واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: بر اساس تخمين بنياد بين المللي استئوپروز در حال حاضر 200 ميليون نفراز رنان سراسر دنيا از اين بيماري رنج مي برند .به طور برآورد مي شود که 35 درصد خانم هاي سفيد پوست يائسه دچار پوکي استخوان در يکي از نواحي لگن، کمر يا انتهاي ساعد باشند . برخلاف تصور عمومي استئوپروز بيماري خانمها نيست و در مردان هم به طور قابل ملاحظه اي ديده مي شود. حدود نيمي از زنان بالاي 45 سال و 90درصد زنان مسن تري که بيش از 75 سال سن دارند به بيماري پوکي استخوان مبتلا مي شوند. اگرچه ميزان ابتلاي مردان به بيماري پوکي استخوان کمتر ا ز زنان است، با اين حال آنان نيز به پوکي استخوان مبتلا مي شوندو بر اساس آمار هاي بين المللي به طور تقريبي از هر 3 زن يک نفر و ازهر دوازده مرد يک تن از اين بيماري رنج مي برند. در ايران مرکز تحقيقات غدد دانشگاه علوم پزشکي تهران با کمک وزارت بهداشت و دانشگاه هاي علوم پزشکي مشهد ، شيراز ، تبريز و بوشهر طرح جامع پيشگيري ، تشخيص و درمان اين بيماري را بر روي نزديک به 6 هزار نفر انجام داده است . اين مطالعه نشان داد که به طور کلي حداقل شيوع پوکي استخوان يعني وجود استئوپروز در يکي از نواحي گردن يا کل استخوان ران و يا مهره هاي کمري در افراد بالاي 50 سال در جنس مونث 4/5 درصد و در جنس مذکر 2/3 درصد و حداقل شيوع ضعف استخوان يعني وجود استئوپني در يکي از نواحي گردن يا کل استخوان ران و يا مهره هاي کمري در جنس مونث 40 درصد و در جنس مذکر 2/35 درصد مي باشد. به دليل افزايش تجمعي ميزان شکستگي هاي حاصله و عوارض ناتوان کننده آن تقريبا در تمام دنيا افراد مسن بيشترين ميزان رشد جمعيتي را در بين گره هاي سني دارند.در نتيجه حتي اگر ميزان بروز شکستگي ثابت باقي بماند ميزان تخمين شکستگي ها افزايش خواهد يافت. سازمان بهداشت جهاني برآورد کرده است که در سال 2050 حدود 530 ميليون نفر از جمعيت آسيا که در گروه هاي سني بالاي 65 سال قرار دارند به اين بيماري مبتلا خواهند شد و اين افزايش جمعيت در کنار عوامل خطر سازي نظير فقر غذايي کلسيم ، کمبود ويتامين د و زندگي کم تحرک، پوکي استخوان را به صورت يکي از مهمترين معضلات بهداشتي اين جوامع تبديل خواهد کرد. تحقيقات انجام شده در ايران ..................................... مسئول کلينيک پوکي استخوان مرکز پزشکي خاص در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا گفت: پوکي استخوان يا استئوپوروز حالتي است که در آن استخوان شکننده شده و احتمال شکستگي با ضربات کوچک افزايش مي يابد . پوکي استخوان از گرفتاري هاي شايع ، در جوامع بشري است ، دکتر زهره حميدي افزود :ممکن است فردي بي آنکه از بيماري خود اطلاعي داشته باشد به اين بيماري مبتلا شودو دچار پوکي استخوان باشد، بدون آن که از بيماري خود اطلاع داشته باشيد به همين دليل پوکي استخوان بيماري خاموش“ و يا بيماري بيسر و صدا“ ناميده ميشود. وي با اشاره به اينکه بيماري پوکي استخوان زنگ خطري است براي جوانان که بتوانند از سنين پايين تر قوام استخوان محکم تري برخوردار باشند اظهار داشت : عارضه پوکي استخوان نزد خانم ها بعد از سن يائسگي بسيار شايع است و زنان بيش از مردان به پوکي استخوان مبتلا مي شوند، به ويژه اگر يائسگي زودرس در خانم ها ايجاد شده باشد. محقق پژوهشکده غدد و متابوليسم دانشگاه علوم پزشکي تهران با بيان اينکه وضعيت شيوع بيماري پوکي استخوان در ايران نامناسب نيست افزود: استخوان انسان در دوران کودکي از خاصيت ارتجاعي برخوردار است و تحمل فشار زياد را دارد و به تدريج سفت و محکم مي شود و تا سن 17 سالگي تراکم استخوان زياد است و در سنين 20 تا 45 سالگي استحکام استخوان ها به همان قوت ثابت مي ماند. وي با اشاره به تحقيقات صورت گرفته در خصوص پوکي استخوان در ايران ياد آور شد: پژوهشکده غددو متابوليسم دانشگاه تهران و وزارت بهداشت ،درمان و آموزش پزشکي در سالاي 