جامعه - اراضي سرخه‌حصار ارث پدري نيست كه بخشيده شود

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: جامعه - اراضي سرخه‌حصار ارث پدري نيست كه بخشيده شود

جامعه - اراضي سرخه‌حصار ارث پدري نيست كه بخشيده شود

مژگان جمشيدي: همايش حقوق محيط زيست ايران كه صبح ديروز با حضور مقامات عالي رتبه قوه قضائيه و نيز مديران سازمان محيط زيست و قضات و كارشناسان محيط زيست در مركز همايش‌هاي صدا و سيما برگزار شد،‌ سرانجام پس از 22 سال مناقشه بين سازمان محيط زيست و اعضاي تعاوني مسكن وزرات جهاد كشاورزي نخستين بارقه‌هاي اميد براي بازپس‌گيري اراضي پارك ملي سرخه‌حصار را قوت بخشيد. سخنان كوبنده دادستان كل كشور درباره غيرقانوني بودن واگذاري اراضي پارك ملي سرخه‌حصار توسط وزير وقت كشاورزي و انتقاد او از راي اخير ديوان عدالت اداري درباره پارك ملي سرخه‌حصار و نيز اعلام اين خبر توسط سخنگوي قوه قضائيه كه تشكل‌هاي زيست‌محيطي از اين پس مي‌توانند عليه عاملان تخريب محيط زيست اعلام جرم كنند،‌ شايد بهترين اخبار منتشره در حوزه محيط زيست در سال جاري بود و اين اميد را در دل دوستداران محيط زيست تقويت كرد كه اگر امروز ملاحظات زيست‌محيطي در بسياري از طرح‌هاي عمراني و اجرايي كشور ناديده گرفته مي‌شود مي‌توان به دادخواهي دادستان كل كشور از تماميت منابع طبيعي و محيط زيست كشور در آينده نزديك اميدوار بود. پارك ملي سرخه‌حصار در شرق تهران كه اين روزها از هر سو مورد هجوم طرح‌هاي جاده‌سازي، ‌نظامي،‌ خطوط لوله نفت و گاز و ساخت و ساز مسكن قرار گرفته به تازگي با دور جديدي از ساخت و سازهاي غيرقانوني مواجه شده است، به طوري كه گفته مي‌شود به‌رغم كنترل تمامي مبادي ورودي به پارك ملي سرخه‌حصار،‌ باز هم با برخي اعمال نفوذها، ‌مصالح ساختماني به داخل پارك ملي حمل مي‌شود تا به تعداد ويلاهاي اعضاي تعاوني مسكن وزرات جهاد كشاورزي افزوده شود. در اين شرايط اعضاي تعاوني مسكن وزرات جهاد كشاورزي اعلام مي‌كنند كه ديوان عدالت اداري در تاريخ 30 فرودين‌ماه سال جاري مالكيت اين افراد را بر اراضي ملي‌شده پارك ملي سرخه‌حصار به رسميت شناخته و از شهرداري منطقه 13 درخواست كرده تا نسبت به صدور مجوز ساخت براي ساخت بنا در اين مكان اقدام كند. اين در حالي است كه اين منطقه از 170 سال پيش تاكنون به عنوان قرق اختصاصي سلطنتي تحت حفاظت قرار داشته و بعد از پيروزي انقلاب نيز به موجب مصوبه شوراي انقلاب در سال 1359 و نيز مصوبه شوراي عالي محيط زيست در سال 1361 به عنوان پارك ملي در اختيار سازمان محيط زيست قرار گرفته است. با اين وجود زالي، ‌وزير وقت كشاورزي در سال 1364 بدون توجه به ملي بودن اين اراضي،‌حدود 240 هكتار از آن را به تعاوني مسكن وزرات جهاد كشاورزي واگذار مي‌كند كه هنوز هم اين مسئله در دستگاه قضايي حل نشده است.

