واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: وبلاگ > پاک آئین، محسن - پاک آیین ریشه توجه ایران به رفع مشکلات اتباع افغانی در ایران را در اصول اخلاق اسلامی می داند که بسیار کامل تر و جامع تر از مفاد و قوانین حقوق بشری است. در پایان دومین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های کنسولی ایران و افغانستان یک یادداشت تفاهم همکاری بین دو کشور به امضا رسید.هدف اصلی این یادداشت تفاهم کاهش مشکلات کنسولی اتباع افغانی است. همکاری های ایران با کشور همسایه در امور مختلف درحالی است که اخیرا جریانی در این کشور با هدایت مشخص از سوی آمریکا مسائلی را علیه ایران از جمله نقض حقوق مهاجران مطرح کرده اند. در ارتباط با وضعیت اتباع افغانی در ایران با محسن پاک آیین رئیس ستاد افغانستان در وزارت امورخارجه گفتگو کردیم. پاک آیین ریشه توجه ایران به رفع مشکلات اتباع افغانی در ایران را در اصول اخلاق اسلامی می داند که بسیار کامل تر و جامع تر از مفاد و قوانین حقوق بشری است. با توجه به برگزاری دومین اجلاس کمیسیون مشترک کنسولی بین ایران و افغانستان ،آینده وضعیت اتباع افغانی در ایران را چگونه می بینید.جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مرزهای طولانی با افغانستان،روابط برادرانه ای بر پایه اشتراکات عمیق تاریخی، فرهنگی و اجتماعی با دولت افغانستان دارد. همه مقامات ایران بر گسترش مناسبات همه جانبه با افغانستان تأکید دارند و طی سه دهه گذشته خدمات مختلفی به افغان ها ارایه شده است.امروز بیش از سه میلیون مهاجرافغانی در جمهوری اسلامی ایران زندگی می کنند که تنها حدود یک میلیون نفر آنان قانونی هستند.ما بر قانونمند شدن حضور افغان ها در ایران تاکید داریم و اقدامات لازم در این مسیر را دنبال می کنیم و یکی از اهداف برگزاری کمیسیون مشترک کنسولی نیز همین بود.باوجود اشغال دو میلیون فرصت شغلی در ایران توسط افغان ها،ایران بنا به وظیفه اخلاقی و انسانی همواره از این برادران و خواهران خود میزبانی کرده است. تابعیت، پناهندگی و مهاجرت شکل های مختلف اقامت در سایرکشورها هستند،اتباع افغانی با کدام شکل در ایران اقامت دارند.اعطای تابعیت شرایط پذیرش بسیار سختی دارد و معمولا مصوبه هیات دولت را می خواهد. پناهندگی نیز بر طبق موازین بین المللی به کسانی اعطا می شود که به خاطر نقض اصول اعلامیه جهانی حقوق بشر در کشور خود در معرض خطر هستند و مجبورند که پناهنده شوند. افغانها امکان گرفتن تابعیت ایرانی را ندارند،یعنی شرایط، برای این کار خیلی سخت است. از سوی دیگر نمی توان آن ها را در زمره پناهندگانی که به دلیل مشکلات حقوق بشری به ایران آمده اند،دانست. در واقع جنگ های متوالی در افغانستان باعث موج همیشگی مهاجرت به ایران بوده است. البته پس از روی کار آمدن طالبان و حضور نیروهای نظامی خارجی در افغانستان،روند آمدن اتباع افغانی به ایران سرعت یافت.البته انتظار نی رفت پس از روی کار آمدن دولت قانونی در افغانستان وضعیت مهاجرت بهبود یابد، اما به دلیل عدم توانایی نیروهای خارجی در تامین امنیت و اشتغال،افغانی های بیشتری به ایران آمدند. ایران چگونه این مهاجرت را مدیریت کرده و به امور این تعداد تبعه خارجی با آن هزینه سنگین را رسیدگی می کند؟آیا نهادهای بین المللی مشارکتی در این امور دارند؟طبیعتا حضور مهاجران و پناهندگان افغانی در ایران هزینه های سنگینی هم بر دولت و کشور ایران تحمیل کرده و می کند.ضمن آنکه کمک های محدود خارجی از جمله کمیساریا به دولت ایران هم طی چند سال گذشته با هدف ترغیب مهاجران به بازگشت، حذف و به داخل افغانستان منتقل شده است.