شطرنج از كجا آمد؟؟؟؟؟؟؟

واضح آرشیو وب فارسی:سایت ریسک: paradise7219th April 2011, 03:41 PMشطرنج از كجا آمد؟هند يا ايران؛ آيا شطرنج مفرح است؟ابتدا شطرنج به عنوان يك تفريح،در ميان جوامع بشري جاي خودرا باز كرد،بعدها كه متوجه شدند شطرنج يك ورزش ذهني است آن را جزئ ورزشها به ثبت رساندندحالا ديگر هر كشوري فدراسيون ورزشي شطرنج دارد،شطرنج تنها ورزش فكري و ذهني دنياست اما ريشه آن از كجا آمده؟! منابع ادبي و نيز باستاني مي گويند ريشه اين بازي مفرح به سرزمين هند باز مي گردد.از 60 سال بعداز ميلاد،روياي آن در ايران هم ديده شدتاجايي كه فردوسي درشاهنامه خود ريشه اختراع شطرنج را سوگواري شهبانويي بيان مي كند كه يكي از پسرانش در جنگ با پسر ديگرش كشته مي شود و مهره هاي شطرنج در دو سوي صفحه آن نمادي از لشكرهاي اين دو فرزند است. در جاي ديگري از شاهنامه آمده كه فرمانرواي هند،اين بازي را به عنوان يك چالش و مبارزه طلبي همراه با نماينده خود به دربار ايران مي فرستد و ميزان ماليات خودبر ايران راشرط بر كشف راز و نحوه اين بازي در دربار ايران مي كند. به طور كلي شطرنج يكي از كهن ترين بازي هايي است كه امروزه در ميان مردم جهان رواج دارد؛به طوري كه قدمت اين بازي را بيش از 1500 سال رقم زده اند.برخي باور دارند كه شطرنج را نخستين بار ايرانيان ابداع كردند و عده اي ديگر نيز آن را ابداع هنديان،يونانيان،روميان،با بلي ها،مصريان،چيني ها واعراب دانسته اند اما آنچه كه مورد پذيرش است وبه نظر معقول تر ميرسد اينكه شطرنج دراصل هندي بوده،سپس از هند به ايران آورده شد،از ايران به عرب ها و جهان اسلام گسترش يافته و سرانجام از جهان اسلام به اروپا رفته است.دراروپاي قرن پانزدهم،شطرنج به شيوه امروزي درآمدو در نيمه دوم قرن نوزدهم،مسابقات جهاني شطرنج آغاز و در قرن بيستم نيز فدراسيون جهاني شطرنج تاسيس شد. اما در مورد پيدايش شطرنج چندين روايت ديگرنيز موجود است كه تنها تعدادكمي از آنها معقول و باور كردني است.اين روايت هاي جالب را بخوانيد: يكي از آنها داستاني است كه ثعالبي در شاهنامه معروف به شاهنامه ابو منصوري نقل مي كند.اين داستان را فردوسي نيز در شاهنامه خود با تفصيل بيشتر آورده است.داستان از اين قرار است كه وقتي (طلحند)پسر(ناي هندي) در جنگ با گو پسرعمو و برادر امي بر سر پادشاهي كشته شد، مادرش از غم او افسرده گشت.گروهي از دانشمندان براي سرگرم كردن مادر و نيز نشان دادن وضعيت جنگي كه پسرش در آن كشته شد شطرنج را اختراع كردند. درادبيات هندي فقط دو اثر پذيرفتني وجود دارد.نخستين مطلب مربوط به اوايل قرن هشتم ميلادي است كه به زبان سانسكريت وبا نثري ساده نوشته شده است.در بين اين مطالب اشاره اي هم به مهره هاي شطرنج شده كه دقيقا مشخص نيست اين مطالب در مورد شطرنج امروزي است يا نوع ديگري از شطرنج،چراكه نوع ديگري نيز هست كه با تاس بازي ميشود.نوشته ديگر مربوط به بانا نويسنده هندي است كه درآن اشاره اي به آموزش شطرنج در دربار"سري هاشا"كه در شمال هند حكومت مي كرد دارد.اين نوشته ها در قرن هفتم ميلادي نگاشته شده كه كهن ترين نوشته مكتوب هندي در رابطه با شطرنج است. اما در ادبيات اسلامي،مسعودي،تاريخ نگار مسلمان قرن چهارم،در مروج الذهب ابداع شطرنج را به"بلهيت"مردي از تبار بر همنان نسبت داده است.مطابق با راي مسعودي،همين بلهيت بود كه نخستين كتاب درباره ي شطرنج را براي هندوان تدوين كرد.مسعودي همچنين به افسانه مشهوري اشاره مي كند كه براساس آن،مبدع شطرنج از پادشاه هند مي خواهد كه خانه هاي صفحه شطرنج را با دانه هاي گندم پر كند-به اين ترتيب كه در خانه اول،يك دانه؛در خانه دوم،دو دانه؛در خانه سوم،چهار دانه؛تاخانه شصت و چهارم-كه پس از شمارش معلوم مي شود كه اگر تمام آن سرزمين را هم گندم بكارند،كفايت اين مقدار را نخواهد كرد. شطرنج ايراني در موزه متروپوليتن نيو يورك: ابوريحان بيروني در تحقيق ماللهند روايت ديگري را درباره ورود شطرنج به ايران به رشته تحرير در آورده و آن اين كه در روزگار خسرو انوشيروان،برزويه پزشك به هند رفته ومورد پذيرش پادشاه آن ديار قرار مي گيرد؛آنگاه بازي شطرنج را به همراه يك كتاب پنجه تنتره يا كليله و دمنه به عنوان سوغات به ايران مي آورد.اين روايت نيز از روايات مورد پذيرش درباره ورود شطرنج به ايران است.آنچه مسلم است شطرنج درايران پيش از اسلام،به خصوص درايران ساساني در بين مردم وميان شاهزادگان و اشراف پرطرفدار بوده است. بااين حال بسياري از زرتشتيان،شطرنج را درايران كهن تر دانسته وباور دارند كه "سپيتمان زرتشت"خوداين بازي را پديد آورده وبه "گشتاسب"هديه كرده است؛ام سندي تاريخي براين مدعي نمي توان ارائه كرد. سایت ما را در گوگل محبوب کنید با کلیک روی دکمه ای که در سمت چپ این منو با عنوان +1 قرار داده شده شما به این سایت مهر تأیید میزنید و به دوستانتان در صفحه جستجوی گوگل دیدن این سایت را پیشنهاد میکنید که این امر خود باعث افزایش رتبه سایت در گوگل میشود

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت ریسک]

[مشاهده در: www.ri3k.eu]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 267]