جزئيات منتشر نشده درباره قطع گاز وارداتي ايران در زمستان سرد گذشته؛ مشكل تركمنستان قيمت نبود!

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: جزئيات منتشر نشده درباره قطع گاز وارداتي ايران در زمستان سرد گذشته؛ مشكل تركمنستان قيمت نبود!

------------

با بسته شدن شيرهاي گاز تركمنها در اوج برف و بوران نام «دكتر كردان» قائم مقام وزير نفت بيش از همه بر سر زبان ها افتاد.

به گزارش نفت تايمز او نماينده ايران در مذاكرات با كشور تركمنستان بود كه اين كشور گاز صادراتي خود را به شمال ايران درست در فصل سرما قطع كرد؛ موضوعي كه كردان براي اولين بار از دلايل آن پرده برداشت و عنوان كرد خواسته اين كشور حاشيه خزر در تضاد با منافع ملي ايران بود. گرچه برخي رسانه ها پيش از اين اعلام كردند كه كردان درخواست افزايش قيمت گاز را نپذيرفته است، ولي او گفت كه ايران شناورسازي قيمت را پذيرفت، اما خواسته مقامات سرزمين گاز و پنبه چيز ديگري بود. اينك اظهارات دكتر علي كردان در مورد گاز را كه در روزنامه ايران چاپ شده است را مي خوانيد.

● چرا در زمان حساسي كه كشور نياز به گاز داشت، پيشنهاد تركمنستان را نپذيرفتيد؟
▪ نه، اين طور نبود؛ من آخرين مذاكره كننده بودم. قبل از آن رئيس جمهور به تركمنستان سفر كرده بود و آقاي لاريجاني (دبير وقت شوراي عالي امنيت ملي)، آقاي متكي، وزير خارجه و آقاي نوذري وزير نفت هم مذاكراتي با مقامات تركمنستاني انجام داده بودند. حتي در خلال سفري هم كه محمداف، رئيس جمهور تركمنستان براي شركت در اجلاس كشورهاي همسايه خزر به ايران داشت، صحبت هايي با طرف هاي ايراني انجام شده بود.پس از آن من به اتفاق هيأتي براي ادامه گفت و گوها به تركمنستان رفتم، اين كه گفته شده علت عدم امضاي قرارداد نپذيرفتن قيمت از سوي ما بوده، كاملاً نادرست است و من آن را تكذيب مي كنم، چون قيمتي كه تركمنستان پيشنهاد داشت، ما قبول داشتيم و تمام مذاكرات قبلي بي نتيجه بود. من ۴۸ ساعت با معاون رئيس جمهور تركمنستان در امور نفت و گاز و معاون ديگرش در امور سياست خارجي صحبت كردم، اما به توافق نرسيديم.

● چه دليلي داشت؟
▪ آنها يك خواسته اي داشتند كه آن را مطابق با منافع ملي ايران نمي دانستم؛ خواسته آنها را با عزت ملت ايران در سازگاري نمي ديدم.
اين درخواست آنها اصلاً با فرمايشات مقام معظم رهبري كه سه اصل عزت، حكمت و مصلحت را در سياست خارجي شرط دانسته اند، سازگاري نداشت. آنها قول دادند كه گاز ما را قطع نمي كنند، ولي خلاف رفتار اخلاقي عمل كردند.

● مگر چه پيشنهادي داشتند؟
▪ بهتر است اين موضوع مسكوت بماند. اعلامش نكنيم، بهتر است!

● يعني منظورتان اين است كه آنها نمي خواستند قيمت گازشان را افزايش دهند؟
▪ نه، آنها علاوه بر آن درخواست اصلاح قيمت را هم داشتند، در ايران كسي مخالف اصلاح قيمت نبوده و نيست، ولي خواسته آنها فراتر از قيمت بود.
در سفري كه آقاي كسايي زاده مديرعامل شركت ملي گاز به تركمنستان داشتند قراردادي براي واردات گاز اين كشور به ايران به قيمت ۱۵۰ دلار در هر هزار متر مكعب به امضا رسيد كه البته اين قرارداد تا پايان سال جاري ميلادي ادامه خواهد داشت و پس از آن دو طرف تعهد كردند كه بر اساس يك قرارداد جديد، قيمت گاز صادراتي تركمنستان به ايران بر اساس قيمت هاي جهاني انرژي باشد و به صورت شناور محاسبه شود.

