ساماندهى ماليه عموميحاشيه‌اى بر تسجيل درآمد- هزينه نفتى در لايحه بودجه 87

واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: ساماندهى ماليه عموميحاشيه‌اى بر تسجيل درآمد- هزينه نفتى در لايحه بودجه 87
محمدصادق انبارلويي

تسجيل چيست؟ هزينه كدام است؟ تسجيل يكى از مراحل انجام هزينه است و آن عبارت است از: تعيين ميزان بدهى براساس اسناد مثبته(1) و هزينه پس از طى مراحل تشخيص و تامين و تسجيل و تعهد انجام مى‌يابد.(2) از سال 1384 به بعد كه تبصره 38 قانون بودجه سال 58 (موضوع واريز عوايد حاصل از صدور و فروش نفت به هر صورت به خزانه‌دارى كل)ملغى الاثر گرديد، تقويم درآمد هزينه شركت ملى نفت ايران در لوايح قانونى بودجه سنوات 84 و 85 و 86 مسجل نبوده و از اصول و قواعد حسابگرى و منطق محاسباتى تبعيت نمى‌كند.اين رويداد در لايحه بودجه سال 87 كه با شكلى متفاوت از سه دهه بودجه‌نويسى در جمهورى اسلامى (ماده واحده) بدون تبصره به مجلس در آخرين سال دوره هفتم تقنينيه است ارائه شد نيز تداوم دارد.

درجدول شماره 1ابتدا مبالغ مربوط به درآمد و هزينه شركت ملى نفت(3) را كه به يكباره از سال 84 به بعد با تقويم حدودا هفت برابر سال قبل در دولت تنظيم و در مجلس تصويب و در شوراى نگهبان تاييد گرديده و اين رشد 700 درصدى در سنوات بعد هم سارى و جارى است نشان داده شده است.

مقايسه مبالغ درآمد و هزينه سال 83 با سال 84 و رشد 700 درصدى درآمد و هزينه شركت در اين دو سال اين سوال را متبادر به ذهن مى‌كند كه در سال 84 چه اتفاقى افتاده است كه درآمد شركت ملى نفت 7برابر سال قبل شده است؟ آيا بهاى يك بشكه نفت خام در سال 84 در بازارهاى جهانى 7 برابر سال 83 بوده كه چنين درآمد كلانى را براى شركت رقم زده‌اند؟ آيا هزينه ادارى مالى و پرسنلى و آب و برق و تلفن شركت ملى نفت ايران در سال 84 نسبت به سال 83 هفت برابر شد كه دولت و مجلس هزينه 54 هزار ميلياردى سال 83 شركت ملى نفت را در سال 84 هفت برابر سال 83 تسجيل وتنظيم و تصويب و تاييد كرده‌اند؟

مسلم است كه پاسخ سوالات فوق منفى است و اعداد و ارقام تصويبى با واقعيت مالى محاسباتى تطبيق ندارند و اصولا چنين دريافت و پرداخت‌هايى فقط بر روى كاغذ تقويم شده‌اند نه در عالم واقع. براى درك غيرواقعى بودن اين ارقام كافى است هزينه 355 هزار ميليارد‌ى سال 84 شركت را بر نرخ مرجع ارز در بودجه سال 84(4) تقسيم كنيم تا معادل ارزى هزينه‌هاى شركت را به مبلغ 39 ميليارد دلار در سال 84 به‌دست آوريم. آيا شركت ملى نفت ايران در سال 84 مبلغ 39 ميليارد دلار هزينه كرده است؟ مسلما نه. پس ايراد مهم وارد به ارقام هزينه شركت نقض تسجيل است.

در تكميل ادعاى نگارنده بر لزوم نفى تسجيل هزينه‌هاى واهى و اثبات هزينه‌هايى كه به واقعيت نزديك‌اند توجه به مراتب زير راهگشا خواهد بود:

كل عمليات اكتشاف و استخراج و پالايش و تدارك و توزيع نفت خام و فرآورده در حوزه فعاليت 39 شركت تابعه شركت مادر تخصصى ملى نفت ايران انجام مى‌شود كه هر يك با هويتى مستقل به‌عنوان يك شركت عمل مى‌كنند و بودجه هر يك به صورتى مستقل از بودجه شركت ملى نفت در پيوست دوم بودجه سنواتى به شرح زير مندرج است بدين نحو كه:

6 شركت زير به‌عنوان شركت‌هاى بهره‌بردار به‌طور مستقيم در استخراج نفت دخيل بوده كه درآمد- هزينه و سود هر يك در لايحه قانون بودجه به تصويب مجلس رسيده است كه در جدول شماره 2 منابع و مصارفشان درج شده است.

