واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: بین الملل > آسیای میانه و قفقاز - چندی پیش اعلان گردید که قرار است در آینده ای نزدیک برهان الدین ربانی رییس شورای عالی صلح به همراه تنی چند از دیگر اعضای این شورا راهی پاکستان شود و مذاکراتی را در راستای کمک به پیاده کردن صلح در افغانستان انجام دهد. سید علی حسینی: چندی پیش اعلان گردید که قرار است در آینده ای نزدیک برهان الدین ربانی رییس شورای عالی صلح به همراه تنی چند از دیگر اعضای این شورا راهی پاکستان شود و مذاکراتی را در راستای کمک به پیاده کردن صلح در افغانستان انجام دهد. از چند و چون این سفر مطلب زیادی در دست نیست و خلاصه می شود به سفر هیئت شورای عالی صلح به پاکستان؛ اینکه آقای ربانی در این سفر با مقامات پاکستانی گفتگو خواهد کرد چندان دور از ذهن نیست، اما گفتگو با سران عالی رتبه ی طالبان - چه با میانجیگری مقامات پاکستانی و یا بدون دخالت آنان- هنوز مسجل نشده است. مولوى عطاء الله لودین معاون شوراى عالى صلح، هدف این سفر را مذاکره با طالبان عنوان کرده است. وى گفته است که این سفر به دعوت نخست وزیر پاکستان انجام مى شود و موضوع بحث، مصالحه و مذاکره با طالبان خواهد بود. آنچه که در مورد این سفر حائز اهمیت به شمار می رود، دستاورد آن است. رفتن به کشوری که پناهگاه امنی برای تروریسم است و از خاک آن کشور نیروهای مخالف دولت افغانستان تجهیز شده و عملیات مرگباری را در داخل افغانستان انجام می دهند تا چه اندازه ای امیدوار کننده است؟ مخصوصا هنگامی که ادعای صریحی مبنی بر حمایت حکومت پاکستان بویژه سازمان اطلاعات این کشور- آی اس آی - از نیروهای مخالف مسلح دولت افغانستان وجود دارد. پاسخ به این پرسش نیازمند مقدمه ای است که در مسایل افغانستان وپاکستان تازه به نظر نمی رسد. اگر سخن را با درنظر داشت ادعای صریح مبنی بر حمایت حکومت پاکستان از دخالت های نظامی در افغانستان ادامه دهیم، به موضوع منافع استراتژیک پاکستان در افغانستان خواه ناخواه بر می خوریم. آنچه که پاکستان را چندان هم بی میل از وجود ناامنی در افغانستان نمی کند وجود همین منافع استراتژیک پاکستان در افغانستان است که سخت در گرو ناامنی در افغانستان است. گفته می شود که برخی از ناامنی ها در راستای قطع فعالیت ها و عملکردهای رقیب در میدان مبارزه است. همین سال گذشته بود که برای چندمین بار نهادهای دیپلماتیک هند در خاک افغانستان مورد هدف قرار گرفتند. بلافاصله پیکان اتهام به سوی پاکستان نشانه رفت و این کشور متهم ردیف اول به حساب آمد. از این رو نیرویی تحت امر که بتواند دشمن دیرینه را در جایی جز از خاک پاکستان مورد حمله قرار دهد؛ نه تنها نامطلوب به نظر نمی رسد که برای قوی ساختن آن کمک هایی نیز باید صورت گیرد. لذا از این رو است که پاکستان را متهم به تجهیز طالبان و گروه های مسلح مخالف دولت افغانستان می دانند. مساله حاکمیت ارضی خاک افغانستان با در نظر داشتن موضوع خط دیورند همیشه زنگ خطری برای دولتمردان پاکستان بوده است. درست است که در ظاهر امر این موضوع تا کنون به طور جدی و رسمی مورد گفتگوی طرفین قرار نگرفته و علت اصلی آن را هم می توان به افغانستان ناامن و درگیر با ناامنی دانست، اما بدون شک به محض اینکه افغانستان چند صباحی را بر روی پای خود ایستاد و به عنوان دولتی مستقل با قدرت نظامی و دیپلماسی پایدار در منطقه حضورش مسجل شد، خط دیورند دیگر خط قرمز نخواهد بود و به عنوان گفتمان منطقه ای دو کشور مطرح خواهد شد. لذا سرگرم ماندن افغانستان در گرمی آتش ناامنی از گزینه هایی است که این کشور را از دور و بر خطی که در صورت از میان برداشتنش پاکستان قسمت اعظمی از خاک خود را از دست می دهد؛ به دور می سازد. لذا نیل به منافع استراتژیک پاکستان، در گرو ناامن بودن همسایه غربی آن است. با توجه به انچه گفته آمد به نظر می رسد که شورای عالی صلح کار دشواری پیش رو دارد. راضی ساختن پاکستان به تغییر منافع در افغانستان و یا حداقل تعدیل منافع استراتژیک خود در این کشور کار دشواری است. این شورا اگر بخواهد سفرش ارمغان صلحی را برای مردم داشته باشد چاره ای ندارد جز اینکه نگاه استراتژیک پاکستان به افغانستان را تغییر دهد. به معنی دیگر باید سفر هیئت شورای عالی صلح به پاکستان را زمانی امیدوارانه خواند که این هیئت بتواند تاثیری بر روی مقامات پاکستانی داشته باشند. این کار با توجه به تعریفی که سیاستمداران پاکستانی و همچنین نظامیان این کشور از منافع استراتژیک خود در افغانستان دارند در خوشبینانه ترین حالتش، ناممکن است. در عین حال موضوع دیگری را که نباید فراموش کرد، این است که سفر هیئت شورای عالی صلح اولین سفر مقامات و مردان افغان به پاکستان نیست. پیش از آن نیز سیاستمداران افغانستان حتی در سطح رییس جمهور و وزیر به این کشور سفرهای متعددی داشته اند اما انچه که به دست نیامده همین صلحی است که این بار شورا به خاطر ان به سوی پاکستان گسیل شده است. لذا می توان چنین گفت که سفرهایی که به پاکستان صورت می گیرد به دلیل عدم توانایی در تغییر دیدگاه پاکستان نسبت به افغانستان سفرهای امیدوارکننده ای نبوده اند اگر سفر شورای عالی صلح افغانستان را نیز در راستای چنین سفرهایی قرار دهیم؛ نتیجه سفر پیشاپیش معلوم است. پاکستان بارها ثابت کرده است که عبور از منافع استراتژیک در خاک افغانستان موضوعی نیست که بتوان آن را در سیاست خارجی این کشور نسبت به افغانستان پیدا کرد. این مساله زمانی جدی تر و محکم تر به نظر می رسد که بازیگر مطرح صفحه ی شطرنج پاکستان در افغانستان بیشتر از آنکه دولتمردان پاکستان باشند؛ نظامیان آن است.46
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 328]