آمريكايي‌ها نگران توسعه نظامي چين هستند

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
آمريكايي‌ها نگران توسعه نظامي چين هستند

چين طي يك دهه گذشته به طور مداوم سرگرم ايجاد ارتش مدرن و حرفه‌اي بوده است. چين در نهايت به دنبال چه ميزان قدرت نظامي است؟ اگرچه هيچكس پاسخ اين سوال را به درستي نمي‌داند اما ابهام موجود پيرامون انگيزه‌هاي چين براي مدرن‌سازي ارتش آزاديبخش خلق‌)PLA( عامل اصلي نگراني در مورد آينده صلح و ثبات در شرق آسياست. در يكي از گزارش‌هاي اخير پنتاگون به عنوان مثال تصريح شده بود مسيري كه چين قصد دارد در پيش گيرد بويژه در حوزه توسعه نظامي و چگونگي به خدمت گرفتن اين قدرت هنوز مشخص نيست. نگاهي به آينده و بررسي رويكردهايي كه چين ممكن است در پيش گيرد نشانگر اين واقعيت است كه چين به دنبال چه حجمي از قدرت نظامي است. يكي از گزينه‌ها در نظر گرفتن بدترين گزينه و مد نظر قرار دادن اين مساله است كه هر كشوري سعي دارد تا حدي كه امكانات مادي و فني‌اش اجازه مي‌دهد توان نظامي خود را افزايش دهد. با اين حال بررسي ساير جوانب و دنبال كردن تحولات در فضاي امنيتي چين راهي ديگر براي شناسايي محركه‌هاي اصلي نوسازي نظامي چين است. اين نوشتار راهكار سومي را مد نظر دارد كه از بطن دكترين نظامي رسمي چين استخراج شده است. تحليلگران هميشه براي دستيابي به اطلاعات مرتبط با نيروهاي مسلح چين با محدوديت‌هايي مواجه بوده‌اند با اين حال طي يك دهه گذشته دسترسي به منابع موجود در رابطه با دكترين نظامي چين از جمله جزوه‌هاي آموزشي افسران ارشد ارتش چين بيشتر شده است. اين منابع كه بخشي از تحول گسترده در دكترين نظامي ارتش چين است امكان ارزيابي ابتدايي و سطحي از اهداف استراتژيك ملي چين و همچنين توانمندي‌ها و ساختار سازماني لازم براي دستيابي به آنها را فراهم آورده است. اهداف استراتژيك چين چرا چين به دنبال ارتقاي توانمندي‌هاي نظامي خود است؟ چين استراتژي كنوني خود را در سال 1993 ميلادي تدوين كرد. پس از عادي‌سازي روابط با اتحاد جماهير شوروي و به كارگيري سلاح‌هاي هدف‌گيري دقيق در جنگ اول خليج‌فارس بود كه رهبران چين به استراتژيست‌هاي ارتش دستور دادند براي جنگ‌هاي محلي تحت شرايط تكنولوژيك مدرن آماده شوند. اين ديدگاه تا حدود زيادي منطبق بر توصيه‌هاي دنگ شيائو پنگ، معمار توسعه اقتصادي چين بود كه اعتقاد داشت مهم‌ترين تهديدي كه چين در دنيايي كه در آن ديگر دو ابرقدرت در برابر هم صف‌‌آرايي نكرده‌اند با آن مواجه خواهد شد نه جنگ‌هاي گسترده و بزرگ كه منازعات محلي خواهد بود. اسناد و مدارك ارتش چين چنين منازعه‌اي را ناگهاني، شديد و مخرب توصيف مي‌كند كه لازمه مواجهه با آنها مستلزم به خدمت گرفتن توانمندي‌هاي عملياتي جديد با تمركز بر واكنش سريع، همكاري بخش‌هاي مختلف ارتش و اقدامات تهاجمي و مهم‌تر از همه در پيش گرفتن اقدامات بازدارنده براي جلوگيري از شكل‌گيري چنين منافاتي است. آن‌گونه كه ديويد فينكل اشتاين، تحليلگر امور نظامي مي‌گويد: اگر چين فاقد اسناد عمومي به استراتژي نظامي ملي ايالات‌متحده است كه در آن خطوط كلي استراتژي نظامي آمريكا ترسيم شده است. با اين حال از محتواي اسناد رسمي، سخنان رهبران ارشد چين و متون ارتش چين در رابطه با دكترين نظامي، مي‌توان هدف استراتژيك براي تلاش چين در جهت دستيابي به قدرت نظامي به عنوان ابزاري حكومتي از جمله امنيت رژيم، يكپارچگي سرزمين، اتحاد ملي، امنيت دريايي و ثبات منطقه‌اي را استخراج كرد. اهداف تركيبي چين براي به‌كارگيري قدرت نظامي انعكاس‌دهنده تنوع تهديدات امنيتي‌اي است كه پكن با‌ آنها مواجه است. چين