واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > صالحی، سید عباس - انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری و سیامین انتخابات پس از انقلاب اسلامی، دارای نکات و ویژگیهای زیر بود: ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||یادآوری:رهبر انقلاب اسلامی پس از انتخابات تاکنون، در بیانات خود نکات فراوانی را درباره حوادث جاری کشور ابراز داشتهاند.این سلسله یادداشتها ، به منظور دریافت و ارائهی منظومهای منسجم از دیدگاههای ایشان است و در چند محور اصلی طبقهبندی شده است:الف: مبانی نظری و بنیادین در ارتباط با حوادث جاریب: تحلیل و تبیین انتخابات و حوادث پس از آن ج: اصول راهبردی در مواجهه با حوادث اخیرد: راهکارهای برون رفت از وضعیت موجود در این سلسله نگارشها، تلاش میشود تا به اختصار و با رویکرد توصیفی- تبیینی (و نه تحلیلی) امکان دریافت نظر ایشان پدید آید و پارهای از سوء برداشتها و گاه سوءنیتها را برطرف سازد.این نوشتار جستار اول در محور دوم (تحلیل و تبیین انتخابات و حوادث پس از آن) است که ملاحظه میکنید.|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||| 1. رقابتهای انتخاباتی، رقابت درون نظام بود. سابقه کاندیداها، معرف این نکته بود. هیچکدام در جبهه براندازی و معارضه نبودند. بلکه سابقههای روشنی در مسئولیتهای اساسی جمهوری اسلامی داشتند.رهبر انقلاب بارها و بارها، به این ویژگی انتخابات اشارت داشته و تاکید کردهاند. از جمله:«این چهار نفر که وارد عرصه این انتخابات جدی شدند، همهشان جزء عناصر نظام و متعلق به نظام بودند و هستند ... اینها عناصر نظامند. اینها همهشان متعلق به نظامند. البته اختلاف نظر دارند. اختلاف برنامه دارند، در جهتگیریهای گوناگون سیاسی با هم تفاوتهای متعددی دارند، اما همهشان مال نظامند، چهار نفر از عناصر نظامند. این رقابت درون نظام تعریف شد نه رقابت بین درون نظام و بیرون نظام.» (در خطبه جمعه، 29/3/88)در سخن دیگری نیز پارهای از تقابلها و اصطکاکهای انتخاباتی را، طبیعی تلقی کردهاند:«رقابت در بین نامزدهای ریاست جمهوری به نگاه ما، به عقیدهی ما، یک رقابت درون خانوادگی است. گاهی به عصبانیت هم میکشد. دو برادر هم ممکن است داخل خانواده، در مقابل هم قرار بگیرند.» (در بیانات روز 13رجب، 15/4/88)این ویژگی، طبعاً اقتضائات خاص خود را داشته و دارد. لوازمی که در آینده بیشتر از آن سخن به میان خواهد آمد. 2. تبلیغات انتخاباتی از دیگر نکاتی بود که مورد توجه و ارزیابی رهبری قرار گرفت، عمدهترین محورها عبارتند از: 2-1. تبلیغات زودرس انتخاباتی، از عوامل التهابساز عرصه انتخابات بود. معلول آن بود که دورههای انتخابات ریاست جمهوری، (در دورههای چندگانه) در فاصلهی نزدیک به روز انتخابات، تبلیغات انتخاباتی صورت مییافت، اما در این دوره، عوامل گوناگون موجب شد که تحرکات انتخاباتی، از قبل از سال 88، آغاز شود و بروز و ظهور رسانهای بیابد.