در نرم‌افزارهاي نوين قرآني ضروري است

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: نوآوري در توليد نرم‌افزارهاي قرآني/ 36 استفاده از «زبان جهاني» در نرم‌افزارهاي نوين قرآني ضروري است
گروه وبلاگ و IT: فضاي مجازي امكان ارائه تفسيرهاي نو از متون اسلامي را محقق كرده و محدوديت موجود در اين حوزه به نشناختن ماهيت فضاي مجازي و عدم توانايي فعالان در ارائه تفاسير نو از منابع موجود بر اساس اين محيط بر مي‌گردد. بايد زبان جهاني در نرم‌افزارهاي قرآني استفاده شود.
به گزارش خبرگزاري قرآني ايران(ايكنا)، نوآوري در زمينه‌هاي تكنولوژيك مستلزم برخورداري از ويژگي‌ها و آشنايي با پارامتر‌هايي است تا مؤسسات و رسانه‌ها بتوانند صفت نو بودن را بر محصولات ديني و خدمات خود مزين كنند.

«نو‌آوري» دربردارنده تمامي پرورش‌ها، فرآيندها، سيستم‌ها و مهارت‌هايي است كه براي تبديل منابع به محصولات ديني به‌كار گرفته مي‌شوند. به هرگونه تغيير و تحول در فناوري(ترك روش‌هاي قديمي و سنتي انجام امور) نوآوري اطلاق مي‌شود. از جمله مهم‌ترين انواع نوآوري، مي‌توان به «نوآوري در محصول» و «نوآوري در فرآيند» اشاره كرد.

از آنجايي كه اصل نوآوري با تغيير و تحول همراه بوده و موضوع غالب در محصولات نرم‌افزاري ديني، مفاهيم مربوط به قرآن، دين و اهل بيت(ع) است، نوآوري در بيان مضامين قرآني مي‌بايست با حفظ حرمت‌ها انجام گيرد.

يافتن ارتباط منطقي بين اين دو مسير و دوري از افراط و تفريط در بكارگيري مفاهيم قرآني و ديني براي توليد نرم‌افزارهاي قرآني يكي از راه حل‌هاي نوآوري در عين حفظ شأن اين مفاهيم است.

محدوديت ديگري كه در حوزه نوآوري در توليد نرم‌افزار‌هاي قرآني مي‌توان مطرح كرد به نظريه پردازي‌ و ميزان دانشي كه توليدكنندگان محصولات نرم‌افزاري از مفاهيم ديني و قرآني و در كنار آن فناوري و ارتباطات دارند بازمي‌گردد.

به بيان ديگر كاربران فضاي مجازي امروز اطلاعات كافي براي ترويج مفاهيم قرآني را ندارد و از طرفي ديگر كارشناسان مفاهيم قرآني از حضور فعال در فضاي مجازي اجتناب ورزيده‌اند.

با اينكه امروزه در فضاي مجازي و ديجيتال كاربران مسلمان بسياري وارد شده‌اند اما هنوز ظرفيت‌هاي بسياري از مفاهيم ديني و قرآني به دليل عدم حضور كارشناسان آگاه به اين حوزه ناديده گرفته شده و در اين فضا علي‌رغم ماهيت آن به روش‌هاي سنتي ترويج دين بسنده شده‌است.

شايد بتوان دليل اين امر را برداشت نادرست از نوآوري در مفاهيم ديني دانست، در حقيقت فعالان فضاي ديجيتال با استناد به اين موضوع كه نوآوري در مفاهيم قرآني ممكن است به تحريف در قرآن منجر شود، مانع پيشرفت اين مفاهيم با ابزار نوين شده كه نهايتاً به تكرار در توليد محصولات نرم‌افزاري رسيده‌اند.

شركت‌هاي توليدكننده محصولات نرم‌افزاري مي‌توانند با استفاده ار منابع مستند به كتاب و سنت از هرگونه خرافه و بحث‌هاي جعلي و غيرشيعي جلوگيري كرده و اجازه ندهند كه خاصيت تكثرگرايي و بدون حد و مرز بودن فضاي مجازي باعث تحريف در مفاهيم ديني و قرآني شود.

«امين قائمي»، قائم‌مقام نشر الكترونيك ريحان و كارشناس نرم‌افزار كامپيوتر، محدوديت‌هاي نوآوري در محتواي قرآني را در اين حوزه بسيار برشمرد و گفت: اين زمينه فعاليت متأسفانه داراي محدوديت‌هاي فراواني است كه مهمترين و بارزترين آن تعصب بيش از حد در بعضي مسائل و برخي تندروي‌ها است.

اين كارشناس كامپيوتر در ادامه تصريح كرد: اين موارد نه ‌‌تنها موجب بسته نگه‌داشتن دامنه فعاليت شده بلكه اجازه ظهور نظرات جديد را كمتر مهيا مي‌كند. البته به عدم حمايت مناسب از توليدكنندگان نيز مي‌توان اشاره كرد.

