شركت هاي امنيتي خصوصي آمريكا در عراق، تاجـران مـــرگ

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: شركت هاي امنيتي خصوصي آمريكا در عراق، تاجـران مـــرگ
تهران-خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا): جنگ،خسارت هاي بسيار براي ملت و كشور جنگ زده ببار مي آورد، اما در همان حال بازاري بزرگ و پرسود براي جنگ افروزان و شركت هاي خصوصي است كه از طريق استخدام لشكري بزرگ از مزدوران، كشور جنگ زده را به يك منبع درآمد سرشاربراي خود تبديل مي سازند.

.... در نيمه سپتامبر 2007 در حالي كه مقام هاي كاخ سفيد تازه از ديد و بازديد خانواده قربانيان 11سپتامبر فراغت يافته بودند ناگهان خبر رسيد كه مأموران امنيتي شركت آمريكايي « بلك واتر» با شليك به سوي غير نظاميان عراقي غائله آفريده اند.هنوز كسي از ماهيت و عمق اين حادثه و پيامدهاي بزرگ آن خبر نداشت....
انجمن عمليات صلح بين المللي(International Peace Operations Association = IPOA)،در سال 2001 (1380 ه.ش ) و در آستانه ظهور نومحافظه كاران در سياست قدرت ايالات متحده آمريكا،رسما اعلام موجوديت كرد و دفتر مركزي خود را در" واشنگتن دي سي " قرار داد.اين انجمن(IPOA) متشكل از كميته هايي با كارويژه هاي مختلف است و بيش از 40 شركت امنيتي خصوصي آمريكايي را مديريت و هدايت مي كند. اين شركت ها به عنوان يكي از بازوهاي لجستيك( تداركاتي ) و پشتيباني ارتش و تفنگداران ايالات متحده طي سال هاي گذشته به صورت فعال در مناطق درگيري نظاميان آمريكا حضور يافته و هم سو با ارتش كلاسيك به فعاليت مشغول بوده اند.
آن گونه كه سران اين شركت ها ادعا مي كنند،آنها نماينده صنعت ثبات و صلح "peace and stability industry" در نظام بين الملل و الگوي اخلاقيات(ethical)هستند.انجمن،مجله اي ويژه به نام"The Journal of International Peace Operations" را نيز براي تغذيه افكار عمومي منتشر مي كند.سران اين شركت ها مدعي هستند "دنياي غرب آنگونه كه انتظار مي رود در صلح و امنيت جهاني فعال نبوده و اين انجمن در اين راستا تشكيل شده است...اين انجمن در نقاط درگيري ايالات متحده،حضور يافته و در تماس با سياستگذاران آن مناطق،در جهت تقويت صلح و توسعه و امنيت جوامع اقدام مي كند".
سابقه فعاليت اين شركت ها در جنگ هاي بالكان،دارفور،سيرالئون،آفريقا،گرانادا و ... ثبت شده است."ديك چني" سرتيم نومحافظه كاران كاخ سفيد،در سال 2003 ( 1382ه.ش ) به اين شركت ها نام جديد"شركت هاي نوين نظامي" داد و تلاش كرد اقدامات اين شركت ها را قانوني جلوه دهد.البته بر اساس برخي نوشته ها،ظهور اين شركت ها در آمريكا به قرن 19 برمي گردد.آنها در ابتداي شكل گيري،تحت نظارت اتحاديه هاي صنعتي و كارگري بودند اما با قدت گرفتن روزافزون و ارتباط گيري گسترده با مقام هاي ارشد كاخ سفيد،به تدريج خود را از سيطره محدوديت هاي قانون داخلي آمريكا خارج ساخته و به طور مستقل وارد كارزارهاي نظامي و امنيتي در نقاط مختلف جهان شدند.
گفته مي شود اولين فردي كه درباره خطر گسترش اين شركت ها به عنوان تهديدكننده ارزش هاي دموكراسي هشدار داد،"آيزنهاور" بوده است.
در مجموع،حوادث 11 سپتامبر و تقويت تئوري هاي "ثبات مبتني بر تهاجم" و ايده "حمله پيش دستانه" و تفكرات خشونت گراي نومحافظه كاران،فضاي رشد و توسعه اين شركت ها را بيش از پيش فراهم آورد.
