واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > جعفریان، رسول - دولت ترکیه بلندپروازیهای خارجی خود را در چند جهت دنبال میکند. ایجاد ارتباط با ترکهای سایر کشورها از دریچه فرهنگ، فعالیت برای ایفای نقش اسلامی در میان کشورهای اسلامی بویژه عربی، جایی که روزگاری بر آنها تسلط داشته و به هر روی، احیای عصر عثمانی در حد یک امپراتوری فرهنگی دولت عثمانی به عنوان برجستهترین نماینده از دولتهای ترک با سابقه ای بیش از هفتصد سال، در پی توطئه مشترک روسها و اروپاییها در جنگ جهانی اول از میان رفت و میراث آن به صورت کشورهای مستقل کوچکی که تا به امروز اساس دشمنی و دوئیت میانشان برقرار است، باقی ماند. ترکهای ترکیه پس از انحلال عثمانی، از تمام دعاوی خود نسبت به سایر بلاد که بزرگترین امپراتوری در طول تاریخ بود، دست برداشتند و با نگاه داشتن کلاه خود از هر نوع ادعای تسلط بر دیگر مناطق چشم پوشی کردند. آتاتورک (پدر ترکها) دولت ناسیونالیستی ترک را در محدوده ترکیه فعلی تاسیس کرد، اندیشه ای که از پیش و البته همان هم به تاثیر از غربیها در این منطقه پدید آمده بود. ترکها از این که توانستند بودند بمانند خوشحال بودند. اکنون دست خالی باید خود را می ساختند. این حرکتی بود چندین دهه ادامه یافت. یکی از ارکان دولت عثمانی، روحیه نظامی گری آن بود که در طول هزار سال سبب غلبه ترکها بر بسیاری از مناطق اسلامی شده بود. این روحیه در ترکیه جدید هم در قالب افسران جوان خود را نشان داد. تسلط نظامیان بر ترکیه جدید چند دهه ادامه یافت تا این که به تدریج اسلام گرایان در صحنه سیاست ترکیه ظاهر شدند. ا ین گروه محصول گرایشهای مختلف فکری از دوره عثمانی قدیم و جدید و نیز تحت تاثیر افکار و اندیشه های نو و همین طور جریان اسلام گرایی در ایران و بلاد عربی هستند. آنان در تلاش هستند تا ترکیه را بر اساس سنت های اسلامی، البته مدل اصلاح یافته آنچه در عثمانی بوده، بازسازی کنند. بنابرین علاوه بر آن که در داخل تلاش می کنند تا وحدت مذهبی و قومی بر محوریت فرهنگ اسلامی ـ ترکی پدید آورند، کمابیش اشاراتی هم به دو بخش خارجی دارند. نخست مناطق عربی که روزگاری مدید تحت سیطره و نفوذ ایشان بوده و آثاری از آنان در آن نواحی برجاست و دیگری مناطق ترک نشین که اکنون در کشورهای مستقلی (در آسیا، قفقاز و اروپا) وجود دارد. این نفوذ بیشتر صورت فرهنگی دارد و ترکیه به عنوان مرکز و محور بر آن است تا روی آنها تاثیر گذار باشد. ب سیاری از ترکهای لائیک با بخش اول یعنی توجه به سیاست اسلامی ـ عربی مخالفند، اما با توجه به روحیه ناسیونالیستی در بخش دوم موافق هستند. هرچه هست، ترکیه فعلی اساس را روی مناسبات حسنه و فرهنگی با کشورهای دیگر گذاشته و تلاش می کند تا بر قدر و مرتبت خود در منطقه بیفزاید. ترکها برای رسیدن به نقطهای درخور راه طولانی در پیش دارند. آنان آگاهند که برای رسیدن به این نقطه باید میراث دوره عثمانی را، البته عثمانی بدون خشونت را، احیا کنند. دولت ترکیه اکنون از زاویه دید فرهنگی و نفوذ سیاسی در پی ایجاد موقعیتی منطقه ای به ویژه در حوزه ای است که سابقا بر آن تسلط داشته و حتی به دنبال طرحی است برای ایجاد یک وحدت رویه میان آن کشورها. آنان برای این کار به تاریخ احتیاج شدیدی دارند و برای احیای دوره عثمانی سخت تلاش می کنند. ترکها در شرایط امروز، نه تنها به دوره عثمانی توجه دارند که دوره سلجوقیان آناتولی را هم بس مهم میشمرند. نباید از این حرف گذشت که تمدن اسلامی روش دوش سه قوم اصلی است. عربها، فارسها و ترکها. هر کدام اینها سهم قابل توجهی در این تمدن دارند و تعامل میان آنان بدور از افراط گرایی های قومی که روزگاری بعثی ها در بلاد عرب، و احزاب لائیک ترک در ترکیه و پهلوی ها در ایران دنبالش بودند، میتواند محور فعالیت های مشترک فرهنگی ـ اسلامی قرار گیرد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 388]