واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: ديپلماسي، راهكار مبارزه با تهديدات موشكي
آرمين منتظريسرمايه گذاري ايالات متحده امريكا در بخش نظامي طي چند سال گذشته رشد قابل توجهي داشته است. يكي از بخش هايي كه اين كشور سرمايه گذاري هنگفتي را روي آن آغاز كرده است طرح اين كشور در خصوص سپر موشكي است. مقامات امريكايي ادعا مي كنند اين طرح را براي مقابله با تهديدات موشكي كشورهاي به اصطلاح شرور به اجرا مي گذارند؛ تهديداتي كه البته هر روز با سرعت بيشتري كمتر و كمتر مي شوند.در صورتي كه بودجه درخواستي جرج بوش رئيس جمهور امريكا در كنگره تصويب شود، اين كشور در حدود 12 ميليارد دلار روي طرح سپر ضدموشك هاي بالستيك سرمايه گذاري خواهد كرد. اين مبلغ سرمايه گذاري روي سپر موشكي در تاريخ نظامي امريكا بي سابقه خواهد بود. اين مبلغ سرمايه گذاري حتي 3 برابر بيشتر از سرمايه گذاري امريكا در زمينه دفاع موشكي در سال هاي جنگ سرد است. دولت امريكا همچنين در نظر دارد تا 6 سال آينده مبلغ 60 ميليارد دلار روي سيستم دفاع موشكي سرمايه گذاري كند. اين مبلغ آنقدر زياد است كه هيچ يك از فرماندهان ارشد نظامي پنتاگون در هيچ دوره يي حتي خوابش را هم نمي ديدند اما آنچه اين سرمايه گذاري هنگفت را با ترديد مواجه مي كند اين است كه در حقيقت آنچه اين سيستم دفاعي قصد مقابله با آن را دارد در حال كاهش يافتن است. مجله معتبر «فارين پاليسي» در شماره اخير خود در گزارشي از توان موشكي كشورهاي قدرتمند دنيا مي نويسد؛« امروز در مقايسه با 20 سال پيش تعداد موشك ها، برنامه هاي موشكي و دشمنان مسلح به سلاح موشكي كه بتوانند ايالات متحده امريكا و نيروهايش را در جاي جاي دنيا با خطر مواجه كنند، بسيار كمتر است. تعداد موشك هاي آماده به شليك كشورهاي روسيه و چين از سال 1987 تاكنون 71 درصد كاهش يافته است. تعداد موشك هاي ميان برد بالستيك نيز كه رو به متحدان امريكا در اروپا و آسيا هدف گيري شده بود به ميزان 80 درصد كاهش يافته است.» علاوه بر اين اكثر 28 كشوري كه هيچ موشك بالستيكي در اختيار ندارند تنها از توان موشكي موشك هاي «اسكاد» برخوردارند كه برد آنها تنها 600 كيلومتر است و البته روز به روز هم قديمي تر و از كارافتاده تر مي شوند. حتي تعداد كشورهايي كه سعي در دستيابي به توان موشكي موشك هاي بالستيك دارند نيز رو به كاهش است. البته اين به آن معنا نيست كه بگوييم دنياي ما عاري از خطر است. روسيه هنوز 660 موشك قاره پيما دارد كه مي تواند ايالات متحده را با خطر مواجه كند. چين هم 20 موشك قاره پيما با توان حمل كلاهك هسته يي دارد. اما مساله اينجاست كه اين سلاح ها هدف اصلي برنامه دفاع موشكي امريكا نيست. اين مساله بسيار واضح و مبرهن است كه سپر موشكي امريكا در چك و لهستان با هدف تهديد روسيه و چين نصب نمي شود چراكه اصولاً آنها نمي توانند تهديدي براي روسيه و چين باشند. هر دو كشور روسيه و چين از اين قابليت تكنولوژيك برخوردارند تا با نصب تجهيزاتي روي موشك هايشان از رهگيري جلوگيري كنند. حقيقت اين است كه از زمان مطرح شدن بحث دفاع موشكي در ميان معادلات قطب هاي نظامي جهان، ديپلماسي در مقايسه با رادارهاي رهگير، نقش موثرتري در خلع سلاح موشكي كشورها بازي كرده است. توافقنامه يي كه در پي مذاكرات 8ساله «رونالد ريگان» رئيس جمهور اسبق امريكا با مقامات اتحاد جماهير شوروي سابق امضا شد، منجر به اين شد كه شوروي سابق، گنجايش زرادخانه موشك هاي دوربرد خود را تا نصف كاهش دهد. اين توافقنامه همچنين به طور كامل تعداد 800 موشك كوتاه برد و ميان برد روسيه را از رده خارج كرد. اين توافقنامه ها حتي مي توانست ممنوعيت جهاني ساخت موشك هاي كوتاه برد و ميان برد را در پي داشته باشد. در عين حال مذاكرات ديگري نيز پيشرفت هايي را در اين خصوص حاصل كرد. ليبي در سال 2003 پس از يك سري مذاكرات برنامه هاي ساخت موشك هاي بالستيك خود را كنار گذاشت. كره شمالي نيز آزمايش موشك هاي دوربرد خود را كنار گذاشته و اگر گفت وگو هاي اخير با مقامات اين كشور نتيجه بخش باشد، اين كشور برنامه ساخت اين موشك ها را كاملاً خاتمه خواهد داد. از سوي ديگر افسران ارشد پنتاگون هرگز طرفدار اين نيستند كه ميلياردها دلار روي برنامه هايي سرمايه گذاري شود كه دست آخر سودي براي سربازان شان به همراه نخواهند داشت. اگر تاكنون نيز اين افسران ارشد در برابر هزينه كردن ميليون ها دلار روي طرح سپر موشكي، سخني در اعتراض به ميان نياورده اند به اين دليل است كه بودجه طرح سپر موشكي به عنوان جزيي از بودجه وزارت دفاع امريكا، هر دو ذيل يك ماده از لايحه بودجه، تقديم كنگره مي شود و اعتراض افسران ارشد به كاسته شدن از بودجه وزارت دفاع خواهد انجاميد. تهديد موشك هاي بالستيك محدود و در حال كاهش است و تنها راه حل براي مقابله با اين تهديد، استفاده از ابزار ديپلماسي است كه تا به حال نيز نتيجه خوبي در برداشته است. امروز دلايل زيادي براي پذيرش اين مدعا وجود دارد كه استراتژي ديپلماتيك براي حل اين مشكل درست مانند زماني كه در دهه 1980 كارگر بود، مي تواند موفق عمل كند. اگر مقامات سياسي كه در زمان جنگ سرد قدرت را در دست داشتند امروز بر مسند كار بودند مسلماً از محدوديت هايي كه در خصوص تهديد ديگر كشورها به وجود آمده است، استفاده كرده و از رويارويي مستقيم با يكديگر پرهيز مي كردند. مخلص كلام اينكه اگر ايالات متحده امريكا بتواند هرچه زودتر به تعادل و توازني ميان ارزيابي واقع گرايانه تهديدات، بودجه ريزي هوشمندانه و ديپلماسي قدرتمند و فعال برسد، بهتر و دقيق تر مي تواند تهديداتي را كه به واقع جهان را در قرن بيست و يكم تهديد مي كنند، بشناسد؛ تهديداتي كه يكي از آنها تمايلات نظامي گري امريكا طي چند سال اخير و همچنين پافشاري امريكا بر طراحي و نصب سپر موشكي اش در اروپا و بخش هايي از آسيا است.
چهارشنبه 8 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: همشهری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 189]