برخي كارشناسان مسائل امنيتي، اين شركت ها را وسيله اي براي سودرساني به "مردان مسلح"
مي دانند كه خود را به عنوان صلح بان به مردم جهان معرفي كرده اند.اين مردان مسلح،اكثرا از بازنشستگان و خبره هاي نظامي و امنيتي ارتش هاي كشورهاي مختلف هستند كه از طريق اينترنت و وب سايت هاي شركت هاي امنيتي خصوصي،ثبت نام كرده و جذب مي شوند.برخي شركت هاي زيرمجموعه انجمن عمليات صلح بين المللي(IPOA) عبارتند از:
"بلك واتر"،"ام.پي.آر.آي"،"هارت"،آرمور گروپ"،يو.اس.تريپل كانوپي"،يونيتي ريسورسس گروپ"،" اوليو گروپ" .
شركت هاي امنيتي خصوصي براي تقويت و سودرساني صنعت مورد ادعا،نيازمند بي ثباتي و ناامني در مناطق مختلف جهان هستند.لذا ماهيت تشكيل اين شركت ها با شعارها و برنامه هاي صلح طلبانه آنها به هيچ وجه سازگار نيست. به هر حال تقويت صلح و آرامش به معني پايان كار اين شركت هاست.
عراق كنوني شاهد تحرك انواع شركت هاي امنيتي خصوصي اي است كه هر يك با كارويژه هاي مخالف مجبور هستند به صورت مسلح فعاليت داشته باشند. از يك سو مقام هاي عراقي از گروه ها و طوايف مختلف،نيروهاي مخصوص به خود را براي امور حفاظتي تسليح كرده اند و از سوي ديگر،مقام هاي آمريكايي نيز انواع عناصر را از شركت هاي امنيتي خصوصي در اختيار دارند.حضور اين همه مردان مسلح در فضاي عراق،ناامني و بي اعتمادي فزاينده اي را بين بازيگران و همچنين براي مردم عراق فراهم كرده است.لذا هر شهروند عراقي روزانه علاوه بر اينكه با تهديد هاي تروريست هاي القاعده و بعثي ها و ارتش آمريكا مواجه است،در صورت كوچك ترين اشتباهي،در معرض تهديد بسياري از مردان مسلح شركت هاي امنيتي خصوصي قرار خواهند گرفت.ضمن اينكه ارتقاي امنيت هر بازيگر به صورت خودكار باعث ناامني ديگران مي شود.كشتار 16 سپتامبر 2007 ( 26 شهريور 1386 ) عراق كه در آن بيش از 17 شهروند عراقي هدف حمله شركت امنيتي بلك واتر قرار گرفتند،بهترين مصداق اين ماجراست.
ماجراي قتل شهروندان عراقي توسط اين شركت موجي از تنش را در روابط بغداد و واشنگتن به وجود آورد.اين حادثه موجب شد كه به طور رسمي، "نوري مالكي " نخست وزير عراق عليه حضور شركت هاي امنيتي-خصوصي موضع گيري كند و خواستار پرداخت غرامت توسط آمريكا براي قاتل شهروندان بي گناه عراقي شود.حتي اين موضوع،موقعيت بوش و دستگاه ديپلماسي وي را در آمريكا زير سوال برد.
گستردگي و تنوع مليت هاي مختلف در اعضا و كاركنان اين شركت ها باعث شده است كه ميزان تلفات آنها در جنگ ها نيز نامشخص و هويت كشته شدگان نامعلوم باشد.در يكي از آمارهايي كه طي ماه هاي گذشته در عراق ارائه شد،جسد بيش از 120 مرد مسلح وابسته به شركت هاي امنيتي خصوصي،از عراق به آمريكا انتقال داده شده كه متعلق به اتباع كشورهاي آمريكاي لاتين ،اروپا و آفريقا بود.كشورهايي نظير فرانسه،آفريقاي جنوبي،استراليا،مغرب،اوكراين ،پرو،پاناما،كلمبيا،ناميبيا ،نپال كه كاخ سفيد به منظور تقدير از آنان،به خانواده هايشان تابعيت امريكايي اعطا كرده است.اين وضعيت نشان مي دهد كه بسياري از مردان مسلح با هدف اخذ امتيازاتي نظير اقامت،مجوز كار و ...در آمريكا،حاضر مي شوند براي اين كشور بجنگند.
