محمود عباس بر صندلی قدرت چه می‌کند؟

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:
محمود عباس بر صندلی قدرت چه می‌کند؟

دوره چهارساله ریاست محمود عباس بر تشکیلات خودگردان فلسطینی در روز نهم ژانویه به پایان رسید. این گزارش نگاهی دارد به وضعیت حقوقی و جایگاه رسمی عباس که دوره مسئولیت قانونی وی به پایان رسیده است.دوره چهار ساله ریاست محمود عباس بر تشکیلات خودگردان فلسطینی در روز نهم ژانویه به پایان رسید و با گذشت 10روز از این تاریخ، عباس همچنان بر این صندلی تکیه زده است.جورج گیاکامن کارشناس مسائل خاورمیانه اعتقاد دارد پیش از آغاز حملات اسراییل به غزه انتظار می‌رفت اولین برخورد در این منطقه، در روز نهم ژانویه رخ دهد که در این روز دوره چهار ساله ریاست محمود عباس بر تشکیلات خودگردان فلسطینی به پایان می‌رسد.به اعتقاد وی، پیش از آغاز حمله اسراییل به باریکه غزه، نشانه‌هایی از تمایل محمود عباس به حفظ قدرت پس از پایان دوره قانونی مسئولیت ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی وجود داشت.در حقیقت جنگ اخیر شرایط مساعدی را برای عباس فراهم کرد که به بهانه شرایط اضطراری و جنگی حاکم بر سرزمین‌های فلسطینی، همچنان به صندلی ریاست فلسطینی‌ها تکیه بزند.جنبش حماس پیش از این بارها اعلام کرده بود که با فرا رسیدن نهم ژانویه، حاضر به قبول محمود عباس در ریاست تشکیلات خودگردان نیست.جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس)، اما پس از بروز جنگ و حمله اسراییل به باریکه غزه در شرایطی قرار گرفت که برخی از ناظران مسائل فلسطین از آن به دریافت نشانه های متناقض تعبیر کرده‌اند.یک سخنگوی جنبش حماس در لبنان، روز پنجشنبه هشتم ژانویه یادآوری کرد که از روز نهم ژانویه عباس رئیس تشکیلات خودگردان نخواهد بود اما چندین نفر از رهبران حماس در غزه گفته‌اند اکنون زمان حل کردن این مشکل نیست.در همین حال بسیاری هم می گویند در کرانه غربی رود اردن ناخشنودی از آقای عباس رو به افزایش است.محمود عباس در اولین بیانیه خود پس از آغاز حمله نظامی اسراییل به غزه، با گفتن اینکه اگر حماس آتش بس را تمدید می‌کرد امکان جلوگیری از حمله اسراییل وجود داشت و همین‌طور با "احمقانه" خواندن حملات راکتی به جنوب اسراییل، بسیاری از فلسطینی‌‌ها را به خشم آورد. منفعل‌ترین شخصیت‌:در گزارشی که روز هشتم ژانویه از سوی بی‌بی‌سی منتشر شد، مردم کرانه باختری اعلام کردند محمود عباس یکی از منفعل‌ترین شخصیت‌هایی بود که می توانست در این بحران نقشی ایفا کند.او یک روز پیش از برگزاری کنفرانس بین‌المللی شرم الشیخ مصر اعلام کرد که قصد دارد به مصر برود و با مبارک دیدار کند. عباس در طی 23 روز اخیر تنها یک‌بار اعلام کرد که از طرح مشترک مصر و فرانسه برای پایان دادن به خشونت‌ها و رسیدگی به عوامل ریشه‌ای آن استقبال کرده است.مجدی عبدالهادی، تحلیلگر مسائل فلسطین در گفت و گو با بی بی سی ابراز عقیده کرده است که در صورت برگزاری انتخابات در سریع‌ترین زمان ممکن، محمود عباس نخواهد توانست از صندوق‌های رای برنده بیرون بیاید، به همین دلیل است که برخی از طرف‌های دخیل در مساله فلسطین همچون طرف اسراییلی، از تصدی یک دوره 6 ماهه دیگر ریاست تشکیلات خودگردان فلسطینی از سوی عباس دفاع می‌کنند.بسیاری دیگر نیز معتقدند پروازهای متعدد او به نقاط مختلف جهان برای گفتگو با رهبران جامعه بین‌المللی، از جمله گفتگوهای یک سال گذشته او با اسراییل برای دستیابی به صلح و گسترش همکاری‌های اقتصادی، نتیجه چندانی در بر نداشته است.از این گذشته محمد فرج الغول وزیر دادگستری دولت منتخب فلسطین اعتقاد دارد هرگونه تعهدات محمود عباس که دوره ریاست وی بر تشکیلات خودگردان فلسطین پایان یافته است، برای ملت فلسطین الزام آور نیست.وی در کنفرانسی مطبوعاتی تاکید کرد: دوره ریاست محمود عباس بر تشکیلات خودگردان فلسطین ساعت 12 شب هشتم ژانویه سال 2009 میلادی مطابق قانون اساسی فلسطین پایان یافته است. جورج گیاکامن، استاد آمریکایی دانشگاه بیرزیت در رام الله معتقد است حمله اسراییل به غزه بیش از پیش باعث تضعیف تشکیلات خودگردان فلسطینی شده است.او اعتقاد دارد اکنون حماس و مردم غزه قربانی تلقی می‌شوند و تشکیلات خودگردان فلسطینی نمی‌داند که چه کاری باید انجام دهد.بسیاری معتقدند ناخشنودی از عملکرد محمود عباس در کرانه غربی رود اردن هم در حال افزایش است.در بحث بر سر طول دوره خدمت محمود عباس، حماس تاکید کرده است او برای دوره‌ای چهار ساله انتخاب شده که در روز نهم ژانوپه به پایان رسیده است.