پيشنهاد‌هايي براي حل مشكل تورم در كشور

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: پيشنهاد‌هايي براي حل مشكل تورم در كشور
اين اشتباه است كه ادعا شود ايران نمي‌تواند مشكل بيكاري يا تورم را حل كند. راه‌هاي شناخته شده بين‌المللي هست كه ما مي‌توانيم با توجه به شرايط خاص خود و وضعيت بومي و منطقه‌اي از آنها بهره گيريم.
دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام كه چندي پيش در برنامه تلويزيوني پارك ملت حضور يافته بود، به تشريح دلايل افزايش تورم در كشور و راه‌هاي مقابله با آن پرداخت.

به گزارش «تابناك»، محسن رضايي در اين برنامه گفت: هم‌‌اكنون مهمترين مسأله اقتصادي كشور تورم است. تورم تقريبا پنجاه سال است كه وارد اقتصاد ايران شده و شبيه مرضي است كه هنوز از بدن خارج نشده است. روزي بايد برسد كه سالم‌سازي اقتصادي انجام شود و اين بيماري بيرون برود. هر چند سال يك بار، موجي از تورم آغاز مي‌شود؛ بنابراين، ما بايد كاري كنيم كه تورم به كلي حذف شود.

عوامل ايجاد تورم در كشور

محسن رضايي با بيان اينكه موج تورمي جديدي كه در اقتصاد و جامعه‌ايران پديدار شده متشكل از دو عامل است، افزود: تورم در ايران به ويژه‌اين موج اخير در اثر درآمدهاي نفتي زيادي است كه بر پايه پولي بنا شده است متأسفانه، مشخص نيست چرا دولتمردان و اقتصاد‌دانان ما در دولتهاي ايران به‌اين عارضه توجه نكرده‌اند. مسأله‌ اين است كه از ناحيه ارز به پول ملي ما شكافي درست كرده‌اند كه‌اين موضوع به‌اين معني است كه در بدنه كشتي اقتصاد ايران، سوراخي به وجود آمده و هنگامي كه درآمدهاي نفتي در كوتاه مدت، بيشتر مي‌شود تأثيرات تورمي مي‌گذارد و آب وارد كشتي مي‌شود.

وي افزود: چون در گذشته همه درآمدهاي حاصل از فروش نفت به حساب شركت نفت در بانك‌هاي خارجي نگهداري مي‌شد و اين پول در آنجا به چرخش درمي‌آمد، چندان به پول ملي ما گره نمي‌‌خورد كه با كم و زياد شدن آن پول داخلي تحت تأثير قرار گيرد، بلكه با آن ميلياردها دلار كالا از جمله كالاهاي نظامي خريداري مي‌شده است كه در واقع تاثيري روي پايه پولي و نفدينگي نمي‌گذاشت.

دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام ادامه داد: اما از آغاز انقلاب اسلامي، در اثر وارد شدن حساب‌هاي خارجي به داخل كشور و به بهانه‌اين كه ارز در مالكيت دولت است، دلارهاي نفتي از همان سرچشمه بانك مركزي وارد حساب‌هاي كشور مي‌شدند؛ بنابراين، نقدينگي افزايش پيدا كرده بدون اينكه توليد و بهره وري تغيير كرده باشد و به طور مستمر يك كفه از ترازو كه همان تورم است بالا مي‌رود.

دكتر محسن رضايي با بيان اينكه ‌اين مشكل را بايد هر چه زودتر برطرف كرد، اظهار داشت: بهترين راهكار اين است كه هر چه زودتر اين بيماري معالجه شود. اشكال كار اين است كه به جاي آنكه درآمدهاي ارزي در بازار ارز مبادله شود در بازار پول مبادله مي‌شود؛ بنابراين، درآمدهاي ارزي سوراخ دعا را گم كرده است.

پيشنهادهاي دكتر رضايي به مجلس نهم

وي پيشنهاد داد كه مجلس آينده، در نخستين اولويت كاري خود، وقت كافي جهت كنترل تورم اختصاص دهد و آن را به صورت ريشه‌اي حل كند، چرا كه‌اين مشكل حل شدني است و اين اشتباه است كه ادعا شود ايران نمي‌تواند مشكل بيكاري و يا تورم را حل كند. راه‌هاي شناخته شده بين‌المللي وجود دارد و ما مي‌توانيم با توجه به شرايط خاص خود و وضعيت بومي و منطقه‌اي از آنها استفاده كنيم.

