انديشه همكاري امنيتي تهران ـ بغداد

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: انديشه همكاري امنيتي تهران ـ بغداد
گفت وگوي «ايران» با عبدالقادر محمد جاسم العبيدي وزير دفاع عراق
سفر نوري مالكي به تهران رويدادي مهم در عمر چهار ساله دولت ملي عراق از سال ۲۰۰۳ - زمان سقوط صدام - ارزيابي شد. مالكي را در اين سفر تيمي از مديران بلندپايه اقتصادي و امنيتي همراهي كردند.مالكي در حالي راهي تهران شد كه عراق با انتخاب ها و تصميم هاي مهم روبه رو است كه اين تصميم تاثير غيرقابل انكاري بر فرداي سياسي عراق دارد.پس از سپري شدن ۵ سال روزگار سخت اشغال، سال ۲۰۰۸ در تقويم سياسي عراق سال سرنوشت نام گرفته است. هم اكنون فهرستي از موضوعات مهم روي ميز دولتمردان بغداد قرار گرفته است كه هر كدام از آنها بخشي از شئون تجارت خارجي، امور دفاعي، سياست داخلي و روابط بين الملل عراق را تحت الشعاع قرار مي دهد. در اين فهرست مي توان طرح تكميل پروژه نيروي پليس و ارتش مستقل عراق، قانون نفت، انتخابات سراسري، طرح وفاق ملي و كابينه ائتلافي، توافقنامه امنيتي با امريكا و... را ملاحظه كرد. در ميان اين بحث ها، اين موضوع كه دولتمردان كنوني عراق اولويت هاي همكاري خويش را چگونه تعيين كنند اهميتي دوچندان يافته است.
در اين شرايط سفر هيات عراقي داراي اين پيام نمادين است كه در شكل گيري اولويت هاي سياست خارجي جديد عراق سهم خواهي ها و فشارهاي امريكا چندان تاثيري ندارد. لذا اكنون يكي از مهمترين سؤال ها درباره ديدار هيات عراقي اين است كه آيا مذاكرات تهران به شبهه ها و نگراني ها درباره توافقنامه امنيتي بغداد و واشنگتن پايان داده است و دولتمردان ايران و عراق اكنون علاوه بر پروژه هاي اقتصادي مهمي كه در دستور كار دارند، آيا گام هايي براي زدودن رسوبات سوءتفاهم هاي سياسي برداشته اند. در گفت و گو با جاسم العبيدي وزيردفاع عراق كه همراه مالكي به ايران آمده بود اين سؤال مهم و نتايج مذاكرات تهران را به بحث گذاشتيم.
ترجيح مي دهم اين گفت وگو را از مهم ترين مسئله امروز يعني توافقنامه امنيتي شروع كنم، مخالفت ها و واكنش هاي زيادي نسبت به اين توافقنامه صورت گرفت اين واكنش ها به ظاهر وقفه هايي در مذاكره دو طرف ايجاد كرد اما به نظر مي آيد كه هنوز اين توافقنامه از دستور كار خارج نشده است چرا
مردم عراق حق دارند دغدغه هاي خود را درباره اين قرارداد ابراز كنند چون در نهايت اين پيمان بايد در معرض قضاوت عامه مردم قرار گيرد. تا به امروز اين قرارداد مرحله آغازين گفت وگوها را سپري كرده است.
از طرفي مهم است كه كشورهاي همسايه نيز ضمانت هايي دراين باره دريافت كنند. براي نمونه اگر قرار است نيروهاي خارجي در عراق حضور داشته باشند كشورهاي همجوار بايد مطمئن شوند كه حضور اين نيروها تهديدي عليه آنها نيست . در همين حال ، عراق بايد خودش تصميم گيرنده و مستقل باشد. تاكيد مي كنم كه عراق هيچ قراردادي را كه براي استقلال آن زيان بخش باشد امضا نخواهد كرد. دراين باره بايد يك جدول زماني براي خروج نيروهاي خارجي از عراق تعيين شود. اين توافقنامه بايد حقوق عراقي ها را در همه زمينه ها تضمين كند.
حاميان اين توافقنامه ادعا كرده اند كه عراق در كوتاه مدت توان نظامي لازم براي اداره امور امنيت و كنترل امور را ندارد آيا اين فرض را شما هم قبول داريد
توان نيروهاي ما در ماه هاي اخير افزايش يافته است و دانش نظامي ما به مراحل و درجات بالاتري رسيده است. مي كوشيم توانمندي نيروهاي خود را نيز ارتقا دهيم ما در حال حاضر نياز مبرمي به تقويت نيروهاي هوايي داريم. امريكا تا كنون كمك هاي زيادي به ما ارائه داده است.
