واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: احداث ساختمان هاي مقاوم در برابر زلزله ، آمادگي و آموزش مردم ژاپن براي مقابله با اين بحران ، مديريت صحيح و هوشمندانه همه دست به دست يکديگر داد تا دو روز پس از وقوع زلزله زندگي روزمره در مناطق کمتر آسيب ديده از سرگرفته شود و بسياري از ادارات و شرکت هاي پستي به کار خود ادامه دهند. چند ساعت پس از زلزله خطوط تلفن هاي همراه وصل شد،تمام شبکه هاي تلويزيوني ژاپن نيز با قطع برنامه هاي هميشگي خود از هنگام وقوع زلزله تا کنون به گزارش لحظه به لحظه از مناطق آسيب ديده، عمليات نجات و تصميمات اخذ شده دولت و اعلام پس لرزه هاي ناشي از اين حادثه مي پردازند و تلاش ها همچنان ادامه دارد. نجربه هاي ارزشمند ژاپن و آمادگي اين کشور لزوم فراگيري درس هاي مهم را در کشورمان مي طلبد ؛ درس هايي که اگر نگوييم مورد غفلت قرار گرفته بسيار کم بوده است. اين غفلت در حالي صورت گرفته است که ايران نيز بر روي کمر بند زلزله موسوم به "آلپ - هيماليا" قرار گرفته است. دکتر مهدي زارع معاون پژوهش و فناوري پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله مي گويد: زلزله ۱۱ مارس ۲۰۱۱ از هر جهت چه جنبه هاي علمي و فني و چه از نظر اجتماعي، رواني و همچنين مديريتي و اجرايي حاوي درس هاي مهمي است که بايد بياموزيم ، اتفاق طبيعي مهمي رخ داده است و اهميت آن جهاني است. وي گفت: مساله فقط مساله ژاپن نيست ، همگي بايد به کمک زلزله زدگان ژاپن بشتابيم و همزمان اين رويداد را بررسي کنيم و از آن بياموزيم. عضو هيات علمي پژوهشگاه زلزله شناسي افزود: دولت ژاپن پس از وقوع اين زلزله در پهنه زلزله زده اعلام وضع فوق العاده کرد و سامانه هاي حمل و نقل مانند مترو ، کشتي راني و قطارهاي سريع السير شينکانسن - فعاليت خود را در سندايي و توکيو در ساعات اوليه پس از رخداد متوقف کردند. وي ادامه داد: در سندايي سامانه هاي ارتباطي تلفن همراه و همچنين فعاليت چهار نيروگاه هسته اي متوقف شد ، شش مورد آتش سوزي در ساعت هاي اوليه از پهنه رو مرکز مهلرزه اي گزارش شد که يکي مربوط پالايشگاهي در نزديکي توکيو بود. معاون پژوهشي و فناوري پژوهشگاه زلزله شناسي افزود: امواج سونامي حاصل از رخداد زلزله تقريبا به تمام کشور هاي حاشيه اقيانوس آرام از فيليپين تا اندونزي، نيوزيلند، کاليفرنيا و هاوايي در آمريکا رسيد. وي ادامه داد: آژير هشدار سونامي از ژاپن تا مناطق ساحلي تمامي کشور هاي اقياوس آرام به مردم هشدار داد تا ساحل را ترک کنند ، از آنجا که سرعت امواج حاصل از سونامي حدود950 کيلومتر در ساعت است، بنابراين مي توان براورد کرد که امواج حاصل از سونامي حدود هشت دقيقه طول کشيد تا به نزديکترين نقطه ساحل سندايي - در غرب کانون زلزله - برسد. نگاهي گذرا به زلزله ژاپن ................................ معاون پژوهش و فناوري پژوهشگاه بين المللي زلزله شناسي و مهندسي زلزله با اشاره به زلزه هشت و 9 دهم ريشتري ژاپن مي گويد :از زمان وقوع زلزله در ژاپن تا کنون 122 پس لرزه با بزرگاي 4/8 دهم در مقياس ريشتر رخ داده است .