واضح آرشیو وب فارسی:رسالت: سنگها هم رشد مى كنند
نوشته: رابرت روى بريت
مترجم: جمشيد سلمانيان
اشاره:
ما در سياره زمين بر روى كره اى مملو از عجائب و غرائب زندگى مى كنيم. كره زمين در واقع كره اى ناآرام است كه شاهد موارد بى شمارى از آتشفشانهاى خطرناك، زلزله هاى مرگبارو ديگر حوادث غيرمترقبه بوده است. آما آيا مى دانيد كه كداميك از اين حوادث بدتر از همه بوده است؟ برخى از دره هاى زمين حتى از عمق كف درياها هم عميق تر است. زمين داراى كوههاى سربه فلك كشيده است. آيا مى توانيد عميقترين دره هاى زمين را نام ببريد؟ بلندترين قله ها را چطور؟ آيا مى دانيد از سطح زمين تا مركز آن چقدر فاصله است يا اينكه در هسته زمين چه وجود دارد؟ گرمترين، سردترين، خشك ترين و طوفانى ترين نقاط زمين كدامند؟ مطلب حاضر فهرستى از اين “ترين” هاى زمين و همچنين نكاتى به صورت پرسش و پاسخ است. بنابر اين خواننده گرامى مى تواند پيش از خواندن جواب روى آنرا بپوشاند و ميزان اطلاعات عمومى خود را بسنجند.
-1 گرم ترين نقطه كره زمين كدام است؟
اگر پاسخ شما دره مرده در كاليفرنيا است به خود يك نمره منفى بدهيد. البته آن مكان در بسيارى از روزها واقعا بسيار گرم است اما در روز 13 سپتامبر 1922 ميلادى منطقه در العزيزيه در ليبى درجه حرارت هوا 136 درجه فارنهايت (57/8 درجه سانتيگراد) ثبت شد كه بى سابقه است. در روز دهم ژوئيه 1913 ميزان حرارت هوا در دره مرده كاليفرنيا به 134 درجه فارنهايت رسيد.
-2 سردترين جاى كره زمين كدام است؟
پائين ترين درجه حرارت هوا يعنى منفى 129 درجه فارنهايت (89 درجه سيليسيوس زير صفر) در روز 21 ژوئيه 1983 ميلادى در منطقه وستوك در قطب شمال به ثبت رسيد.
-3 علت صداى رعد چيست؟
اگر گفتيد “برق!” بايد تشويق تان كنند. اما من توضيح بهترى سراغ دارم. وقتى رعد مى زند، هواى اطراف آن ناگهان فوق العاده زياد داغ مى شود بطورى كه حرارت آن پنج برابر بيش از گرماى سطح خورشيد مى شود. اين بالارفتن ناگهانى حرارت، باعث مى شود هوا با سرعت مافوق صوت منبسط شود و موجى مانند موج انفجار به راه بيندازد. در اين زمان است كه ما صداى رعد را مى شنويم.
-4 آيا سنگى هست كه روى آب بماند؟
زمانى كه كوه آتشفشان فوران مى كند، جدايى ناگهانى و شديد گاز از مواد مذاب نوعى سنگ پرمنفذ به نام پيوميس توليد مى كند كه داخل آن مملو از حبابهاى گاز است. زمين شناسان مى گويند برخى از اين سنگها روى آب شناور مى مانند.
-5 آيا سنگها هم رشد مى كنند؟
بله، اما تماشاى رشد سنگ در حوصله ما نيست.سنگهايى وجود دارند به نام تراشه منگنز - آهن كه روى كوههاى زير دريا مى رويند. اين تراشه ها با جداسازى املاح و مواد معدنى ديگر از آب دريا و جذب آنها با سرعت حدود يك ميليمتر در يك ميليون سال رشد مى كنند. ناخنهاى دست شما هر دو هفته يك بار اين مقدار رشد مى كنند.
-6 هر سال چقدر غبار فضايى روى زمين مى نشيند؟
تخمين ها در اين باره متفاوت است، اما سازمان زمينشناسى آمريكا مى گويد هر سال حدود 1000 ميليون گرم غبار فضايى وارد جو زمين مى شود و به روى سطح زمين راه پيدا مى كند، يعنى تقريبا 1000 تن. گروهى از دانشمندان حتى مدعى شده اند كه از فضا، بر روى زمين ميكروب هم مى بارد و اينكه ارگانيسمهاى فرازمينى باعث شيوع اپيدمى هاى آنفلوانزا در زمين مى شوند. اين ادعا هنوز ثابت نشده پس نفس خود را حبس نكنيد.
-7 غبار معمولى در هوا چه مسافاتى را طى مى كند؟
تحقيقى در سال 1997 ميلادى نشان داد كه غبار از آفريقا با جريان هوا به فلوريداى آمريكا رسيده. غبار در اثر وزش بادهاى شديد در شمال آفريقا به هوا برخاسته و تا ارتفاع 6100 مترى اوج مى گيرد كه در آنجا در جبهه هاى هواى متحرك افتاده و از روى دريا و اقيانوس به سوى ديگر زمين منتقل مى شود. حتى غبارهاى كشور چين هم بدين ترتيب به آمريكا راه پيدا مى كنند.
-8 بلندترين آبشار جهان كجا است؟
در آبشار آنجل در ونزوئلا آب از ارتفاع 979 مترى به پائين مى ريزد.
-9 كدام دو شهر بزرگ آمريكا قرار است با هم تصادف كنند؟
گسل سن آندرس كه از شمال به جنوب امتداد دارد، با سرعت سالى 5 سانتى متر در حال لغزش زمين و در نتيجه باعث حركت شهر لس آنجلس به سوى شهر سانفرانسيسكو شده است. دانشمندان پيش بينى مى كنند كه لس آنجلس حدود 15 ميليون سال ديگر جزء مناطق حومه سانفرانسيسكو شود.
-10 آيا زمين كروى است؟
چون زمين با سرعت در حال گردش به دور خود است و از آنچه كه تصورش را بكنيد نرم تر است، در اثر اين گردش در بخش ميانى در امتداد مسير چرخش شكم داده و به همين خاطر بيشتر شبيه تخم مرغ است تا توپ. اين شكم دادن چند قرنى بود كه كاهش يافته بود اما مطالعات اخير نشان داده كه حالا ناگهان بر ميزان آن افزوده شده است. گفته مى شود علت پهن تر شدن قسمت ميانى زمين ذوب شدن يخچالهاى طبيعى است.
دوشنبه 6 خرداد 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: رسالت]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 322]