آيت‌الله دري‌نجف‌آبادي با اشاره به اهميت كريدورهاي جريان هوا در محور غرب به شرق اصفهان و ساخت نيروگاه‌ها و كارخانجات متعدد در اين مسير كه منجر به آلودگي آب و هواي اصفهان شده، افزود:‌ در تهران نيز،‌ پارك سرخه‌حصار در شرق و منطقه منجيل در غرب، دو كانال تنفسي مهم محسوب مي‌شوند. از يك طرف باد منجيل كه براي پالايش هواي تهران بسيار پر بركت است و از طرفي پارك ملي سرخه‌حصار و خجير كه به عنوان نعمت‌هاي طبيعي و سرمايه‌هاي الهي از ارزش بالايي برخوردارند و در صورت تخريب، صدها سال براي احياي مجدد زمان نياز دارند. وي افزود:‌ حالا يك آقايي مي‌آيد و 240 هكتار از اينجا را مي‌بخشد و يك كشور را به چالش مي‌كشد، ‌انگار كه ارث پدرش بوده است، بنابراين دستگاه قضايي بايد با قاطعيت و بدون هيچگونه ملاحظه‌اي برخورد كند و متاسفانه گاهي سوءاستفاده‌هايي هم مي‌شود. دري‌نجف‌آبادي با انتقاد از راي اخير ديوان عدالت اداري درباره پارك ملي سرخه‌حصار افزود:‌ من خودم پنج سال رئيس ديوان عدالت اداري بودم و نمي‌خواهم ايشان را زير سوال ببرم اما نبايد اينچنين حكم داده شود. وي افزود: آن برادرهايي كه خانه ندارند بدانند من كه بخل ندارم و من كه نگفتم زمين ندهيد اما نه اراضي پارك ملي سرخه‌حصار را، اصلا اولين كسي كه مسئله اراضي زمين شهري را در اين‌باره مطرح كرد من بودم. من از خدا مي‌خواهم كه اينها صاحب خانه شوند اما نبايد به اسم خانه‌سازي اول شش‌هايش را ببنديم،‌ راه تنفسي را ببنديم، ‌كبد را پاره كنيم و جگر را صد پاره كرده و بعد هم خانه درست كنيم و بعد هم يك ميليون خودرو اضافه كنيم و مصرف بنزين را بالا ببريم. اينكه ديگه حيات نيست.
دادستان كل كشور با اشاره به اينكه آب،‌خاك و هواي پاك سه جزء اصلي و ضروري براي حيات است، افزود:‌ منابع آب جزء مشتركات همه بشريت است و متعلق به يك كشور نيست بنابراين نبايد به‌راحتي از كنار آلودگي آن بگذريم. متاسفانه امروز با بمب‌هاي شيميايي،‌ ميكروبي و جنگ‌افزار‌هاي نظامي در فلسطين و كويت و عراق و خليج فارس آب و خاك آلوده مي‌شود و اين خيانت بزرگي در حق بشريت است. وي افزود:‌ جنگل‌ها و مراتع ريه‌هاي زمين و متعلق به همه بشريت‌اند و همان‌طور كه انسان بدون شش نمي‌تواند زندگي كند زمين هم نمي‌تواند بدون شش باشد.
