جاي سلول‌هاي سالم و سرشار از پروتئين گذشته قرار مي‌گيرند، بنابراين دوباره فرد به سرعت چاق مي‌شود كه اين چاقي خطرناك‌تر از گذشته است.

وي در پاسخ به اين سوال كه يك رژيم غذايي مطلوب براي كاهش وزن چگونه بايد باشد، گفت: رژيم در جهت كاهش وزن بايد تمام نيازهاي بدن را در برداشته باشد. در يك رژيم غذايي مناسب به ويتامين‌ها، مواد معدني و پروتئين‌هاي مورد نياز بدن توجه شده و حتي اسيدهاي چرب و مقدار كافي كربوهيدرات ضروري بدن در نظر گرفته مي‌شود؛ اين در حالي است كه از نظر انرژي به گونه‌اي محاسبه مي‌شود كه فرد با توجه به شرايط بدني قادر به كاهش وزن حدود يك تا چهار كيلو در ماه باشد.

دكتر درستي در ادامه تاكيد كرد: تا حدود 22 سالگي هر چند كه رشد قدي متوقف مي‌شود، اما نمو بدن ادامه دارد كه در پي بد غذايي و اقدام به رژيم‌هاي سخت به اين نمو لطمه وارد شده و عوارض و گرفتاريهاي جدي را به دنبال دارد. در اين ميان بدخوري و رژيم‌هاي شديد دختران در نوجواني، ضعف شديد بدني، بيماريها و خونريزي‌هايي را در آينده به دنبال دارد. سقط جنين، به دنيا آوردن نوزاد مرده يا كم وزن از عوارض سوء بدغذايي‌هاي مفرط در دوران نوجواني و جواني است. بنابراين رژيم‌هاي غذايي بايد علمي بوده و با نظر متخصص تغذيه انجام شود.

وي با بيان اين كه فرهنگ جامعه تنها با دريافت اطلاعات تغيير نمي‌كند، تاكيد كرد: نياز است كه جامعه زماني را به تدريج طي كند و در آن افراد شاهد باشند كه افراد ذيصلاح و انديشمند نيز به طور واقعي به آنچه توصيه مي‌شود، عمل مي‌كنند. فرهنگ سازي مقوله‌اي است كه افراد متخصص علوم اجتماعي، اقتصادي و ... همه بايد در آن دخيل باشند و صرفا نظر چند متخصص تغذيه نمي‌تواند به تنهايي به تغيير فرهنگ و دانش افراد كمك كند.

رييس انستيتو تغذيه در پايان توصيه كرد: حداقل نيم ساعت پياده روي تند روزانه،‌ دوچرخه سواري، شنا در فعاليتهاي روزانه در نظر گرفته شود. غذا در حد نياز مصرف شده و جهت اطلاع از ميزان نياز روزانه بدن به مواد غذايي با در نظر گرفتن سن، جنس و وضعيت فيزيولوژيك بدن بهتر است با متخصص تغذيه مشورت شود. همچنين اعصاب نبايد بيش از حد تحت فشار قرار گيرد زيرا افراد عصبي بيشترغذا مي‌خورند. در نهايت استراحت متعادل و مناسب در نظر گرفته شود. در صورتي كه اين موارد رعايت شود، مي‌توان اميدوار بود كه شيوع چاقي كاهش ‌يابد.

انتهاي پيام
جمعه 24 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 240]