وضعیت آسمان در هفته دوم مرداد 1389

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: دانش > نجوم - از چشم‌انداز دیدنی هم‌نشینی چهار سیاره منظومه شمسی در آسمان شامگاهی تا مقارنه ماه و اجرام سماوی و هم‌چنین آشنایی با نجوم کروی و قوانین تدوین تقویم هجری قمری را در هفت‌شب، هفت آسمان این هفته بخوانید. امیر حسن‌زاده: در طی این هفته، ماه از ابتدای شب در آسمان نیست و اواخر شب از افق شرقی طلوع می‌کند. در طول هفته به تدریج، از بخش روشن ماه کاسته می‌شود تا این‌که در ساعت 9:29 دوازدهم مرداد، به تربیع دوم می‌رسد. در این روز، ماه در نیمه شب طلوع می‌کند و نصف سطح آن روشن است و در زمان طلوع خورشید در میانه آسمان قرار دارد. بنابراین در صبح بعد، در روشنایی روز هم قابل مشاهده خواهد بود. البته رویت ماه در طول روز منحصر به این روز نیست و ماه نزدیک به 20 روز از هر ماه قمری در طول روز دیده می‌شود. هم‌چنین در ساعت 1:30 بامداد 14 مرداد، ماه به فاصله 3 درجه‌ای از خوشه ستاره‌ای پروین خواهد رسید. خوشه پروین که به ثریا هم مشهور است، معروف‌ترین خوشه ستاره‌ای آسمان است که با چشم غیرمسلح، هفت ستاره آن را می‌توان دید. به این پدیده، مقارنه ماه و خوشه پروین یا هم‌نشینی ماه و خوشه پروین می‌گویند. سیاراتعطارد / تیر: در آسمان شامگاهی قرار دارد، به تدریج جدایی زاویه‌ای آن از خورشید بیشتر می‌شود و شرایط رصدی بهتری پیدا می‌کند. برای مشاهده‌ آن نیازمند افق غربی بازی هستید تا نیم ساعت پس از غروب خورشید، بتوانید این سیاره را در ارتفاع حدود 9 درجه‌ای از افق رویت کنید. زهره / ناهید: پس از غروب خورشید، درخشان ترین جرم سماوی در غرب آسمان است. طی روزهای آینده وارد صورت فلکی سنبله(خوشه) می‌شود و به جمع سیارات مریخ و زحل نزدیک می‌شود. مریخ / بهرام: در ابتدای شب در غرب آسمان قرار دارد. به سیاره زحل نزدیک‌تر می‌شود تا این‌که در ساعت 21:30 دهم مرداد به مقارنه با سیاره زحل می‌رسد. در این هنگام جدایی زاویه ای آن‌ها کمتر از 2 درجه است. مشتری / برجیس: حدود ساعت 11 شب از افق شرقی طلوع می‌کند و تا صبح در آسمان قرار دارد. در شامگاه 9 مرداد تقریباً هم‌زمان با ماه از شرق آسمان سر بر می‌آورد. زحل / کیوان: پس از غروب خورشید در غرب آسمان و نزدیک سیاره مریخ قرار دارد. با قدر یک، کمی کم نورتر از سیاره سرخ فام دیده می‌شود. تصویر زیر، نمایی از مقارنه زیبای سیارات عطارد، ناهید، مریخ و زحل را در آسمان اندونزی نشان می دهد که در هفته آینده با ورود هلال زیبای ماه به این جمع، منظره زیباتری پدید خواهد آمد. پیمایش در آسماندر هفته گذشته، در مورد نجوم کروی و پیمایش در آسمان صحبت کردیم. در این هفته بحث را ادامه می‌دهیم. در نجوم کروی از دستگاه مختصات مختلفی برای بیان موقعیت اجرام استفاده می‌شود که ساده‌ترین آن‌ها دستگاه مختصات افقی (سمت - ارتفاعی) است. همانطور که اشاره شد می‌توان تصور کرد که آسمان مانند گنبدی است که ناظر در مرکز آن قرار دارد. جایی که به نظر می‌رسد آسمان و زمین به یکدیگر متصل شده‌اند، افق نامیده می‌شود. اگر در یک دشت باز یا در وسط دریا به آسمان نگاه کرده باشید به راحتی می‌توانید تصور درستی از دایره افق داشته باشید. نقطه‌ای فرضی که درست بالای سر ناظر قرار دارد، سمت‌الرأس یا سر سو نامیده می‌شود. در این دستگاه مختصات از دو مشخصه ارتفاع و سمت برای بیان موقعیت اجرام در کره آسمان استفاده می‌شود. ارتفاع یک جسم مشخص می‌کند که جسم چه مقدار بالای افق قرار دارد. ارتفاع ستاره‌ای که در افق قرار دارد، صفر و هنگامی که در سمت‌الرأس قرار دارد، 90 درجه است. اما با دانستن ارتفاع جرم سماوی نمی‌توان موقعیت آن را تعیین کرد. بنابراین به سراغ مشخصه بعدی می‌رویم. سمت یک جسم عبارت است از زاویه‌ای که جرم سماوی با راستای شمال در راستای افق می‌سازد. سمت از شمال و در جهت شرق اندازه‌گیری می‌شود. مثلاً سمت نقطه شرق دقیقاً 90، سمت جنوب 180 و سمت غرب 270 درجه است. با کمک سمت و ارتفاع می‌توان موقعیت نقطه مورد نظر را در کره آسمان نشان داد. اگر گفته شود که ارتفاع و سمت یک جرم سماوی به ترتیب 30 و 225 درجه است، متوجه می‌شوید که این جرم 30 درجه بالاتر از افق جنوب غربی منطقه قرار دارد. دستگاه مختصات افقی بسیار ساده است و به راحتی می‌توان موقعیت اجرام سماوی را گزارش داد. اما چرخش زمین به دور خودش باعث می‌شود که ستارگان و تمام اجرام نجومی حرکت منظّمی از جهت شرق به غرب داشته باشند. حرکت روزانه خورشید که از حوالی مشرق طلوع می‌کند، آسمان را طی می‌کند و به هنگام ظهر به بیشترین ارتفاع بر فراز جنوب می‌رسد (البته برای ساکنان نیم‌کره شمالی) و پس از آن دوباره جابجا می‌شود تا در حوالی غرب غروب کند، واضح‌ترین نمونه از تغییرات مختصات افقی است. بنابراین یکی از مشکلات این دستگاه مختصات آن است که سمت و ارتفاع یک جرم سماوی با گذشت زمان تغییر می‌کند. سمت و ارتفاع اجرام سماوی علاوه بر زمان رصد به موقعیت جغرافیایی ناظر نیز وابسته است و با تغییر مکان ناظر، سمت و ارتفاع اجسام نیز تغییر می‌کنند. ارتباط رویت هلال ماه و تقویماز آن‌جاکه در آستانه ماه مبارک رمضان قرار داریم و خواهی نخواهی بسیاری از مردم توجه بیشتری به آغاز و پایان این ماه قمری دارند، در این شماره توضیحی درمورد تقویم قمری و ملاک‌های آغاز آن صحبت می‌کنیم. با نگاهی به تاریخ نجوم مشخص می‌شود که بسیاری از اقوام از دیرباز، ماه و تشکیل اهله را برای تقویم استفاده می‌کرده‌اند. ماه با حرکت خود به دور زمین از حالتی به حالت دیگر می‌رود. از نظر نجومی هر ماه قمری با حالتی شروع می‌شود که ماه نو نام دارد. در این حالت، ماه بین خط واصل زمین و خورشید قرار می‌گیرد و سطح نورانی ماه دقیقاً در طرفی است که ما نمی‌توانیم آن را ببینیم. یک یا دو روز بعد، ماه به صورت هلال شامگاهی دیده می‌شود، پس از چند روز به تربیع اول می‌رسد که در این حالت ماه یک چهارم مدار خود را طی کرده است. ماه با پیمودن نصف مدار خود به وضعیتی می‌رسد که تمام سطح روشن آن مقابل زمین است و به آن ماه کامل(بدر) می‌گوییم. همین مراحل به طور معکوس تا ماه نو بعدی طی خواهد شد. به فاصله زمانی بین دو ماه نو متوالی، دوره تناوب هلالی گفته می‌شود که به طور میانگین، 53/29 روز و برابر طول متوسط یک ماه قمری است. اما از آنجا که طول ماه در تقویم نمی‌تواند عددی غیر صحیح باشد، هر ماه در تقویم قمری 29 یا 30 روز می‌باشد. درتقویم هجری قمری قراردادی، ماه‌ها به طور متوالی 29 و 30 روزه در نظر گرفته می‌شود. اما این روش بیشتر برای بررسی‌های محاسباتی و تاریخی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در تقویم هجری قمری مورد استفاده کشورهای اسلامی بر اساس معیارها و ضوابطی 29 یا 30 روزه بودن ماه تعیین می‌شود. مطابق حکم شرعی اگر هلال ماه در شامگاه بیست‌ونهم ماه رویت شود، آن ماه به پایان رسیده و فردا روز اول ماه بعد است؛ ولی اگر هلال ماه در شامگاه روز بیست‌ونهم رویت نشد، ماه 30 روزه است. در این صورت هر ماه قمری مستقل از ماه قبل یا بعد خود است. بنابراین این امکان وجود دارد که چند ماه متوالی 29 یا 30 روزه باشد. در هفته های آینده در مورد مبانی علمی تعیین اول ماه‌های قمری بیشتر صحبت خواهیم کرد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 423]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