«وحيد فخاريان»، مدير عامل شركت نرم‌افزاري «پويا گستر مهر نور»، گفت: نوآوري در محتواهاي قرآني هيچ محدوديتي وجود ندارد و در توليد محتواي قرآني هيچ خط قرمزي نبايد وجود داشته باشد.

«رضا خيرخواه»، مدير توليد شركت نرم‌افزاري «مؤسسه فرهنگي رايت»، اظهار داشت: از آنجا كه موضوع قرآن، موضوع محترم و مقدسي است، بنابراين هرگونه تلاش در نوآوري در نحوه بيان مضامين قرآني مي‌بايست با حفظ حرمت‌ها انجام شود.

خيرخواه ادامه داد: به عبارتي راه تفريط اين است كه خود را از شيوه‌هاي قديمي و مكتب‌خانه‌اي خارج نساخته و كلاس درس را با همه خستگي آن در قالب فيلم يا نرم‌افزار قرار دهيم؛ و راه افراط آن است كه عامل جذابيت را اصل قرار داده و شأن اين كتاب آسماني را رعايت نكنيم، يافتن مقوله‌اي بين اين دو مسير، راه حل قضيه است.

«حميدرضا طهرانفر»، مدير عامل شركت «مبتكران طرح و نقش»، گفت: محدوديتي كه در محتواهاي قرآني، وجود دارد؛ محدوديت در نحوه استفاده و برنامه‌ريزي نرم‌افزارها است و غالب‌هاي شكل گرفته عموماً ثابت و غير قابل تغيير هستند.

وي ادامه داد: اما از لحاظ محتوايي محدوديتي وجود ندارد و فضاي بازي براي فعاليت در عرصه‌هاي محتوايي وجود دارد.

طهرانفر خاطر نشان كرد: البته هرچه محتوا كامل‌تر باشد، نرم‌افزار صحيح‌تر است، اما طرح‌هاي گرافيكي بسيار مهم است و طراحي گرافيكي يك نرم‌افزار، در نرم‌افزارهاي موجود در بازار حرف اول را مي‌زند.

حجت‌الاسلام ‌والمسلمين «سيدجواد مظلومي»، دبير كميته دين و جامعه اطلاعاتي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، بيان كرد: محدوديت‌هاي نوآوري در محتواهاي قرآني كه در حال حاضر با آن رو به رو هستيم در مرحله اول به توان‌مندي‌هاي خودمان برمي‌گردد.

دبير كميته دين و جامعه اطلاعاتي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، توضيح داد: در حوزه نظريه پردازي‌ و ميزان دانشي كه ما نسبت به اين حوزه‌ي معرفتي داريم و يا حوزه‌اي كه در مباحث فناوري نوين مطرح است، با محدوديت‌هايي رو به رو هستيم.

وي تصريح كرد: اين نوع محدوديت‌ها كه به ضعف ما برمي‌گردد، بيشترين حوزه‌اي است كه در مقابل آنها احساس كاستي و كوتاهي مي‌كنيم، در غير اين صورت به نظر مي‌رسد كه محدوديت به معني مرزهاي غيرقابل عبور در حوزه‌‌ معرفتي حتي در حوزه‌ متون مقدس مثل قرآن‌كريم، چندان براي متخصصان و پژوهشگران مطرح نيست.

مظلومي اظهار كرد: مثل اين‌كه ما بگوييم نمي‌توانيم در اين حوزه تأمل كنيم يا از محصولات فناوري‌هاي جديد براي رسيدن به نظريه‌هاي جديد استفاده كنيم.

دبير كارگروه دين و معنويت افزود: به نظر مي‌رسد ما به جاي اينكه محدوديتي از نظر حق دخالت و حق تأمل داشته باشيم، محدوديتي از حيث منابع و توان خودمان يعني منابع انساني و منابع ديگر خواهيم داشت.

«حسن سالاري»، قائم مقام شركت نرم‌افزاري «مركز جهاني نشر فرهنگ و معارف اسلامي مُبلغ»، در رابطه با محدوديت‌هاي نوآوري در محتواي قرآني اظهار داشت: عدم ورود مؤسسات توليد نرم‌افزارهاي اسلامي و قرآني به حيطه‌هاي نوين نظير روانشناسي، اقتصاد و مديريت به‌گونه‌اي كه ظرفيت‌هاي بي‌شمار كلام وحي در عرصه‌هاي مختلف به مخاطبان علاقمند ارائه شود.

«حميد شاه‌آبادي»، مدير‌عامل بنياد فرهنگ و معارف اسلامي و مدير مؤسسه نرم‌افزاري دانش‌پژوهان، برخورد مناسب و متوازن با محدوديت‌هاي موجود در كارهاي نرم‌افزاري در حوزه قرآن را كارا قلمداد كرد و گفت: نبايد از ابتدا به اين محدوديت‌ها آن‌قدر بها دهيم كه هيچ كار مناسبي انجام نشود و يا دست توليد‌كننده را آن‌قدر باز گذاريم كه يك‌سري مرز‌ها از بين برود.