حقوق ماهيانه بعضي از سربازان قراردادي در اين شركت ها به اندازه حقوق يك سال سربازان ارتشي در حال خدمت در مناطق جنگي است، همين عامل سبب شده است كه احساس نيروهاي ارتش آمريكا نسبت به اين سربازان، خشم آميخته به حسادت باشد. حقوق پرداخت شده به اين مردان مسلح به حدي است كه حتي باعث تحريك ژنرال هاي پنتاگون در آمريكا شده به گونه اي كه آنها تلاش دارند هر چه سريع تر خود را بازنشسته يا بازخريد كرده و به اين شركت ها بپيوندند.اين وضعيت باعث كمبود نيروهاي خبره هاي نظامي و ارشد در ارتش آمريكا شده و پنتاگون اخيرا مجبور شده است دستمزد ژنرال هاي ارشد را افزايش دهد.
بر اساس قرارداد وزات خارجه آمريكا با انجمن عمليات صلح بين المللي ،شركت هاي امنيتي زيرمجموعه اين انجمن در تحولات سياسي،امنيتي و نظامي عراق،از ارتش آمريكا حمايت لجستيك مي كنند.نگهباني از زندان هاي عراق از جمله " ابوغريب"، حفاظت و سيطره كامل بر فرودگاه بين المللي بغداد،حراست از لوله هاي نفت عراق،حفاظت از شخصيت ها به ويژه كاركنان برجسته وزارت خارجه و بسياري از اقداماتي كه ارتش به عهده نمي گيرد، برخي از اين موارد است.
اين انجمن(IPOA) به وسيله خلبان هاي خبره اي كه در اختيار دارد، پروازهاي شناسايي بالگردهاي " آپاچي " را نيز در عراق برعهده دارد.حسن اين شركت ها براي كاخ سفيد اين است كه آنها در پوششي صلح طلبانه،كليدي ترين و مهم ترين نقاط بحران را در عراق تحت كنترل و نظارت خود دارند. به عنوان مثال زندان ابوغريب كه امريكايي ها همانند زندان "گوانتانامو" با آن برخورد دارند،محل كنترل جنگجوياني است كه در صورت رهايي،حتي مي توانند خارج از عراق،منافع آمريكا را هدف قرار دهند يا فرودگاه بين المللي بغداد كه محل تردد بسياري از مقام ها و ديپلمات هاي كشورهاي مختلف جهان و همچنين انتقال بسته هاي ديپلماتيك و اسناد و مدارك طبقه بندي شده كشورهاست بدون قطع،از سوي شركت هاي امنيتي خصوصي مورد بازرسي و فيلم برداري قرار مي گيرد.
* ضرورت وجودي شركت هاي امنيتي براي مقام هاي آمريكا
شركت هاي امنيتي خصوصي براي مقام هاي آمريكا چندين نكته مثبت دارند:
-رهبران اين شركت ها اكثر از دوستان و همكاران سابق مقام هاي رسمي آمريكا در مناصب حكومتي هستند كه جدا از بده بستان هاي مالي،ارتباطات پنهاني ديگري نيز با آنها دارند.
-گسترش اين نوع شركت ها در آمريكا با سياست هاي بعد از جنگ سرد امريكا به منظور كوچك سازي ارتش و حرفه اي ساختن آن سازگار است.
-سياست هاي تهاجمي كاخ سفيد در قرن 21 مبتني بر تفكرات نومحافظه كارانه،بر حضور گسترده آمريكا در نقاط بحران خيز جهان به ويژه خاورميانه تاكيد دارد و اجراي اين سياست نيازمند فراواني نيروهاست كه طبيعتا شركت هاي امنيتي خصوصي طي قراردادهاي كلان با پنتاگون و وزارت خارجه آمريكا اين خلاها را پر خواهند كرد.