به‌دنبال برآوردن اهداف استراتژيك خود از طريق تقويت و توسعه قدرت نظامي خود است. اين كه هدف حفظ كنترل حاكميت بر كشور، صيانت از قلمرو چين و دستيابي به توان ابراز قدرت در سطح منطقه است. در اين ميان صيانت از مرزهاي كشور مهم‌ترين وظيفه‌اي است كه ارتش آزاديبخش خلق چين به‌سان هر ارتش ديگري برعهده گرفته است. تقريبا 224‌هزار نيروي ارتش چين مسووليت صيانت از مرزهاي اين كشور را برعهده دارند. با اين حال ضعف تكنولوژيك چين موجب شده با دور شدن تهديدات از مرزهاي چين قدرت اين كشور روبه كاهش گذارد و به همين دليل ارتش چين بخشي از توان خود را روي افزايش توان عملياتي در فراسوي مرزهاي اين كشور متمركز كرده است. چين طي سال‌هاي اخير اقدام به خريد جت‌هاي ميگ 27 روسي،‌ به توليد انبوه رساندن 01 J كه از سال 2006 روي خط توليد قرار گرفته و به خدمت گرفتن موشك‌هاي بالستيك و كروز كرده كه جملگي توان تهاجمي ارتش چين را در فراسوي مرزهاي اين كشور افزايش مي‌دهند. تا آنجا كه به دفاع در برابر تهديدات از دور مربوط مي‌شود هم چين با سامانه‌هاي پيشرفته‌اي چون سامانه موشكي روسي اس‌300 درصدد ارتقاي توان دفاعي خود برآمده است. چين فاقد توانمندي‌هاي لازم براي دفاع دريايي است و از آن قدرتي كه در زمين دارد در دريا محروم است و مناطق صنعتي ساحلي اين كشور عملا در برابر تهديدات دريايي بي‌دفاع هستند. چيني‌ها پس از سال 1995 ميلادي با خريد 28 فروند زيردريايي جديد از جمله 12 فروند زيردريايي پيشرفته كلاس كيلو روسي درصدد رفع اين ضعف برآمدند. حتي اگر هدف چين از توسعه توان نظامي‌اش پيگيري اهداف امنيتي و غيرتهاجمي تلقي شود هم اين مساله به افزايش بي‌ثباتي در شرق آسيا منجر خواهد شد. مشكل اينجاست كه به طور معمول تلاش يك كشور براي افزايش امنيتي به ناامني كشورهاي همجوار يا لااقل احساس ناامني آنها منجر مي‌شود. با توجه به اين كه توسعه نظامي يك كشور با اهداف تدافعي از نگاه همسايگانش تهاجمي تلقي مي‌شود اين روند هميشه به شكل‌گيري رقابت‌هاي تسليحاتي، ايجاد بي‌اعتمادي و افزايش تنش ختم مي‌شود. يافتن نشانه‌هاي بي‌اعتمادي و بدبيني به دليل ترديدهاي امنيتي در روابط چين و ايالات‌متحده كار چندان دشواري نيست. به عنوان مثال در آخرين گزارش‌هاي سالانه بررسي‌هاي دفاعي آمريكا تصريح شده بود توسعه نظامي چين تهديدي براي آمريكاست. در نقطه مقابل چيني‌ها توسعه نظامي خود را تدافعي و غيرتهديدآميز مي‌پندارند و به نيات آمريكا نسبت به خودشان بدبين هستند. چين با توجه به اين كه توسعه نظامي و بويژه ارتقاي قدرت نظامي‌اش در دريا، چه تبعاتي به همراه دارد اكنون بر سر دو راهي حفظ سطح كنوني توان نظامي خود با هدف جلوگيري از تشديد مسابقه تسليحاتي منطقه‌اي يا ارتقاي آن قرار دارد. رشد توان نظامي چين در دريا امكان حضور نظامي اين كشور در آب‌هايي را فراهم مي‌آورد كه همين حالا ارتش‌‌هاي ساير كشورها در آن حضور دارند. عبور زيردريايي‌هاي چين از آب‌هاي قلمرويي ژاپن در سال‌هاي اخير و بر سطح آمدن ناگهاني يكي از آنها در نزديكي يكي از ناوهاي هواپيمابر ارتش آمريكا در سال 2006 به شكل‌گيري تنش‌هاي مقطعي بين پكن و پايتخت‌‌هاي غربي انجاميد. اگرچه مجموع بودجه نظامي چين در سال 2007 ميلادي با رسيدن به مرز 139 ميليارد دلار از بودجه نيروي دريايي ايالات‌متحده (147 ميليارد دلار) هم كمتر بود و پكن هنوز راه درازي براي رسيدن به قدرت نظامي آمريكا در پيش دارد اما رشد سريع توان نظامي اين كشور به يكي از دغدغه‌هاي استراتژيك‌هاي نظامي آمريكا تبديل شده است./1001

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 217]