از اين تعداد 25 پس لرزه به بزرگاي بيش از شش ريشتر و دو پس لرزه با بزرگاي بيش از هفت ريشتر بود. به گفته وي بر اثر وقوع اين زلزله ساحل ژاپن دو متر و چهل سانتيمتر و محور زمين هم 10 سانتيمتر جابه جا شد. همچنين گسيختگي گسل موجود در ژاپن به طول هزار کيلومتر است که با برآوردي که در پژوهشگاه صورت گرفت مشخص شد که 2/5 دقيقه بريدگي اين گسل طول کشيد که نشان از نادر بودن اين زلزله دارد. وي گفت: از زمان آغاز قرن بيستم تا کنون اين هفتمين زمين لرزه با اين مختصات است. زمين لرزه با بزرگاي 8/9 در ۱۱مارس۲۰۱۱ ساحل شرقي هونشو - شرق سندايي در ژاپن را لرزاند . اين زمين لرزه در 125 کيلومتري شرق ساحل هونشو ژاپن و 380 کيلومتري توکيو بخش هاي وسيعي از ژاپن و قسمت هايي از شرق چين و روسيه را به لرزه درآورد. زارع گفت: ژرفاي کانوني زلزله حدود 25 کيلومتر و ساز وکار آن فشاري با يک صفحه کاملا نزديک به قائم بوده است. به گفته وي سامانه هاي هشدار تا حد زيادي توانسته اند جان بسياري از مردم را نجات دهند. زارع با بيان اينکه اين زلزله از نظر رده بندي هاي علمي زلزله شناسي از رده زلزله هاي بزرگ است گفت: در تقسيم بندي هاي زلزله شناسي تنها زلزله هاي با بزرگاي بيش از هشت بزرگ (great) نام مي گيرند و زلزله با بزرگاي هفت تا هشت زلزله اصلي (major) و زلزله با بزرگاي شش تا هفت شديد (strong) ناميده مي شود. وي ادامه داد: بخش مهمي از تلفات و خسارتهاي اين زلزله به وقوع سونامي پس از رويداد اصلي مربوط است ، زلزله ساحل شرقي هونشو-۲۰۱۱- بزرگترين زمين لرزه ثبت شده در تاريخ ژاپن از نظر اندازه بزرگاي زمين لرزه است. زارع گفت: ژاپن سرزميني است که با رخداد زمين لرزه هاي مهم و مخرب شناخته مي شود ، از تاريخ زمين لرزه هاي ژاپن مي توان از اين رويداد هاي مهم ياد کرد: زلزله اول سپتامبر ۱۹۲۳ کانتو ژاپن، که با خسارت و آتش سوزي وسيع در شهر توکيو همراه بود و موجب کشته شدن 105 هزار شد و زمين لرزه 17 ژانويه 1995 کوبه- هانشين - با بزرگاي 6/9 که با بيش از شش هزار 400 نفر تلفات همراه بود. وي افزود: ضمنا هم از نظر اندازه و هم رخداد سونامي پس از وقوع زلزله، زمين لرزه ۱۱ مارس ۲۰۱۱ با زمينلرزه ۲۶ دسامبر ۲۰۰۴ - پنجم ديماه ۱۳۸۳- سوماترا در شرق اندونزي قابل مقايسه است. زارع ادامه داد: در آن زلزله متاسفانه بيش از ۳۰۰ هزار نفر در اندونزي و کشور هاي حوزه اقيانوس هند کشته شدند و دبيرکل سازمان ملل وقوع زلزله و سونامي ۲۰۰۴ اندونزي را بزرگترين فاجعه طبيعي قرن ناميد. وي گفت: اينکه به لحاظ زمين شناسي و زمين ساختي چرا چنين زمين لرزه هايي رخ مي دهند و چرا اساسا ژاپن سرزميني بسيار لرزه خيز است، پاسخ را بايد موقعيت اين کشور جستجو کرد ، ژاپن در محدوده فرو رانش ورقه اقيانوس آرام به زير ورقه زمين ساختي اوراسيا واقع است. وي ادامه داد: به اين ترتيب که به دليل بازشدگي در رشته کوه