رضايي ادامه داد: نزديك به چهارصد ميليارد دلار طي پنج سال به دست آمده كه به ريال‌هاي پر قدرتي تبديل شده است و چون اين پول‌ها در يك ضريبي ضرب مي‌شود، چند برابر شده و نقدينگي ايران را بدون آنكه توليد چندان تغيير كرده باشد بالا برده است.

دكتر رضايي افزود: ما دو نوع پول داريم؛ ‌پول پر قدرت كه تا بخواهد از «قله كوه نقدينگي» به پايين برسد، همچون بهمني پر قدرت است كه چندين برابر مي‌شود تا به بازار كالاها برسد. چون اين پول ضرب ‌در چهار يا چهار و نيم مي‌شود. اين گونه است كه اگر يك ريال از آن بالا به پايين سرازير ‌شود، (اگر بالا را بانك مركزي و پايين را كف جامعه و مردم در نظر بگيريم) مثل گلوله برفي كوچكي است كه به تناسب بزرگتر شده و هنگامي كه به پايين مي‌رسد، به اقتصاد ضربه بزرگي وارد مي‌سازد. حالا شما نگاه كنيد كه‌ اين چهارصد ميليارد دلار در پنج سال كه تبديل به ريال‌هاي پرقدرت شده، چه بلايي بر سر اقتصاد كشور وارد كرده است؟!

وي ادامه داد: عامل دومي كه باعث بالا رفتن نقدينگي و سرانجام تورم شده ناشي از بدهي بانك‌ها به بانك مركزي است. اين وضعيت به خوبي با بررسي آمارهاي موجود قابل شناسايي است.

رضايي با اشاره به آمارهاي موجود گفت: در سال 1385 مطالبات بانك مركزي از بانك‌ها، 54 هزار ميليارد تومان بوده و در سال 1390،‌ اين رقم به 439 هزار ميليارد تومان رسيده يعني چيزي بيش از هشت برابر. هنگامي كه بدهي بانك‌ها به بانك مركزي افزايش پيدا مي‌كند، يعني همان پول‌هاي پر قدرت راه مي‌افتد. حال يك بار درآمدهاي نفتي اين پول‌ها را از بالا به پايين به حركت درآورده و بار ديگر بدهي بانك‌ها به بانك مركزي پول‌هاي پرقدرتي را در سطح جامعه به وجود آورده، بنابراين، در پنجاه سال اخير، دو عامل باعث بالا رفتن نقدينگي شده است.

در كنار اين دو عامل،‌ هدفمند كردن يارانه‌ها هزينه زندگي مردم از يك طرف و از سوي ديگر، قدرت خريد را بالا برده است.

موضوع چهارم تحريم‌ها و تنش‌هاي سياسي در درون كشور است كه عملا روي ارزش پول ملي اثر گذاشته و به اقتصاد منتقل شده است، كه همه ‌اين موضوعات سبب شده نقدينگي كه مدتي به خواب رفته بود،‌ يكباره بيدار شود و به دنبال محل ضربه و آسيب بگردد.

در واقع بايد گفت جريان پول همچون آب باراني است كه اگر اين آب يكسان روي زمين‌هاي كشاورزي ببارد، باعث شكوفايي مي‌شود، اما اگر اين آب در دره كاناليزه شود، سيل درست مي‌كند. اتفاقي كه درباره نرخ ارز و طلا افتاد، از همين جا آغاز شد كه ‌اين آب (نقدينگي) يكباره احساس كرد، اگر وارد اين دره شود،‌ مي‌تواند سودي داشته باشد. براي همين پول‌ها از بانك و بازار بورس درمي‌آمد و انباشته مي‌شد و به سمت طلا و ارز حركت كرد.

وي با بيان اينكه مديريت اقتصادي كشور بايد بموقع متوجه ‌اين مهم مي‌شد، اظهار داشت: از تير ماه امسال مشخص بود كه تورم جدي داريم. از اين روي، در چند ماه پيش، نامه‌اي خطاب به برخي مسئولان نوشتم كه مراقب ارز در پايان امسال باشيد.

