دانش - گلاب به روتون

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: دانش - گلاب به روتون
دانش - گلاب به روتون

ناسا اعلام كرد كه تنها توالت موجود در ايستگاه فضايي بين‌المللي پس از يك هفته خرابي دوباره به كار افتاده است، اما هنوز صددرصد سالم نيست. اما مشكل چه بود: بد عمل كردن پمپي كه بايد فضولات مايع را تفكيك مي‌كرد، سه خدمه ايستگاه را وادار كرد تا در نقش لوله‌كش‌هاي فضايي ظاهر شوند. به گفته نيكول كلوتير (N. Cloutier)، سخنگوي ناسا «آنها مجبور شدند بسياري از قطعات را تعويض كنند. اما با اين حال توالت هنوز خيلي خوب كار نمي‌كند.» كلوتير در ادامه افزود: «اين سه خدمه فعلي ايستگاه براي حفظ فشار در پمپ مجبورند هر سه بار كه از سيفون استفاده كردند، به طور دستي به مخزن آب اضافه كنند. تعميرات نهايي توالت هفته آينده و زماني انجام خواهد شد كه شاتل فضايي ديسكاوري قطعات لازم را به ايستگاه برساند.» در چند روز اول خرابي توالت ايستگاه، خدمه بدشانس آن به مدت كوتاهي از توالت كپسول روسي سويوز استفاده كردند كه در حال حاضر در كنار ايستگاه فضايي پهلو گرفته است. كپسول سويوز كه تنها يكي دو روز براي رفع حاجت جا داشت، براي بازگرداندن فضانوردان به زمين مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

به هر حال فضا هرگز جاي راحت و مناسبي براي يافتن توالت نبوده است. در شرايطي كه تقريبا خبري از جاذبه نيست، ادرار به شكل كره‌هاي شناوري در هوا در مي‌آيد كه به راحتي نمي‌شود از شر آنها خلاص شد. در واقع توالت‌هاي فضايي مجهز به فن‌هايي هستند كه جريان هواي لازم براي پايين كشيدن ادرار در مجراي فاضلاب را ايجاد مي‌كند. سپس اين فضولات مايع نيز بايد به طريقي از ايستگاه يا شاتل خارج شوند. خارج كردن فضولات مايع در گذشته نيز مشكلاتي را به بار آورده است. در سال 1984 سيستم جمع‌آوري ادرار در شاتل ديسكاوري بر اثر قنديل بستن ادرار در مخزن از كار افتاد. مسئله به حدي جدي بود كه اگر ادرار منجمد در مخزن گير مي‌كرد و موقع بازگشت شاتل به جو زمين بر اثر گرماي ايجاد شده از هم باز مي‌شد، امكان داشت مشكلاتي براي سراميك‌هاي محافظ حرارت شاتل به وجود آورد. اما ظاهرا سيستم انهدام ادرار نيز بايد فن‌هاي مخصوص به خود داشته باشد. در مصاحبه‌اي كه در سال 1977 منتشر شد، راستي شوئيكارت (R. Schweickart)، يكي از فضانوردان آپولو، ول كردن فضولات مايع در فضا به هنگام غروب را «يكي از زيبا‌ترين چشم‌انداز‌هاي قابل رويت در مدار» توصيف كرده بود. شوئيكارت در توصيف اين پديده مي‌گويد: «زماني كه محتويات مخزن از نازل انتهايي خارج مي‌شوند، بي‌درنگ تبديل به 10 ميليون كريستال منجمد كوچك مي‌شوند كه به شكل يك نيمكره درمي‌آيند؛ افشانه‌اي از ذرات الماس. به راستي منظره‌اي تماشايي است.»
Scientific American, May 30, 2008
شنبه 18 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 174]