-با توجه به اينكه طي چند سال گذشته،اغلب مردم امريكا از جنگ بيزار شده اند و بعد از اعلام مرگ هر تفنگدار آمريكايي،كاخ سفيد را مورد انتقاد قرار مي دهند،قرار دادن شركت هاي امنيتي خصوصي در خط مقدم جنگ در عراق و افغانستان،به طور خودكار،باعث كاهش تلفات نظاميان متخصص و تفنگداران ارتش آمريكا خواهد شد،به گونه اي كه اگر قرار باشد سربازي كشته شود،غيرآمريكايي خواهد بود و كشته شدن او فشار افكار عمومي را بدنبال نخواهد داشت.
-تجربه جنگ عراق نشان داده است كه ارتش آمريكا به دليل درگيري گسترده در نقاط ديگر و يا دلايل نامعلوم،نمي تواند يا نمي خواهد در برخي سطوح و عرصه هاي حقوقي و مدني بحران عراق وارد شود،لذا استفاده از نيروهاي شركت هاي امنيتي،اين خلا را پر كرده و بسياري از اهداف كاخ سفيد را به صورت پوششي تامين خواهد كرد. حتي براي خرابكاري هايي كه لازم است صورت پذيرد نيز از سوي اين شركت ها به راحتي تحقق خواهد يافت.
-بر اساس برخي شواهد،آمريكا با اعزام اشرار و جانيان غيرقابل تحمل به خارج از مرزهاي خود،از يك سو امنيت جامعه و مدنيت آمريكايي را تقويت مي كند و از سوي ديگر به اهداف ضد اسلامي خود در خارج مرزها نايل مي شود و در نهايت،هر كدام از طرفين درگيري كه كشته شوند،به نفع دولت آمريكا خواهد بود.
شركت هاي امنيتي خصوصي از قانون خاصي پيروي نمي كنند.نه آنها را مي توان در آمريكا به عنوان جنايتكاران جنگي محاكمه كرد،زيرا كانون هاي ذي ربط آمريكايي در اين خصوص اختلاف نظر دارند و نه مي توان آنها را در عراق محاكمه كرد زيرا كه امريكايي ها در ابتداي اشغال عراق،قانون شماره 17 حاكميت موقت ائتلاف(CPA) را تصويب كردند كه بر اساس آن،نيروهاي نظامي ائتلاف جنگ در عراق نبايد محاكمه شوند(البته عراقي ها به دنبال لغو اين قانون هستند).
تعداد شركت هاي امنيتي خصوصي و اعضاي آنها در عراق نامشخص است.البته در گزارش وزارت كشور عراق،تعداد اين شركت ها 23 عدد ذكر شده ولي برخي گزارش هاي غيررسمي نيز صدها شركت را عنوان كرده اند. پنتاگون نيز گفته است حدود 20هزار پيمانكار امنيتي در عراق فعاليت مي كنند ولي براساس برخي ديگر از برآوردها، اين رقم بسيار بالاتر است.
* شركت بلك واتر
شركت "بلك واتر " يكي از شركتهاي مهم امنيتي خصوصي آمريكا در عراق به رياست "اريك پرينس " 48 ساله،ملوان سابق نيروي دريايي آمريكا و از ميليونرهاي ميشيگان با تمايلات جمهوري خواهانه اداره مي شود.
شركت بلك واتر كه مقر آن در "كاروليناي شمالي " است به سفارش وزارت خارجه آمريكا مأمور حفاظت از ديپلمات هاي آمريكايي و مراكز ديپلماتيك در عراق شده است . برپايه اظهارات كارشناسان نظامي، هر چند در جنگ هاي قبلي نيز از پيمانكاران امنيتي خصوصي استفاده شده ولي ميزان استفاده از آنها به مقياس افسانه امروز بلك واتر در عراق نبوده است.
در سال2003 ( 1382 ) "پل برمر" ، سرپرست تشكيلات اداره عراق، قراردادي را با بلك واتر براي حفاظت از مقام هاي آمريكايي و برخي مقام ها در عراق امضا كرد و دليل آن را ناكافي بودن امكانات نيروهاي ائتلاف در اجراي اين مأموريت ها عنوان كرد.
در واقع جنگ و اغتشاش در عراق فرصتي فراهم آورد تا هزاران نفر به عنوان محافظ شخصي در اين كشور فعاليت كنند و اين فرصتي طلايي براي بلك واتر بود.
