خاورميانه خبرساز ترين منطقه جهان درسال 89

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به جرات مي توان ادعا كرد كه سال 89، سال خوراك داغ رسانه اي بود. از انتشار اسناد ويكي ليكس گرفته تا انقلاب هاي غافلگيركننده عربي و در هم پيچيده شدن تومار ديكتاتوري هاي وابسته غرب. جوليان آسانژ موسس سايت جنجالي ويكي ليكس با انتشار صدها هزار سند تلاش كرد دستگاه هاي ديپلماسي و شخصيت هاي سياسي جهان را به چالش بكشد، اما بي ترديد نقطه عطف سال 1389 جرقه انقلاب در بشكه باروت كشور هاي عربي بود. جرقه اي كه شراره هاي آن مرزهاي نفتي كشورهاي عربي را از شمال آفريقا تا جنوب شبه جزيره عربستان در نورديد. هنوز اسناد ويكي ليكس در حال انتشار بود كه موج انقلاب هاي عربي عمر تاثيرگذاري اسناد ادعايي را كم كرد، تا همچنان بازار اخبار رسانه ها را به نفع خود داغ نگه دارد. پس از سقوط حكومت بن علي در تونس فرآيند تحولات در جهان عرب به قدري سريع و پر خبرساز شد كه ديگر كسي در فضاي رسانه اي چندان رغبتي به پي گيري اسناد مذكور در خود نديد. ** تحليل هايي از علل بروز انقلاب هاي عربي ------------------------------------------------------ پانزدهم ژانويه 2011/ 25ديماه 89 ، زين العابدين بن علي ديكتاتور 74ساله تونس كه 22 سال بود زمام حكومت را در اين كشور در دست داشت به گونه اي باورنكردني با شدت گرفتن اعتراضات مردمي پس از خودسوزي محمد بوعزيزي جوان دستفروش تونسي در اعتراض به ممانعت ماموران حكومتي از ادامه فعاليت وي، از اين كشور گريخت و به عربستان سعودي پناهنده شد. بي عدالتي سيستم حاكم بر تونس در طول دهه ها چندان تعميق شده بود كه زمينه خروش و خروج اجتماعي را فراهم كند، اما سرعت حوادث آنقدر زياد بود كه حتي تحليل گران هم از اين فروپاشي مبهوت ماندند. - بسياري از تحليل گران كه از زاويه اقتصادي به تحولات تونس مي نگريستند با توجه به درآمد بالاي سرانه ملي در اين كشور – حداقل در مقايسه با ساير كشورهاي آفريقايي- از وقوع پديده فروپاشي اظهار شگفتي مي كردند، اما عده اي ديگر نيز مي گفتند كه درآمد سرانه نمي تواند ملاكي مناسب براي سنجش ميزان بي عدالتي و اعتراض هاي مردمي باشد زيرا درآمد مذكور حاصل سرشكن شدن مجموع درآمد تمامي اقشار يك جامعه بر تعداد شهروندان آن است و نمي توان سهم يكساني از درآمد سرانه براي آحاد مردم در نظر گرفت. برخي از تحليل گران نيز در نگاهي به سير تطور تاريخي تونس اين انقلاب را حاصل بيداري مردم اين كشور دانستند. - تحليل هاي متفاوت درباره علت و ريشه هاي انقلاب تونس و پس از آن انقلاب ساير كشور هاي عربي تا آنجا پيش رفت كه حتي در رسانه هاي عربي و غربي تحليل هاي برگرفته از روانكاوي اجتماعي نيز خودنمايي مي كرد. در اين ميان برخي روزنامه ها مانند الانتقاد لبنان نوشتند كه سهم كارهاي فرهنگي و فعاليت هاي نرم افزاري فرهنگي در حوزه مقاومت توانسته است گفتمان جديدي را در ميان ملت هاي عربي حاكم كند. اين روزنامه به طورمشخص از سريال هاي تلويزيوني متفاوتي سخن گفت كه مي توانست بيداري مردمي را در كشورهاي اسلامي و عربي زنده كند. از نظر عقيل الشيخ حسين تحليل گر اين روزنامه برخي سريال ها مانند يوسف صديق تداعي كننده اين واقعيت فراموش شده در ميان جوامع عربي بود كه خون مي تواند بر شمشير پيروز شود. - گروه زيادي از تحليل گران جهان اسلام نيز بيداري اسلامي ملل عرب را بستر اصلي بروز و ظهور انقلاب ها در كشورهاي آنان عنوان كردند. - در آن سوي نگاه اسلامي و عربي به تحولات جوامع عربي ، تحليل هايي نيز با درونمايه هاي روانشناختي- اجتماعي از سوي غربي ها مطرح شد. توماس فريدمن ستون نويس نيويورك تايمز عوامل متعدد و در عين حال عجيبي را در ارتباط با انگيزش در قيام هاي عربي مطرح كرد. انگيزه هايي مانند رياست جمهوري بي سابقه يك سياه پوست در كاخ سفيد - اوباما - با ريشه آفريقايي و نام پدر عربي و اسلامي(حسين) كه جوانان عرب را در فرآيندي همانند ساز به سوي خود جذب كرد! و همچنين محاكمه مسئولان اسراييلي كه مشوق تحركات ملت هاي عرب براي