رهبری نارضایتی خود را از این رخداد در دیداری چنین ابراز داشتند:«من راضی نبودم که از ... ماه اسفند، بلکه زودتر از اسفند، بعضی از سفرهای تبلیغاتی و حرفهایی که زده شد و تظاهراتی که میشود و مجادلاتی که انجام میگرفت از تلویزیون پخش شود.» (در دیدار نخبگان علمی، 6/8/88) 2-2. فرآیند انتخابات، در رقابتی آزادانه و شفاف اتفاق افتاد. مجامع عمومی، تجمعات، رسانهها و گفتوگوهای روزانه و شبانه خیابانی و ... گواه این رقابت پرتکاپو و آزاد بود.به گفتهی رهبر انقلاب:«این رقابتها، کاملاً رقابتهای آزاد، جدی و شفاف بین نامزدهای مختلف بود.» (در خطبههای نماز جمعه، 29/3/88) 2-3. مناظرات انتخاباتی میان کاندیداهای ریاست جمهوری، پدیدهی نو در تبلیغات انتخابات بود. مناظرات، تاثیر جدی در فرآیند انتخابات - و حوادث پس از آن - ایجاد کردند.مناظرات، از وجوه ایجابی و مثبتی برخوردار بود:اولاً: تبلیغات دیرین معاندان نظام بر آن بود که انتخابات در جمهوری اسلامی، نمایشی است. این تبلیغات، در فضای مناظرات رنگ باخت، گفتوگوهای جدی و صریح در مناظرات، نشان داد که کاندیداها در رقابتی واقعی قرار دارند.«این مناظرهها قوی دهن کسانی زد که از بیرون تبلیغ میکردند که این رقابتها نمایشی است.» (همان)ثانیاً: مناظرات در فضای نقد صریح رخ داد. در نتیجه، کاندیداها در معرض پرسشهای جدی قرار گرفتند و در مقابل پاسخهای خود را ارائه داشتند. این مبادله، گام اساسی و مهمی در ارتقای فرهنگ گفتوگو در فضای سیاسی کشور بود.«در این مناظرهها ... همه شفاف و راحت حرف زدند، حرف دلشان را بر زبان آوردند. یک سیلابی از نقد و انتقاد راه افتاد و همه مجبور شدند پاسخگویی کنند.» (همان)ثالثاً: مناظرات، توانست به ارتقای اعتماد مردم به نظام کمک کند. مردم، در جمهوری اسلامی، رکن بنیادیناند. نباید خود را نامحرم تلقی کنند. پارهای از وسواسها در اطلاع رسانی، به مرور به سلب مسئولیت مردمی - و در نهایت سلب اعتماد عمومی - منتهی خواهد شد. گفتوگوهای صریح و شفاف، احساس مثبتی را در مردم پدید آورد که امین و ناظر مسوولان جامعهاند:«مواضع افراد و مواضع گروهها بدون ابهام، بدون پیچیدهگویی، عریان در مقابل چشم مردم قرار گرفت ... و مردم توانستند قضاوت کنند. مردم، احساس کردند که در نظام اسلامی بیگانه به حساب نمیآیند، نظام کشور اندرونی و بیرونی ندارد. همه چیز در مقابل مردم آشکار، همهی نظرات در مقابل مردم بیان شد.» (همان)رابعاً: مناظرات، در ارتقای شور انتخاباتی تأثیر چشمگیری داشت. گفتوگوهای انتخاباتی، توانست در ضرب مشارکت و نوع آراء، آثار محسوسی بر جای بگذارد.«یقیناً یکی از علل افزایش ده میلیونی آراء نسبت به آخرین نصاب دورههای قبل همین بود که ذهن مردم، فکر مردم مشارکت داده شد و به عرصه آمد.» (همان)خامساً: مناظرات، در ارتقای فرهنگ سیاسی عمومی تأثیرات بسزایی گذارد. تأثیراتی که اگر شرایط پسین انتخابات رخ نمینمود و فضای گفتوگوهای سیاسی تداوم مییافت، میتوانست مقطع جدیدی را در رشد فرهنگ سیاسی عمومی رقم زند.