با تشديد ناآرامي و گسترش اقداماتي مانند ترور و آدم ربايي، نه تنها سفارتخانه ها و شهروندان خارجي، بلكه حتي مقام ها و برخي شهروندان عراق نيز به اين مؤسسه ها روي آوردند و گفته مي شود صدها شركت امنيتي و حفاظتي با هزاران كارمند بومي و خارجي در عراق فعاليت دارند. "موفق الربيعي " مقام عالي امنيت عراق شمار اين شركت ها را 150 مورد اعلام كرده است .
بر پايه گزارش رسانه هاي آمريكا دولت بوش به شركت بلك واتر صدها ميليون دلار پرداخت كرده است تا از كارمندان دولت آمريكا در عراق محافظت كند.
اما چنان كه منابع عراقي مي گويند فعاليت بلك واتر به اسكورت وحفاظت محدود نماند و نيروهاي بلك واتر در اجراي مأموريت خود، در مواردي در عمليات مقابله با تهاجم گروه هاي شورشي هم شركت داشته اند و تعدادي از آنان در اثر حمله شورشيان يا حوادث ديگر در عراق جان خود را از دست داده يا شمار زيادي از نيروهاي مقابل را كشته اند.
سربازان اين شركت، مدرن ترين سلاح هاي سنگين وسبك را همراه دارند اما منتقدان مي گويند كه آنها تعليم كافي نديده اند و خود را فقط در برابر كارفرمايشان مسئول مي دانند.
اگر در مورد ايالات متحده، افزايش كارگزاران امنيتي خصوصي به سود منافع استراتژيك ملي است(تعداد قراردادهاي منعقده با دولت فدرال، شركت هاي نظامي خصوصي را مجبور ميسازد كه نسبت به حاكميت وفادار باشند )، حوادث اخير در عراق نشان مي دهد كه آنان به ويژه منبع كشتار، هرج و مرج و تداوم كشمكش ها هستند.
* نكته پاياني
استفاده از كمپاني هاي خصوصي براي تأمين نيازهاي يك كشور بحران زده و در حال جنگ يك رويداد كاملاً تازه تلقي مي شود . تازگي اين پديده در اين است كه اين شركت ها با ظهور ارتش هاي مدرن پا به صحنه گذاشته اند.
حضور اين شركت ها درجنگ هاي بزرگ و سرزمين هاي اشغال شده در وهله نخست حاوي 2 نشانه مهم است. نخست اين كه اين ماجرا نمايشي ازميزان قدرت سرمايه داري وبخش خصوصي در عصر نوين است تا حدي كه صاحبان سرمايه به ارتش هاي چند صد هزار نفري در دنياي امروز تجهيز شده اند.
شايد پيش از اين باور كردن اين مسأله كه كمپاني هاي خصوصي به ارتشي بزرگ همپاي ارتش هاي دولت ها مجهز شده اند نوعي افسانه تلقي مي شد اما آمار امروز مقام هاي عراق كه از حضور چند 10 هزار نفري مأموران امنيتي بخش خصوصي دراين كشور خبر داده اند به وضوح گوياي اين واقعيت است.
اما نكته مهم ديگر در فعاليت اين شركت ها ، اصل پيوند سود و سرمايه با جنگ است و اين كه جنگ ها در عين ضررها و زيان هاي بي اندازه اي كه براي يك ملت و كشور به بار مي آورد بازاري بزرگ و پرسود براي مقاطعه كاران و پيمان كاراني است كه از طريق استخدام لشكري بزرگ از مزدوران قادرند كشور جنگ زده را به يك منبع درآمد سرشاربراي خود تبديل سازند. به همين دليل گفته مي شود كه اين شركت ها يكي از عوامل تشويق دولت ها به جنگ هستند و حتي در تحليل سياست جنگ محورانه برخي دولتمردان آمريكا گفته مي شود كه اين شركت ها بازيگران پشت صحنه جنگ ها هستند.
در نهايت اينكه سيستم استراتژيك مداخله عمومي آمريكائي با دادن مركزيت به اين شركت ها، مولد بي ثباتي و آشوب خواهد بود. "خصوصي سازي خشونت" را مي توان مهمترين خطر اين شركت ها در آينده امنيت جهاني دانست.
پژوهم - 1007- 1446
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]