پایان قدرت 50 ساله کاسترو!
كاسترو از نهم مرداد سال گذشته به دلیل بیماری و عمل جراحی، در میان مردم دیده نشده است. ... وضعیت آسمان در هفته دوم خرداد 1389 · اسفناج سرخ شده با پنير ...

تالاب شادگان خشک شده است
بهترین سن برای یادگیری زبان دوم برای کودکان؟ سفر پنهانی برای بررسی پرونده هستهای ایران ... وضعیت آسمان در هفته اول مرداد 1389 ...

گوناگون

ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!

راهنمای خرید بلیط هواپیما به مسقط

افزایش کیفیت تدریس زبان انگلیسی با دوره TTC

تفاوت های گریس پایه لیتیوم و کلسیم چیست؟

سیستم کنفرانس و تجهیزات سالن کنفرانس با برند صامع

نکات اولیه‌ای که باید پیش از یادگیری Node.js بدانید

راهنمای انحلال شرکت: مراحل، نکات و نکات قانونی

سیستم بایگانی ریلی

پودر گلکسی فت: راه‌حل ایده‌آل برای افزایش وزن و تقویت عضلا...

تأثیر اخبار اقتصادی بر قیمت تتر

تعمیر مبلمان راه حل برای نو کردن مبلمان قدیمی شما