واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: اين «جشن» وارهها!«تعدد جشنوارهها» اصطلاحي است که شايد اين روزها کمتر در نقد منتقدان و گلايههاي دوستانه اهالي سينما بتوان ردي از آن ديد اما تا چند سال پيش از اين، در اظهارات انتقادي جايگاهي مشخص داشت.
انتقاد به «تعدد جشنوارهها» حتي در مقاطعي به عادت مشترک منتقدان، همزمان با برگزاري جشنوارههاي ريز و درشت سينمايي تبديل ميشد. حکايت، حکايت دلسوزي براي بودجههاي بسياري بود که در مسير برگزاري جشنوارههاي مختلف سينمايي به تعبيري هدر ميرفت و احتمالاً خروجي درخوري هم نداشت. اصل حرف و نقد برپايه دغدغهاي صحيح بود اما نتيجه اين نقدها که غالباً به «لزوم محدود کردن فضا براي برگزاري جشنوارههاي موضوعي» و يا «امکان برگزاري مشترک تمام اين ريزجشنورهها در غالب جشنوارهاي مادر در مقياس و اندازه جشنواره فيلم فجر» منتهي ميشد، چندان در مسير صلاح سينما نبود. شايد از همينرو اين انتقادات هيچ گاه از «عادت مشترک» فراتر نرفت و در موارد اجرايي و سياستگذاري ردي از آن برجاي نماند. اين روزها اما اگر جغرافياي سينماي ايران را رصد کنيد به يقين در خواهيد يافت که برگزاري جشنوارههاي موضوعي که تا ديروز شايد چون مزاحماني در برابر جشنوارههاي مادر محسوب ميشدند ميتوانند به چنان باليدني برسند که در کنار يکديگر آسمان سينماي ايران را پرستارهتر کنند. جاي خالي 200 تا 300 جشنوارهدر اينجا بازخواني اظهارات معاون امور سينمايي وزارت ارشاد درخصوص برگزاري جشنوارههاي موضوعي خالي از لطف نيست، اظهاراتي که بهروشني رويکرد متفاوت مديران فعلي سينماي ايران در برابر عادت کهنه انتقاد ازتعدد جشنوارهها را نشان ميدهد. جواد شمقدري در اين زمينه معتقد است: «در زمينه برگزاري جشنوارههاي موضوعي در سالهاي گذشته کوتاهي زياد شدهاست اما امسال تلاشهايي از جمله جشنواره فيلم قرآني صورت گرفت. اميدواريم در برنامهها به فراخور مديريت و جذب اعتبار بتوانيم فعاليتهايي را انجام دهيم.» شمقدري صراحتاً ميگويد: «ما از افزايش جشنوارههاي موضوعي استقبال ميکنيم. در آمريکا 2000 جشنواره فيلم در سال برگزار ميشود که بيش از 1500 جشنواره آن موضوعي است اما متاسفانه برخي دوستان و مطبوعات همين چند جشنواره داخل را نيز زير سؤال ميبرند. در ايران نيز به تناسب موضوعات ميتوان سالي 200 تا 300 جشنواره برگزار کرد.» شمقدري: در آمريکا 2000 جشنواره فيلم در سال برگزار ميشود که بيش از 1500 جشنواره آن موضوعي است اما متاسفانه برخي دوستان و مطبوعات همين چند جشنواره داخل را نيز زير سؤال ميبرند.سياستگذاري به جاي «حذف»در تأييد اين ديدگاه کافي است نگاهي به برگزاري چند جشنواره موضوعي در سالهاي اخير داشته باشيم تا با مشاهده کيفيت قابل قبول اين جشنوارهها، به جور ديگر پرداختن به دغدغه «هدر نرفتن هزينهها» ايمان بياوريم. در اين ميان نمونههاي قابل ارجاع براي برگزاري هدفمند جشنوارههاي موضوعي چندان قابل فهرست کردن نيست. جشنوارههايي که برگزاري موفقشات لااقل مهر تأييدي بر لزوم مديرت صحيح اين جشنوارهها بهجاي حذف کامل آنها باشد. سال 90 اما در اين زمينه آغازي متفاوت را تجربه ميکند و با تراکم برگزاري جشنوارههاي موضوعي در فصل نخست مواجه است. همين امر هم سبب شدهاست بارديگر «تعدد جشنوارهها» مورد توجه رسانهها و اهالي سينما قرار گيرد تا هريک براساس دغدغه و تحليل خود بر لزوم مديريت صحيح و هدفمند اين پديده تأکيد کنند.کميت جاي کيفيت را نميگيردعليرضا رئيسيان تهيهکننده و کارگردان سينما در اين زمينه معتقد است: در حوزه فرهنگ كه نياز به توجه دارد، كميت جشنوارهها هيچ وقت بيانگر كيفيت آنها نيست. وي در اين زمينه گفت: در برگزاري جشنوارهها نكته مهم اين است كه جشنواره با چه ساختار، سياست و روشي آغاز به كار كرده و نقطه عزيمت جشنوارههاي موضوعي با توجه به رويكرد آنها چه خروجي به دست ميدهد. به نظرم اين سياستگذاري حلقه مفقوده ما در اين حوزه است. اگر سياستگذاري و برنامهريزي صحيحي صورت گيرد، برگزاري تعداد زياد جشنواره مشكلي را ايجاد نميكند، همچنان كه در فرانسه هفتهاي يك جشنواره برگزار ميشود. كارگردان «چهل سالگي» خاطرنشان كرد: اكثر جشنوارهها در همه ژانرها و بخشها آثاري را ميپذيرند كه اين ساختار بسيار شبيه جشنواره فجر است و به دليل تكراري بودن فيلمها خواص آن جشنواره ناديده گرفته ميشود. به نظرم وظيفه نظارت اين وضعيت بر عهده سازمان جشنوارههاي وزارت ارشاد است.