ميان اقيانوسي وسط اقيانوس آرام، پوسته اقيانوسي در حال ايجاد و گسترش در پهنه مياني اقيانوس آرام و در نتيجه رانده شدن بخشهاي قديمي تر پوسته اقيانوسي به سوي شرق و غرب و فشار آوردن به حاشيه هاي ساحلي اطراف اين اقيانوس است در نهايت اين پوسته اقيانوسي در حال رانده شدن به سوي کناره هاي اقيانوس آرام به زير پوسته قاره اي در محدوده خشکي هاي اطراف اين اقيانوس پهناور فرو مي رود. زارع گفت: دليل فرو رانش عمدتا وزن سنگين تر پوسته اقيانوسي است و اينکه ضخامت پوسته اقيانوسي بين شش تا هشت کيلومتر است ، در حالي که پوسته قاره اي سبکتر ولي ضخامتي متغيير - تا حداکثر حدود۷۰ کيلومتر - دارد ، اين وضع موجب مي شود که در محدوده پيرامون اقيانوس آرام - پاسيفيک - محدوده اي بسيار فعال از نظر وقوع زلزله و آتشفشان به نام حلقه آتش (ring of fire) وجود داشته باشد. وي ادامه داد: در پهنه رومرکزي زلزله ۱۱ مارس، دو روز قبل، در چهارشنبه ۹ مارس- ۱۸ اسفند ۸۹ زمين لرزه اي با بزرگاي 7/2 در ساعت ۷:۴۵ بامداد به وقت محلي روي داد که با تلفات يا سونامي همراه نشد ولي اکنون که زمين لرزه با بزرگاي 8/9 رخ داده است مي توان نتيجه گرفت که زمين لرزه چهارشنبه ۹ مارس پيش لرزه زمين لرزه ۱۱ مارس بوده است. زارع افزود: بنابراين گرچه اين رويداد پيش بيني نشد، ولي اطلاعات مهمي اکنون براي بررسي هاي علمي پيش بيني زلزله در اختيار پژوهشگران سراسر جهان قرار گرفته است و قطعا هم پژوهشگران ايراني و هم ساير زلزله شناسان در ساير کشور هاي جهان از اين نظر توجه ويژه اي به اين رويداد خواهند کرد. وي گفت: با نگاهي به توالي رخداد زلزله ها از چهارشنبه ۹ مارس به بعد در پهنه رومرکزي زلزله ساحل شرقي هونشو مي توان اطلاعات جالبي به دست آورد ، زمين لرزه بامداد ۹ مارس ۲۰۱۱ با بزرگاي 7/2با وقوع سه پس لرزه شديد با بزرگاي شش و 14 پس لرزه متوسط با بزرگاي بين پنج و شش در همان روز همراه بود. سپس در روز پنج شنبه ۱۰ مارس -۱۹ اسفند - پنج پس لرزه با بزرگاي متوسط بين پنج و شش رخ داد ، در نهايت در روز جمعه ۱۱ مارس -۲۰ اسفند- زمين لرزه اصلي با بزرگاي 8/9 در همان پهنه رومرکزي روي داد. وي ادامه داد: تا شش ساعت اول پس از رخداد زلزله ۱۱ مارس، پانزده پس لرزه با بزرگاي بيش از شش در پهنه رو مرکزي رخ داد که يکي از آنها 29 دقيقه پس از رويداد لرزه اصلي، بزرگاي 6/8 و ديگري در 35 دقيقه پس از لرزه اصلي بزرگاي 7/1 داشته است ، بنابر اين زلزله ۱۱ مارس ۲۰۱۱ ساحل شرقي هونشو از ديد رخداد خوشه هاي زلزله ها، اتفاقي مهم و قابل توجه ويژه است که اين کار هم اکنون توسط پژوهشگران در حال انجام است. اگرچه زلزله ژاپن اسفبار است اما آن را با تمام شدت آن نمي توان "فاجعه " خواند و اين کشور در برابر اين بلاي طبيعي از دهه ها قبل خود را آماده کرده است . از تجربه ژاپن در مقابله با زلزله درس بگيريم چرا که فردا خيلي دير است. علمي **9014**1544
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 398]