1379 تا 1382 بر روي 6 هزار نفر سنجش تراکم استخوان و نتايج به دست آمده را در گروه هاي سني مختلف بررسي کرده اند. حميدي خاطر نشان کرد:بر اساس اين پژوهش جامع ، بيماري پوکي استخوان در زنان و مردان 50 تا 59 ساله به ترتيب 34 درصد و 1/6 درصد و اين بيماري در گروه هاي سني 20 تا 69 سال در مردان 9/3 درصد و در زنان 20 تا 65 ساله 17 در صد بوده است . وي گفت : همچنين بيماري پوکي استخوان در مردان بين سنين 60 تا 69 سال 7/16 درصد و در زنان در همين گروه سني 56 درصد است . دکتر حميدي با اشاره به اينکه در مردان زير 29 سال در شهر تهران نيز پوکي استخوان مورد بررسي قرار گرفته که هيچ گونه پوکي استخوان در ميان آنان مشاهده نشده است . به گفته وي در اين مطالعه که شايد بعد از مطالعه ژاپن که بر روي 7000 نفر انجام شد، بزرگ ترين مطالعه اندازه گيري سطح ويتامين D در جهان باشد، دريافته شد که در کشور ما چه در زنان و چه مردان، در هر سن و سالي، با هر ميزان زير آفتاب بودن و با هر پوششي، سطح ويتامين D خون با هم تفاوت معني داري نداشت که شايد به دليل آلودگي هوا باشد. حميدي اضافه کرد:به هر حال اين مسئله نشان مي دهد که متأسفانه در شهرهاي بزرگ ما (به دليل آلودگي هوا)، نور آفتاب شايد عامل مؤثري در ميزان دريافت ويتامين D نباشد. مسئول کلينيک پوکي استخوان مرکز پزشکي خاص با بيان اينکه بهترين روش براي تشخيص پوکي استخوان، سنجش تراکم استخوان يا دانسيتومتري است افزود: امروزه براي سنجش تراکم استخوان دستگاه هاي جديدي ساخته شده که مي تواند با دقت نسبتاً زيادي ، تراکم استخواني و نسبت آن ، با استخوان سالم و سن مناسب را اندازه گيري کرد. وي اظهار داشت :آزمايش سنجش تراکم استخواني دقيق ترين و اصلي ترين روش تشخيص پوکي استخوان است و ساير روش ها به منظور تکميل و آگاهي از نحوه درمان به کار مي رود. آيا پوکي استخوان خطرناک است؟ حميدي با بيان اينکه تا زماني شکستگي استخوان رخ ندهد متوجه آن پوکي استخوان نمي شويم تصريح کرد: شايع ترين تظاهر اين بيماري، شکستگي مهره به صورت خودبخودي يا با ضربه خفيف است که احتمال کاهش قد و خميدگي در آن وجود دارد. وي افزود: خطرناک ترين تظاهر اين بيماري شکستگي ران و ديگر تظاهرات آن شکستگي هاي استئوپروتيک ساعد، بازو است.که 50 درصد افرادي که شکستگي در آن ها رخ مي دهد، از نظر توانايي هاي کلي هيچ گاه مانند قبل نخواهد بود و 20 درصد اين افراد کاملاً ناتوان مي شوند. حميدي با توجه به آمار فوق زنان بيشتر از مردان در معرض خطر پوکي استخوان هستند اضافه کرد: يائسگي زودرس زنان زير 45 سال و همچنين بيشترين تغييرات تراکم استخواني در 5 تا 10 سال اول بعد از يائسگي اتفاق مي افتد. توصيه هايي براي پيشگيري از بيماري پوکي استخوان ....................................................................... دکتر حميد رضا آقايي ميبدي ،متخصص پوکي استخوان و فوق تخصص غدد در زمينه راه هاي پيشگيري از بيماري پوکي استخوان گفت : آنچه مانع ابتلا به پوکي استخوان مي شود در واقع دوري از عوامل خطري مانند کنترل مناسب وزن ، انجام فعاليت هاي فيزيکي، فعاليت هاي ورزشي مستمر و متعادل و حداقل 30 دقيقه پياده روي در روز ،کنترل مصرف داروهايي که سبب پوکي استخوان مي شوند . وي ادامه داد: مصرف مقادير کافي کلسيم ، ميزان پايين کلسيم در خون مي تواند به علت عملکرد غير طبيعي غدد پاراتيروئيد و يا کمبود آن در غذا ، نارسايي مزمن کليه ، کمبود ويتامين د و کمبود منيزيوم باشد، اگر جذب کلسيم ناکافي باشد تخريب استخوانها و پوکي استخوان تسريع مي شود. به گفته اين متخصص پوکي استخوان بهترين منبع کلسيم و پروتئين، شير، پنير، ماست و غذاهاي دريايي به ويژه ماهي است. آقايي ادامه داد:کلسيم يکي از اجزاي سازنده استخوان است وغذاي روزانه هر فرد بالغ ، بايد حداقل حاوي 1000 تا1200 ميلي گرم کلسيم باشد. البته اين مقدار در زنان باردار ، شيرده، يائسه ، افراد مسن و بچه ها بيشتر