بحران مواد غذايي زمينه ساز استعمار جديد

واضح آرشیو وب فارسی:قدس: بحران مواد غذايي زمينه ساز استعمار جديد
* ناطق سرانجام آنچه سالها در دورافتاده ترين صفحات مجلات تخصصي يا روزنامه ها مي خوانديم به وقوع پيوست: آغاز بحران كمبود مواد غذايي. البته نه اينكه سايه اين بحران را از سالها قبل نديده باشيم و حضورش را حس نكرده باشيم، اما دوست داشتيم آن را نديده بگيريم تا نه ما و نه مردممان از وحشت آنچه ممكن بود به سرمان بيايد خوابمان را از دست ندهيم. و البته اين از عادت ما انسانهاست كه مي خواهيم آنچه را دوست نداريم نشنويم و نبينيم. اما رشد اين غده سرطاني هم با چشم بستن ما به روي واقعيتها متوقف نشد و اولين هشدار جدي خود را با گران شدن 50 تا 100 درصدي برنج كه ماده اصلي غذايي بسياري از كشورهاست و پس از آن گندم كه خوراك اصلي نيم ديگر مردم جهان است، داد. چنانكه سازمان جهاني خواربار و كشاورزي، پريشان از وضعيت بوجود آمده به تحليل اوضاع 35 كشور پرداخت. نگاهي به فهرست اسامي اين كشورها نشان مي دهد 90 درصد از كشورها، جهان سومي هستند، اگرچه امواج اين سونامي، غولهاي اقتصادي و كشاورزي دنيا را هم بي نصيب نگذاشته است. فائو معتقد است، گراني در جهان از سال 2005 كليد خورده و در فوريه 2008 برنامه جهاني غذا نسبت به وقوع بيش از پيش گرسنگي و سوء تغذيه در كشورهاي در حال توسعه با درآمد متوسط هشدار داد و پيش بيني كرد نوسان دستمزدها و قيمتها، اين طبقه را علاوه بر قشر فقير تحت تأثير فشارهاي جدي تورم قرار خواهد داد. چه اينكه كشورهاي فقير و متوسط در صورت سهميه بندي مواد غذايي براي مقابله با اين بحران، با مشكلات و تنشهاي اجتماعي و سياسي فراوان تري روبه رو خواهند بود. * مگر اين وضعيت قابل پيش بيني نبود؟ با كمي ضرب و تقسيم ساده بين ميزان توليد مواد غذايي در جهان و نسبت توليد آن در مناطق مختلف دنيا و مصرف كننده ها به راحتي مي شد پيش بيني كرد كه در آينده اي نه چندان دور توليدكننده هاي بزرگ و عمده ، عرصه را بر كشورهاي فقير و جهان سومي و حتي كشورهاي پيشرفته كه اراضي قابل كشت محدودي دارند تنگ خواهد كرد. كارشناسان هشدار مي دادند كه جنگ آينده بر سر آب و به تبع آن مواد غذايي خواهد بود، چرا جدي نگرفتيم؟ البته همان كشورهاي توليدكننده عمده محصولات كشاورزي همزمان با توجه ويژه و كامل و سرمايه گذاريهاي كلان در اين بخش اقدام به دامپينگ و پرداخت يارانه به كشاورزان و صادركنندگان محصولات كشاورزي به كشورهاي ديگر نيز كردند كه همپا با قوت گرفتن توليد محصولات كشاورزي در كشور خود، ساير كشورها را با عرضه مواد غذايي ارزانتر وابسته كنند و در سالهايي كه ديگر با افزايش آگاهي ملتها استعمار به روش گذشته امكان پذير نيست، به استعمار نوين روي آورند و باز آقاي جهان بمانند و كشورهاي ديگر هرچه بيشتر وابسته شوند و زير يوغ بروند. ما اكنون و با همين افزايش شديد مواد غذايي روزهاي خوشمان را شاهد خواهيم بود، بايد فكر كنيم كه نسل آينده با ميراثي كه برايش باقي نگذاشته ايم، چه مي خواهد بكند و چگونه در اين وضعيت خود را سرپا نگه دارد؟ آيا نسلهاي آينده مي توانند استقلال سياسي خود را حفظ كنند؟ يا به شرط دريافت جيره غذايي خود و عرضه ثروتهاي خدادادي مملكتش سكوت كند و تسليم محض باشد؟ فائو بحران گراني مواد غذايي را آفريده دست آمريكا و اروپا مي داند و معتقد است طي دهه هاي گذشته آزادسازي بخش كشاورزي، تضعيف و از بين رفتن سازمانهاي دولتي مثل مؤسسه بازاريابي و صادرات تخصصي محصولات كشاورزي مثل قهوه، كاكائو، پنبه و حتي گل از سوي كشورهاي در حال توسعه كه مورد حمايت نهادهاي مالي بين المللي و كشورهاي توسعه يافته مثل آمريكا واقع شده، امنيت غذايي و ثبات اقتصادي كشورهاي فقير را با تهديد جدي روبه رو كرده است. از بين بردن موانع تعرفه اي، اين امكان را براي كشورهاي توسعه يافته فراهم كرده تا بازارهاي جهان سوم را در تسخير خود درآورند و كشاورزان خرده پا را از بين ببرند. اين مسأله كشورهاي در حال توسعه را از صادركننده محصولات كشاورزي به وارد كننده مواد غذايي تبديل كرده است. مازاد يك ميليارد دلاري تجارت مواد غذايي كشورهاي در حال توسعه در دهه 1970 ميلادي به كسري 11 ميليارد دلاري در سال 2001 تبديل شده است. از بين رفتن مؤسسه هاي بازاريابي كه حافظ منافع توليدكننده و مصرف كننده بودند و مانع افزايش يا كاهش شديد قيمت مواد غذايي مي شدند به تشديد وخامت اوضاع منجر شده است. فائو معتقد است، آزادسازي تجاري راهكار مناسبي براي كاهش سياستهاي حمايتي آمريكا و اروپا از بخش كشاورزي و كاهش يارانه هاي پرداختي به اين بخش به شمار مي رود. چنانكه اختلاف بر سر مذاكرات تجارت آزاد، يكي از موانع اصلي بحران مواد غذايي به شمار مي رود. فائو پيش بيني مي كند، بحران شديدتري در راه است و سوء تغذيه و گرسنگي 40 تا 170 ميليون نفر را در پيش دارد و به نقل از معاون بانك جهاني، گراني مواد غذايي موجب گسترش فقر طي 3 سال آينده خواهد شد. به نظر مي رسد بايد سهم بيشتري از كمكها به كشورهاي در حال توسعه اختصاص يابد، زيرا ادامه اين بحران در كشورهاي در حال توسعه، در نهايت تمام دنيا و حتي كشورهاي اروپايي و آمريكا را نيز دچار خواهد كرد.
پنجشنبه 16 خرداد 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: قدس]

[مشاهده در: www.qudsdaily.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 227]