واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: دانش - کشفیات جدید در ماه و مریخ نشان میدهد فراوانی آب در این دو جسم بسیار بیشتر از آنچیزی است که فکر میکردیم. از هر متر مکعب خاک در سطح ماه میتوان یک لیتر آب تهیه کرد و در مریخ، بیشاز 99درصد ترکیبات پنهان در حفرههای برخوردی را آب تشکیل میدهد. فاطمه محمدینژاد: اکثر دانشمندان بر این عقیدهاند که آب و یخ به احتمال زیاد در زوایای همیشه پنهان ماه وجود دارد. اما یافتههای جدید نشان میدهند که مقادیر کمیاز آب به خاک سطح ماه چسبیده است. نخستین اکتشاف توسط کاوشگر هندی چاندرایان1 انجام شد. فضاپیمایی که چندی پیش بعد از ده ماه حضور در مدار زمین با شکست روبرو شد، نخستین کاوشگر مجهز به ابزاری بود میتوانست مقدار نور جذب شده توسط مواد معدنی آبدار را اندازه بگیرد. یافتههای بدست آمده از ماهگرد چاندرایان1 با دادههای جمعآوری شده توسط دو کاوشگر دیگر مطابقت داشت. این اطلاعات شواهد روشنی را از وجود آب در خاک ماه ارائه میدهد و رویای زندگی در این قمر زیبا را یک گام نزدیکتر میکند. کارل پیترز، محقق دانشگاه براون و نویسنده ارشد یکی از سه مقاله نوشته شده در مورد نتایج تازه گفت: «ماه همیشه ما را متعجب میکند. مقادیر عظیمیاز آب در سطح ماه کشف شده و این، چیزی نیست که ما یک دهه پیش تصور میکردیم.» چاندرایان1 در حین تحقیق بر روی طولموج نور جذب شده توسط آب و هیدروکسیل، مقادیری آب در خاک ماه کشف کرد. اما گروه هنوز متقاعد نشده بود که واقعا آب پیدا کرده است. پیترز گفت: «ما ماهها وقت را صرف جستجو برای کشف هر گزینهای کردیم که بتواند این موضوع را توضیح دهد؛ صرفا به این خاطر که تصور نمیکردیم در آنجا آب وجود داشته باشد.» برای کمک به تایید این مسئله، گروه به دادههای اعلام شده توسط کاوشگرهای پیشین، از جمله دیپایمپکت ناسا که در ماه ژوئن 2008 از کنار ماه عبور کرده بود، روی آورد. هر دو فضاپیما نیز شواهدی مبنی بر وجود آب و هیدروکسیل نشان میدادند. اما به نظر میرسید این مولکولها در مقادیر کمی موجود باشند. با این حال این مسئله ممکن است منابعی را برای تحقیقات آینده تامین کند. با وجود اینکه سطح ماه خشکتر از هر سطح دیگری روی زمین است، تحقیقات جدید نشان میدهند که میتوان از هر متر مکعب خاک ماه، یک لیتر آب تولید کرد. طیفسنج آبیابام3 با استفاده از یک طیفسنج بسیار حساس، وجود آب را با بررسی امواج رادیو مغناطیس ساطع شده از مواد معدنی رو یا زیر سطح، مشخص میکند. گروه ام3 متوجه شدند که طولموج نور معین شده توسط این ابزار شامل الگوهای جذبی برای آب و مولکولها است. این دادهها همچنین نشان میدهند آب در یک چرخه اتلاف و حصول، هر روز تولید میشود. جنیفر سانشاین، از دانشگاه مریلند کالج پارک و نایبرئیس تحقیقات دیپ ایمپکت میگوید: «جذب آب بههنگام ظهر ضعیف است؛ اما عصرها بسیار شدیدتر میشود. ما شاهد یک چرخه کامل اتلاف و بازیافت آب هستیم. در طول روز، بادهای خورشیدی که حامل یونهای هیدروژنی هستند، با اکسیژن موجود در خاک ماه برخورد میکنند تا مولکولهای هیدروکسیل و آب تشکیل شوند. ظهرها در هوای گرمتر، آب از دست میرود، اما وقتی هوا خنک تر میشود آب دوباره میتواند تشکیل شود.» کشف آب بر سطح ماه، تصاویر بسیار خشک ماه را از زمان ارسال فضاپیمای آپولو تغییر خواهد داد. جنیفر سانشاین میگوید:« اگر سه هفته پیش میگفتید که حتی یک ذره کوچک آب در ماه وجود دارد، همه به شما میخندیدند.»