«این مناظرهها به سطح خیابانها هم کشیده شد، داخل خانهها هم رفت، که اینها قدرت انتخاب مردم را بالا میبرد، اینجور مباحثات و گفتوگوها ذهن را پرورش میدهد، قدرت انتخاب را بالا میبرد. این از نظر جمهوری اسلامی چیز مطلوبی است.» (همان)موارد فوق و نکاتی مشابه ابعادی از تاثیرات مثبت مناظرات انتخاباتی بود، اما مناظرات یاد شده، از عیوب آشکاری نیز رنج میبرد. کم سابقگی مناظرات سیاسی در سطوح کاندیداهای ریاست جمهوری، فقدان قوانین شفاف و کاربردی در مناظرات و ... موجب ظهور و بروز عوارضی در مناظرات شد که از همان زمان تاکنون، جامعه و نخبگان را گرفتار تعارض و اختلافات و شقاق اجتماعی داشته و دارد.مهمترین، عیوب مناظرات در نگرش و نگاه رهبری در خطبههای جمعه 23 خرداد، عبارت بودند از: • ضعف جنبههای منطقی و غلبه احساسات و عصبانیت• سیاهنمایی وضع موجود (دوره چهار ساله گذشته)• سیاهنمایی در مورد دولتهای گذشته و دوران سی ساله انقلاب• اتکا به شایعات و ارائه اتهامات ثابت نشده• تصویر چهرهای خرافی، رمال و دروغگو از رئیسجمهور کشور• تخریب و اتهام به شخصیتهای اصلی و موثر نظام چونان آقایان هاشمیرفسنجانی و ناطقنوری رهبر انقلاب، با نگرش به ابعاد مثبت و منفی مناظرات انتخاباتی، دو نکته را یادآور شدند:نکته اول: گفتوگوهای مناظراتی، نبایستی به پدیدهای کشدار تبدیل شوند و سلسلهای از حرف و حدیث بیپایان را پدید آورند.«این گفتوگوها نباید به جایی برسد که تبدیل بشود به کدورت و کینه.» (همان)نکته دوم: تداوم مناظرات در سطوح بالای مدیریتی، به ورزیدگی سیاسیون و ارتقای فرهنگ سیاسی کشور میانجامد و بخش وسیعی از معایب یاد شده را کاهش خواهد داد.«اگر این جور مناظرهها در طول سال و در طول چهار سال ادامه داشته باشد، دیگر وقتی در هنگام انتخابات پیش آمد، حالت انفجاری پیدا نمیکند و همهی حرفها در طول زمان گفته خواهد شد و شنیده خواهد شد» (همان) 3. موضع بیطرفانه رهبری در قبال کاندیداها، از نکات دیگری است که بارها قبل از انتخابات و مواردی پس از انتخابات مورد توجه و تأکید ایشان قرار گرفته است. ایشان بارها و بارها بر مخفی بودن رأی خویش تاکید داشتند و بازگویی معیارها و شاخصهای انتخابات را، صرفاً در مسیر تأکید بر اصول و ارزشهای انقلاب و امام دانستند. شایان ذکر است که در نخستین جلسه پس از انتخابات, تعابیر زیر را ارائه فرمودند:«البته بنده همهی دیدگاههای این آقایان را قبول ندارم. بعضی از نظرها و عملکردهایشان از نظر من بدون شک قابل انتقاد است. بعضی برای خدمت به کشور مناسبتر از بعضی دیگر میدانم. اما انتخابات به عهدهی مردم بوده و هست ... خواست من، تشخیص من، نه به مردم گفته شد، نه مردم لازم بود آن را مراعات کنند.»تعبیرات فوق، صراحت و روشنی در آن دارند که رهبری همچنان، تا مقطع انتخابات بر عزم و تصمیم خویش در عدم طرفداری از کاندیدای خاص مصر بودند. نکتهی مهم دیگر ذیل تعبیرات ایشان است که میتواند در حوزه مناسبات مردم و رهبری، بیان بدیع و قابل توجهی باشد (و پارهای از سادهاندیشان افراطی را شگفتزده سازد) این که حتی اگر تشخیص رهبری هم اعلان میشد، بر مردم مراعات آن لازم و ضروری نبود!
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 390]