واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: شاکر نژاد : حالا دیگر نوبت ماست
پاسخهای حامد شاکرنژاد به همه انتقادهایی که به او و شیوه قرائتش میشود، خواندنی است اشاره:فعالان قرآنی کشور درباره حامد شاکرنژاد دو موضع کاملاً متفاوت دارند؛ گروهی مخالف سرسخت او هستند وعدهای موافق سینه چاک. کمتر کسی پیدا میشود که درباره شیوه قرائت این جوان خراسانی بیتفاوت باشد. اصلاً دیگر نمیتوان درباره او بیتفاوت بود چرا که مدتهاست نام شاکرنژاد به عنوان یک قاری برجسته ایرانی مطرح شده وحتی بعضی قرائتهایش در خارج کشور هم سرو صدای زیادی به پا کرده است. او با همه قاریان جوان فرق دارد؛ از رنگ و لحن صدایش گرفته تا حرکتهای دست و صورتش هنگام قرائت و حتی شالی که روی دوش میاندازد.باید بپذیریم که او بسیار جسورانه قرائت میکند و از اینکه مخالفان دربارهاش اظهارنظر کنند. باکی ندارد. شاکرنژاد 26 ساله، به تازگی در رشته مدیریت بازرگانی فارغالتحصیل شده، اتفاقا مساله سربازیاش هم حل شده و حالا میخواهد با خیال آسوده فعالیتهای قرآنیاش را پررنگتر کند؛ البته میداند که راه دشواری در پیش دارد.مجله وزین "آیه" (ضمیمه قرآنی همشهری جوان)که در مدت عمر کوتاه فعالیت خود، انصافا تحولی شایسته در فضای جامعه قرانی ایجاد کرده، درهشتمین شماره خود، گفتگویی جذاب و صمیمی با این جوان برومند مشهدی، انجام داده که به دلیل طولانی بودن آن، ان شاء الله در دو نوبت تقدیم حضورتان خواهد شد.من از همان روزهایی که با قرائت قرآن آشنا شدم، یک نکته را به هیچوجه پسندیده نمیدانستم؛ اینکه قاریان ایرانی فقط مصریها را به عنوان قاریان صاحب سبک الگو قرار میدهند- آقای شاکرنژاد، بین فعالان قرآنی کشور معروف شده که شما متفاوت قرائت میکنید. موافقید برای آغاز از همین «تفاوت» بگویید؟من از همان روزهایی که با قرائت قرآن آشنا شدم، یک نکته را به هیچوجه پسندیده نمیدانستم؛ اینکه قاریان ایرانی فقط مصریها را به عنوان قاریان صاحب سبک الگو قرار میدهند. این مساله ضعف بزرگی برای جامعه قرآنی کشور ما بوده و هست؛ به همین دلیل تصمیم گرفتم سبک جدیدی را ارائه دهم که با سبکهای رایج متفاوت باشد.- اما خیلیها معتقدند که شما بسیار شبیه استاد شحات میخوانید و سبک تازهای ارائه ندادهاید؛ حتی پسر شحات یک بار گفته بود که شما شبیهترین قرائت به پدرش را دارید.بله، در یک گفتوگوی تلویزیونی، پسر استاد شحات گفت که من شبیهترین قرائت را به ایشان دارم و من هم حرفی نزدم. دلیلش این بود که پدر ایشان تازه فوت کرده بود و ادب و احترام حکم میکرد که من سخنی در نفی این موضوع نگویم اما حقیقت چیز دیگری است؛ هیچ شباهتی بین الحان قرائت من و استاد شحاتانور وجود ندارد؛ بحث سبک و لحن است نه صوت. شاید رنگ صدای من با صوت استاد شحات یکی باشد اما مهم تفاوت الحان است که اگر کمی دقت کنید، کاملاً این تفاوت آشکار است. صوت هم که خدادادی است و ممکن است صدای چندین نفر شبیه هم باشد. اتفاقا یک روز استاد شحات خودشان به من گفتند که صدای توحتی از صدای پسرانم هم بیشتر به من شباهت دارد.