بوده و بين 1500تا2000 ميلي گرم است . وي با اشاره به اينکه مصرف ويتامين د سبب جذب کلسيم از روده و باز جذب مجدد آن توسط کليه ها مي شود گفت : ويتامين د در کبد افراد سالم چندماه ذخيره مي شود و مهمترين و موثرترين کارکرد اين ويتامين ، حفظ کلسيم و فسفر سرم در محدوده طبيعي است که سلامت سيستم عصبي و حفظ تراکم استخوان و انقباض عضلاني مي باشد. آقايي تصريح کرد: وضعيت توزيع کمبود ويتامين د در کشور نشان مي دهد اين توزيع يکنواخت نيست و بر اساس نتايج طرح جامع پيشگيري ، تشخيص و درمان بيماري پوکي استخوان ، استان بوشهر حداقل شيوع ويتامين را در کشور دارد شته و کمبود ويتامين د در تهران بيشتر از شهرهاي ديگر است . وي گفت : فقط 25 درصد از جمعيت زير 50 سال کشور و 13 درصد از ساکنين کمتر از 50 سال تهران در محدوده طبيعي ويتامين قرار دارند. علايم و عوامل ايجاد پوکي استخوان .............................................. فوق تخصص پوکي استخوان در خصوص علايم بيماري خاموش گفت : پوکي استخوان قبل از بروز عوارض آن علامتي ندارد.علائم هنگامي ايجاد مي شود که شکستگي خود به خود يا با کمترين ضربه بر استخوانها مخصوصاً در نواحي ران و لگن، کمر و ستون مهرهها که غالباً اين اولين علامت است. آقايي کمر درد شديد در نقطهاي خاص که نشانه شکستگي است و همچنين قوز پشت که موجب انحناي پشت يا قوز درآوردن ميشود و - کوتاه شدن قد در دوران جواني را از ديگر علايم اين بيماري نام برد. وي با بيان اينکه شيوع پوکي استخوان در زنان بيشتر از مردان است ياد آور شد : جنسيت ، سن ، يائسگي ، سابقه خانوادگي و وراثت ، نوع استخوان بندي ، ابتلا به برخي از بيماري ها نظير غدد ،تيروئيد ، و بيماري غدد فوق کليوي مي توانند فرد را در معرض ابتلا به پوکي استخوان قرار دهد. آقايي با اشاره به اينکه پيشگيري از زمين خوردن در هر سني مهم است افزود: اين مساله در افراد سالمند و مبتلايان به پوکي استخوان اهميت بيشتري مي يابد، هر ساله حدود يک سوم افراد مسن زمين مي خورند و ممکن است براي همه عمر ناتوان و خانه نشين شوند. درمان پوکي استخوان ............................ به گفته وي در درمان پوکي استخوان دو اصل کلي وجود دارد، يکي تامين مواد معدني لازم براي ساخت مجدد استخوان از معروفترين داروهايي که در اين مورد تجويز مي گردد مي توان به مکمل هاي کلسيم و ويتامين اشاره کرد. آقايي ادامه داد:جلوگيري از روند تخريب و کمک به ساخت مجدد استخوان داروهايي تحت عنوان کلي بيس فسفوناتها ، داروهاي هورموني حاوي هورمونهاي موثر در حفظ ساختار استخوان نظير کلسي تونين يا هورمونهاي جنسي به ويژه در زنان ، داروهاي جديد تر مثل هورمون پارا تيروئيد و استرونتيوم جز اين دسته اند. چه کساني در معرض پوکي استخوان قرار دارند؟ ..................................... به گفته اين متخصص پوکي استخوان، همه ما به احتمال زياددر معرض پديده ناخوشايند پوکي استخوان قرار دارند، به خصوص افراد مسن در معرض ابتلاي بيشتري قرار دارند. وي با تاکيد بر تحرک بدني و ورزش ، باعث استحکام استخوان ها در هر سني مي شود. عدم تحرک و استراحت زياد باعث تحليل و پوکي سريع استخوان ها مي شود و شکستگي استخواني را بيشتر مي کند. آقايي نقش تغذيه در پوکي استخوان بسيار مهم ارزيابي کرد و افزود: نتايج حاصل از مصرف سيگار و قهوه زياد هم ، در پوکي استخوان ثابت شده است و همچنين استفاده طولاني از برخي از داروهاي نظير کورتون و داروي ضد تشنج مي توانند سبب کاهش تراکم استخوانها شوند. وي خاطر نشان کرد:کمبود ويتامين D هم در افراد سالخورده شايع است که ميتواند باعث از دست دادن استخوان شود، بنابر اين در معرض نور آفتاب قرار گرفتن، سرعت ابتلا به پوکي استخوان را کاهش ميدهد و کساني که از خانه کمتر خارج ميشوند و در معرض نور خورشيد قرار ندارند بايد ويتامين D را در رژيم غذايي خود بگنجانند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 545]