محاكمه حاكمانشان شد مانند گزارش گلدستون! - برخي تحليل ها نيز اين بيداري را تركيبي از دانسته ها و نداشته ها در جوانان عرب عنوان كردند به اين مفهوم كه جوان عرب كه مسكن، اميد به آينده، امنيت شغلي و درآمد مكفي ندارد، بر اثر پيشرفت هاي سريع تكنولوژيك روز به روز از نسل گذشته خود بيشتر زاويه مي گيرد، اما او كه اينترنت دارد، به طور دائم در معرض اخبار داخلي و خارجي از سوي رسانه هاي متنوع قرار مي گيرد و متوجه تفاوت ها مي شود و آن را مقايسه مي كند. به هر روي شعله انقلاب هاي عربي دومينووار و بي وقفه به ساير كشور هاي عربي سرايت كرد. پس از فرپاشي نظام زين العابدين بن علي در تونس زمزمه ها، الهام گرفتن و همراهي با قيام تونس در ساير كشور هاي عربي آغاز شد. شايد كمتر كسي فكر مي كرد كه تونس پيش از مصر وارد فاز اسقاط نظام شود زيرا در نگاه اول پتانسيل هاي مردم و گروه هاي مصري براي تحقق يك انقلاب بيش از تونس بود. سابقه اعتراضات و چالش هاي مدني و انتخاباتي در مصر از جمله تقلب جنجال ساز در انتخابات پارلماني كه باعث تحريم انتخابات و نتايح آن از سوي گروه هاي معارض سياسي شد مي توانست جرقه انقلاب را از مصر آغاز كند، اما چنين نشد. به هر حال مخالفان مصري از جمله محمد البرادعي دبيركل پيشين آژانس بين المللي انرژي هسته اي كه در قامت يك معارض ليبرال تمام قد در برابر حسني مبارك، ديكتاتور سالخورده مصر ايستاده بود اولين كساني بودند كه موضوع الهام گيري از قيام مردم تونس را مطرح كردند و در ظرف كمتر از يك ماه پس از فرار بن علي از تونس ادامه اعتراضات مردمي در مصر سرانجام در يك روز تاريخي براي ايران و جهان يعني 22 بهمن ماه مصادف با سالروز پيروزي انقلاب اسلامي ايران در سال 1357 منجر به كناره گيري مبارك از قدرت، تشكيل شوراي عالي نظامي و دولت موقت در مصر شد، اما اعتراض ها و تظاهرات ادامه پيدا كرد زيرا مردم اين كشور نگران تحريف يا مصادره انقلاب از سوي بازماندگان نظام سابق بودند .نگراني كه همچنان تداوم دارد. اعتراضات گسترده مردمي تنها به تونس و مصر و ليبي محدود نماند. معارضان يمني با الهام گرفتن از تحولات كشورهاي آفريقايي پروژه به سقوط كشاندن نظام را در يمن با طرح ضرورت اصلاحات ساختاري و انتقال قدرت مطرح كردند. يمن اولين كشور در شبه جزيره عربستان بود كه به طور جدي درگير اعتراضات گسترده داخلي مي شد. براي مردم يمن نيز حكومت 32 ساله علي عبدالله صالح هم پيمان آمريكايي ها در جنوب شبه جزيره عربستان ديگر قابل تحمل نيست. اعتراضات چند هزار نفري روزهاي ابتدايي اكنون شكل تجمعات ميليوني به خود گرفته است و آمريكايي ها نيز كماكان با جدي شدن اوضاع در يمن مانند ساير كشورهاي در معرض انقلاب هاي مردمي تنها به توصيه براي انجام اصلاحات اكتفا مي كنند. ** تسريع انزواي رژيم صهيونيستي ------------------------------------------- با شروع اعتراضات مردمي در ليبي به عنوان سومين كشوري كه تجربه انقلابي را به شكلي جدي پس از تونس و مصر حس مي كرد نگراني هاي غربي- صهيونيستي نيز بيش از پيش تشديد مي شد. در بدنه رژيم صهيونيستي همزمان با فروپاشي نظام هاي سازشكار عربي اين نگراني تشديد مي شد كه در نهايت اين انقلاب ها چه سرنوشتي را براي آينده اسراييل رقم خواهد زد. تحليل هاي رسانه اي غربي دائما اين سوال را مطرح مي كردند كه آينده صلح خاورميانه، توافق نامه هاي بين المللي و به ويژه صلح با رژيم صهيونيستي در قالب كمپ ديويد چه خواهد شد؟ اتاق فكرهاي آمريكايي و اسراييلي يك چيز را با قاطعيت تكرار مي كردند و آن اينكه روي كار آمدن گروه هاي اسلام گرا در اين كشور ها به ويژه در مصر مي تواند به شكل گيري الگويي مشابه انقلاب اسلامي ايران در همسايگي صهيونيست ها- مصر- بيانجامد و جبهه مقاومت را بيش از گذشته تقويت كند. به باور تحليل گران، فروپاشي و سقوط نظام هاي سازشكار و وابسته نظريه هاي امنيتي رژيم اشغالگر قدس را مخدوش كرد و توصيه ها براي اختصاص بودجه هاي بيشتر به بخش هاي نظامي و امنيتي اين رژيم شدت گرفت. با تشديد درگيري ها در ليبي و سرايت آن به قلب انرژي غرب يعني عربستان ، ادامه و تشديد اعتراضات مردمي در بحرين، يمن و همچنين فراخوان هايي براي برگزاري تظاهرات در كرانه باختري، سطح هشدار در رسانه هاي صهيونيستي به حدي بالا رفت كه توصيه ها در راستاي ترغيب سران صهيونيست به برقراري هرچه سريع تر صلح با فلسطينيان سمت و سو گرفت. برآيند اين تحولات، نهايتا رژيم صهيونيستي را كه پيش از اين دائما با سياست وقت كشي به امتيازگيري بيشتر از غرب و سران عرب مشغول بود وادار كرد كه هرچه سريع تر وارد گفتگوي مستقيم با طرف هاي فلسطيني صلح شود و بنيامين نتانياهو نخست وزير رژيم صهيونيستي از تاييد تشكيل كشور فلسطيني البته در مرزهاي موقت و با تضمين هاي كافي در صورت ورود فلسطينيان به مذاكرات خبر داد. انزواي رژيم صهيونيستي و حساسيت افكار عمومي مردم منطقه كه حالا ديگر مشغول دست و پنجه نرم كردن با هم پيمانان اين رژيم و دوستان غرب در كشور هاي خود بودند زماني بيشتر تحريك شد كه آمريكا طرح مربوط به محكوميت شهرك سازي صهيونيست ها را در شوراي امنيت وتو كرد. برخي مقامات آمريكايي با وجود حمايت بي قيد و شرط آمريكا از رژيم صهيونيستي تصريح كردند كه اين وتو نوعي اتمام حجت براي تل آويو بود كه فقط تسريع روند صلح مي تواند مانند سوپاپ اطمينان خروج از انزوا عمل كند. اين خطري بود كه ايهود باراك وزير جنگ رژيم صهيونيستي نيز از آن به عنوان سونامي سياسي نام برد وگفت با شروع تحركات بين المللي در ماه سپتامبر پيش رو براي به رسميت شناختن كشور مستقل فلسطيني، ظرف مدت كمتر ازشش ماه سونامي سياسي - ديپلماتيك به اسراييل خواهد رسيد... اگر آب هاي راكد روند صلح به جريان نيافتد كشورهاي جهان و جامعه جهاني متوسل به رسميت بخشي دولت فلسطيني در مرزهاي 1967 خواهند شد و مشروعيت اسرائيل را سلب مي كنند. باراك همچنين به ايجاد وضعيت مشابه براي اين رژيم با سرنوشت آفريقاي جنوبي مبني بر انزواي جهاني آن هشدار داد و گفت: «غفلت از اين سونامي اشتباه است. سلب مشروعيت در معرض ديد ماست حتي اگر شهروندان ما آن را نتوانند ببينند. اين وضعيت بسيار خطرناك و درمان آن ضروري است.» ** تقابل آنكارا - تل آويو در شكستن حصر غزه -------------------------------------------------- هشدار صهيونيست ها در خصوص انزواي جهاني مسبوق به سوابقي از تحولات است كه در سال 1389 شدت يافتن آن مشهود بود. ادامه محاصره غزه باعث شد تا انزواي صهيونيست ها تسريع شده و موجي از تاييد ها درباره تشكيل كشور مستقل فلسطيني به ويژه از سوي كشورهاي آمريكاي لاتين مطرح شود. روند انزوا زماني تشديد شد كه در 31 مه 2010 -10 خرداد- كشتي مرمره حامل كمك هاي انساندوستانه به غزه در آب هاي بين المللي مورد هجوم نيروهاي رژيم صهيونيستي قرار گرفت و 9 تن از فعالان تركيه اي تبار در اين كشتي كشته شدند. اين اقدام وحشيانه صهيونيست ها خشم تركيه را كه پيشتر هم تنش هايي را با رژيم صهيونيستي از سر گذرانده بود برانگيخت. پيش از اين رجب طيب اردوغان نخست وزير تركيه در اجلاس داووس سوييس انتقادات شديدي را متوجه شيمون پرز رييس رژيم صهيونيستي در خصوص كشتار مردم غزه كرده بود. اقدام خصمانه رژيم صهيونيستي در حمله به ناوگان آزادي غزه تنش هاي گذشته را به نحوي تحريك كرد كه حاصل اين تنش معرفي رژيم صهيونيستي به عنوان تهديد شماره يك تركيه در دكترين جديد امنيتي اين كشور بود. اين درحالي بود كه پيش از اين تل آويو متحد استراتژيك آنكارا به شمار مي رفت و مانورهاي نظامي مشترك آن دو درادوار مختلف برگزار مي شد. ** سقوط حريري با قدرت مقاومت ------------------------------------------- ماه ها پيش از سقوط دولت حريري غربي ها به بهانه ترور رفيق حريري نخست وزير پيشين لبنان انگشت اتهام خود را به سوي حزب الله نشانه رفته بودند تا از طريق راي سياسي دادگاه حريري مقاومت را به نفع صهيونيست ها وارد فاز خلع سلاح كنند. پشتوانه اجرايي اين حكم دولت وابسته سعد حريري بود اما هوشياري مخالفان او در جبهه 8 مارس اين طرح را خنثي كرد و درست در زماني كه سعد حريري براي دريافت دستور