واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به گزارش خبرنگار فرهنگي ايرنا، حجت الاسلام و المسلمين سيد محمد مهدي ميرباقري درهمايش تحول در علوم انساني اظهار داشت: براي آغاز اين راه اولين گام تدوين سندي است كه مسير دستيابي به علوم انساني را ترسيم كرده و وفاق نخبگان كشور را نيز به همراه داشته باشد. وي با بيان اينكه يك دور جديد عقلانيت در جامعه اسلامي شكل گرفته است، افزود: دانشگاه تهران و فرهنگستان علوم اسلامي قم نيز با درك رويكرد جبهه اي در جهان برغم برخي اختلاف نظرها در زمينه علوم انساني به همدلي رسيده اند. وي به نظر علامه فقيد سيد منير الدين حسيني الهاشمي (بنيانگذار فرهنگستان علوم اسلامي قم) در عرصه فرآيند دستيابي به علوم انساني اشاره كرد و گفت: فرمايشاتي كه از ايشان درمدت 30 سال به جاي مانده بسيار گسترده است. وي در خصوص رويكرد خاص اين علامه به تحول علوم انساني بيان داشت: در بين كساني كه طرفدار معرفت ديني هستند عده اي به علم ديني اعتقاد ندارند و با مغالطه مرحله گردآوري و داوري كه يك مغالطه معرفت شناسانه است معتقدند دين در مرحله گردآوري به شكل گيري فرضيات كمك مي كند اما در مرحله داوري كه مرحله ارتباط فرضيات با عالم عيني است نمي تواند نقشي داشته باشد. وي افزود: اين در حالي است كه علم از هر مسيري كه گردآوري شود صرفنظر از فرهنگ ها و شرايط جغرافيايي در مرحله داوري بايد از قواعد ارزيابي علمي عبور كند. رييس پژوهشگاه دانش و انديشه اسلامي اظهار داشت: عده ديگري به علم ديني اعتقاد دارند و امكان و تحقق اين علم را پذيرفته اند و در اين زمينه سه رويكرد را مدنظر قرار داده اند. ميرباقري ادامه داد: اولين رويكرد مساله محور است كساني كه به علم ديني بويژه علوم انساني اعتقاد دارند براي دستيابي به علم ديني مساله محور عمل مي كنند به اين معنا كه مي گويند ما بايد مسايلي كه در علوم مطرح است را مورد بررسي قرار داده و گزارها و نظريه ها را اصلاح كنيم كه اين رويكرد تهذيبي است. وي افزود: طرفداران اين نظريه بيشتر به دنبال تهذيب و تكميل علم مدرن هستند و اين رويكرد با وجود اينكه قبل از پيروزي انقلاب اسلامي در بين انديشمندان كشورهاي مختلف طرفداران زيادي داشت و توفيقاتي هم به دست آورد اما چون صرفا لايه هاي رويين علم را دنبال مي كرد به نتايج جدي دست نيافته تا بتواند تحولي در عرصه علوم ايجاد كند. وي تصريح كرد كه دومين رويكرد فلسفي است كه به اصلاح مباني علوم انساني مي پردازد معتقدان اين نظريه گرايش هاي مختلفي دارند و مي گويند اصلاح علوم انساني با پرداختن به لايه هاي دروني اتفاق مي افتد و تنها توجه به لايه هاي رويين كافي نيست. ميرباقري خاطرنشان كرد: در بين نهادهاي دانشگاهي و حوزوي اين رويكرد طرفداران زيادي دارد و برخي علاوه بر اينكه معتقدند بايد مباني نظري علوم انساني را متحول كرد اعتقاد به تحول در فضاي علوم انساني نيز دارند. دبير علمي همايش تحول در علوم انساني افزود: بر اساس اين نظريه ما بايد فضاي تنفس معرفتي را تغيير دهيم تا به معرفت قدسي و ديني برسيم هر چند اين نظريه عميق تر از نظريه قبلي است اما انتقاداتي به آن وارد شده است. وي اظهار داشت: از جمله اين انتقادات آن است كه با چه روشي مي توان علم مشمول را از علم شامل به دست آورد به اين معنا كه با چه نظامي مي توان سوالات علمي همچون روانشناسي را كه به طرف علوم بالاتر به پيش مي رود طراحي كرد؟ وي با بيان اينكه بر فرض كه اين سوال ها بايد در فلسفه هاي مضاف به علم پاسخ داده شوند اما چه دليلي دارد كه فلسفه مسلمانان بتواند همه سوال هاي نوظهور را پاسخ دهد، افزود: بنابراين ما ناچار به نظريه فلسفه عام هستيم تا همه سوالات مورد نياز علوم را پاسخ دهيم. وي تصريح كرد كه بر فرض كه چنين اتفاقي افتاد و سوالات علم فرادستي پاسخ داده شد اين علم ديگر علم ديني نيست بلكه يك علم فلسفي است و اگر ما به دنبال تمدن ديني هستيم بايد علم ديني را دريابيم. رييس پژوهشگاه دانش و انديشه اسلامي رويكرد سوم براي ايجاد تحول در علوم انساني را روش مضافي دانست و گفت: طرفداران اين نظريه معتقدند كه ما بايد روش تحقيق مضاف به حوزه علوم و بويژه حوزه علوم ديني را ايجاد كنيم. وي با با بيان اينكه اين رويكرد تحول علوم را از منظر فلسفه بر روش تعريف مي كند، اظهار داشت: علامه حسيني الهاشمي پس از آنكه نرم افزار اين نظريه توليد شد از آنجا كه نياز به يك سخت افزار (شكبه تحقيقات آزاد ملي) براي توليد علوم انساني بود زيرساخت هاي لازم را طراحي كرد. وي تصريح كرد كه اين زيرساخت حوزه هاي علميه و فرهنگستان ها، پژوهشكده ها، دانشگاه ها و آموزشگاه ها را در شبكه اي تحقيقاتي قرار مي دهد و ديگر هيچ يك از مراكز در تقابل با يكديگر به لحاظ منابع تحقيقاتي و مديريتي قرار ندارند و هماهنگ با هم كار مي كنند. همايش تحول در علوم انساني به همراه مراسم گراميداشت دهمين سالگرد درگذشت علامه سيد منيرالدين حسيني الهاشمي بنيانگذار فرهنگستان علوم اسلامي قم با حضور آيت الله محي الدين حائري شيرازي عضو مجلس خبرگان رهبري، حجت الاسلام علي اكبر رشاد رييس پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي و شماري از انديشمندان دانشگاهي و حوزوي در دانشگاه تهران برگزار شد. فراهنگ 1883**1588
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 349]