رضايي ادامه داد: حتي مي‌‌توانستيم با برنامه‌ريزي از بالا رفتن ارزش دلار استفاده كنيم، ولي چون اين افزايش نرخ دلار به صورت آني رخ داد،‌ اجازه نداد كه حتي صادركنندگان ما از اين فرصت درست استفاده كنند. وارد كنندگان ما نيز چون پيشتر ال‌سي‌هاي خود را بنا بر دلار هزار و سيصد و... فرستاده بودند، يكباره با بالا رفتن دلار متضرر شدند، در حالي كه ما با يك مديريت درست مي‌توانستيم، جلوي اين كار را بگيريم.

دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام افزود: وقتي نتوانستيم جلوي اين كار را بگيريم،‌ تهديدها آغاز شد كه چه كنيم و برويم با آمريكا مذاكره كنيم. در حالي كه هر چند ديپلماسي مهم است، ولي بايد گفت نخستين اولويت ما اين است كه مديريت خودمان را درست كنيم، چرا كه ‌يكي از عوامل مؤثر در اين نارسايي‌ها اين بوده كه مجلس و دولت نمي‌توانستند با هم كار كنند. البته منظورم اين نيست كه بگويم دولت تنها مقصر است. خود مجلس هم مقصر است و نبايد سطح بحث‌ها را بسيار پايين آورد كه مثلا مي‌خواهد يقه‌گيري از دولت كند، به ويژه در شرايطي كه ما با تحريم روبه‌رو هستيم، اين بحث‌ها كه ميان قواي سه‌گانه شكل مي‌گيرد، به جاي اين كه حلال مشكلات باشد، ضربه جدي وارد مي‌آورد.

پيشنهادهايي براي حل مشكل تورم

رضايي در ادامه اظهار داشت: براي حل اين مشكل چند راهكار مطرح مي‌كنم. نخستين مسأله ‌اين است كه ما در مسأله تورم بايد بين درآمدهاي ارزي دولت و حساب‌هاي بانك مركزي جدا سازي انجام دهيم.

اين را نمي‌توان پذيرفت كه چون اين دلارها متعلق به دولت است و از خارج مي‌آيد و بنا بر مقررات بين‌المللي، بايد به حساب بانك مركزي برود. ما بايد همچون بسياري از كشورهاي نفتي كه مقادير زيادي پول را به آن صندوق واريز مي‌كنند و پول ملي آنها از يك ارزش ثابتي برخوردار است، بايد براي اين كار يك صندوق ايجاد كنيم. برخي بر اين باورند درآمدهاي ارزي مربوط به حاكميت و منابع ملي و موضوع بين نسلي است و بايد به درون صندوق برود.

راهكار ديگر آن كه نقدينگي را در همه منافذ خودش جاري كنيم و اجازه ندهيم در يك حوزه همچون بازار بورس، بازار كالا،‌ بازار خدمات،‌بازار صادرات غير نفتي و... كاناليزه شود.

البته ممكن است اين پرسش مطرح شود كه چرا اين پول در حوزه‌هاي گوناگون به كار گرفته نمي‌شود؟
پاسخ اين است، در صورتي كه بازدهي ناشي از هر كدام از اين حوزه‌ها بالا باشد، پول به آن سمت مي‌رود. اما اگر كسي كه پول خود را در بانك مي‌گذارد، بازدهي خوبي برايش داشته باشد و به تناسب آن كسي كه پول خود را در بورس يا... مي‌گذارد، او نيز همچنين سود خوبي به دست آوردند، پول در همه حوزه‌ها پراكنده خواهد شد؛ اين بدان معناست كه بايد برنامه‌ جدي براي توليد،‌ اشتغال و بهره‌وري در كشور داشته باشيم و اين برنامه هم امكان پذير است.

گام‌هاي اساسي پيش روي مجلس نهم

وي در ادامه با بيان اينكه مجلس نهم در آغاز برنامه پنجم در حال شكل گيري است افزود: مجلس نهم دو گام اساسي را پيش روي دارد؛ نخست اين كه بايد برنامه پنجم و برنامه‌ ششم را تنظيم كند و گام ديگر آنها اين است كه با كمك دولت و نظارت دقيق بتوانند برنامه پنجم را كه دومين گام چشم‌‌انداز است، به سر انجام برسانند.

