انزواي روزافزون سازمان‌هاي سنتي در آمريكاي لاتينخبرگزاري فارس: با بروز تحولات ترقي‌خواهانه در آمريكاي لاتين طي سال‌هاي اخير، سازمان‌هاي سنتي در اين منطقه كه عمدتا محصول دوران جنگ سرد هستند رو به زوال گذارده‌اند.

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: انزواي روزافزون سازمان‌هاي سنتي در آمريكاي لاتينخبرگزاري فارس: با بروز تحولات ترقي‌خواهانه در آمريكاي لاتين طي سال‌هاي اخير، سازمان‌هاي سنتي در اين منطقه كه عمدتا محصول دوران جنگ سرد هستند رو به زوال گذارده‌اند.
خبرگزاري فارس: با بروز تحولات ترقي‌خواهانه در آمريكاي لاتين طي سال‌هاي اخير، سازمان‌هاي سنتي در اين منطقه كه عمدتا محصول دوران جنگ سرد هستند رو به زوال گذارده‌اند.

به گزارش خبرنگار فارس از منطقه آمريكاي لاتين، علاوه بر "سازمان دولت‌هاي آمريكايي" (OAS) كه تمام قاره آمريكا را فرا مي گيرد، سازمان‌هاي ديگري در اين منطقه وجود دارند كه هم از نظر جغرافيايي و هم از لحاظ صلاحيت، محدود هستند.

اين قبيل سازمان‌ها را با در نظر گرفتن اهداف مختلفي كه دارند، مي توان به دو دسته "سنتي" و "مترقي" تقسيم كرد.

از جمله مهم‌ترين سازمان مترقي كشورهاي آمريكاي لاتين، مي توان "اتحاد بوليواري براي ملت‌هاي آمريكاي لاتين" (آلبا)، "اتحاديه ملت‌هاي آمريكاي جنوبي" (اوناسور)، "جامعه كشورهاي آمريكاي لاتين و كارائيب" (سلاك)، "بازار مشترك جنوب" (مركوسور) اشاره كرد. اين سازمان‌ها محصول دوره جديد و پس از بروز تحولات ترقي‌خواهانه در اين منطقه از جهان و درصدد ايجاد همگرايي بيشتر بين كشورهاي آمريكايي لاتين هستند.

اما دسته ديگر كه با عنوان سازمان‌هاي سنتي شناخته مي‌شوند، بازمانده از دوران جنگ سرد هستند كه با كارگزداني دولت ايالات متحده آمريكا پايه‌گذاري شده اند. از جمله اين سازمان‌ها مي‌توان به "اتحاديه تجارت آزاد آمريكاي لاتين"، "گروه آندين" و "اتحاديه ادغام اقتصادي آمريكاي لاتين" را نام برد.

با ظهور سازمان‌هاي نوين منطقه‌اي، گروه سنتي روز به روز به زوال و انزوا مي‌گرايند. اما در اين گزارش به معرفي سازمان‌هاي منطقه‌اي سنتي در آمريكاي لاتين مي‌پردازيم.

* اتحاديه تجارت آزاد آمريكاي لاتين

انجمن مبادلات آزاد در سال 1960 بر اساس معاهده مونته ويدئو در كشور اروگوئه به امضا رسيد. هدف اين معاهده، ايجاد يك منطقه آزاد تجاري و تنظيم يك سري موافقت نامه هاي همكاري ميان دولتها بود كه از آن جمله مي توان از موافقت نامه 1966 در مورد حمل و نقل دريايي ياد نمود.

معاهده مونته ويدئو خصوصياتي بدين شرح داشت: به موجب اين معاهده، حذف حقوق گمركي و لغو محدوديت‌هاي كمي مي بايست ظرف دوازده سال عملي گردد. برقراري رابطه با كشورهاي خارجي، مستلزم وضع مقرراتي هماهنگ گرديد.

به منظور گسترش قلمرو اجرايي معاهده، پيش بيني شد كه ديگر كشورهاي آمريكايي بتوانند هر زمان كه مايل باشند، به اتحاديه وارد شوند. به همين جهت برخي ممالك مانند كلمبيا و اكوادور در سال 1962، بوليوي در سال 1967 و ونزوئلا در سال 1966 به اتحاديه پيوستند.