● به هر حال آنها بر خلاف مفاد قرارداد جريان گاز به سمت ايران را قطع كردند. شما ادعاي خسارت خواهيد كرد؟
▪ تركمنستان همسايه ما است و مسلمان است و مي تواند كريدور انرژي باشد كه به صورت سوآپ بتوان گاز اين كشور را از شمال به جنوب ايران منتقل كرد، ما نبايد بازي بكنيم كه امريكايي ها طراحي مي كنند؛ ما هم خودمان بايد بازي سازي كنيم؛ امريكايي ها از بازيگري ما خوششان نمي آيد؛ ما بايد آنها را مجاب كنيم در چارچوب شطرنجي كه ايران با همسايگانش به صورت متقابل مي چيند، رفتار كنند. در بيان خسارت لزوماً رفتار متقابلي نياز نيست، ما بايد كشورهاي CIS (آسياي ميانه و قفقاز) را در يك بسته ببينيم.

● اما تركمنستان امكاني براي سوآپ گاز ندارد. آنها قرارداد بزرگي با گازپروم دارند، اخيراً هم براي اجراي خط لوله بزرگ گاز با چين به توافق رسيدند، ديگر گازي براي سوآپ از ايران نمي ماند؟
▪ چطور اينقدر مطمئن صحبت مي كنيد كجا گفته شده با چين قرارداد دارند ظرفيت هاي بسيار زيادي با تركمنستان هست كه مي تواند سوآپ فعلي ما را بسيار افزايش دهد.

● ولي ما با تركيه اي ها هم همسايه هستيم، اما آنها بر اساس اصل ثابتي در قراردادهاي جهاني همواره با قطع گاز صادراتي ايران به سمت اين كشور اعلام مي كنند عليه ايران ادعاي خسارت كرده اند؛ به هر حال لازم نبود شما تدابيري مي انديشيديد؟
▪ دنياي سياست، دنياي سيالي است و نبايد تصور كنيد كه اصل ثابتي در روابط دو يا چند جانبه طراحي مي شود. منافع ايران ايجاب مي كند كه با همسايگان روابط عالي و دوستانه اي داشته باشد، چه امريكايي ها بخواهند و چه نخواهند، ما يك قطب جهان هستيم. رسانه هايشان هم مي گويند ايران ديگر ايران سال هاي قبل نيست؛ اگر اصل رفتارمان را هم ثابت تلقي كنيم و اگر بازي را اقتضايي بدانيم، باز هم مي گوييم كه بايد با همه كشورها رابطه دوستانه اي داشته باشيم.
جالب اين كه سه روز پس از سفر من به تركمنستان، معاون وزير خارجه امريكا در امور نفت و گاز به سرعت به اين كشور سفر كرد و اين نشان مي دهد كه ما در فينال هستيم. ما دو قطب هستيم؛ ما مي گوييم «عدالت»، اما امريكايي ها مي گويند «سرمايه داري» بايد حكومت كند.

● اصولاً شما نسبت به مقوله نفت و گاز چه رويكردي داريد؟
▪ درست است كه نفت شناخته شده است، اما آنچه پيش بيني مي شود، در آينده به كانون معادلات اقتصادي تبديل شود، گاز است. امريكايي ها الآن فقط مي گويند صنايع گاز ايران را بشدت تحريم مي كنيم نه نفت را؛ چون آينده انرژي را گاز رقم خواهد زد. خوشبختانه ما در داخل كشور منابع گازي زيادي داريم و علي رغم اين كه مصرف بالاست، منابع سرمايه گذاري مان هم زياد شده است و حتماً بايد استراتژي ما اين باشد كه به تمام جهان گاز صادر كنيم. اصولاً قراردادهاي ما بر اين اصل است كه پس از توليد و تأمين نيازهاي داخلي، فروش را براي سودآوري انجام دهيم.