اما در ساختن ارتش و توان نظامي خود فقط به امريكا تكيه نمي كنيم اگر سايرين نيز به ما كمك هايي بدهند قادر خواهيم بود كه براي تامين امنيت داخلي نيروهاي خود را وارد عمل كنيم. از آن پس براي حفظ تماميت ارضي عراق آماده خواهيم شد.
از جمله ابهام هاي روابط امنيتي شما و آمريكا، رياست بعدي كاخ سفيد است. تا انتخابات ماه نوامبر امريكا زمان چنداني باقي نمانده است. فكر نمي كنيد با تغيير در مقام رياست جمهوري امريكا همه توافقنامه ها و قرارهاي همكاري شما با امريكا نيز تغيير كند
ما در تعامل با كشورهاي مختلف دنيا فقط به حفظ منافع ملي خود حتي در سخت ترين شرايط مي انديشيم چه مك كين انتخاب شود چه اوباما ما خود را در موقعيتي قرار مي دهيم كه بتوانيم با همه گزينه ها سازگاري داشته باشيم. هر انتخابي در طرف مقابل پيش بيايد از ديد ما فرقي ندارد ما سعي مي كنيم فقط به مصلحت كشور خودمان بينديشيم و مطابق آن تصميم بگيريم.
در شرايط فعلي جدي ترين تهديد را از چه ناحيه اي احساس مي كنيد و به عبارتي صدر فهرست دشمنان عراق اكنون چه كساني هستند
جدي ترين خطر متوجه كساني است كه هنوز پروژه فرقه گرايي و ايجاد نزاع قومي را دنبال مي كنند آنها عراق مقتدر و منسجم را تهديدي براي منافع خود مي بينند دشمنان عراق همان كساني هستند كه مي خواهند عراق تجزيه شده و وفاق تاريخي كه امروز ميان شيعه و سني به وجود آمده گسسته شود.
دولت مالكي در ماه هاي اخير مهم ترين پروژه هاي عملياتي خويش را در موصل و شهرك صدر به اجرا گذاشت، چه ميزان اين عمليات ها موفق بود
عمليات ارتش عراق عليه شهرك صدر با آنچه در موصل صورت گرفت تفاوت داشت.
طوري كه عمليات شهرك صدر با نام عمليات «سلام» (صلح و آشتي) شناخته شد. نيروهاي زميني وارد اين منطقه شدند و شروع به شناسايي نيروهاي مخرب و ضبط سلاح ها و بمب ها كردند تا منطقه از سلاح هاي سبك و سنگين تخليه شود. تمام اين حمله ها و عمليات بدون مشاركت امريكا و نيروهاي ائتلاف انجام شده و آنها فقط گاهي پوشش امنيتي به ما مي دادند. اما در موصل ما كوشيديم اردوي تروريست ها را از بين ببريم و مانع از آن شويم اين منطقه پس از الانبار به جولانگاه آنها تبديل شود.
به عنوان عضو كابينه مالكي دوست داشتم درباره مناقشه مهمي كه بر سر نفت عراق جريان دارد نيز نظر شما را جويا شوم.
تمام پول نفت به خود عراق برمي گردد. ما بر اين گونه عايدات تسلط كامل داريم. دارايي ما از بابت صادرات درسال گذشته از ۵۰ ميليارد دلار گذشت و اميدواريم سال آينده از اين هم بيشتر شود.
پس چرا با وجود چنين وضعيتي پروژه مهم تامين هزينه ارتش ملي و پليس ملي يا بازسازي عراق پيش نمي رود
هرگاه امنيت عراق فراهم شود، بيكاري و چندين معضل ديگر عراق نيز حل خواهد شد. اگر طرح هاي امنيتي اجرا شود و به موفقيت برسد، پيش بيني مي كنيم بندر جنوبي عراق به تنهايي قادر به پذيرش ۵ ميليون نفر خواهد بود، اميدواريم با طرح هايي كه داريم حتي روزي عراق به مركز جذب نيروي انساني تبديل شود.
