واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: 1+5 شروع مقتدرانه ایران
بخش سیاسی- مذاکرات ایران و گروه موسوم به «1+5» ـ که روز یکشنبه و در دو دور برگزار شد ـ پیروزی دیپلماتیک و سیاسی مهمی را برای جمهوری اسلامی ایران رقم زد. در این دیدار، نمایندگان جمهوری اسلامی ایران با داشتن برنامهای منسجم و هماهنگ، به سراغ گروه «1+5» ـ به ریاست «کاترین اشتون» ـ رفتند تا در نخستین دور از مذاکرات پس از 14 ماه، محورهای مختلف را مورد بحث قرار دهند.دیپلماسی ایران در این دور از مذاکرات نشان داد که ایران، درك دقیق و هوشمندانهای از دور جدید مذاكرات دارد. دیدار آقای جلیلی با نمایندگان روسیه، چین و انگلیس و عدم دیدار وی با فرستادگان فرانسه، آلمان و آمریکا، پیام مهمی داشت که نباید به سادگی از کنار آن گذشت.آنچه که از این مذاکرات گزارش شده حکایت از غلبه نگاه ایرانی بر این اجلاس داشت. نگاهی که در میان بیبرنامگی طرف مقابل، به بهترین وجه ممکن مذاکرات را مدیریت کرد و به نوعی موجب غافلگیری «1+5» شد. دکتر جلیلی و هیأت همراه وی، که همه از شورای عالی امنیت ملی کشور راهی ژنو شده بودند، با آگاهی قبلی و مناسب و با شناخت از تمام حربههای طرف مقابل، وارد مذاکره شدند در حالی که تشتت در میان هیأت «1+5» به رغم تبلیغات صورت گرفته کاملاً آشکار بود.اولین تجربه اشتونکاترین اشتون، رئیس تیم مذاکره کننده «1+5» در حالی پای به این مذاکره گذاشته بود که نخستین تجربه خود را در این زمینه میگذراند و نمایندههای کشورهای شرکت کننده نیز تا اندازهای تغییر کرده بودند. خانم اشتون که بنابر اظهار برخی از دیپلماتهای اروپایی، انگلیسیها وی را به اتحادیه اروپا تحمیل کردند و به دلیل عدم تواناییهای مناسب یک دیپلمات کارکشته، احتمال برکناری وی نیز میرفت، بر آن بود تا از این مذاکرات بیشترین بهره را برده و موقعیت خود را تثبیت کند.انتقاد تند ایران که چرا کشورهای غربی در مورد این ترور سکوت اختیار کرده و آن را محکوم نکردهاند، پاسخ بیاختیار و از سر اجبار اشتون را به دنبال داشت که از ایران عذرخواهی کردمقامات انگلیسی هنگامی که وی را به عنوان مسئول دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا معرفی میکردند، از او دیپلماتی حرفهای ساخته بودند، اما گذشت زمان نشان داد که وی تنها عامل لندن در بروکسل است و سیاستهای کاخ باکینگاهم را پیگیری میکند. سراسیمگی خانم اشتون هنگام رویارویی با دبیر شورای امنیت ملی ایران و ذوقزدگی وی از آغاز مذاکرات، نشان از این امر داشت که وی علاوه بر ماموریت مهم خود، باید فکری نیز برای آینده شغلی خود کند.اشتون پیش از سفر هیأت ایرانی به ژنو به صورت رسمی از نماینده جمهوری اسلامی ایران عذر خواهی کرده بود تا خللی در مسیر مذاکراتی که برای وی و کشورهای غربی ـ که او نمایندگی آنها را بر عهده داشت ـ به وجود نیاید.برگ برنده ایران در مذاکراتتیم مذاکره کننده ایران هنگامی وارد مذاکرات ژنو شد که از نظر داشتن برگهای برنده در جایگاه مناسبی بود. هر چند یک هفته از شهادت دکتر مجید شهریاری میگذشت، اما اقدام قابل تأمل آقای جلیلی هنگام آغاز مذاکرات در گرامیداشت یاد وی و اعلام یک دقیقه سکوت به احترام وی، جو مذاکرات را سنگینتر کرد.موازنه هنگامی به نفع ایران شد که نماینده ایران، کشورهای غربی را به شدت در مورد عملکردشان در ترور دانشمند هستهای، مقصر دانست و دلیل آن را نیز در موضعگیریهای رئیس جدید MI6 انگلیس،دستگاه جاسوسی و تروری که خانم اشتون از طرف همان سازمان مسئول مذاکره با ایران شده است، دانست. این انتقاد تند ایران که چرا کشورهای غربی در مورد این ترور سکوت اختیار کرده و آن را محکوم نکردهاند، پاسخ بیاختیار و از سر اجبار اشتون را به دنبال داشت که از ایران عذرخواهی کرد.
