واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: سبز ترین فصل زندگیامام صادق علیه السلام وجوانان
نگاه مهربان امام صادق(ع) به جوانان، همراه با بزرگداشت شخصیت، تكریم استعدادها و صلاحیتها، احترام به نیازها و توجه به قلبهاى پاك و زلال آنان بود و اقبال جمع جوانان به سوى امام(ع) فرایند عملكرد و رفتار متین ، محبتآمیز ، حكیمانه و سرشار از خلوص وعاطفه آن حضرت بود ، بدان حد كه سخنش بر اریكه دل آنان مىنشست، زیرا گرایش جوان به خوبى، نیكى و زیبایى بیشتر و سریعتر ازدیگران است. پدیدهاى كه امام بدان اشاره نموده مىفرماید: «انهم اسرع الى كل خیر» (1) جوانان زودتر از دیگران به خوبی ها روى مىآورند. رفتار و سخن امام صادق(ع) ترجمان حقیقى این گفته رسول خدا(ص)است كه فرمود: «اوصیكم بالشبان خیرا، فانهم ارق افئده» (2) سفارش مىكنم شما را كه، با جوانان به خوبى و نیكویى رفتاركنید ، چرا كه آنان نازك دل و عاطفىترند. از جمله، یكى از یاران امام به نام «مؤمن طاق» (3) براى پیامرسانى و تبلیغ دین، مدتى را در شهر بصره گذراند. وقتى كه بهمدینه بازگشت، خدمت امام صادق(ع) رسید، حضرت از او پرسید: - به بصره رفته بودى؟ - آرى! - اقبال مردم را به دین و ولایت چگونه دیدى؟ - اندك است! مىآیند ولى كم!! امام در جواب فرمودند:جوانان را دریاب، زیرا آنان به نیكى و خیر از دیگران پیشتازترند. (4) عصر جوانى « فرصت نیكو » و « نسیم رحمت » است كه باید به خوبى ازآن بهره جست و با زیركى، ذكاوت و تیزبینى آن نعمت خداداد راپاس داشت; زیرا كه این فرصت، «ربودنى» و «رفتنى» است و ضایع ساختن آن، چیزى جز غم، اندوه و پشیمانى را براى دوران پساز آن به ارث نمىگذارد. زندگى كوتاه است و فرصت زودگذر! تنها سرمایه گران بهاى ما وقت است كه بازگشتى ندارد ، از این رو بزرگترین فن بهتر زیستن، بهره جستن از فرصت هاى بىنظیرى است كه برما مىگذرد. این سخن امام صادق(ع) را باید جدى گرفت: «من انتظر عاجلة الفرصة مواجلة الاستقصاء سلبته الایام فرصته،لان من شان الایام السلب و سبیل الزمن الفوت» (5) به هركس فرصتى دست دهد و او به انتظار بدست آوردن فرصت كامل آنرا تاخیر اندازد، روزگار همان فرصت را نیز از او برباید، زیرا كار ایام، بردن است و روش زمان، از دست رفتن. آدمى با ورود به دوران جوانى به دنبال «هویت» جدیدى مىگردد ، آن احساس نسبتا پایدار از یگانگى خود ، از این كه: «من كه هستم و كه باید باشم؟» كه دستیابى به آن، به فرد امكان مىدهد كهارتباطات خود را با خویشتن، خدا، طبیعت و جامعه تنظیم کند.در شكلدهى هویت جوان ، «معرفت دینى» نقش مهمى را ایفا مىكند و درواقع، دین مىتواند تكیه گاه جوان و رهایى دهنده او از اینبحران باشد; البته «دانش»، «كار و تلاش» نیز در ساماندهى هویت او كارساز است. در این مرحله هویتیابى نقش «آگاهى و بینش» بسیار مؤثر وكارساز بوده، بر « رفتار و عمل » تاثیر دارد ، در این دوران، ممكن است سرگردانى در هویت سبب گردد كه جوان نسبت به كیستى خود و نقش اجتماعى خود دچار تردید گردد و این شك ضمن برهم زدن هماهنگى و تعادل روانى، او را به «بحران هویت» بكشاند ، بحرانى كه جوان به پیرامون اهداف بلند مدت، انتخاب شغل، الگوهاى رفاقت، رفتار و تمایل جنسى، تشخیص مذهبى، ارزش هاىاخلاقى و تعهد گروهى با تردید و شك خواهد نگریست. در شكلدهى هویت، «معرفت دینى» نقش مهمى را ایفا مىكند و درواقع، دین مىتواند تكیه گاه جوان و رهایى دهنده او از اینبحران باشد; البته «دانش»، «كار و تلاش» نیز در ساماندهى هویت او كارساز است. (6) بنابراین، جوان باید رنگ خدایى گیرد تا هویتش خدایى گردد،«دین» همان «رنگ خدا» است كه همگان را بدان دعوت مىكنند: (صبغهالله و من احسن من الله صبغه) (7) ; رنگ خدایى (بپذیرید!) وچه رنگى از رنگ خدا بهتر است؟ امام صادق(ع) درباره آیه فوقمىفرماید: «مقصود از رنگ خدایى همان دین اسلام است.» (8) دین به انگیزه جوان در بنا و آراستن هویت او پاسخ مىدهد ، چراكه آدمى داراى عطشى است كه فقط با پیمودن راه خدا فرومىنشنید (9) ; از این رو امام صادق(ع)، یادگیرى بایدها و نبایدها و اندیشههاى سبز دین را از ویژگی هاى دوران جوانى مىداند. (10) و گاه نسبتبه آن دسته از جوانانى كه « علم دین » نمىدانند و درپىآن نمىروند ، رنجیده خاطر مىگردد. (11) دین اسلام، همان روش زندگى است كه میان زندگى اجتماعى و پرستشخداى متعال پیوند مىدهد و در همه اعمال فردى و اجتماعى براىانسان مسوولیت خدایى ایجاد مىكند ، كه این مجموعه عقاید و دستورهاى علمى، اخلاقى، سبب خوشبختى انسان در این سرا و سعادت جاوید در جهان دیگر مىشود.در اندیشه ی امام صادق (ع) باید دین صحیح را به جوانان آموزش داد تا آن ها راه درست را از ابتدا انتخاب کنند و زندگی آینده شان را بسازند. پی نوشت ها: 1- بحارالانوار، ج23، ص236. 3- محمدبن على بن نعمان، معروف به «احول» و «مؤمن طاق» ازبزرگان شیعه و از یاران دانشمند امام صادق(ع) و امام كاظم(ع)بوده است. خاطره مناظرات اوبا ابوحنیفه زیبا و ماندگار است. همچنین امام صادق(ع) او را دوست مىداشت. (رجال الشیخ، شیخطوسى، انتشارات جامعه مدرسین، ص296; منتهى المقال، ابوعلىحائرى، انتشارات آلالبیت، قم، ج6، ص 135 و136.) 4- بحارالانوار، ج23، ص236 و237. 5- همان، ج 78، ص 268. 6- روانشناسى نوجوان، اسماعیل بیابانگرد، ص133 و123;روانشناسى رشد با نگرش به منابع اسلامى، دفتر همكارى حوزه ودانشگاه، ج 2، ص 998 992; جوان و رسالتحوزه، تعریف جوانى،میرباقرى، كانون اندیشه جوان، ص 30. 7- بقره، آیه 138. 8- اصول كافى، ج 2، ص 14. 9- نهج البلاغه، ترجمه سیدجعفر شهیدى، خطبه 124، ص 122. 10- امام صادق(ع) مىفرماید: «الغلام یلعب سبع سنین، یتعلم سبعسنین، یتعلم الحلال و الحرام سبع سنین»; فرزند، در هفتسالنخستبازى نماید، در هفتسال دوم آموزش یابد و در هفتسال سوم(جوانى) حرام و حلال را فراگیرد. (وسایل الشیعه، ج 15، ص 194.) 11- امام مىفرماید: «لو اتیتبشاب من شاب الشیعه لایتفقهلادبته»; (تحف العقول، حرانى، ص 302. منبع: ماهنامه كوثر- با تغییرتنظیم برای تبیان:داوودی :قدرش را بدان تا از دست نرود فرصتی که تکرار نمی شود زندگی منهای خدا راهی برای نفوذ در جوانان
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 520]