● اما تراز گاز در حال حاضر منفي است؟
▪ ما نمي گوييم از اين گاز صادر شود، ما تأكيد داريم بيش از آنچه كه هست، توليد و سرمايه گذاري شود و پس از آن صادر بشود، نه اين گازي كه الآن توليد مي شود.

● در برنامه سوم توسعه قرار بود ۲۵۰ ميليون متر مكعب از گازهاي توليدي به مخازن نفتي تزريق شود تا توليد نفت افزايش يابد، درحالي كه ۷۰ تا ۸۰ ميليون متر مكعب تزريق انجام شد؟
▪ درست است، تزريق را به اندازه كافي انجام نداديم، مخازن نفتي ما عمدتاً آهكي هستند، مي توان آب را هم به اين چاه ها تزريق كرد كه فشارشان بيشتر شود، لزوماً به گاز نياز نداريم. راه هاي گوناگوني وجود دارد، ولي اگر گاز تزريق شود، عمر مخازن نفتي بيشتر خواهد شد. در هر حال عقلايي اين است كه سرمايه گذاري كنيم و هرچه سريعتر مخازن گازي را به بهره برداري برسانيم.

● ولي به نظر مي رسد در گاز هم به دام خام فروشي افتاده ايم؟
▪ نه، ما همه طرح هاي خودمان را همگام به جلو مي بريم. ال ان جي، جي تي ال و يك پالايشگاه ان جي ال بزرگي را هم در خارك به بهره برداري خواهيم رساند.

● آقاي دكتر! يكي از ابزارهاي رسيدن به اين اهداف بزرگي كه تعريف كرديد، سرمايه است؛ مي خواهيم بدانيم رويه هاي خاصي هم براي جلب سرمايه گذاري در اين پروژه ها داريد؟
▪ بله، ما تا حدود زيادي در اين كار موفق بوده ايم. با سوئيس قراردادي بزرگ در حجم ۷ ميليارد دلار امضا كرديم كه شاخ امريكايي ها و اسرائيلي ها را بعد از قطعنامه سوم شوراي امنيت شكست؛ يا كاري كه با عماني ها براي سرمايه گذاري ۱۲ ميليارد دلاري در ميدان گازي كيش انجام خواهيم داد، يكي ديگر از اين نمونه هاست، به طوري كه كارشناسان شركت نفت فلات قاره اكنون در حال مذاكرات نهايي با طرف هاي عماني هستند، شيوه هاي خاصي براي سرمايه گذاري هاي پايدار چيده شده است.

● گفته مي شود طرحي در نفت بررسي مي شود كه حوزه گاز يكپارچه سازي شود، يعني مديريت هاي مختلفي مثل شركت ملي صادرات گاز حذف خواهند شد؟
▪ نظرات گوناگوني وجود دارد، اين كه چه تشكيلاتي مي تواند مفيد باشد، هميشه بين علماي علم تشكيلات نظراتي وجود دارد. عده اي مي گويند سيستم متمركز بهتر است و عده اي به متكثر بودن حوزه گاز اعتقاد دارند.
آقاي نوذري و بنده معتقديم كه بايد سياستگذاري متمركز شود و اجرا متكثر، كه اين هم در چارچوبي چيده مي شود.

● آقاي دكتر، يكي از فعالان بخش خصوصي در مورد صنعت GTL (تبديل گاز به فراورده)، اقدامات جديدي انجام داده، اما اين طرح هنوز از سوي وزارت نفت حمايت نشده است؟
▪ بله، آنها اقدامات خوبي انجام داده اند، اما پژوهشگاه صنعت نفت دوست دارد اين طرح را به نام خودش بزند، پتروشيمي و شركت پالايش و پخش هم دوست دارند اين كار را به نام خودشان ثبت كنند، اختلافاتي وجود دارد كه مي خواهيم هرچه سريعتر آن را حل و فصل كنيم.

● اين بخش خصوصي براي توليد صنعتي نياز به تأمين مالي دارد؟
▪ بله، مشكل مالي آنها را هم حل خواهيم كرد.
جمعه 17 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 296]