دكتر رضايي افزود: البته بار ديگر يادآوري مي‌‌كنم كه ما تنها مشكل تورم نداريم بلكه مشكل ما تحريم هم هست. در اين باره پيشنهاد اين است كه بايد جهاد اقتصادي درست كنيم. ما نبايد بگذاريم در اين روزهاي پاياني سال، سخن مقام رهبري پرونده‌اش بسته شود و بگوييم كه‌ اين شعار سال بود و بس، بلكه ‌اين گونه نيست و بايد دولت با كمك مجلس يك قرارگاهي در جهاد اقتصادي درست كند و به دنبال آن بيايد و مبادلات ارزي كشور را حل و فصل كند.

نياز به‌ ايجاد قرارگاه جهاد اقتصادي در كشور

دبير مجمع تشخيص مصلحت نظام اظهار داشت: هم اكنون با يك جنگ بسيار جدي روبه‌رو هستيم كه در آن، توپ و تانكي در كار نيست و هيچ سروصدايي هم ندارد. در اين رابطه دولت ستاد ويژه‌اي درست كرده و تصميم‌هاي خوبي هم در اين باره گرفته شده است.

وي پيشنهاد كرد: بايد در اين باره يك قرارگاهي با قدرت همچون شوراي عالي امنيت ملي، شوراي عالي انقلاب فرهنگي، و... باشد، چرا كه اهميت اقتصاد از فرهنگ كمتر نيست چون در شرايطي هستيم كه بايد از اين مرحله بگذريم. همان گونه كه مقام معظم رهبري فرمودند، اين آخرين مصاف ماست و با گذشتن از اين قله، ايران به يك قدرت منطقه‌اي تبديل مي‌شود.

در ده سال آينده، نبض دنيا در دستان جمهوري اسلامي ايران

رضايي با اعلام اينكه در پنج سال آينده، نفت انگليس و در ده سال آينده نفت آمريكا تمام مي‌‌شود، اظهار داشت: هرچند تلاش‌هاي بسياري براي انرژي‌هاي جايگزين انجام مي‌‌دهند ولي چون نفت دنيا غير از منطقه خليج فارس تمام مي‌شود، نبض دنيا در ده سال آينده در دست جمهوري اسلامي ايران خواهد بود، زيرا نفت از دويست دلار بالاتر خواهد رفت.

اگر ايران در ده سال آينده، با دو ميليون بشكه صادراتي به درآمدي معادل پانصد ميليارد دلار در يك سال برسد، شگفت‌زده نخواهم شد. وضعيت صنعت دنيا به‌ اين سمت مي‌رود و براي همين، هم فرصت‌ها بسيار و هم تهديدات زيادي خواهيم داشت؛ بنابراين،‌ بايد مسائل منطقه‌اي و بين‌المللي را به صورت جدي دنبال كنيم.

ما بايد از هم‌اكنون برنامه‌ريزي خوبي ارائه دهيم كه البته در كشور كارشناسان بسيار فرهيخته‌اي داريم.

شرايط كنوني ما بسيار بهتر از دوران جنگ است. ما در جنگ كلاشينكف، مهمات و حتي سلاح سبك نداشتيم. بايد پرسيد ما هم‌‌اكنون در اين جنگ اقتصادي و تحريم، چه چيزي كم داريم؟ ما دانشگاه و دانشجويان بسيار خوبي داريم. جواناني داريم كه عاشق پيشرفت هستند. ما مي‌توانيم همه آنها را به صحنه آورده و از همين خليج‌فارس بر همه جهان اثرگذار باشيم.

رضايي ادامه داد: ما چراغ راهنمايي بسيار خوبي داريم كه متأسفانه آن را فراموش مي‌‌كنيم. اگر فانوس دريايي در دريا نباشد،‌ كشتي‌ها منحرف شده و به گل مي‌نشينند. حال چرا به چراغي كه روشن شده،‌ نگاه نمي‌‌كنيم؟ چشم‌انداز روشني درست شده و اگر جاي رئيس مجلس بودم، در همان ماه اول، قانون اساسي را به تمامي نمايندگان مجلس آموزش مي‌دادم. بيشتر نمايندگان مجلس نيروهاي فرهيخته و كارشناس هستند كه بايد همه چشم‌انداز را در نظر داشته و بدانند كه در چهارچوب آن چه كاري مي‌توانند انجام دهند.

سه|ا|شنبه|ا|16|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 143]