کشورهای طرف مذاکره از موضع شدید ایران در قبال ترور شهریاری خبر داشتند، به همین دلیل، یکشنبه شب، «سرگی ریابكوف»، نماینده روسیه در مذاكرات، با علی باقری، معاون جلیلی دیدار كرده بود. ریابكوف در این دیدار تلاش داشت كه فضای ناشی از ترور دكتر شهریاری را ـ كه موضع ایران را به شدت سختگیرانه كرده ـ تلطیف كند ولی باقری ضمن برخورد شدید با وی تاكید كرد كه از دید ایران، نامه 15تیر، مبنای مذاكرات است و این موضوع تغییرپذیر نیست. گفتنی است، ریابكوف پس از اتمام جلسه درونی «1+5» به دیدار باقری آمده بود. وی خواستار دیدار با دكتر جلیلی شده بود ولی این دیدار رد شد.برگ برنده دیگر ایران در این مذاکرات، تحویل نخستین محموله کیک زرد به مجتمع اتمی اصفهان، یک روز پیش از آغاز مذاکرات، بود؛ مسألهای که نشان میداد ایران بر عزم خود برای دستیابی به تکنولوژی هستهای مصمم است و در این مسیر گامی نیز عقب نشینی نخواهد کرد.غربیها به دنبال چه هستند؟مهمترین موضوعی که کشورهای غربی حاضر در مذاکره به دنبال آن بودند، یافتن میزانی از تاثیرگذاری تحریمهای تحمیلیشان بر ایران بود. خبرسازی آسوشیتدپرس در مورد اختصاص حجم بالایی از مذاکرات در مورد درخواست از ایران برای توقف غنیسازی، نشان از تداوم دیدگاهی در غرب دارد مبنی بر اینکه تحریمهای تحمیلی بر مردم ایران، اثرگذار بوده و اکنون ایران تحت فشار این تحریمها حاضر به پذیرش توقف غنیسازی است (به این موضوع باید خوب توجه شود که آنها خواستار تعلیق نشدهاند، بلکه دنبال توقف آن هستند). مسألهای که به نظر میرسد با توجه به این اصل مهم که هیچ کس حق ندارد از حق مردم ایران بگذرد، به صورت مشخص با پاسخ تند هیأت ایرانی روبه رو شده است.نگرانی کشورهای عربی
به گزارش شبکه خبرى الجزیره، عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات در منامه پرسید: چرا کشورهاى شوراى همکارى خلیج فارس از مذاکرات هستهاى با ایران کنار گذاشتهاند. در حالى که کشورهاى این منطقه بیش از همه به ایران نزدیکند و از حق آنهاست که با ایران مذاکرات مستقیم داشته باشند. چرا غربىها گمان مىکنند پرونده هستهاى ایران فقط به آنها مربوط است؟وى همچنین گفت: «هر راه حلى که بخواهد خط پایانى بر بحران هستهاى ایران قلمداد شود باید شوراى همکارى خلیج فارس بر آن نظارت داشته باشد.»در همین حال خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه، وزیر امور خارجه بحرین نیز پیشنهاد داد که براى حل بحران هستهاى ایران با غرب و رفع نگرانىها از آن و در عین حال ایجاد ثبات در منطقه، بانک هستهاى تاسیس شود تا به نیازهاى هستهاى کشورهاى عضو آژانس بینالمللى انرژى اتمى پاسخ دهد.