نگاهي به سنت هاي رايج ماه رمضان در قزوين

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: آداب و رسوم مردم قزوين كه ريشه در فرهنگ غني و اصيل اسلامي دارد، به دلايل گوناگون در گذر زمان نه تنها دچار خللي نشده، بلكه روز به روز بر عظمت و گسترش آن افزوده شده است. در اين ميان آداب ماه مبارك رمضان، از جمله فرهنگ عامه مردم است كه با ريشه هاي عميق مذهبي مورد توجه همگان قرار دارد. اين رسوم از قرن ها پيش در پيچ و خم تاريخ راه به عصر حاضر رسانده و با برخورداري از غناي بالا و معنويت خاص، نه تنها مردمان شهر دارالمومنين قزوين، بلكه همگان را در سراسر گيتي با شور و شوق به خود فرا مي خواند. آري رمضان، ماه رحمت و مغفرت الهي، ماهي كه عاشقان كوي دوست، ماههاي رجب و شعبان را براي ورود به اين ضيافت الهي و درك شب قدر گرامي مي دارند. مومنان عزيز مي شمارند رجب و شعبان را كه دروازه ورود به شهر رمضان است و قدر مي دانند ماه خدا را كه شب قدر آن از هزار شب برتر است. امساك از خوردن، نوشيدن و ديگر لذايذ دنيوي، روح و جان را از عادات چنان تهي مي كند كه گويي اين كالبد ديگر تعلق اين جهاني ندارد. رمضان ماهي است كه قرآن به عنوان برنامه زندگي بشر در آن نازل شد، ماهي كه احاديث و روايات از آن به عنوان ماه خدا نام مي برند و مومنان به ضيافت الله دعوت مي شوند. ضيافتي كه در آن دعا مستجاب و كم ارزش ترين كار با ارزش و شب قدرش بهتر از هزار شب مي باشد. ضيافتي كه ميهمانانش، بندگي، عبادت و عمل صالح را به جاي طعام پرچرب و شيرين و نوشيدني هاي گوارا توشه خود مي سازند و در پايان در عيدي بزرگ، رحمت، مغفرت و رضوان الهي شامل حال آنان مي شود. اين فريضه به عنوان يكي از فروع دين، در بين مسلمانان از ويژگي هاي خاص و برجسته اي برخوردار بوده و درطول تاريخ بعداز ظهور اسلام نيز با حفظ اصالت و جوهره خود در نزد اقوام و شهرهاي مختلف با آداب و رسوم و سنت هاي اجتماعي خاصي انجام مي شده است. آري مردم مومن استان قزوين نيز ماه مبارك رمضان را فرصتي مغتنم براي عبادت، خودسازي و تهذيب روح و جان دانسته و اين عبادت را با آداب ويژه برگزار مي كنند. غبارروبي مساجد و حرم امامزاده ها توسط اهالي محل، بويژه مردان سالمند و جوانان در آستانه ماه مبارك رمضان يكي از سنت هاي بومي بشمار مي آيد. خانواده هاي روزه دار اين خطه با غبارروبي و نظافت منازل، خريد مواد غذايي و مايحتاج ضروري، از روزهاي پاياني ماه شعبان به پيشواز ماه رمضان مي روند. روزه داري مومنان قزوين معمولا در ماه شعبان و همچنين دهه آخر اين ماه براي آماده شدن و استقبال از ماه مبارك رمضان آغاز مي شود. يكي از آداب و رسوم استحبابي قزويني ها، استهلال يا رويت هلال ماه در آخرين غروب ماه شعبان و همزمان با شب اول ماه رمضان است كه ديدن هلال نازكي از ماه، ورود به ماه رمضان و ضيافت خدا را نويد مي دهد. استقبال گسترده مردم بويژه جوانان از برپايي نماز جماعت درمساجد، تكايا و امامزاده ها و برپايي جلسات تفسير و قرائت قرآن و شرح رساله هاي عمليه از ديگر رسومي است كه در ماه مبارك رمضان ديده مي شود. در همچون برنامه هايي معمولا بانوان در منازل يكي از همسايگان خود جمع مي شوند و برنامه قرائت قرآن را برپا مي كنند. سردادن سه وعده اذان در پشت بام هاي منازل، بيدار كردن همسايه ها براي خوردن سحري، خواندن مناجات با صداي بلند و حتي كوفتن بر طبل براي بيدارباش سحر از جمله سنت هاي قزوين و روستاهاي تابعه است. مردم قزوين در ليالي قدر نيز با برپايي آيين هاي ويژه از قبيل شركت در محافل معنوي نيايش و دعاهاي فرج، جوشن صغير و كبير، ابوحمزه ثمالي، جامعه كبيره ، اقامه نمازهاي يكصد تا هزار ركعتي، حضور در مساجد و تكيه ها و سرگرفتن قرآن در شب هاي قدر به راز و نياز مي پردازند. خواندن سوره هاي عنكبوت، روم، دخان و بويژه سوره قدر از باورهاي ديني مردم اين استان است كه در اين شب ها انجام مي شود. يكي از سنت هايي كه هنوز نيز در گوشه وكنار شهر قزوين مشاهده مي شود برپايي جشن و شادي در شب بيست و هفتم ماه رمضان و شب قتل ابن ملجم مرادي است. دراين شب پيرمردان و جوانان با برپايي محفل سرور تا هنگام سحر به خوردن تنقلات و شيريني و شربت مي پردازند. همچنين خوردن كله پاچه همراه با سير پخته در سحر و نوشيدن چاي زياد پايان بخش اين جشن است. حليم، شله زرد، آش دوغ، آش رشته، شيربرنج، قورمه سبزي، فرني و رنگينك از جمله غذاهايي است كه بانوان اين استان براي افطار و سحري خانواده طبخ مي كنند. نان چايي، قاق، شيرمال و دويماج نيز از ديگر خوراكي هايي است كه در اين ماه مبارك در قزوين صرف مي شود. مومنين در قزوين معتقدند دادن وليمه و افطاري با نيت خير براي مستمندان، بستگان و اقوام علاوه بر عمل به آموزه هاي ديني سفارش شده، كدورت و اختلاف ها را برطرف و محبت را بيشتر مي كند. يكي ديگر از آداب و رسوم رايج در استان بردن افطاري براي نوعروس عقد كرده است كه در يكي از روزهاي ماه رمضان، خانواده داماد از خانواده عروس مي خواهند كه براي افطار چيزي آماده نكنند و آنان با مهيا كردن طبقي از غذا، شيريني، زولبيا و يك هديه مخصوص به منزل عروس مي روند. رفت و آمدهاي خانوادگي و شب نشيني در شهرها و روستاهاي اين استان درماه رمضان رونق بيشتري مي‌يابد. توزيع جيره خشك از قبيل برنج، روغن، گوشت و آرد بين افراد و خانواده هاي نيازمند درماه مبارك رمضان به خصوص شب هاي قدر، از ديگر آدابي است كه از ساليان دور بين قزويني هاي اصيل رايج بوده است. 7389/ 614/ 1644

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 742]