در ازای هزینه گزاف میلیاردی که ایران برای پناهندگان تقبل می کند، نهادها و سازمان های بین المللی نه تنها کمکی در خور و قابل توجه در این رابطه انجام نمی دهند بلکه هر روز شاهد هجمه رسانه ای و تبلیغاتی آنان هم هستیم. این درحالی است که کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان هم به اذعان مسوولان آن کمک هایشان اندک و ناچیز است و رقمی نیست که در قیاس با هزینه های این جمعیت نمود داشته باشد. بر اساس آمار وزارت کشور،کل اعتبارات کمیساریای سازمان ملل متحد در امور پناهندگان در ایران در سال 2010 حدود 19 میلیون و 500 هزار دلار بوده است.این بودجه در حد اجرای طرح های عادی و محدود است و کفاف تامین نیازهای پناهندگان را نمی دهد.در حالی که دولت فقط برای نظام بهداشتی اولیه این پناهندگان سالانه 120میلیارد ریال هزینه می کند. خدمات درمانی در بخش بیماران سرطانی، گوارشی، قلبی وعروقی و مانند آن هم برای این جمعیت حدود 130 میلیارد ریال هزینه برای دولت دربردارد و در این بین هزینه هایی که ما برای تامین فاکتورهای انعقادی برای هر بیمار هموفیلی می پردازیم سالانه بالغ بر 200 میلیون ریال است.در حال حاضر حدود 700 بیمار خاص در میان جمعیت مهاجران خارجی که عموما افغان هستند تحت پوشش خدمات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمهوری اسلامی هستند. با همه این هزینه ها، در سال 2010 از سوی کمیساریا فقط یک میلیون دلار برای هزینه های بهداشتی، درمانی این جمعیت هزینه شده است.در طول سال های گذشته پناهندگان افغانی در ایران از اکثر حقوق شهروندی از جمله امکانات تحصیلی، بهداشتی، فرصت های شغلی، خدمات شهری و امنیت برخوردار بوده اند.در ارتباط با مسائل پزشکی هیچ محدودیت و تفاوتی میان اتباع خارجی و ایرانی برای ایمن سازی وجود ندارد.هر سال واکسیناسیون های عمومی، فلج اطفال، سرخک، کزاز، دیفتری، سیاه سرفه ، و هپاتیت بر روی این جمعیت انجام می شود که برای آن دولت ایران با وجود هزینه های سنگینی می پردازد. برای مثال تنها در خراسان رضوی 55 هزار نفر دانش آموز و هزار و500 نفر دانشجو هستند.اینک 280هزار دانش آموز و چهار هزار دانشجوی افغان در ایران درحال تحصیل هستند و شمار فارغ التحصیلان دانشگاهی افغان در ایران نیز به بیش از 12هزار نفر می رسد.ازدواج اتباع افغانی با ایرانیان هم موضوع مهم دیگری است.این نوع ازدواج نیاز به صدور مجوز دارد و تاکنون چند هزار پروانه زناشویی مربوط به ازدواج این افراد صادر شده است.راه اندازی کمیته حل اختلاف مهاجرین خارج، اعزام پناهندگان به سفرهای زیارتی، صدور مجوز برای تاسیسNGO های خارجی و پیگیری امور اشتغال اتباع و معرفی آنان به نهادهای مختلف از دیگر اقدامات مهمی است که به اتباع خارجی ارایه می شود. 248 هزار دانش آموز افغانی هم اینک در کشور در حال تحصیل هستند. حدود 10 هزار کلاس درس در قالب 800 مدرسه ما در اختیار این دانش آموزان است که موجب شده در برخی از استان ها مدارس دو شیفته شود.بطور متوسط سالانه سرانه هزینه هر دانش آموزان چهار میلیون ریال است که این تعداد در مجموع در سال یک هزار و 120 میلیارد ریال هزینه برای دولت جمهوری اسلامی در بر دارند.علاوه بر این حدود 50 هزار دانش آموز فاقد مدرک هم منتظر ورود به مدارس هستند.حتی تعداد زیادی از غیر مجازین هم از اداره اتباع بیگانه برگ ثبت نام دریافت کرده اند که تعدادی از آنان در مدارس جذب شده اند.به طور متوسط سرانه هزینه هر دانش آموز افغان در ایران حدود چهار میلیون ریال است.