اين 6 شركت نفت استخراجى را به لوله‌هاى انتقال هدايت مى‌كنند و به شركت‌هاى فلات قاره، مناطق نفتخيز جنوب و مناطق نفتخيز مركزى به نرخ تعيين شده توسط هيئت مديره شركت ملى نفت كه به‌عنوان مجمع عمومى تمامى شركت‌هاى تابعه عمل مى‌كند، مى‌فروشند و نفت معامله شده از طريق لوله‌هاى سراسرى به پايانه‌هاى صادراتى براى صدور و يا پالايشگاه‌هاى داخلى براى تبديل به فرآورده، حسب مورد منتقل مى‌شود و صورت مقدارى تناژ نفت خام استحصالى آماده براى فروش و يا آماده براى صدور فى‌الواقع توليدات 4 شركت مندرج در جدول شماره 3 مى‌باشد كه هر كدام به صورت مستقل منابع و مصارفشان در پيوست دوم بودجه كل كشور درج شده است.

علاوه بر آن 6 شركت و افزون بر اين 4 شركت 20 شركت ديگر كه در جدول شماره 4 منابع و مصارف‌شان آمده است، كل شركت‌هاى تابعه شركت ملى نفت كه عمليات اكتشاف و توليد و توزيع و تداركات استحصال روزانه حدود 4 ميليون بشكه نفت خام را برعهده دارند كه شركت‌هاى تابعه شركت ملى نفت را به ما هو شركت شامل مى‌شوند.

مجموع درآمد و هزينه‌ اين 30 شركت فى‌الواقع كل عمليات اكتشافى و استخراج و تدارك و اداره و توزيع نفت خام و فرآورده‌ را در زير مجموعه شركت ملى نفت ايران انجام مى‌دهند و هريك به ما هو يك شركت سود و زيان خود را دارند كه مجموع منابع و مصارف آنها در جدول شماره 5 نشان داده شده است كه نه تنها درآمدهايشان، هزينه‌هايشان را پوشش مى‌دهد بلكه ارزش افزوده‌اى هم ايجاد مى‌كند كه فقط 40 درصد سود عمليات آنها در لايحه بودجه 87 بيش از 19/5 ميليارد تومان است كه در جدول شماره 5 نشان داده شده است.

با احتساب درآمد- هزينه اين 30 شركت، شركت نفتى ديگرى به جز 9 پالايشگاه باقى نمى‌ماند كه منابع و مصارف آن شامل 5 پالايشگاه سوده ده و 4 پالايشگاه زيان ده در جدول شماره 6 نشان داده شده است.

اكنون با افزودن درآمد- هزينه اين پالايشگاه‌ها به جمع جدول شماره 5 مجموع كل هزينه اين 39 شركت (منتهى به استحصال سود وماليات متعلقه)به دست خواهد آمد و تنظيم كنندگان لايحه بودجه 87 كه همان دست‌‌اندركاران بودجه سنوات 84 و 85 و 86 هستند بايد به اين سوال پاسخ دهند: وقتى كل هزينه 39 شركت كه تمامى امور اكتشاف و استخراج و تدارك و توزيع نفت خام و پالايش فرآورده‌هاى مربوطه را جمعا با 365 هزار ميليارد ريال انجام داده و درآمدى معادل 369 هزار ميليارد ريال را كسب مى‌نمايد و مجموعه فعاليت‌ آنها منتهى به سودى مى‌گردد كه 40 درصد آن برابر جدول فوق به بيش از 2 هزار ميليارد ريال بالغ مى‌گردد تقويم درآمد 949 هزار ميليارد ريالى و تسجيل هزينه 799 هزار ميليارد ريالى براى شركت ملى نفت علاوه بر درآمد- هزينه اين 39 شركت چه محلى از اعراب دارد؟

پى‌نوشتها:

-1 ماده 20 قانون محاسبات عمومى سال 66

-2 ماده 52 قانون محاسبات عمومي

-3 رديف بودجه‌اى 220000 مندرج در پيوست شماره 2 بودجه كل كشور سنوات 83 الى 87

-4 نرخ مرجع ارز در لايحه قانون بودجه سال 84 كل كشور 9095 ريال بوده است.
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: رسالت]

[مشاهده در: www.resalat-news.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 4372]