عباس گفته است قانون اساسی موجود در شرایط فعلی برگزاری انتخابات همزمان ریاست تشکیلات خودگردان و پارلمان فلسطینی را واجب الاجرا می‌سازد. ابراز تمایل برای ماندن تا 2010 او همچنین ابراز تمایل کرده که تا زمان برگزاری انتخابات شورای قانون گذاری فلسطینی‌ها در سال 2010 در قدرت باقی بماند.اما با وجود لحن نرم تری که سیاست‌مداران دو طرف پس از آغاز درگیری با اسراییل نسبت به یکدیگر دارند، نباید فراموش کرد که شکاف میان حماس و فتح بسیار عریض تر از اختلاف نظر بر سر قانون انتخابات است.رفیق حسینی، مسئول دفتر محمود عباس ابراز امیدواری کرده که پس از جنگ اخیر، فلسطینی‌ها به خود بیایند و متحد شوند، اما منکر آن شد که افکار عمومی به تدریج علیه آقای عباس تغییر می‌کند: "البته که ساکنان کرانه غربی رود اردن با مردم غزه هستند، اما همچنین می خواهند به حماس بگویند دست از بهانه دادن به اسراییل دادن [با شلیک راکت] بردارد. نباید به سود دشمن عمل کرد. مردم چه در غزه و چه در کرانه غربی این را می فهمند."محمود محسن، فردی که در سال 2006 به عنوان عضو حماس به پارلمان فلسطینی راه یافت و پس از آن به مدتی طولانی زندانی اسرائیل بود، اکنون خود را سیاست‌مداری مستقل می‌داند.او هر چند بر پیروزی مشروع حماس در انتخابات سال 2006 تاکید می‌کند اما می‌گوید: "باید برگردیم و با هم مذاکره کنیم. هیچ‌کس حق ندارد دیگری را حذف کند."محسن بر این باور است که با وجود دستگیری‌های گسترده اعضای حماس توسط تشکیلات خودگردان فلسطینی و تلاش برای از بین بردن امکان فعالیت حماس در کرانه غربی، مردم هنوز از این گروه "پیکارجو" حمایت می‌کنند.کارشناسان معتقدند انتخابات چاره اجتناب ناپذیر این مساله است، اما مذاکرات برای حل مناقشه بر سر اینکه دو انتخابات چه زمانی باید برگزار شود، در ماه نوامبر شکست خورد.پروفسور گیاکامن معتقد است موضع نرم‌تر حماس را می‌توان با درک این موضوع مرتبط دانست که در رسیدن به صلح نهایی با اسراییل باید پذیرفت تشکیلات خودگردان فلسطینی به نحوی در کنترل گذرگاه رفح میان مصر و غزه نقش ایفاء کند. قانون اساسی فلسطین چه می‌گوید؟ بر اساس ماده 36 قانون اساسی فلسطین مدت ریاست بر تشکیلات خودگردان چهار سال است. در صورت فوت رییس جمهور، پایان دوره ریاست جمهوری و در شرایط اضطراری که امکان برگزاری انتخابات وجود ندارد، ریاست مجلس فلسطینی کفیل ریاست جمهوری خواهد شد و در شرایطی که هم اکنون رییس مجلس به دلیل زندانی بودن در سرزمین‌های اشغالی عملاً امکان تصدی این مقام را ندارد جانشین وی می تواند این پست را در اختیار بگیرد.حماس که پس از پیروزی در انتخابات ماه ژوئن سال 2007 به طور رسمی و قانونی کنترل غزه را در دست گرفت هم اکنون اکثریت بسیاری از کرسی‌های پارلمان از جمله تصدی ریاست مجلس و نیابت رئیس را بر عهده دارند.محمود عباس که اکنون رییس سابق تشکیلات خودگردان فلسطین به شمار می‌رود، در اقدامی ابتکاری برای حفظ قدرت خود در ساختار سیاسی فلسطین ریاست کشور فلسطینی یا عنوان سمت رهبری را در نشست شورای مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین از آن خود کرده است و تنها با این عنوان که در قانون اساسی نیز ذکر نشده است همچنان بر سر کار است.وزیر دادگستری دولت منتخب فلسطین گفت: این کار (عباس) وارونه جلوه دادن حقایق، زیرپا گذاشتن قوانین فلسطین و نقض آشکار میثاق ملی و فهرست داخلی شورای مرکزی سازمان آزادیبخش فلسطین به شمار می‌رود زیرا بند انتخاب رئیس کشور فلسطین در جدول کاری شورای مرکزی در آن جلسه مطرح نبود. حمایت از عباس در اجلاس شرم الشیخ در این شرایط با اعلام آتش بس از سوی دو طرف، تحلیلگر مسائل فلسطین در بی‌بی‌سی، با اشاره به شرایط محمود عباس یک پرسش را در مورد برگزاری اجلاس شرم الشیخ مصر مطرح می‌کند و آن اینکه « اجلاس مذکور به دنبال چیست و چه هدفی را دنبال می کند » .این تحلیلگر اعتقاد دارد اولین هدف این بوده که از مصر حمایت شود به این خاطر که طی ۲۳ روز گذشته به خاطر بازنکردن گذرگاه رفح و نادیده گرفته شدن در آتش بس اسراییل، وجهه‌اش شدیداً صدمه دیده است.دومین هدف، حمایت از محمود عباس رییس تشکیلات خودگردان فلسطینی است که به اعتقاد بسیاری از ناظران طی این دو دوره دچار بحران مشروعیت شده، نارضایتی بسیاری از اعضای فتح را برانگیخته و در افکار عمومی جهان عرب به همسویی با اسراییل متهم شده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 288]