شا‌ه‌آبادي همچنين يادآور شد: از طرف ديگر بخشي از اين محدوديت‌ها هم ناشي از «نرم‌افزار بودن» اين توليدات است. وقتي با نام «نرم‌افزار» خوانده شد هميشه و همه‌جا در دسترس نيست، موقعيت و مكان خاصي براي استفاده از آن مي‌طلبد.

«اميرحسين مؤذن»، مديرعامل شركت نرم‌افزاري گلستان و مؤسسه فرهنگي ريحان، خاطرنشان كرد: در بحث مفاهيم ديني ما بنده بوده و آزاد نيستيم و بايد از فرامين ديني كه خداوند گفته‌است، اطاعت كنيم و به همين دليل محدوديت‌هايي براي ما وجود دارد.

وي متذكر شد: بسياري از مؤسسات و شركت‌هاي نرم‌افزاري محدوديت‌هاي موجود در دين را رعايت نمي‌كنند در حاليكه در كار ديني بايد حد و حصرهايي را كه دين مشخص كرده‌ رعايت شود و شركت ما سعي كرده تمام اين اصول را رعايت كند.

مؤذن مثال زد: ما سعي كرده‌ايم منابعي كه در توليد محتواي نرم‌افزارهاي قرآني استفاده مي‌كنيم كاملاً مستند باشند و از منابعي در نرم‌افزارهاي توليد شده استفاده كنيم كه دست اول بوده و بر اساس خرافه و بحث‌هاي جعلي و غيرشيعي نباشند.

مديرعامل مؤسسه فرهنگي ريحان، افزود: دومين مسئله اين است كه در بحث احكام نرم‌افزارها سعي مي‌كنيم از طرح كردن بحث‌هاي شبهه‌ناك جلوگيري كنيم و همچنين در نرم‌افزارها از موسيقي استفاده نمي‌كنيم و روي اين موضوع بحث تئوري علمي داريم كه اگر قرار است كار ديني شود بايد ضابطه‌ها رعايت شود.

وي يادآور شد: سومين مسئله اين است كه تلاشمان بر اين امر استوار است كه در نرم‌افزارهاي توليد شده به ترويج خرافه و خرافه‌پرستي نپردازيم اما از جهت ديگر مواظب هستيم كه اين امر باعث بي‌اعتنايي به معصومين(ع) نشود، زيرا توانايي‌هاي معصومين از سوي خداوند عطا شده و بايد به گوش مخاطبان برسد.

«رضا ندايي»، مديرعامل شركت رايان شرق پارسيان، خاطر نشان كرد: بايد در توليد نرم‌افزارهاي قرآني به اين نكته توجه كنيم كه قرآن از هر گونه تغيير و تحريف به دور است و با در نظر داشتن اين موضوع نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني شكل بگيرد.

مديرعامل شركت رايان شرق پارسيان، بيان كرد: مفاهيم قرآني را بايد به گونه‌اي در نرم‌افزارها به كار ببريم كه به سمت جهاني شدن پيش برود زيرا ديگر نمي‌توان از روش‌هاي سنتي قديم براي ترويج قرآن استفاده كرد.

وي متذكر شد: چون امروزه مخاطبان طيف گسترده‌اي را به خود اختصاص داده‌اند و ديگر نمي‌توان عده‌اي را جمع كرد و قرآن را سوره به سوره و آيه به آيه به آنها آموزش داد.

با توجه به مطالب فوق شايد بتوان گفت در حوزه محدوديت نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني به تعريف درستي نرسيده‌ايم و با اين تصور كه محدوديت به معني مرزهاي غيرقابل عبور است، از پرداختن به مفاهيم قرآني در فضاي مجازي سر باز زده‌ايم.

نوآوري در نرم‌افزارهاي قرآني به معناي شكستن مرزهاي محتوايي نيست بلكه مي‌توان اين مفهوم را در نحوه ارائه مطالب قرآني با ابزار نوين تعريف كرد و با استناد به اين آيه كه «إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ، بى‏ترديد ما اين قرآن را به تدريج نازل كرده‏ايم و قطعاً نگهبان آن خواهيم بود.﴿آيه 9، سوره الحجر﴾» قرآن از هرگونه تحريف به‌دور است زيرا خداوند خود حافظ و نگهبان آن است.

با در نظر گرفتن اين موضوع كه روز به روز فاصله‌ها كم شده و همگي به يك دهكده جهاني تبديل شده‌ايم، بايد از زبان جهاني براي بيان مفاهيم قرآني استفاده كنيم زباني كه براي همه شهروندان اين دهكده قابل فهم و كاربرد باشد، ديگر روش‌هاي سنتي، مكتب‌خانه‌اي و آيه‌ به آيه براي ترويج مفاهيم قرآني كاربرد ندارد.

به نظر مي‌آيد محدوديت موجود در اين حوزه به شناخت نادرست از ماهيت فضاي مجازي برمي‌گردد، چراكه با وجود منابع و متون غني اسلامي امكان استفاده از آن و ارائه آن در اين فضا با استفاده از جذابيت‌هاي موجود فراهم شده‌است.
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 259]