واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش ايرنا، صنايع دستي بويژه انواع بافتنيهاي زنان بختياري ويژگيها و مختصاتي دارد که تقريبا اغلب زنان و دختران ايلياتي اين ديار با آنها آشنايي دارند وبطور کلي نقشهايي که براي تزيين بافته ها به کار مي برند، ذهني است. زنان اين دياردر دستبافت هاي خود معمولا از مواد اوليه توليد شده بوميوتوليدات دامي خود بهره مي گيرند و در موارد محدودي از نخ پنبه اي کارخانه اي به عنوان تار بافته هايشان استفاده مي کنند. از امتيازات توليدات بختياريها، عدم تشابه و ناهمانندي کارهايشان است و اين به دليل عدم استفاده از الگو و مدل براي نقوش توليدي اين قشر است، بطوري که تنوع و گوناگوني رنگ و نقش در بافته هاي زنان بسيار زياد است و کمتر مي توان ديد که بافنده اي دو يا چند محصول يک اندازه و يک نقش با رنگ واحد توليد کند. نقشها و طرحهايي که در قاليبافي منطقه به کار مي رود عبارتند از نقشه هاي خشتي، بيد مجنون، ترنج، طاووس، سرو، کاج، گلدان، و گل چالشتري است. در چهارمحال بختياري صنايع دستي متنوعي وجود دارد و عشاير از مواد اوليه تهيه شده از طريق دامهايي خود رابه مصرف ريسندگي و بافندگي مي رسانند. زنان بافنده بختياري بر مبناي مختصات زندگي اجتماعي شان که خود توليدي و خود مصرفي را ايجاب مي کند، محصولات متنوع و متعددي مانندانواع هورژين (خورجين)، قالي، خرسک، سياه چادر، چوقا، موج، وريس، نمکدان (کيسه اي جهت نگهداري نمک)، سفره آرديتوليد مي کنند. وجود صنايع دستي شامل قالي، جاجيم، چوقا، گيوه، وريس و نمکدان مي تواند سوغاتي براي مسافران نوروزي و گردشگران نورزوي چهارمحال بختياري باشد. فرش بختياري با نقش کاملا ويژه و متفاوت خود در ميان فرشهاي ايراني مشخص است. قاليهاي بختياري به طور عمده داراي گره ترکي و معمولاً دو پوده است. معروفترين نوع قاليهاي بختياري، قاليهايي موسوم به بي بي بف است که هم از نظر ابعاد و هم از نظر نقش و مواد اوليه مصرفي با ساير فرشهاي ايراني تفاوت کلي دارد ،اين قاليها را منحصرا بي بي ها که از امکانات مادي بالايي برخوردار بودند ، مي بافتند. در حال حاضر بافتني بي بي بفها در چالشتر در منطقه شهر کرد پيگيري مي شود، اما توسط اجتماعات روستايي و آن هم در چهار چوب صنايع دستي و به نام قالي خشتي است. نقش هاي مورد استفاده در قالي بي بي بف که به خشتي نيز معروف هستند، نقش هاي گياهي و شکارگاهي مي باشند که به آن جانوري نيز مي گويند. در طرح خشتي از انواع پرنده، سرو کاج و حيوانات و گياهان استفاده مي شود. از مناطق مهم بافت قالي درمنطقه بختياري مي توان از شهرکرد، چالشتر، بخش شوراب و روستاهاي فارسان، باباحيدر و چلگرد و اردل نام برد. اکثر قاليهايي که به نام قالي بختياري شهرت دارد، در منطقه چهارمحال بختياري بافته مي شود. قالي چالشتر از معروفيت جهاني برخوردار است و اصالت نقشه و ثبات رنگ و دقت در بافت از مشخصات آن است. جاجيم يکي ديگر از دست بافتهاي ديار بختياري است که از پشم بافته مي شودو چله کشي جاجيم معمولا روي زمين صورت مي گيرد. چوقا: چوقا که گاهي چوخا نيز تلفظ مي شود، نوعي عباي دهقاني است که زنان از پشم سفيد طبيعي مي بافند و داراي خطوط عمودي آبي تيره يا مشکي است و مردان بختياري آن را روي لباسهاي خود مي پوشند. ماده اوليه چوقا پشم است که زنان بختياري آن را به گونه اي بسيار نازک و ظريف مي ريسند و روي دستگاههاي ساده بافت، نواري با عرض حدود 50 تا 70 سانتيمتر (بسته به اندازه مورد نظر) و طول 5/2 متر، مي بافند. اين نوار از دو قسمت مساوي و متفاوت تشکيل مي شود. بلندي چوقا تقريباً تا سر زانو مي رسد و جلوي آن کاملا باز است. چوقا فاقد آستين است و بهترين نوع چوقا که توسط زنان کيارسي بافته مي شود به کيارسي بف معروف است و داراي بافت بسيار ظريف بوده و تار آنها از جنس پنبه است و از بازار خريداري مي کنند. دار چوقا به صورت افقي و تک نفره است و براي اينکه نخ پشمي مورد استفاده در بافت چوقا ظريف و يکنواخت ريسيده شود، هنگام پره گرداندن (نخ ريسي) روي ناخن بلند انگشت به دقت وظرافت خاصي نيازدارد. گيوه دوزي از ديگر فعاليت هاي چهار محال وبختياري گيوه دوزي است که بيشتر در شهرستانهاي شهرکرد و بروجن رايج است و بروجن مهم ترين مرکز فعاليت گيوه دوزي است. گيوه که پاافزاري مقاوم و راحت و متناسب با منطقه کوهستاني اين استان و گذرگاههاي صعب العبور آن بخصوص در فصول کار و فعاليت است، در سالهاي اخير از رواج و رونق آن کاسته شده است که يکي از مهم ترين دلايل آن کمبود جنس و گراني آن است. گيوه هاي بافته شده از تخت پارچه اي و گاهي لاستيکي و رويه آن از نخ و نوارهاي متصل کننده از چرم گاو است.7361/671
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 433]