كار جديد در نيويورك به سر مي برد، خروج همزمان وزيران مخالف (11 وزير) از كابينه وي معادلات غرب را در عرصه لبنان به هم ريخت و منجر به سقوط دولت وابسته حريري شد. رويدادي كه صهيونيست ها را وادار به اعتراف از دست رفتن جبهه لبنان به ضرر اسراييل و به نفع محور مقاومت كرد. كمتر از دو هفته پس از سقوط دولت حريري - در روز 5 بهمن 89 / 25 ژانويه 2010- نجيب ميقاتي سياست مدار كهنه كار لبناني و گزينه مقاومت با وجود مخالفت آمريكا از سوي ميشل سليمان رييس جمهور لبنان مامور تشكيل كابينه شد. ** دوگانگي غرب در رويارويي با انقلاب هاي عربي ---------------------------------------------------------------- درسه ماه آخر سال 89 در حالي كه بسياري از رسانه هاي عربي تحولات كشورهاي مصر، تونس و ليبي را لحظه به لحظه گزارش مي كردند اما اين وضع در كشورهايي مانند بحرين و عربستان شكلي متفاوت به خود گرفت. در چهارم فوريه - 2011 برابر با 15 بهمن - نخستين اعتراضات مردم بحرين به نظام پادشاهي اين كشور بعد از رويداد هاي تونس آغاز شد. اين اعتراضات بعد از حمله شبانه نيروهاي امنيتي بحرين به مردم در ميدان لولو در 17 فوريه تشديد شد. اما شبكه هاي خبري عربي و غربي در حالي كه اتفاقات ساير كشور ها را با پيگيري كامل منتشر مي كردند درمورد اعتراضات مردمي در بحرين كه اكنون به عربستان نيز رسيده بود،سكوت خبري محسوسي بويژخ در مناطق شيعه نشين اختيار كردند. البته اين سوگيري هاي دوگانه تنها محدود به رسانه ها نبود. در حالي كه غرب با اعمال محدوده پرواز ممنوع بر فراز ليبي با هدف سيطره بر چاه هاي نفت آن موافقت كرد و مقامات غربي بر لزوم مداخله نظامي به اين كشورتاكيد كردند، باراك اوباما رييس جمهور آمريكا نماينده ويژه اي را براي گفتگو با انقلابيون ليبي تعيين كرد تا منافع اين كشور را براي دوران پس از پيروزي انقلاب ليبي تضمين كند. اما در اين سو تمام شواهد در شبه جزيره عربستان حاكي از تاييد سياست سركوب از سوي دولت آمريكا و غرب با هدف حفظ منافع خود در منطقه نفت خيز خليج فارس است كه تحولات آن مي تواند غرب و بازار نفت را در افزايش قيمتي سرسام آور به بحران بكشاند. حساسيت غرب درباره بحرين كه ميزبان ناوگان پنجم دريايي آمريكاست، فقط شيعيان اين كشور را تحت فشار معيارهاي دوگانه قرار نداده است بلكه وضعيت سكوت خبري و چراغ سبز غرب براي سركوب در عربستان هم كاملا مشهود است. علم به اين نكته كه شيعيان اين كشور جمعيت غالب را در شرق يعني مناطقي كه چاه هاي نفت عربستان در آن واقع است تشكيل داده اند بر شدت حساسيت غربي ها درباره عربستان افزوده است. اعزام نيروهاي موسوم به سپر جزيره براي سركوب قيام مردم بحرين آنهم دو روز پس از برگزاري اجلاس شوراي همكاري هاي خليج فارس و يك روز پس از سفر رابرت گيتس وزير دفاع آمريكا به بحرين حاكي از اين نگراني شديد است. **رفراندوم تجزيه سودان --------------------------- سال 1389 يك حادثه مهم و تاثير گذار هم در شمال آفريقا داشت. پس از سال ها كش و قوس سرانجام رفراندوم تجزيه جنوب سودان در - روز9 ژانويه 2011/ 19 ديماه 1389- برگزار شد. طبق اعلام مقام هاي مسئول 98 درصد مردم جنوب به جدايي راي دادند. اهميت اين رخداد با توجه به متغيرهاي مختلف از قبيل تحركات صهيونيست ها در جنوب سودان و همچنين تنش ها بر سر آب هاي رود نيل براي غرب مهم و براي كشورهاي منطقه سرنوشت ساز بود. آمريكا از تمامي ابزارهاي ممكن براي تجزيه سودان كمك گرفت. اقداماتي از قبيل تحريم هاي ضد سوداني و احتمال لغو آنها در قبال برگزاري رفراندوم جنوب تا تسليح شورشيان و استفاده از تمام شيوه هاي جنگ نرم به ابتكار هاليوود مانند ارائه فيلم هاي مستند، ارسال ماهواره به فضا، بهره گيري از موسيقي، كليپ هاي تصويري و كمپين هاي دانشگاهي. بارزترين اين اقدامات ارسال ماهواره جستجوگر نگهبان با هزينه جورج كلوني بازيگر معروف هاليوود و همكاران وي به فضا بود كه بايد پيش از برگزاري رفراندوم سودان زمينه بيشترين تاثيرگذاري و مداخله را ميسر مي كرد. پژوهش**ج.الف**9123**1599

