پژوهشگر اعتياد و ايدز در پاسخ به اعتماد؛ «پيدا كردن سرنگ در گوشه خيابان يا نصب خودپرداز سرنگ» كدام زشت تر است

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: پژوهشگر اعتياد و ايدز در پاسخ به اعتماد؛ «پيدا كردن سرنگ در گوشه خيابان يا نصب خودپرداز سرنگ» كدام زشت تر است
گروه اجتماعي، بنفشه سام گيس؛ مناقشه سه ماهه وزارت بهداشت و ستاد مبارزه با مواد مخدر بر سر نصب خودپردازهاي سرنگ و كاندوم در شهر تهران هنوز به نتيجه يي نرسيده جز آنكه تعداد معتادان با رفتار پرخطر شهر كه با مشكل دسترسي به سرنگ يك بار مصرف و كاندوم مواجه هستند، همچنان ثابت و بي تغيير مانده است.ستاد مبارزه با مواد مخدر كه بر نصب اين دستگاه ها در مراكز تجمع معتادان تزريقي و پناه خواب هاي آنان تاكيد دارد براي تاكيد خود اين توجيه را ارائه مي دهد كه با نصب اين دستگاه ها، معتادان با رفتار پرخطر با كمترين هزينه و صرفاً با انداختن يك سكه 50 توماني در اين دستگاه ها مي توانند يك بسته بهداشتي شامل سرنگ يك بارمصرف، كاندوم و باند زخم بندي دريافت كنند، آن هم در حالي كه قيمت اين مجموعه در داخل داروخانه بسيار بيشتر از 50 تومان بوده و يك معتاد تزريقي كه معمولاً به سختي مي تواند پول ناچيزي براي تامين مواد خود فراهم كند، اغلب اوقات به دليل ناتواني از پرداخت هزينه اين وسايل، از خريد آنها صرف نظر مي كند. در عين حال نصب اين دستگاه ها كه با هزينه اندكي ساخته شده در مراكز تجمع معتادان تزريقي و تشويق معتادان به استفاده از سرنگ يك بار مصرف و كاندوم، از صرف هزينه هاي گزافي كه به دليل انتقال بيماري به شركاي جنسي آنها يا ساير معتادان ايجاد خواهد شد، پيشگيري مي كند.اما مسوولان وزارت بهداشت معتقدند نصب اين دستگاه ها تا زماني كه هيچ مشاوره و آموزشي به معتادان داده نشده بي فايده بوده و جز تشويق و تاييد اعتياد و فروريختن ديوار ممنوعيت مصرف مواد مخدر و زشت كردن چهره شهر نتيجه ديگري نخواهد داشت. آمارهاي رسمي هم اكنون از وجود دو ميليون معتاد در كشور خبر مي دهد و انجمن هاي مبارزه با بيماري هاي رفتاري و اعتياد پيش بيني مي كنند كه حدود 20 درصد از اين تعداد، معتاد تزريقي باشند؛ رقمي حدود 400 هزار نفر كه بنا بر همين پيش بيني ها، گفته مي شود شهر تهران نزديك به 50 هزار معتاد تزريقي را در خود جاي داده است.---دكتر آرش علايي پژوهشگر و فعال در زمينه اعتياد و ايدز در پاسخ به اعتماد درباره اقدام ستاد مبارزه با مواد مخدر در نصب خودپردازهاي سرنگ و كاندوم براي معتادان تزريقي و مخالفت وزارت بهداشت با اين اقدام مي گويد؛ «من به عنوان يك فعال در زمينه اعتياد و ايدز از فعاليت هاي ستاد مبارزه با مواد مخدر كه در حد خود بسيار تاثيرگذار بوده، خيلي خرسند هستم اما بسيار هم متعجبم كه وزارت بهداشت به عنوان يكي از مجريان برنامه هاي كنترل اعتياد در ايران اينچنين به اقدامات ستاد مبارزه با مواد مخدر پاسخ مي دهد. به نظر مي رسد فعالان در وزارت بهداشت فراموش كرده اند كه بحث اعتياد و كنترل مصرف مواد مخدر يك بحث يك بعدي نيست بلكه زماني مي توان موفق بود كه برنامه هاي چندوجهي با گستردگي كامل اجرا شود.