- پس شما به طور کلی با تقلید در حوزه قرائت مشکل دارید؟تقلید فقط برای شروع خوب است. واقعا تا کی میتوانیم تقلید کنیم؟ من نگران آیندهام. همه قاریان مصری که الان صاحب سبکی شدهاند، زمانی مقلد بودند اما کمکم به جایی رسیدند که سبک جدیدی داشته باشند. من هم زمانی مقلد بودم. شاید 400 تلاوت مصطفی اسماعیل را تقلید کرده باشم اما در نهایت به این نتیجه رسیدم که باید سبکی مختص به خودم داشته باشم.- چه زمانی به این نتیجه رسیدید؟از پنج سالگی به همراه برادر بزرگترم «حاج حمیدآقا» با سبک مصطفی اسماعیل تلاوت میکردیم تا اینکه در سن 12 سالگی، رتبه نخست مسابقات بینالمللی عربستان را به دست آوردم. این وضع تا 17 سالگی ادامه پیدا کرد. بعد تغییرات صوتی دوران بلوغ پیش آمد؛ برای همین چند سالی مجبور بودم با صدای جدید کنار بیایم. از این مرحله که گذر کردم به این فکر افتادم که سبک جدیدی در تلاوت داشته باشم. - برای رسیدن به این سبک جدید، کار خاصی انجام دادید یا فقط تمرین کردید؟تمرین که اصل کار بود اما در کلاسهای متفاوتی شرکت کردم؛ از صرف و نحو عربی گرفته تا فصاحت و بلاغت در کلام عرب و آشنایی با موسیقی کلاسیک عربی و ایرانی. تلاوتهای استادان مختلف قرآن را به شیوه قیاسی و علمی مورد بررسی قرار دادم؛ در حالی که شاید تا پیش از آن فقط با گوش دادن، تلاوتها را پیگیری میکردیم. تفسیرهای مختلف را مطالعه کردم تا بر معنای آیات هم مسلط شوم چون با لحنی که بر آیه تحمیل شود، مخالفم، معتقدم الحان باید در خدمت معنای آیات قرار داشته باشند. در نهایت همه اینها را کنار هم قرار دادم و به سبک جدید تلاوت رسیدم.از پنج سالگی به همراه برادر بزرگترم «حاج حمیدآقا» با سبک مصطفی اسماعیل تلاوت میکردیم تا اینکه در سن 12 سالگی، رتبه نخست مسابقات بینالمللی عربستان را به دست آوردم- پس برای رسیدن به لحنی که مطابق با معنای آیات باشد، داشتن استاد مفاهیم قرآن اهمیت دارد؟صد در صد. تلاوت قرآن باید تاثیرگذار باشد. قاریای که مفاهیم آیات را به خوبی نداند، نمیتواند قرائتی را ارائه کند که منطبق بر معنا باشد.- سبک حامد شاکرنژاد چه ویژگیهایی دارد؟عصر طلایی قرائت قرآن در مصر به چند دوره تقسیم میشود. در هر دوره، استاتید بزرگی ظهور کردند که در تلاوتشان ویژگیهای خاصی بود. من سعی کردم همه آن ویژگیها را در سبکم قرار دهم؛ حزن استاد رفعت، انطباق لحن بر معنا در قرائت مصطفی اسماعیل، قدرت و شفافیت صوت عبدالباسط، نرمی و لطافت استاد شحات انور، نفس طولانی سید متولی عبدالعال و تحریرهایریزی که در تلاوت استاد غلوش وجود دارد. شاید بهتر باشد بگویم سبک حامد شاکرنژاد، تلفیقی است از سبکهای استادان بزرگ مصر، همراه با نغمات ریز ایرانی و عربی.- با این حساب، سبک جدیدی ارائه ندادهاید چند سبک مختلف الگو برداری کردهاید...اشتباه نکنید، این الگوبرداری نیست. هر تلاوت برجستهای با ملاکهایی سنجیده میشود که لازمه تلاوت است؛ مانند حزین بودن، انطباق لحن بر معنا، شفافیت صوت، نرمی و آرامش و ... . حالا این لازمههای تلاوت، در لحن و صوت بعضی از استادان بزرگ آشکار است و هر کدام از آنها به یکی از این ویژگیها شناخته میشوند. پس رعایت این موضوع در قرائتم به این معنا نیست که از آنها الگوبرداری کردهام.