عبدالرحمن العطیه، دبیر کل شوراى همکارى خلیج فارس نیز در این باره گفت: «امنیت خلیج]فارس[ تنها زمانى تحقق مىیابد که رهبران کشورهاى عضو شورا از هر گونه مداخله خارجى در امور داخلىشان جلوگیرى کنند.»وى نشست امروز این شورا در ابوظبى را بسیار پراهمیت دانست و گفت: «آنچه بر اهمیت مذاکرات امروز مىافزاید گفتوگو بر سر برنامه هستهاى ایران است که قرار است دور جدید مذاکرات آن با کشورهاى غربى نیز همین امروز در ژنو برگزار شود.»در همین رابطه روزنامه القدس العربى به بررسى مواضع کشورهاى عربى در این زمینه پرداخته و به نقل از خانم ابتسام الکتبى، استاد علوم سیاسى دانشگاه امارات نوشت: پیشبینى مىشود در مذاکرات امروز ایرانىها و امریکایىها بر سر یک راهکار مشخص به توافق برسند ولى باید بگویم این توافق احتمالا به نفع کشورهاى حاشیه خلیج فارس نخواهد بود.خانم کتبى همچنین گفت: «در برابر کوتاه آمدن امریکایىها از برخى فشارها علیه ایران، تهران نیز تعهدات قوى و ضمانتهاى اجرایى قابل قبولى بر سر برنامه هستهاىاش ارائه خواهد داد، اگر چه اسرائیلىها نیز از این توافق خشنود نخواهند بود و فشارهاى بسیارى را به امریکایىها وارد مىکنند.»
الکتبى همچنین گفت: «مصالح کشورهاى عرب حاشیه خلیج فارس در مذاکرات ایران و غرب به هیچ وجه لحاظ نشده است و این موضوع به هیچ عنوان باب میل آنها نیست. از سویى اسرائیلىها نیز به رغم اینکه مىگویند با مذاکرات موافقند ولى قلبا مذاکرات را قبول ندارند و اصرار بسیار دارند تا گزینه نظامى علیه ایران استفاده شود.»اظهارات ترکى فیصل، رئیس سابق سازمان امنیت عربستان و رئیس مطالعات اسلامى ملک فیصل اظهارات خاتم کتبى را تایید مىکند. وى در این باره گفت: «آنچه براى کشورهاى شوراى همکارى خلیج فارس مهم است این است که هر تصمیمى که کشورهاى غربى چه امریکا و چه اروپا مىگیرند با آنها نیز در میان گذاشته شود.»فیصل همچنین تاکید کرد، بعید است که به این زودىها میان ایران و امریکا توافقى حاصل شود، چرا که ایران و امریکا تا کنون مرحله گذر از اختلافهایشان را پشت سر نگذاشتهاند و هنوز میان مواضع ایران و اروپا و امریکا خلاءهاى بسیارى وجود دارد که حل و فصل نشده است. لازم به ذکر است که چندی پیش هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه امریکا نیز در یک اظهار نظر مطبوعاتى گفت: «حاضریم بپذیریم که ایران در خاک خود غنىسازى کند به شرطى که ایران اعتماد جامعه جهانى بر سر پرونده هستهاىاش را جلب کرده باشد.»ایران از اظهارات کلینتون استقبال کرده و آن را یک گام رو به جلو دانسته است.منابع: تابناک/دیپلماسی ایرانیفرآوری:سعید آقازاده
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 298]