پل اسپودیس، از موسسه تحقیقات نجومی و قمری هوستون تگزاس میگوید:« این نتایج بسیار جالب و مفید هستند. در واقع این مسئله زمینه کاملا جدیدی در مطالعات بوجود آورده است که پرسشهای بیشتری در مقایسه با پاسخها به همراه دارد.» دانشمندان فرضیههایی در مورد مواد معدنی حاوی آب مطرح کرده اند. دادههای حاکی از آن است که آب در عمق یک تا دو میلیمتری سطح خاک ماه وجود دارد. وجود آب در طبیعت، ذهنها را بر دهههای متوالی تحقیقات متمرکز میکند. دانشمندان همچنین تصور میکنند آب از عرضهای جغرافیایی بالاتر، به قطبها که سردتر و تاریکتر هستند مهاجرت میکند. در این مکانها حفرههای بسیار قدیمیاحتمالی آب وجود داشته اند. منابع همیشگی و پنهان آباگر آبهای سطحی متحرک باشند، میتوانند میتواند منبعی پایدار از آب را در بخشهای همیشه پنهان ماه تولید کرده باشند. پیترز معتقد است «هر میزان آب که وجود داشته باشد، احتمالا در مکانهایی زیبا مثل بخشهای همیشه پنهان ماه مخفی شده و هنگامیکه وارد این محلها میشود دیگر باز نمیگردد.» اما هنوز بحث در مورد پنهان شدن آب در حفرههای تاریک ماه وجود دارد. سیگنالهای راداری که از حفرههای قطبی منعکس شدهاند، علایمیشبیه یخ از خود بروز داده اند. و نوترونهایی که در سال 1998 توسط کاوشگر قمری ناسا کشف شد، نشان از حضور هیدروژن دارند؛ اما مشخص نبود که آیا این اتمها به شکل آب و یخ درآمدهاند یا به صورتهای دیگر. کاوشگر قمری مدارپیمای ناسا که در خرداد ماه به فضا پرتاب شد نیز به نتایج مشابهی دست یافته است. فضاپیمای الکراس ناسا که قرار است مهرماه به یکی از حفرههای قطب جنوب ماه برخورد کند، به احتمال زیاد میتواند در پاسخ به این سوالات کمک شایانی کند. آب در مریخدر بخشی دیگر از منظومه شمسی، مدارگرد شناسایی مریخ، ام.آر.او نیز علایمیاز وجود آب یخزده در حفرههای جدید سیاره سرخ را که بر اثر برخوردهای فضایی بهوجود آمدهاند، کشف کرده است. این علایم جایی میان قطب شمال و خط استوای این سیاره واقع شدهاند. محققان ام.آر.او در کنفرانسی مطبوعاتی اعلام کردهاند ذخایر یخ درخشانی در پنج منطقه مختلف درون حفرهها کشف شدهاند و تقریبا سه تا چهار متر وسعت دارند. این حفرهها در تصاویر پیشین همین مناطق وجود نداشت و این خود موضوع مطالعات جدید برای بررسی عکسالعمل مواد تازه وارد در فضای مریخ خواهد بود. این نقاط روشن در طول هفتهها پس از اولین مشاهدات، محو شدند. کن ادجت، از موسسه علوم فضایی مالین میگوید:« ما فکر میکنیم تمام این پنج برخورد در نیمه نخست سال 2008 / 1385 و 1386 رخ دادهاند. این اولین باری است که ما حفرههای جدیدی در مریخ مشاهده میکنیم که حاوی آب و یخ هستند». دانشمندان پیش از این نیز میدانستند مقادیری یخ در زیر عرضهای جغرافیایی بالای مریخ وجود دارد، اما یافتههای جدید نشان میدهد که آب بیش از آنچه تصور میشد به خط استوا نزدیک شده است. شین برن، از اعضای عکسبرداری علمیام.آر.او اظهار داشت: «یکی دیگر از کشفیات شگفتانگیز این است که یخ مشاهده شده در حفرهها بسیار خالص است. پیش از این تصور میشد آب موجود در زیر سطح، میان ذرات خاک جمع میشود بنابراین ترکیبی به میزان 50-50 از خاک کثیف و یخ است. ما اکنون با در نظر گرفتن مدت زمانی که طول کشیده تا یخ از نظرها پنهان شود، متوجه شدهایم که درصد این ترکیب یک درصد خاک و 99 درصد یخ است».
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 581]