باید در قرائت تحریر زد؛ حالا شاید این تحریر در قرائت مصطفی اسماعیل هم وجود داشته باشد. من این مثالها را برای تقریب ذهن عنوان کردم. با این حال به بزرگانی مانند شیخ رفعت و مصطفی اسماعیل و خیلیهای دیگر افتخار میکنم و باز هم تاکید دارم که همه ما حتی همین اساتید بزرگ، زمانی تقلید میکردیم.- الان چند نفر از قاریان به سبک شما تلاوت میکنند؟آمار دقیقی ندارم اما عدهای به همین سبک جدیدی که ارائه دادهام، تلاوت میکنند. بعضیها هم از حرکت و جنبشی که در قرائت ایجاد کردهام، پیروی میکنند. در واقع این حرکت من نوعی خودباوری در جوانان ایجاد کرده. خیلیها به این نتیجه رسیدهاند که میتوانند از تقلید پا را فراتر بگذارند و سبک جدید ابداع کنند.- اما هنوز هم بیشتر جوانان از قاریان مصری تقلید میکنند. اصلا چرا پیشکسوتان قرآنی به جوانها سبک شاکرنژاد را توصیه نمیکنند؟!این حرکت تازه آغاز شده و برای رسیدن به شرایط مطلوب راه درازی در پیش داریم. برای من اهمیتی ندارد که کسی جوانان و نوجوانان را ترغیب کند تا به سبک حامد شاکرنژاد بخوانند اما حالا که حرف به اینجا کشیده شد، باید بگویم که خیلیها قدرت پذیرش این موضوع را ندارند و مخالفت میکنند اصلا نمیخواهند بپذیرند که یک ایرانی سبک جدیدی ارائه داده است.حرکات دست و سر، حالات شخصی است و به سبک خواندن ارتباطی ندارد، هیچ عمدی هم در کار نیست - چرا؟ مگر با شما دشمنی دارند؟!نه، این حرفها نیست. به قول قدیمیها «مرغ همسایه، غاز است». اگر قاری مصری در ایران 95 درصد تقلید کند و فقط پنج درصد از خودش بخواند، خیلیها فقط آن پنج درصد را میبینند و کل تعریف و تمجید میکنند که این قاری مصری صاحب سبک است اما اگر شاکرنژاد فقط پنج درصد تقلیدی بخواند و 95 درصد از خودش تلاوت کند، همه پنج درصد تقلیدی را میبینند. باور کنید من نمیخواهم از خودم تعریف کنم. اصلا بحث شخص حامد شاکرنژاد نیست، بحث درباره یک قاری شیعه و ایرانی است. چرا ما نباید به این موضوع افتخار کنیم؟- شما در حرکت دست و سر هم شیوه خاصی دارید و گاهی مانند قراء مصری عمل میکنید. آیا اینها هم جز و سبکتان است؟!حرکات دست و سر، حالات شخصی است و به سبک خواندن ارتباطی ندارد، هیچ عمدی هم در کار نیست و این حرکات ناخوادآگاه از درونم سرچشمه میگیرند نمیدانم چقدر درست است اما معتقدم قاری باید راحت بتواند با حرکات دست یا سرمعنای آیات را به مخاطب القا کند؛ یعنی شاید یکجا لازم باشد قاری با دستش، نکتهای را تاکید کند باید توجه داشته باشیم که همه چیز باید در خدمت معنا باشد.- زمانی که مقلد بودید به سبک کدام استاد میخواندید؟به سبک مصطفی اسماعیل؛ چرا که بارها از مقام معظم رهبری شنیده بودم که ایشان میگفت مصطفی اسماعیل طوری تلاوت میکند که انگار قرآن همان لحظه نازل شده است.ادامه دارد...برگرفته از: آیه، ضمیمه قرآنی همشهری جوانپیوند به:پدیده تلاوت ایرانشاهکاری از مصریترین قاری ایرانیگفتگو با قاری صاحب سبک ایرانیتنظیم برای تبیان: شکوری
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 133]