معاهده مونته ويدئو، همچنين تفاوت‌هاي اقتصادي كشورهاي عضو را در نظر داشت، چنانچه كشوري با مشكلات اقتصادي، خصوصا كسري موازنه پرداخت مواجه مي‌شد، مي توانست با كسب موافقت ساير اعضا، مقررات مربوط به تجارت آزاد را به طور موقت به حالت تعليق در آورد.

در كنفرانس سال 1969 كاراكاس، اعضاي اتحاديه با تصويب يك پروتكل، بسياري از مقررات معاهده مونته ويدئو را تغيير داده و اتحاد منطقه آزاد را كه قرار بود در سال 1972 عملي گردد، به سال 1980 موكول كردند.

اختلاف چشمگير ميان برخي از كشورهاي اين قاره مانند برزيل، آرژانتين و مكزيك از يك سو و ديگر كشورهايي كه بازارهاي وسيع ندارند، مانند پاراگوئه، اروگوئه و اكوادور از طرف ديگر، موجب عدم كارايي معاهده مونته ويدئو گرديده است.

با عقيم شدن تلاش كشورهاي منطقه آمريكاي لاتين براي استقرار منطقه تجارت آزاد، "اتحاديه اقتصادي" به وسيله آن كشورها، با هدف به وجود آوردن معافيت‌هاي گمركي دو يا چند جانبه محدود، در سال 1980 به منصه ظهور رسيد.

اتحاديه مزبور از ادغام سه اتحاديه كوچك تر به وجود آمد: اتحاديه كشورهاي كمتر توسعه يافته (اكوادور، پاراگوئه)، ممالك نسبتا توسعه يافته (ونزوئلا، كلمبيا، شيلي، پرو و اروگوئه) و دولت‌هاي توسعه يافته (برزيل، آرژانيتن و مكزيك).

* گروه آندين

گروه آندين، قراردادي منطقه اي از طريق موافقتنامه "كارتاخنا" در چهارچوب منطقه تجارت آزاد آمريكاي لاتين است كه سال 1969 به امضاي كشورهاي بوليوي، كلمبيا، اكوادور، پرو و ونزوئلا رسيد (شيلي، عضو پيشين اين سازمان، از آن كناره گيري نمود).

هدف اين سازمان، ايجاد بازار مشترك زير منطقه اي و نيز ايجاد تسهيلات به منظور وحدت دولت‌هاي عضو در چهارچوب وحدت اقتصادي است.

بر اساس اعلاميه سال 1993 و به موجب تصميم اتخاذ شده، منطقه آزاد، مبادلات تجاري را بين كشورهاي كلمبيا، كاستاريكا، گواتمالا، هندوراس، مكزيك، ونزوئلا، نيكاراگوئه، پاناما و سالوادور برقرار مي كند.

اركان اصلي ميثاق آندين عبارتند از كميسيون، مركب از نمايندگان همه كشورهاي عضو بوده و در مقام عالي‌ترين مرجع سازمان است؛ خونتا (شوراي اداري)، پيشنهادهايي براي اخذ تصميم به كميسيون ارائه مي‌دهد و وظايف دبيرخانه سازمان هم با اين نهاد است.

در پيمان آندين، كشورهاي عضو، محدوديت‌هاي تجاري بين خود را به طور متقابل و با معافيت از دريافت عوارض و حقوق گمركي از بين خواهند برد. در پيمان مزبور همچنين اتخاذ سياست‌هاي مشابه و هماهنگ به وسيله اعضا در خصوص توسعه و مسائل مالي، ارزي و مالياتي در مقابل كشورهاي ثالث، پيش بيني شده است.

* اتحاديه ادغام اقتصادي آمريكاي لاتين

اين سازمان، جايگزين "اتحاديه تجارت آزاد آمريكاي لاتين" كه مدت اعتبار سند تاسيس آن دسامبر سال 1980 پايان يافت، شد. هدف از تأسيس سازمان فوق، ايجاد مرحله به مرحله بازار مشتركي از آمريكاي لاتين بود. اصولي چون فعاليتهاي مشترك، انعطاف پذيري بازار و رعايت اختلاف سطح وضعيت اقتصادي، مبناي وجودي اين سازمان شمرده مي شود.

