واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: توافق امنيتي عراق - آمريكا، سايكس بيكويي ديگر؟
خاورميانه- حسين رائد- ترجمه ناجيه نيسي:
92 سال قبل در چنين روزي و در جنگ جهاني اول تفاهمنامه سري بين انگلستان و فرانسه و با موافقت روسيه بسته شد
كه امپراتوري عثماني تفكيك شود و مناطقي مانند سوريه، عراق، لبنان و فلسطين كه تا قبل از آن زير سلطه عثماني بودند زير سلطه فرانسه و انگلستان درآيند.
اين تفاهمنامه به نام دو طرف مذاكره سر مارك سايكس انگلستاني و جورج بيكو فرانسوي تفاهمنامه سايكس - بيكو ناميده شد.
قبل از امضاي اين تفاهمنامه نامههايي بين شريف حسين و سر آرتور هنري مك ماهون نماينده ويژه انگلستان رد و بدل شد. از تاريخ 14 جولاي 1915 تا 10 مارس 1916 بيش از 10 نامه بين اين دو شخص مبادله شد كه هدف از آنها شوراندن مردم و برپايي انقلابي عليه تركها بود.
اولين نامهاي كه حسين به مك ماهون فرستاد شامل پيشنهادهايي در مورد مرز كشوري عربي بود كه بايد مستقل ميشد و اينكه انگلستان بايد موافقت كند كه خليفهاي عرب بر اين كشور حكمراني كند. حسين در اين نامه همچنين اشاره كرد كه اين خواسته نهايي عربهاست كه در مورد آن حاضر به چانه زني نيستند.
در تاريخ 30 آگوست 1915 مك ماهون نامهاي در پاسخ به نامه شريف فرستاد كه در آن موافقت انگلستان را با عرب بودن خليفه پس از استقلال كشور عربي اعلام كرد.
مك ماهون طي نامه ديگري در تاريخ 24 اكتبر 1915 تعهداتي را براي تشكيل كشوري عربي و حمايت از آن از جانب انگلستان داد. بر اساس اين تعهدات بود كه شريف در جنگ در كنار انگلستان قرار گرفت و در اين تعهدات پايههايي را براي نزديكي ديدگاههاي عربي- انگليسي و رسيدن به توافق نهايي براي اعلام انقلاب جست.
در 10 مارس 1916 مك ماهون نامه ديگري را براي حسين فرستاد و در آن اعلام كرد كه انگلستان با تمام خواستههاي حسين موافقت كرده است... و بدينترتيب مذاكرات حسين و مك ماهون براي تشكيل كشوري عربي با حمايت انگلستان به پايان رسيد.
و اما انگلستان قبل از پايان اين مذاكرات با فرانسه و روسيه وارد مذاكرات مخفيانهاي شده بود و در اين راستا تفاهمنامه سايكس – بيكو بين انگلستان و فرانسه بسته شد كه بر اساس آن سرزمين عرب بين كشورهاي همپيمان غرب تقسيم ميشد.
اگر انقلاب كمونيستي و تروتسكي نبود كه اسناد اين تفاهمنامه را كشف كند و نسخهاي از آن را براي سزار روس كه در آن زمان همپيمان انگلستان بود بفرستد عربها هرگز از اين سند مطلع نميشدند.
ما امروز در آستانه توافقنامهاي امنيتي بين عراق و ايالات متحده هستيم كه ما را به ياد توافقنامه شريف حسين و مك ماهون مياندازد كه جنبش عربي با حمايت انگليس عليه عثماني بوجود آورد ولي ديديم چگونه اميدهاي عربها با تفاهمنامه مخفيانه ديگر بين ابرقدرتهاي آن زمان بر باد رفت.
سوالي كه به ذهن خواننده خطور ميكند اين است كه آيا توافقنامه بين عراق و آمريكا همچون توافقنامه بين شريف و مكماهون خواهد بود.
آيا توافقي سري بين ابرقدرتهاي اشغالگر عراق وجود دارد كه هدف از آن تقسيم عراق باشد كه در تضاد با خواستههاي عراقيها باشد؟
همشهري امارات - www.aljewar.org
تاريخ درج: 8 خرداد 1387 ساعت 18:39 تاريخ تاييد: 8 خرداد 1387 ساعت 22:06 تاريخ به روز رساني: 8 خرداد 1387 ساعت 21:47
چهارشنبه 8 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 235]