دستگاه قضايي نظاره مي‌كند
دادستان كل كشور حقوق محيط زيست را از سه جنبه خصوصي، ‌ملي و بين‌المللي مورد بررسي قرار داد و گفت: ‌نظام حكومتي بايد به گونه‌اي باشد كه اگر حقوق زيست‌محيطي بخش خصوصي تهديد و حقي از شهروندان ضايع شد با قاطعيت برخورد كند. البته در چند مورد موضع‌گيري كرديم. مثلا مي‌آيند جنگلي را خراب مي‌كنند و بعد در روز درختكاري درخت كاجي را مي‌كارند و مي‌گويند اين كفاره‌اش بود، متاسفانه دستگاه قضايي هم بعضا كوتاهي مي‌كند و نظاره مي‌كند در حالي كه نبايد اين‌طور باشد. دادستان كل كشور با تاكيد بر اينكه وظيفه يك دادستان، پاسداري و صيانت از حقوق عامه است خاطرنشان ساخت:‌ ما در برابر حقوق يك بچه يا يك زن گاهي حساسيت نشان مي‌دهيم اما درباره مسائل مهم‌تر كه مسئله حقوق عمومي را مد نظر دارد مثل محيط زيست بي‌تفاوت مي‌شويم. دري‌نجف‌آبادي در بخش ديگر سخنان خود تلويحا فقدان برنامه‌هاي آمايش سرزمين و تعيين كاربري سرزمين را در اجراي طرح‌هاي توسعه كشور مورد نقد جدي قرار داد و افزود:‌ اصفهان با وجود زاينده‌رود كه از غرب به شرق امتداد دارد همچون يك انسان زنده است و به نوعي رگ حيات اين شهر محسوب مي‌شود كه آب و جريان هوا را به سمت شش‌ها و به سمت كالبد اين شهر بزرگ وارد مي‌كند و خروجي‌اش هم به سمت گاوخوني مي‌رود. از سوي ديگر از زمان‌هاي گذشته باغاتي در منطقه هزارچري در غرب اصفهان بود كه باعث مي‌شد هواي پاك از غرب به شرق مرتبا در جريان باشد اما بعد آمدند نيروگاه‌هايي را در اين كانال قرار دادند كه شبانه‌روز چندين تن گاز دي‌اكسيدگوگرد و دي‌اكسيدكربن را روي سر مردم اصفهان مي‌ريزد در حالي كه مي‌توانستند جاي ديگري را براي اين نيروگاه‌ها انتخاب كنند. اين مسئله امروز بايد در طراحي پالايشگاه‌ها نيز مد نظر قرار گيرد و جايي انتخاب شود كه سلامت مردم و محيط زيست تهديد نشود. وي درباره آلودگي آب زاينده‌رود به مواد نفتي در اثر تركيدگي خط لوله نفت 32 اينچ توسط ماشين‌آلات راهسازي در استان چهارمحال و بختياري گفت: اين چه اشتباهي است كه يك نفر پشت لودر بنشيند و بعد خط لوله 32 اينچ را منهدم كند طوري‌كه نفت تا ارتفاع 25 متر در فضا پخش شود و حدود 3 هزار بشكه نفت خام را توي زاينده‌رود بريزد، آب و خاك را آلوده كند و سلامت شهروندان بيش از 10 شهر را كه از آب زاينده‌رود استفاده مي‌كند تهديد و اين هزينه را به دولت تحميل كند و بعد هم بگويند اشتباه شده است. آن فرد و آن شركت پيمانكار بايد تمامي خسارتي را كه به محيط زيست و زمين‌هاي مردم وارد كرده است بدهد. حالا مي‌گويند مجازات كيفري نكنيد مي‌گوييم چشم!‌ چون قصور بوده ولي جريمه را بايد بدهند و ما با هيچ‌كس تعارف نداريم.
دري‌نجف‌آبادي خاطرنشان ساخت: من واقعا دلم مي‌سوزد. خدا شاهد است كه دلم مي‌سوزد و انگار كه رگ شش‌هاي من را گرفتند وقتي اين تخريب‌ها را مي‌بينم.
دادستان كل كشور با اشاره به فصل محيط زيست در قانون برنامه چهارم توسعه كشور، افزود: ما در بحث قانون مشكل نداريم بلكه در عمل و اجرا مشكل داريم چه در دولت و مجلس و چه در قوه قضائيه، بنابراين بايد با تلاش بيشتر، شهرداري‌ها و محيط زيست، ‌وزرات مسكن و جهاد كشاورزي و همه دستگاه‌ها همت به خرج بدهند نه اينكه بالاي درخت بنشينيم و بن ببريم مثل اتفاقي كه در جنگل‌هاي شمال در حال وقوع است. من بازديدي از جنگل‌هاي چالوس داشتم، ديدم در جنگل درختان مركبات را كشت مي‌كنند تا به تدريج درختان اصلي را از بين برده و مركبات را جايگزين كنند.