به ديدارهاي اخير با مقام هاي ايران بپردازيم. در اين سفر به جز توافقنامه امنيتي عراق و امريكا درباره چه موضوعاتي به بحث و مذاكره نشستيد
ما و ايران رابطه مستقلي داريم. ايران براي ما همسايه اي بزرگ است. به جز توافقنامه امنيتي درباره موضوعات ديگر نيز همانند وضع مرزها، مين هاي خنثي نشده و مفقودين مذاكره كرديم. همچنين در مورد تقسيم اروند رود و مرزهاي دريايي و اموري همانند اينها به گفت و گو پرداختيم. اما فرايند مذاكرات ما با ايران بايد بسيار كامل تر از اينها انجام شود و به تمامي جزئيات پرداخته شود.
در مورد توافقنامه امنيتي نيز سعي داريم با شرح جزئيات آن نظر ايران را در اين خصوص جلب كنيم.

فكر مي كنيد عراق چه زماني بتواند در عرصه امنيت روي پاي خود بايستد و بدون مشاركت يا مداخله عوامل ديگر امور نظامي و امنيتي را اداره كند
ما الآن در همين جهت حركت مي كنيم. ولي نمي توانم دقيقاً به شما بگويم كه عراق تا چه زماني مي تواند به امنيت كامل دست يابد. زيرا خودتان مي دانيد كه پروسه امنيت، پروسه اي طولاني است به ويژه در كشورهايي كه تروريسم لانه كرده است، هنوز كشورهاي بزرگي در جهان هستند كه در آنها انفجارها و اقدامات تروريستي جريان دارد. اميدوارم در سال آينده ما نيز در عرصه امنيت به يك ثبات جدي دست يابيم.
از مذاكرات تهران و بحث شما با ميزبان ايراني دور نشويم.
مذاكرات خيلي عالي بود و دوطرف از مذاكرات انجام شده رضايت كامل داشتند.
روابط دو كشور در تمامي زمينه ها ازجمله اقتصادي، فرهنگي و تجاري سير مطلوبي را طي مي كند. اما مي كوشيم كه ابعاد امنيتي اين روابط را نيز تقويت كنيم. پيش از اين نيز وزراي مختلفي از عراق به ايران آمده اند و اكنون من به ايران آمده ام تا درباره روابط راهبردي و امنيتي نيز بحث و تبادل نظر كنيم تا امنيت عراق را بهبود بخشيم. زيرا تقويت اوضاع امنيتي عراق در شرايط كنوني مهمترين مسئله براي ماست. ايران كشوري بزرگ و قدرتمند است و در زمينه امنيتي به كمك ايران نياز داريم. بنابراين مي كوشيم كه ميان ايران و عراق هماهنگي امنيتي به وجود آيد.
به طور مشخص خواسته و پيشنهادهاي شما در وضع كنوني عراق به همسايه ايراني تان چه بود و اين كه ايران چگونه در رفع بحران هاي عراق نقش آفرين خواهد بود
ايران و عراق ۱۲۰۰ كيلومتر مرز مشترك دارند كه كنترل بر آن نيازمند تلاش هاي فراواني است. اين مرز مشترك از«راس البيشه» در بصره آغاز و تا العماره و الشيب را دربرمي گيرد كه تسلط امنيتي بر آن سختي هايي دارد. بهترين شيوه كنترل بر اين نواحي كمك ايران به عراقي هاست تا ما نيز بتوانيم با استفاده از شرايط موجود نيروهاي مرزي خود را تقويت كنيم و اين نيروها براي تامين امنيت اين مناطق آماده شوند.
ازجمله گام هاي مهم ايران كمك يك ميليارد دلاري به عراق است اين كمك چه بخشي از مسائل و تنگناهاي عراق را پوشش خواهد داد
بحث در اين باره از حدود يك سال پيش جريان داشت كه گفت وگوها و تبادل نظرات فراواني درباره آن صورت گرفت. ما نيز فوايد اين اقدام را براي كشورمان مدنظر قرار داديم. اين كمك ها عمدتاً پولي نيست و شامل اجراي طرح هاي اقتصادي و غيره است كه نياز به زمان دارد. در بخش هاي برق، آب و نفت طرح هاي زيادي داريم كه اجرايي كردن آنها به كمك ايران بستگي دارد.
البته اين طرح ها فقط به همين زمينه ها خلاصه نمي شود و زمينه هاي همكاري زيادي ميان ايران و عراق وجود دارد

منبع خبر :
جمعه 24 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 297]