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 509]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

خاورميانه خبرساز ترين منطقه جهان درسال 89
خاورميانه خبرساز ترين منطقه جهان درسال 89. به جرات مي توان ادعا كرد كه سال 89، سال خوراك داغ رسانه اي بود. از انتشار اسناد ويكي ليكس گرفته تا انقلاب هاي ...

انتقال ایدز از درون زباله های عفونی!
خاورميانه خبرساز ترين منطقه جهان درسال 89 · هشت نکته درباره دکوراسیونهای لاغرکننده · ويژه نامهپيام محرابدر 700 مسجد چهار محال و بختياري توزيع شد ...

گوناگون

راهنمای کامل نرده شیشه ای برای سازندگان با تهران شیشه

فرمول درست موفقیت چیست؟

نوین قفسه انتخابی هوشمندانه برای مدیریت انبارها و فروشگاه‌...

قبل از خرید دستگاه لیبلینگ یا دستگاه لیبل چسبان چه چیزهایی...

اعتیاد کودکان و نوجوانان به فضای مجازی + راهکارهای جلوگیری...

تجهیزات لازم برای ساخت جکوزی

نصب آسانسور

مواد نانو کارواش : انتخابی هوشمندانه برای مراکز شستشوی خود...

آشنایی با آیکاس (IQOS): یک جایگزین نوین برای دخانیات سنتی

لوازم جانبی اپل

معرفی انواع مزوژل