وي با اشاره به ضرورت حفظ گونه‌هاي جانوري و گياهي، ‌جنگل‌ها و مراتع و پارك‌هاي ملي و پارك‌هاي وحش در كشور كه همان تحقق برنامه چهارم توسعه در بخش تنوع زيستي است، افزود: ‌اينها منابع حياتي است و ظلم به منابع حياتي كشور ظلم به حيات است و اگر كساني با تيشه خيانت بخواهند اينها را تخريب كنند، پيداست كه چطور بايد محاكمه شوند و اگر سهل‌انگاري عامل تخريب باشد باز هم خسارت جبران‌ناپذيري را به اموال عمومي وارد كرده‌اند.
وي از بازنگري مجدد قانون مجازات اسلامي در بخش محيط زيست خبر داد و گفت:‌ در پيشگيري از وقوع جرائم زيست‌محيطي عامل مهم و تعيين‌كننده تشخيص به موقع و اقدام به موقع است، بنابراين اجازه ندهيد بعضي افراد و ارگان‌ها از اختيارات‌شان سوءاستفاده كنند، چون اختيارات در چارچوب قانون و مقررات است و هيچ قانوني چنين اختياري نداده كه منابع حياتي را نابود كنند. همه واگذاري‌ها و تغيير كاربري‌ها بايد مطابق با قانون باشد نه اينكه جنگل را به زباله‌داني تبديل كنند. اين اختيارات در قانون آمده و قانونگذار خيال كرده كه مجري هم آدم حكيمي است يعني هم قانونگذار حكيم است هم مجري! بنابراين نمي‌شود از قانون سوءاستفاده كرد.
وي با تاكيد بر برنامه چهارم توسعه در ارزشگذاري اقتصادي و زيست‌محيطي منابع زيست‌محيطي گفت: ‌بايد بررسي كنيم كه جنگل چقدر بركات حياتي دارد و تخريب آن چقدر خسارت وارد مي‌كند. مثلا نقش يك درخت 40 ساله كاج در تصفيه هوا، ‌تغيير اقليم و حفظ خاك و... بايد برآورد شود و اين درخت را همچون يك كارخانه عظيمي از انواع توليدات زيست‌محيطي در نظر بگيريم. كسي كه آن را خراب مي‌كند نمي‌داند كه چه زحماتي براي اين درختان كشيده شده تا به اين سن رسيده‌اند، درست مثل مادري كه فرزندش را بزرگ كرده و كسي نمي‌تواند آن را درك كند، آن‌وقت با تيشه آن را تخريب مي‌كنيم و اين ديگر جبران نمي‌شود. از اين مهم‌تر مسئله خاك در كشور است. صدها سال طول كشيده تا يك سانتي‌متر خاك درجه يك و درجه دو و درجه سه به‌وجود آمده است.
دري‌نجف‌آبادي با تاكيد بر اينكه بايد دست آنهايي را كه در امر منابع زيست‌محيطي در هر دوره‌اي كارهاي موفقي انجام دادند بوسيد، به ضرورت فرهنگ‌سازي توسط دولت، ‌صدا و سيما، ‌آموزش و پرورش و حوزه‌هاي علميه و... تاكيد كرد. در ادامه اين مراسم كه با حضور آيت‌الله هاشمي‌شاهرودي رئيس قوه قضائيه و فاطمه واعظ‌جوادي، ‌رئيس سازمان محيط زيست همراه بود، ‌جمشيدي سخنگوي قوه قضائيه نيز عملكرد برخي از قضات را در مورد پرونده‌هاي زيست‌محيطي و اينكه بعضا سازمان محيط زيست را محكوم مي‌كنند مورد پرسش قرار داد. وي همچنين به تشكل زيست‌محيطي م‍ژده داد كه در ماده 122 آيين دادرسي جديد آمده است تشكل‌هاي مردم‌نهادي كه در اساسنامه آنها حفظ محيط زيست مدنظر قرار گرفته مي‌توانند عليه عاملان تخريب محيط زيست اعلام جرم كنند و اين اختيار بزرگي است كه به تشكل‌هاي مردم‌نهاد داده شده و اميدوارم با حمايت سازمان محيط‌زيست از اين تشكل‌ها، اين گروه‌ها بتوانند در اين عرصه گام‌هاي جديدي را بردارند.
دوشنبه 20 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 318]