بدين ترتيب، در 12 وات 1980 معاهده اي به امضاي دوازده كشور آرژانتين، پرو، اكوادور، برزيل، اروگوئه، بوليوي، پاراگوئه، كلمبيا، شيلي، نيكاراگوئه، ونزوئلا و مكزيك رسيد و 18 مارس سال 1981 به اجرا گذاشته شد.

* سازمان كشورهاي حوزه كارائيب

كشورهاي حاشيه منطقه كارائيب، پس از كسب استقلال سياسي همكاري‌هاي اقتصادي خود را در قالب تشكيلات منطقه اي، آغاز كردند تا راه‌هاي ايجاد منطقه مبادله آزاد، خاصه بازار مشترك هموار گردد.

جامعه كارائيب معروف به "كاريكوم"، سال 1968 به منظور تشويق و توسعه همكاري منطقه اي و يكپارچگي بيشتر اقتصادي بين سرزمين‌هاي واقع در حوزه درياي كارائيب تشكيل گرديد.

عمده ترين نهادهاي حوزه كارائيب به قرار زير است:

- نظام مبادله آزاد كشورهاي كارائيب:سال 1968 بين كشورهاي باربادا، بليز، توباگو، ترينيداد، جامائيكا، گويان، گرانادا و تعدادي جزاير ديگر مانند دومينيك، سانتالوسيا، آنتيگوآ، سنت وينسنت، مونته سرات و سنت كيتس نويس معاهده اي منعقد شد.

در اين ناحيه كه يك منطقه مبادله آزاد به شمار مي‏رود، ايجاب مي نمود مرزهاي گمركي از بين رفته و هيچ گونه تعرفه خارجي مشتركي وجود نداشته باشد. بدين منظور در معاهده فوق، اين عوامل لحاظ گرديد و در عوض تدابيري براي ادغام اقتصادي پيش بيني شد تا فعاليت‌هاي جمعي به منظور ايجاد بانك منطقه اي، شركت هواپيمايي مشترك، پروژه هاي صنعتي مشترك و غيره انجام گيرد.

- نظام بازار مشترك كارائيب:همان طور كه اشاره شد جامعه كارائيب معروف به "كاريكوم" در سال 1968 به منظور تشويق و توسعه همكاري منطقه اي و يكپارچگي بيشتر اقتصادي بين سرزمين‌هاي واقع در حوزه كارائيب، تشكيل شد و اتحاديه اي با هدف ادغام اقتصادي كشورهاي منطقه و ايجاد بازار مشترك بين كشورهاي باربادا، ترينيداد و توباگو، گويان و جامائيكا به وجود آمد.

در كنار اين اتحاديه، مؤسسه اي مالي از كشورهاي كارائيب به نام «بانك توسعه» كه در سال 1973 داير شد، فعاليت دارد.

جامعه كارائيب در حال حاضر شامل سيزده كشور است كه عبارت اند از: بليز، ترينيداد، توباگو، جامائيكا، گرانادا، گويان، گرانادين، مونته سرات، سنت كيتس نويس، سنت وينسنت، سنت جان و كيتس و سانتالوسيا.

* سازمان كشورهاي شرق كارائيب

آنتيگوا، سنت كيتس نويس، سانتالوسيا، دومينيك، سنت وينسنت، گرانادا و مونته سرات، هفت كشور كوچك واقع در شرق كارائيب هستند كه با انعقاد معاهده اي در سال 1981 مصمم شدند روند توسعه خويش را با تأسيس سازماني اقتصادي بهبود بخشند.

نهادهاي ديگري هم وجود دارند كه به سازمان دولت‌هاي آمريكايي و يا ديگر سازمان‌ها وابسته‌اند، مانند انستيتوي بين المللي كودك، سازمان آمريكايي بهداشت، موسسه آمريكايي علوم كشاورزي و غيره.

انتهاي پيام/ت.ص

سه|ا|شنبه|ا|9|ا|اسفند|ا|1390

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 1820]