این مطالب گوشه ای از توجه ملت ایران به هم کیشان افغانی است و در واقع باید گفت ایران یار مهربان مردم افغانستان بوده و هست. آیا جمهوری اسلامی ایران با مشارکت در بازسازی افغانستان برای فراهم کردن زمینه بازگشت اتباع افغانی فعالیتی داشته است؟نقش ویژه جمهوری اسلامی ایران در بازسازی افغانستان و فراهم کردن زمینه بازگشت اتباع افغانی به کشور خود بر کسی پوشیده نیست.احداث واحدهای مسکونی، راهسازی، مراکز آموزشی و برق رسانی به شهرها و روستاها از جمله اقداماتی است که توسط جمهوری اسلامی ایران در افغانستان انجام شده است. چند طرح آمایش به منظور ساماندهی و به روزرسانی اطلاعات پناهندگان در کشور اجرا شده و می شود.اما به دلیل شرایط امنیتی و اقتصادی افغانستان و وجود مرزهای طولانی بین دو کشور،ایران عملا دومین کشور بزرگی است که حجم گسترده ای از پناهندگان را در خود جای داده است.واقعیت این است که علیرغم اقدامات تشویقی،مهاجران افغان چندان تمایلی به بازگشت ندارند. اگرچه در دیدار سه جانبه ایران، افغانستان و کمیساریای عالی امور پناهندگان سازمان ملل، دولت افغانستان متعهد به انجام اقداماتی جهت فراهم کردن زمینه های بازگشت مهاجران افغانی به کشورشان شده است، اما با توجه به مشکلات متعدد اقتصادی و اجتماعی این کشور، هنوز انگیزه قوی برای بازگشت مهاجران به کشورشان وجود ندارد. در مقابل، آنها برای ماندن در ایران بهانه های زیادی دارند. در حال حاضر عواملی چون عدم امنیت کافی، کمبود و گرانی زمین زراعی، تصرف زمین های کشاورزی مردم به دست چریک ها و مبارزان جهادی، سطح پایین اشتغال، کندی روند بازسازی کشور، وضعیت نامناسب زیرساخت ها و صنایع زیربنایی، پایین بودن رفاه اجتماعی و خدمات شهری، فقدان خدمات بهداشتی و درمانی کافی و وضعیت نامناسب سیستم آموزشی به عنوان بخشی از مهمترین مشکلاتی که افغانها در بازگشت به کشورشان با آنها دست به گریبان خواهند بود، آنها را به ماندن در ایران ترغیب می کند. علیرغم توجه خاصی که جمهوری اسلامی ایران به رفع مشکلات اتباع افغانی دارد،متاسفانه مسئولین و رسانه های این کشور عمدتا از ذکر این نکات مثبت خودداری کرده و همسو با تبلیغات غرب،از مجازات مجرمین و متخلفین افغانی در ایران انتقاد می کنند.آیا در کمیسیون مشترک کنسولی به این موضوع هم توجه شد؟خوشبختانه مسئولین رسمی افغانستان بخصوص رئیس جمهور و اعضای کابینه در جریان تعامل مثبت ایران نسبت به اتباع ایرانی هستند ودر مذاکرات رسمی و مصاحبه های مطبوعاتی از مهمان نوازی ایران تشکر کرده اند.البته برخی از رسانه ها به بهانه دفاع از اتباع افغانی،بیشتر از مجرمین حمایت کرده اند. این رسانه ها اگر منصف باشند باید بدانند که حدود ده درصد جمعیت افغانستان،مهمان ایرانیان هستند که اکثر آنان به شغل های شرافتمندانه مشغول و از جرم و جنایت مبری هستند و مورد حمایت دولت و ملت ایران هستند.اما تعداد بسیار معدودی افغانی هم هستند که مرتکب جرائمی همچون قاچاق مواد مخدر می شوند. بطور طبیعی قوه قضائیه و نیروهای انتظامی با این مجرمین قاطعانه برخورد می کنند همانگونه که در این زمینه با همه همینگونه رفتار می شود. لذا حمایت برخی از رسانه ها و مسئولین غیر رسمی از متخلفین در واقع حمایت از جرم و جنایت است و این امر حتی مورد تائید قاطبه مهاجرین افغانی نیز نمی باشد.در جریان اجلاس کمیسیون کنسولی به این مراتب هم توجه شد و در یکی از بندهای یادداشت تفاهم آمده که مسئولین ذیربط نه تنها از بیان مطالبی که باعث تحریک بی دلیل مردم می شود اجتناب نمایند،بلکه رسانه ها را نیز نسبت به توجه مسئولین ایرانی به اتباع افغانی توجیه نمایند. پایگاه اطلاع رسانی ستاد حقوق بشر
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 647]