به زبان ديگر، براي كنترل اعتياد بايد هر فعاليتي را كه در ساير كشورها موثر بوده اجرايي كنيم، مثل نصب و راه اندازي خودپردازهاي سرنگ، ايجاد مراكز مشاوره، مراكز مبارزه با بيماري هاي رفتاري و... و به هيچ وجه نمي توان به صراحت اعلام كرد كه يك برنامه فاقد ارزش تاثيرگذاري است بلكه مي توان پس از اجرا، پايش و ارزشيابي نتايج برنامه اعلام كرد كه كدام برنامه تاثير بيشتري دارد. وي مي افزايد؛ «سوال من از مسوولان وزارت بهداشت اين است كه اگر معتاد تزريقي تمايلي به مراجعه به پزشك نداشته باشد، يا نخواهد از نظرات همكاران مشاور بهره مند شود، يا فضاي مراكز بهداشتي درماني را براي حضور خود مساعد نبيند، آيا محكوم است كه از سرنگ مشترك استفاده كند، يا ما بايد اين فاصله را با خودپردازهاي سرنگ و كاندوم پر كنيم؟ به اعتقاد او كدام معتاد تزريقي مي تواند در نيمه هاي شب به خانه كاركنان مراكز بهداشتي و درماني مراجعه كند تا از آنها سرنگ رايگان بگيرد؟ در سطح شهر تهران چند داروخانه شبانه روزي فعال است كه معتاد تزريقي بتواند براي خريد سرنگ و كاندوم به آنها مراجعه كند؟ آيا معتاد تزريقي كه در لحظه به اين وسايل نياز دارد، مي تواند با مراجعه به داروخانه شبانه روزي كه چندين متر دورتر از او قرار گرفته، فكر كند؟تحقيقات كارشناسان اعتياد طي سال ها نشان داده گروهي از معتادان هيچ تمايلي به گرفتن درمان يا مراجعه به مراكز درماني و مشاوره ندارند و اتفاقاً اين افراد هم تزريق مي كنند و هم رابطه جنسي متعدد دارند. آيا اين افراد را بايد به رها شدن در جامعه يا به زندان انداختن محكوم كنيم؟» علايي مي گويد؛ «در بحث كنترل اعتياد و ايدز بايد همواره دو نكته مدنظر باشد؛ دسترسي گروه هدف به امكانات، هزينه- فايده برنامه هاي پيشگيرانه كه اين دو به يكديگر وصل هستند. در واقع بايد بررسي كنيم كه آيا سرنگ و كاندوم در داروخانه هاي شهر به آن قيمتي در دسترس هست كه معتاد، معتاد تزريقي خيابان خواب، بتواند آنها را بخرد و آيا آن داروخانه شبانه روزي يا روزانه در فاصله نزديكي به معتاد تزريقي واقع شده است؟ يك دستگاه خودپرداز سرنگ و كاندوم به گفته مسوولان ستاد مبارزه با مواد مخدر مي تواند روزانه براي صد معتاد قابل استفاده باشد. مي توانيم بررسي كنيم آيا راه اندازي چنين دستگاهي در مقابل هزينه هايي كه از انتقال بيماري ايجاد مي شود مقرون به صرفه است؟ به نظر من مقرون به صرفه است.» علايي در پاسخ به اين سوال اعتماد كه وزارت بهداشت راه اندازي اين دستگاه ها را گامي در راستاي تشويق به اعتياد مي داند، مي گويد؛ «براي من باعث تعجب است كه سياست هاي وزارت بهداشت در حال بازگشت به دهه 60 است كه سياست هاي پليس مدار و كتمان واقعيت از مردم اجرا مي شد. آمار چندين ساله كشور هلند كه مصرف مواد مخدر را آزاد اعلام كرده و حتي در كافه هاي اين كشور با مواد مخدر از مشتريان پذيرايي مي كنند، نشان داده اين رويه هيچ تاثيري در افزايش تعداد معتادان هلند نداشته است زيرا آموزش صحيح مي تواند گروه هدف را از ارتكاب به يك رفتار ناپسند دور نگه دارد اما در مقابل، آموزش هاي اشتباه و پنهان داشتن واقعيت ها، محرك كنجكاوي جوانان به ارتكاب همان رفتارهاي خلاف عرف و هنجار است.»وي در پاسخ به اين سوال اعتماد كه وزارت بهداشت نصب خودپردازهاي سرنگ را موجب نازيبا شدن چهره شهر مي داند، مي گويد؛ «آيا پيدا كردن سرنگ در گوشه خيابان و سطل زباله زشت تر است يا وجود دستگاهي كه براي ارائه و جمع آوري سرنگ تعبيه شده است؟»
يکشنبه 19 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 160]