صرف بودجه در حوزه توليدپوران درخشنده اما در اين زمينه ديدگاه متفاوتي دارد و معتقد است: هر ميزاني كه بودجه در جهت توليد فيلم و آثار فرهنگي هزينه شود، تأثير بيشتري از برگزاري جشنوارههاي مختلف دارد. اين تهيهكننده و كارگردان سينما ميگويد: اگرچه جشنوارهها رويدادهاي فرهنگي مهمي هستند و فضاي آگاهي را گسترش ميدهند اما بايد منطقي هم براي برگزاري جشنوارهها وجود داشته باشد. در بسياري از جشنوارهها ميبينيم كه فيلمهاي توليدي آنها خيلي كم است. به طور كل به نظر من بايد در كنار جشنوارهها، بودجهاي نيز براي توليد فيلمهايي مخصوص آنها اختصاص يابد. درخشنده با بيان اينكه «طبيعتا برگزاري بدون برنامه جشنوارهها به كيفيت آنها لطمه ميزند» تأكيد كرد: بايد درباره جشنوارهها از مدتها قبل اطلاعرساني شود. درحال حاضر ميبينيم كه بعضي از جشنوارهها به دليل كمبود آثار فيلمهايي را كه زمان ساخت آنها به پنج سال قبل بازميگردد را در جشنواره ميپذيرند. بايد هدف اول ما به توليد استوار باشد و بعد از آن به فكر برگزاري فستيوال بيافتيم. اين تهيهكننده و كارگردان سينما عدم تداوم برگزاري جشنوارهها را يكي از مشكلات مهم آنها توصيف كرد. فستيوالهايي براي کف زدنرضا برجي هم درباره برگزاري جشنوارههاي مختلف فيلم تصريح ميکند: تا وقتي كه جشنوارهها كاربردي نشده و صرفا يك فستيوال براي كف زدن و پر كردن گزارشهاست، راه به جايي نخواهيم برد. اين مستندساز با اشاره به كاربردي نبودن جشنوارهها، در عين حال گفت: بايد در كنار برگزاري جشنواره، كارگاه آموزشي هم برگزار شود. به هرحال تا برگزاري كارگاههايي براي آموزش فيلمسازان جوان جدي گرفته نشود، برگزاري جشنوارههاي مختلف معني ندارد. عبدالحسن برزيده هم درباره ارزيابياش از برگزاري جشنوارههاي مختلف فيلم گفت: اگرچه خروجي جشنوارهها ميتواند بهتر باشد، اما برگزاري بعضي از آنها با همين شكل هم مثبت است. اين كارگردان سينما يكي از محاسن برگزاري جشنوارههاي فيلم را تشويق فيلمسازان دانست و خاطرنشان كرد: تعدد جشنواهها در كشورهاي مختلف امري عادي است، بهعنوان مثال در اسپانيا منتظر بهانهاي هستند كه فستيوال يا كارناوالي كه اسباب تفريح و ارتباط با مردم را فراهم ميكند، برگزار كنند. وي ادامه داد: به نظرم اين جشنوارهها در كشور به خصوص براي سينما خوب است چرا كه سينما در برخي نقاط شرايط فقيرانهاي دارد. يعني اگر فيلم سازي فيلمي ساخته كه در جشنواره فجر ديده نشده باشد، شايد با گرفتن جايزه و تشويق شدن در جشنوارههاي موضوعي كمي از او دلجويي شود. برزيده با اشاره به سخنان برخي از مخالفان تعدد جشنوارهها، مشكل آنها را در نحوه اجرا يا بازدهي يك فستيوال دانست و اظهار كرد: اگر يك جشنواره با انگيزههاي مختلف برگزار شود، ميتوان براي بهتر شدن بازده آن برنامهريزي كرد، در كل برگزاري جشنوارهها محاسن زيادي دارد. فرآوري: اميد صبوريبخش سينما وتلويزيون تبيان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 395]