واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > عبدالهی، شیرزاد - شیرزاد عبداللهی کودکان و نوجوانان حدود یک سوم کل جمعیت کشور ما را تشکیل می دهند. این دوره سنی از نظر رشد و تکامل روانی و جسمی بسیار اهمیت دارد . این تصور که نظام تعلیم و تربیت فقط موظف به ارایه دانش و اطلاعات به دانش آموزان است از حدود30 سال پیش با چالش مواجه شده و بسیاری از کارشناسان تعلیم و تربیت مهم ترین وظیفه دستگاه آموزش و پرورش را آموزش مهارت های زندگی می دانند. آموزش مهارت های زندگی دامنه ای بسیار گسترده دارد و می توان آن را نقطه مقابل آموزش بر اساس تئوری و بی ارتباط با زندگی دانست. در نظام کنونی آموزشی میان آنچه در مدرسه فرا می گیریم و زندگی و واقعیت هایی که با آنها برخورد روزمره داریم دره ای ژرف وجود دارد. در این یادداشت مراد از مهارت های زندگی آن دسته از آموزش هایی است که کودکان و نوجوانان را در مواجهه با آسیب های اجتماعی خطرناک و گسترده ای مانند اعتیاد و ایدز است با رواج شهرنشینی نسل جوان را تهدید می کند و سازمان بهداشت جهانی آنها را در فهرست ده گانه ای اعلام کرده است. در میان نهادهایی مانند بهزیستی، سازمان ملی جوانان، آموزش و پرورش و شهرداری ها، که در ارتباط با کودکان و نوجوانان مسئولیت دارند، نهاد آموزش و پرورش مناسب ترین ارگان و مدرسه بهترین مکان برای فراگیری مهارتهای زندگی است زیرا در مدارس امکان دسترسی به تقریبا همه کودکان و نوجوانان فراهم است، و اجرای برنامه بار مالی کمتری دارد و نیز امکان استفاده از معلمان با تجربه وجود دارد. سازمان بهداشت جهانی در اوت 1993 برنامه ای را به عنوان آموزش مهارت های زندگی مشتمل بر 10 دستور منتشر کرد. اگر این مهارت ها در کودکی آموزش داده شوند ، افراد آموزش دیده در بزرگسالی در مقابل آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد، بزهکاری، طلاق و رفتارهای بی بند وبار جنسی مصونیت خواهند داشت و می توانند استعدادهای نهفته خود را به عرصه ظهور برسانند و زندگی شاد و موفقی داشته باشند. ارتباط موثر ، ارتباط بین فردی، حل مساله ، تصمیم گیری ، تطابق با هیجانات ، تطابق با استرس ، همدلی ، تفکر نقادانه ، تفکر خلاق و آگاهی از خود، عناوین مهارت های پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی است. یادگیری این مهارتها توانایی روانی- اجتماعی افراد را بالا می برد و به فرد کمک می کند که در شرایط بخرانی افکار و اعمال خود را به درستی مدیریت کند. بررسی ها نشان داده است که آستانه مقاومت و کنترل در برابر آسیب های روانی و اجتماعی در میان افرادی که آموزش مهارتهای زندگی را دیده اند بالاتر است. به گفته یک پژوهشگر آسیبهای اجتماعی علت پایین بودن بسیار قابل توجه آمار اختلالات روانی در کشوری مانند ژاپن این است که آنها آموزش مهارت های زندگی را از مهدهای کودک مورد توجه قرار داده اند، در حالی که این آموزش ها در کشور ما از دوران دانشگاه و آن هم با عنوان تنظیم خانواده در دستور کار قرار می گیرد. هر چند مدیر کل دفتر مشاوره تحصیلی وزارت آموزش و پرورش اخیرا از تدریس کتاب آداب و مهارتهای زندگی در پایه اول راهنمایی تا دوم متوسطه خبر داد و گفت که تدریس این کتاب تنها بر عهده مربیان پرورشی است. .این کتابها تنها در برخی مدارس راهنمایی به ابتکار مدیران بین دانش آموزان توزیع شده اما هنوز در بسیاری از مدارس این آموزشها اجباری نیست و برنامه خاصی برای آموزش مهارت های زندگی ندارند. برخلاف تصور برخی از مسئولان، عناوین ده گانه مهارت های یادگیری فاقد بار ارزشی و اعتقادی هستند و سازمان بهداشت جهانی با وقوف بر وجود تفاوت فرهنگی و ارزشی بین ملت های مختلف این برنامه را نتظیم کرده است. در شرایطی که آسیب هایی مانند ایدز ، اعتیاد ، بی بند وباری جنسی مشکلاتی فراگیر و جهانی هستند، راه های پیشگیری و مقابله هم باید جهانشمول باشد. مربیان و معلمان در آموزش مهارت های زندگی حتما از فرهنگ غنی ایرانی و اسلامی بهره خواهند برد. اما نمی توان به بهانه تفاوت فرهنگی نوجوانان و کودکان ایرانی را از این آموزش ها محروم کرد. این تصور قدیمی در میان پاره ای از مدیران آموزش و پرورش رواج دارد که بحث علنی پیرامون آسیبهای اجتماعی مانند اعتیاد و رفتارهای پرخطر جنسی ممکن است باعث ترویج این آسیب ها و ریختن قبح آنها شود. بنابراین بهترین سیاست پاک کردن صورت مساله و انکار وجود آسیب های اجتماعی در مدارس است. اما پنهانکاری متاسفانه باعث گسترش بیشتر آسیب ها می شود. خطر دیگری که وجود دارد این است که در آموزش و پرورش مباخث دیگری را جایگزین مهارتهای زندگی کنند. یعنی پوسته و نام را حفظ و محتوا را تغییر دهند. نمی توان به بهانه بومی سازی مفهوم استاندارد مهارت های زندگی را تغییر داده و عناوین دیگری را جایگزین عناوین ده گانه کرد. به عنوان مثال آموزش برق کاری و تعمیر لوازم در منزل برای پسران بسیار ایده خوبی است اما نمی تواند جایگزین مفاهیم دهگانه شود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 454]